Ντίνα Χαριτάτου
▸ «Φτιασιδώματα» προτείνει ο Α. Τσίπρας, αφήνοντας αλώβητο το τρομερό νομικό πλαίσιο υπέρ τραπεζών και funds
«Η πρώτη ενέργεια θα είναι να προχωρήσουμε αμέσως με πράξη νομοθετικού περιεχομένου στην αναστολή των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, επαγγελματικής στέγης και αγροτικής γης». Είναι τα λόγια του Αλέξη Τσίπρα από το Εκθεσιακό Κέντρο Περιστερίου, όπου την Τρίτη παρουσίασε το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για το στεγαστικό ζήτημα και τα κόκκινα δάνεια. Εύλογα, ακούγοντας τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αναρωτιέται κανείς αν την περίοδο 2015-2019 προήδρευε άλλης κυβέρνησης από αυτήν που μετέτρεψε την παρακώλυση πλειστηριασμών σε «ιδιώνυμο» αδίκημα, με την αιτιολογική έκθεση της σχετικής τροπολογίας Κοντονή να αναφέρει ότι «οι ρυθμίσεις αυτές υπαγορεύονται από λόγους υπέρτερου δημοσιονομικού και δημοσίου συμφέροντος που αποσκοπούν […] στη στήριξη και προστασία της εθνικής οικονομίας μέσω της ακώλυτης διενέργειας των πλειστηριασμών».
Φυσικά και ήταν ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ, που από τη θέση της κυβέρνησης άνοιγε διάπλατο τον δρόμο στα «κοράκια» να εφορμήσουν στη λαϊκή κατοικία. Τώρα, ως αντιπολίτευση, τάζει μια κουτσουρεμένη διέξοδο από τον εφιάλτη στον οποίον έχει μετατραπεί το ζήτημα της στέγασης για δεκάδες χιλιάδες λαϊκά νοικοκυριά, καθώς επί τέσσερα χρόνια η ΝΔ έχτισε ένα νομοθετικό τερατούργημα πάνω στα θεμέλια που της άφησε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Οι θέσεις που παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας περιλαμβάνουν θεσμικές παρεμβάσεις με ίδρυση, μεταξύ άλλων, υφυπουργείου για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους και της στεγαστικής πολιτικής, επιβολή κανόνων στη λειτουργία των funds, πρόγραμμα ρύθμισης οφειλών και νέες ρυθμίσεις για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό. Οι προβλέψεις αυτές, παρά τις όποιες αλλαγές, διατηρούν ζωντανό όλο το πλαίσιο λειτουργίας της «βιομηχανίας» πλειστηριασμών, με το «αμαρτωλό τρίγωνο» τραπεζών, funds και servicers, καθώς φυσικά και τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, που θεσμοθετήθηκαν από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Παράλληλα, επιχειρείται μία επιστροφή στο νομοθετικό πλαίσιο για τους πλειστηριασμούς που είχε δημιουργήσει ο ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο 2015-2016, οπότε και τροποποιήθηκε προς το χειρότερο ο νόμος Κατσέλη, τον οποίο σήμερα ο Τσίπρας εξυμνεί. Εκεί οδηγεί η πρόταση που προβλέπει ότι για να ενταχθεί κάποιος στις ρυθμίσεις πρέπει «το μηνιαίο διαθέσιμο εισόδημα του οφειλέτη να μην ξεπερνάει τις εύλογες δαπάνες δια-βίωσης προσαυξημένες κατά 70%» και να είναι «σε μόνιμη και γενική αδυναμία να ικανοποιήσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές». Σε κάθε περίπτωση, η αγωνία για τα κόκκινα δάνεια δεν αφορά τους οφειλέτες, που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θα κληθούν να βάλουν το χέρι στην τσέπη, αλλά αντικατοπτρίζει τον φόβο μήπως οι τράπεζες κινδυνεύσουν από μια νέα γενιά κόκκινων δανείων. Η περαιτέρω επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου λόγω του καλπάζοντος πληθωρισμού και οι διαδοχικές αυξήσεις των επιτοκίων από την ΕΚΤ, που καθιστούν ολοένα και πιο δύσκολα εξυπηρετούμενες τις υποχρεώσεις των δανειοληπτών, χτυπούν ήδη καμπανάκι σε Αθήνα και Φρανκφούρτη για τον κίνδυνο εκ νέου συσσώρευσης «μη αποδιδόντων δανείων» (NPLs).
Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται και η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για δημιουργία «Ειδικού Ταμείου Αναδιαρθρώσεων Οφειλών και Στεγαστικής Πολιτικής στην Αναπτυξιακή Τράπεζα», που θα υποστηρίζει με ζεστό χρήμα, μέσω στοχευμένων επιδοτήσεων, τις ρυθμίσεις κόκκινων δανείων. Αλλά και οι ρυθμίσεις αποπληρωμής που προτείνονται να καταλήγουν είτε σε μεγάλη διαγραφή του χρέους κατά 40-60%, αλλά με σύντομη διάρκεια αποπληρωμής του υπόλοιπου ποσού (5-10 χρόνια), με 50% κρατική επιδότηση –δηλαδή χρήματα των φορολογουμένων– και πάντα με εισοδηματικά κριτήρια, είτε σε συμφωνία για μακροχρόνια αποπληρωμή, αλλά στο 100% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, «αυτά δηλαδή που ο πιστωτής θα έπαιρνε αν (το ακίνητο) έβγαινε στον πλειστηριασμό» και με επιτόκιο 2%.
Το ζήτημα των πλειστηριασμών δεν μπορεί να λυθεί μέσα στο πλαίσιο της πολιτικής που δημιούργησε το πρόβλημα. Εργαζόμενοι και νέοι που κάποια στιγμή επέλεξαν να πληρώνουν δόση δανείου αντί για νοίκι και βρέθηκαν, λόγω της καταβαράθρωσης των μισθών και της εκτόξευσης της ανεργίας, με τη δαμόκλειο σπάθη των πλειστηριασμών να επικρέμαται πάνω από το κεφάλι τους, δεν έχουν τίποτα να περιμένουν από όσους ψάχνουν αποτελεσματικότερους τρόπους για να πληρώσουν πανάκριβα την επιλογή τους να βάλουν «ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι» τους.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (8.4.23)