Ματίνα Παπαχριστούδη
Όταν, το 2003, το τότε Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης παρέδιδε στον υπουργό ΜΜΕ τον Κώδικα Δεοντολογίας των ειδησεογραφικών εκπομπών, η Ένωση Συντακτών είχε αντιδράσει έντονα. Υπό τον τίτλο «Μια ατυχής διαδικασία», η τότε ηγεσία της ΕΣΗΕΑ χαρακτήριζε τον Κώδικα απόπειρα «ελέγχου της εργασίας των δημοσιογράφων και λιγότερο ως έλεγχο των ραδιοτηλεοπτικών επιχειρήσεων». Είκοσι χρόνια μετά, το ίδιο συνδικαλιστικό όργανο, βαθιά υποταγμένο στους κυβερνητικούς μηχανισμούς ελέγχου και χειραγώγησης μίντια και δημοσιογράφων, «σφραγίζει» τον νέο Κώδικα Δεοντολογίας του ΕΣΡ, με πολύ χειρότερες διατάξεις.
Η πλειοψηφία του ΔΣ της ΕΣΗΕΑ, που απαρτίζεται από συνδικαλιστικές δυνάμεις ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, παρά την έντονη αντίθεση πολλών δημοσιογράφων και μικρών ανεξάρτητων Μέσων, έδωσε το πράσινο φως, εστιάζοντας σε επιμέρους παρατηρήσεις και αλλαγές των διατάξεων. Στην επίσημη ανακοίνωση γίνονται αποδεκτοί, χωρίς καμία αμφισβήτηση, οι «ασαφείς όροι» του 2003, που κρίνονται σύμφωνα με το τι ωφελεί την εκάστοτε κυβέρνηση ως «δημόσιο συμφέρον», «εθνική ασφάλεια», «υπέρτατα αγαθά». Κι αν η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στόχευε μέσω του Κώδικα να ελέγξει τα ρεπορτάζ για τις διαδηλώσεις, με διατάξεις περί μετάδοσης «εμπρηστικών συνθημάτων», σήμερα το διακύβευμα είναι σημαντικότερο. Αυτό, διότι η κυβέρνηση κλυδωνίζεται από δημοσιογραφικές αποκαλύψεις ανεξάρτητων Μέσων και δημοσιογράφων που αφορούν τον πυρήνα της αστικής δημοκρατικής διακυβέρνησης, τις υποκλοπές, το σύστημα διαφθοράς κράτους και παρακράτους, την ΕΥΠ, κ.λπ.
Ο Κώδικας του ΕΣΡ παρεμβαίνει ευθέως στη δημοσιότητα όσων άπτονται του δημοσίου συμφέροντος,
πολύ περισσότερο αφού έχει τη λογοκριτική αρμοδιότητα και για το διαδίκτυο, με διατάξεις που «απαγορεύουν» δημοσιεύσεις για ειδήσεις οι οποίες χαρακτηρίζονται από την κυβέρνηση ως απόρρητες ή αφορούν αστυνομικές, ανακριτικές ή άλλες αρμόδιες αρχές. Η εξήγηση για την αμέριστη στήριξη της πλειοψηφίας τη διοίκησης της ΕΣΗΕΑ στη νέα επιχείριση λογοκρισίας-καταστολής δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο από τις μεγάλες αλλαγές στον κλάδο των ΜΜΕ αλλά οφείλεται και στον μεγάλο το βαθμό αλληλεξάρτησης κυβερνητικής εξουσίας και συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας.
Ειδήσεις πίσω από τις κάμερες
Γίνεται φανερός ο λόγος που η κυβέρνηση της ΝΔ πέρασε, στον πρόσφατο νόμο για τα Μητρώα, την περαιτέρω μείωση του υποχρεωτικού αριθμού των 400 ατόμων στους τηλεοπτικούς σταθμούς. Ο όμιλος Βαρδινογιάννη, ο οποίος έχει στην ιδιοκτησία του το Star, τον Alpha και την εταιρεία παραγωγής Green Pixel, παρουσίασε τα στοιχεία για το 2021, όταν στο Star εργάζονταν 382 άτομα, στον Alpha 391 και στη θυγατρική εταιρεία 498 άτομα.
Η διαφορά είναι ότι σε αντίθεση με τις σταθερές εργασιακές σχέσεις στους δυο τηλεοπτικούς σταθμούς, στην εταιρεία παραγωγής εργάζονται με συμβάσεις, χωρίς ωράρια, με κυλιόμενες βάρδιες, για πολλές παραγωγές συγχρόνως, χωρίς συλλογική σύμβαση ή άλλου είδους εργασιακά δικαιώματα. Ο νόμος που πέρασε, χωρίς καμία συνδικαλιστική αντίδραση από την ΕΣΗΕΑ, πρακτικά σημαίνει περαιτέρω μείωση του προσωπικού των καναλιών το 2023.
Πληθώρα δημοσιογράφων, όπως διαβάζουμε, θα κοσμήσει τα ψηφοδέλτια των κοινοβουλευτικών κομμάτων εξουσίας. Το ερώτημα είναι αν οι εν λόγω δημοσιογράφοι, συνδικαλιστές ορισμένοι εξ αυτών, ακόμη και στο ΔΣ της ΕΣΗΕΑ, θα δηλώσουν πως παραιτούνται της δημοσιογραφικής ιδιότητάς τους αυτό το διάστημα. Γιατί, πριν καν προκηρυχθούν οι εκλογές, άρχισαν να δίνουν συνεντεύξεις ως υποψήφιοι βουλευτές, διαφημίζοντας την πολιτική εξάρτησή τους.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (28.1.22)