Γιώργος Παυλόπουλος
Η συσσωρευμένη οργή, η εκτίναξη της ακρίβειας και οι δραματικές απώλειες στο πραγματικό εισόδημα εδώ και πολλά χρόνια, βγάζουν στον δρόμο πολλούς κλάδους εργαζομένων στο δημόσιο, με «πρωτοπορία» νοσηλευτές και σιδηροδρομικούς.
«Η έλλειψη προσωπικού κοστίζει ζωές». «Μας χειροκροτήσατε, τώρα κάντε και κάτι για εμάς». «Εάν εμείς είμαστε εδώ έξω, τότε κάτι σοβαρό συμβαίνει εκεί μέσα». Αυτά είναι μερικά από τα συνθήματα στα πλακάτ των δεκάδων χιλιάδων νοσηλευτών που απήργησαν την περασμένη Πέμπτη και συγκεντρώθηκαν έξω από τα νοσοκομεία σε ολόκληρη τη Βρετανία, για πρώτη φορά εδώ και πάνω από έναν αιώνα — ενώ ετοιμάζονται να το επαναλάβουν την ερχόμενη Τρίτη. Διαμηνύοντας με τον τρόπο αυτό πως δεν θα περιοριστούν σε μια… τουφεκιά στον αέρα, αλλά είναι έτοιμοι να αγώνα διαρκείας.
Είναι η φωνή της απόγνωσης και ταυτόχρονα της οργής, των ανθρώπων που έδωσαν και την τελευταία τους ικμάδα για να στηρίξουν την κοινωνία και το εθνικό σύστημα υγείας κατά τη διάρκεια της πανδημίας, απέναντι στην εγκληματική πολιτική της κυβέρνησης των Τόρις. Για να δουν τη σημερινή κυβέρνηση και τους «ειδικούς» του προϋπολογισμού όχι μόνο να αρνούνται τα αιτήματά τους, αλλά ακόμη και να μιλήσουν μαζί τους — έχοντας, όμως, στο πλευρό τους την πλειοψηφία των Βρετανών, καθώς η τελευταία δημοσκόπηση έδειξε ότι το 52% στηρίζει τις δράσεις τους, έναντι 27% που τις αποδοκιμάζει.
Η αλήθεια, βεβαίως, είναι ότι η απεργία νοσοκόμων και μαιών δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία. Κι αυτό διότι ολόκληρη η χώρα βρίσκεται σε απεργιακό αναβρασμό, με τους περισσότερους κλάδους του δημόσιου τομέα να πραγματοποιούν ή να έχουν προαναγγείλει κινητοποιήσεις. Οι σιδηροδρομικοί, για παράδειγμα, είναι αυτοί που πρώτοι άνοιξαν τον χορό από το καλοκαίρι και τώρα μοιάζουν αποφασισμένοι να κλιμακώσουν. Έχοντας απορρίψει την πρόταση της διοίκησης, συνεχίζουν τον αγώνα και μέσα στις γιορτές, αδιαφορώντας για τις απειλές και τους εκβιασμούς, καθώς και για την προσπάθεια να στραφεί εναντίον τους η κοινωνία, με το επιχείρημα ότι εκατομμύρια δεν θα μπορέσουν να μετακινηθούν ή να κάνουν διακοπές.
Σε ανάλογη κατεύθυνση κινούνται επίσης αρκετές ειδικότητες στα αεροδρόμια (προσωπικό εδάφους και ασφαλείας), οι εκπαιδευτικοί (στη Σκωτία, μάλιστα, πρόσφατα κατέβηκαν σε απεργία για πρώτη φορά μετά από 40 χρόνια), ελεγκτές κυκλοφορίας στους αυτοκινητόδρομους, εργαζόμενοι στα ταχυδρομεία, οι πυροσβέστες και αρκετοί άλλοι. Όσο για τις αιτίες, δεν είναι δύσκολο να τις αντιληφθεί κανείς. Με τον πληθωρισμό να ξεπερνά το 11% τον Οκτώβριο, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών, την ύφεση να είναι προ των θυρών και την κυβέρνηση να επιμένει στη στήριξη των επιχειρήσεων, τις περικοπές φόρων για τους έχοντες και τη δημοσιονομική πειθαρχία («δεν μπορούμε να δανειστούμε για να δώσουμε αυξήσεις», λένε οι αρμόδιοι υπουργοί), τα λαϊκά νοικοκυριά κυριολεκτικά στενάζουν για να τα φέρουν βόλτα.
Μνήμες Θάτσερ ξυπνούν στη Βρετανία, όπου η αναμέτρηση προβλέπεται σκληρή και μακρά
Μάλιστα, οι εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα έχουν περισσότερους λόγους να απεργούν και να βγαίνουν στους δρόμους, καθώς η οργή τους είναι σωρευμένη. Για του λόγου το αληθές, τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν οι πραγματικές αποδοχές τους έχουν μειωθεί κατά 5,5% από το 2010, όταν οι Συντηρητικοί ανέλαβαν τη διακυβέρνηση, με το μεγάλο «κραχ» να έχει συντελεστεί στη διάρκεια του 2021 και 2022. Ειδικά για τους νοσηλευτές, η εικόνα είναι ακόμη χειρότερη, στο πλαίσιο και της γενικότερης απαξίωσης του NHS (το αντίστοιχο ΕΣΥ), που κάποτε αποτελούσε το καμάρι της χώρας: Στο ίδιο διάστημα (μετά το 2010 δηλαδή), οι απώλειες στο εισόδημά τους υπολογίζονται σε 20%.
Την ίδια στιγμή, βεβαίως, τα κέρδη των επιχειρήσεων και του Σίτι είναι ασύλληπτα. Αυτό, όσο κι αν μερικοί επιμένουν να επικαλούνται και να φέρνουν ως παράδειγμα το «βρετανικό μοντέλο», έχει γίνει συνείδηση σε μεγάλο τμήμα της κοινωνίας, που φωνάζει πλέον «δεν πάει άλλο». Σε βαθμό, μάλιστα, που αρκετοί συγκρίνουν όσα συμβαίνουν σήμερα και την απεργιακή έκρηξη με την «καυτή» διετία 1978-79, που σφραγίστηκε από την άνοδο στην εξουσία της Μάργκαρετ Θάτσερ και τη συγκλονιστική αναμέτρηση που ακολούθησε — με τα συνδικάτα να ηττώνται στο τέλος, καθώς δεν διέθεταν γραμμή νίκης και πολιτική έκφραση. Το σίγουρο είναι πως, για πρώτη φορά στα τελευταία χρόνια, το κοινωνικό ζήτημα και η ταξική αντιπαράθεση παίρνουν το πάνω χέρι σε μια χώρα όπου έμοιαζαν να κυριαρχούν καταθλιπτικά το Brexit και ο πόλεμος στην Ουκρανία.