Γιάννης Ελαφρός
Μοιάζει τρελό αλλά είναι απόλυτα πραγματικό. Η αμερικανική βουλή συζήτησε τροπολογία, η οποία μεταξύ άλλων ωραίων ανάβει το πράσινο φως για την επέκταση των αμερικανικών βάσεων σε ελληνικά νησιά! Η τροπολογία έχει περάσει καταρχάς από τη Γερουσία, οπότε το επόμενο βήμα είναι η διαμόρφωση κοινού κειμένου των δύο σωμάτων προς τους υπουργούς Άμυνας και Εξωτερικών της διοίκησης Μπάιντεν για να ληφθούν αποφάσεις.
Ο μόνος που δεν ερωτάται είναι ο ελληνικός λαός και οι «εκπρόσωποί» του, δηλαδή η ελληνική βουλή! Οι ΗΠΑ εμφανίζονται σαν να αποφασίζουν μόνες τους για την επέκταση της (πολύ επικίνδυνης) στρατιωτικής παρουσίας τους στην Ελλάδα. Από πού αντλούν αυτό το θράσος;
Αφενός, από την επικαιροποιημένη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ – Ελλάδας (MDCA), που υπεγράφη στις 14 Οκτωβρίου 2021 και η οποία αφού παραχωρεί νέους χώρους για στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην Ελλάδα (Αλεξανδρούπολη, Ξάνθη, Στεφανοβίκειο, Λιτόχωρο κλπ.), αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο για να στηθούν παραπέρα βάσεις των ΗΠΑ, όπου ζητηθεί, κατόπιν τυπικής συνεννόησης βέβαια.
Δεύτερο, γιατί και η ΝΔ και η κατ’ όνομα αντιπολίτευση των ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ είχαν εκφράσει την επιθυμία τους για ακόμα περισσότερες βάσεις των ΗΠΑ στην Ελλάδα. Για «μεγαλύτερο στρατιωτικό αποτύπωμα» μιλούσε ο Ν. Δένδιας, και μάλιστα με προτίμηση σε νησιά. Συνδεόταν μάλιστα κι αυτό με τη μόνιμη καραμέλα της «προστασίας» των νησιών από την «τουρκική επιθετικότητα». Είναι πολύ χαρακτηριστική η τοποθέτηση του Α. Τσίπρα στη βουλή, τον Μάιο του 2022, για το θέμα:
«Τρίτον, διεκδικήσατε -πολύ σωστά θα πω εγώ- και συμπερίληψη και άλλων πολλών στρατιωτικών εγκαταστάσεων στη συμφωνία σε τοποθεσίες που είχαν αξία για τα ελληνικά αμυντικά συμφέροντα, με ιδιαίτερη έμφαση στη Σκύρο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, όμως, απέρριψαν κάθε πρόταση, συμπεριλαμβανομένης και της Σκύρου, κάνοντας κάποιες ασαφείς αναφορές για το ότι θα μπορούν να επανεξετάσουν το ζήτημα στο μέλλον.
Τι αποδεικνύει αυτή η απόφαση, κύριε Μητσοτάκη; Αποδεικνύει περίτρανα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής θέλουν μεν να αξιοποιούν την ενδοχώρα της Ελλάδας για τις δικές τους επιχειρησιακές ανάγκες, αλλά αποφεύγουν να έχουν οποιαδήποτε εμπλοκή με νησιά, ακόμα και του δυτικού Αιγαίου. Γιατί; Προκειμένου να μην εμπλακούν στα ελληνοτουρκικά, γι’ αυτό.»
Επίσης, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ο τότε υπουργός Άμυνας Π. Καμμένος είχε προτείνει να δημιουργηθεί μεγάλη αμερικανική βάση στην Κάρπαθο.
Άρα το βασικό σύνθημα των κομμάτων της ΝΑΤΟϊκής συναίνεσης ήταν και είναι «Θέλουμε περισσότερες αμερικανικές βάσεις και τις θέλουμε τώρα!», καθώς έτσι θεωρούν πως προωθούν τα συμφέροντα του ελληνικού κεφαλαίου στον ανταγωνισμό το τουρκικό.
Το βασικό σύνθημα των κομμάτων της ΝΑΤΟϊκής συναίνεσης ήταν και είναι «Θέλουμε περισσότερες αμερικανικές βάσεις και τις θέλουμε τώρα!»
Η προοπτική επέκτασης των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα γίνεται ακόμα πιο απειλητική σε συνδυασμό με την κλιμάκωση και τις επικίνδυνες τάσεις της σύγκρουσης στην Ουκρανία, με το καθεστώς Ζελένσκι και το ΝΑΤΟ από την μια πλευρά και τη Ρωσία από την άλλη.
Ο κίνδυνος ακόμα μεγαλύτερης εμπλοκής της Ελλάδας στον άδικο πόλεμο του κεφαλαίου στην Ουκρανία είναι πολύ υψηλός. Δεν είναι τυχαίο πως η βουλεύτρια των Δημοκρατικών από τη Νέα Υόρκη Γκρέις Μεγκ μίλησε, μετά τη συζήτηση στη βουλή, για διερεύνηση δυνατοτήτων για νέες βάσεις των ΗΠΑ «κυρίως σε νησιά της Ελλάδας», υπογραμμίζοντας πως τα τελευταία χρόνια «το Πεντάγωνο κλιμάκωσε τις στρατιωτικές δραστηριότητες στην Ελλάδα απαντώντας στις ρωσικές ναυτικές επιχειρήσεις και στη συνεχιζόμενη σύγκρουση στην Ουκρανία».
Όσον αφορά τα νησιά που μπορεί να ενδιαφέρουν τους αμερικανικούς σχεδιασμούς δεν υπάρχει ακόμα κάποια πληροφορία, αλλά προφανώς θα συνδέονται με την εξυπηρέτηση στρατηγικών επιλογών της Ουάσινγκτον. Μία απ’ αυτές είναι η μετατροπή της Αλεξανδρούπολης σε επιθετικό, στρατιωτικό και ενεργειακό, προγεφύρωμα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, με ένταξη στα αμερικανικά πλάνα ολόκληρης της Θράκης.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει, από την άποψη αυτή, ανάρτηση του Δικτύου «Σπάρτακος», που κάνει αναφορά σε αμερικανικό στρατιωτικό σχέδιο για το τρίγωνο Αλεξανδρούπολη-Σαμοθράκη-Αίνος. Δεν είναι τυχαίο πως ο διοικητής της CIA Γουίλιαμ Μπερνς (παλιός γνώριμος, καθώς ήταν πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα) επισκέφτηκε την Αλεξανδρούπολη στις αρχές Ιουνίου, χωρίς τυμπανοκρουσίες. Επίσης, αμερικανικά συμφέροντα σχεδιάζουν τη δημιουργία πλωτής μονάδας αποθήκευσης και αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην περιοχή.
Οι εξελίξεις κάνουν επιτακτική την ανασυγκρότηση και παρέμβαση του αντιπολεμικού, αντιιμπεριαλιστικού-αντικαπιταλιστικού, διεθνιστικού κινήματος, για να μην περάσουν οι νέες βάσεις, για να ξηλωθούν και οι παλιές, για έξοδο από το ΝΑΤΟ, απεμπλοκή από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τους σχεδιασμούς ΗΠΑ/ΝΑΤΟ και ΕΕ, ακύρωση των εξοπλιστικών προγραμμάτων, ενάντια στον άδικο και από τις δύο πλευρές ανταγωνισμό των αστικών τάξεων Ελλάδας και Τουρκίας.
Με μια τέτοια γραμμή μπορεί να αντεπιτεθεί το εργατικό κίνημα και η Αριστερά και όχι με λογικές σαν αυτές του Ριζοσπάστη και του ΚΚΕ, που ακόμα και την είδηση για τις νέες αμερικανικές βάσεις τη συνέδεσε με τα σχέδια αποστρατιωτικοποίησης των νησιών! Να τι γράφει ο «Ρ» (3/8/23):
Σημειώνεται ότι η συζήτηση για νέες βάσεις του θανάτου στα νησιά ανοίγει στα «γεμάτα», σε μια περίοδο που το προπαγανδιστικό «μασάζ» εντείνεται στον λαό για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου, ως μέρος των διευθετήσεων με την Τουρκία, ώστε να ενισχυθεί η ΝΑΤΟική συνοχή. Φαίνεται λοιπόν ότι οι σχεδιασμοί αυτοί «τρέχουν» παράλληλα ενόψει και της κλιμάκωσης των ζυμώσεων Ελλάδας – Τουρκίας υπό αμερικανοΝΑΤΟική εποπτεία: Από τη μία το κουτσούρεμα κυριαρχικών δικαιωμάτων και από την άλλη η ενίσχυση της μετατροπής της χώρας σε ορμητήριο του ΝΑΤΟ, μετατρέποντάς την σε μαγνήτη κινδύνων από τα αντίπαλα στρατόπεδα.
Ολίγον αντιαμερικανισμός μαζί με υπεράσπιση των νησιών από την Τουρκία. Όταν κάνεις κέντρο της πολιτικής σου αυτή την πλευρά περνούν διάπλατα όχι μόνο ο εθνικισμός, αλλά και τα επιχειρήματα ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ που θέλουν βάσεις στα νησιά για να τα προστατεύσουν από την Τουρκία.