Γεράσιμος Λιβιτσάνος,
▸ Πάνω από 15 δισ. στο κεφάλαιο, καθηλωμένες οι κοινωνικές δαπάνες
Ενας ακόμη ακραία ταξικός προϋπολογισμός ξεκίνησε να συζητείται στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής για να ψηφιστεί –όπως αναμένεται– από την κυβερνητική πλειοψηφία στη συζήτηση που θα γίνει από τις 13 έως και τις 17 Δεκεμβρίου. Φέτος, στον προσανατολισμό των κρατικών κονδυλίων προς τις μεγάλες επιχειρήσεις και τη μείωση των κοινωνικών δαπανών προστίθεται και μια άγρια φορο-επιδρομή λόγω ακρίβειας.
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία του προϋπολογισμού όσον αφορά τη φορολογία. Καταγράφεται αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 2 δισ., στα οποία πρέπει να προστεθεί και η αναπλήρωση 1,2 δισ. που προέρχονταν από την εισφορά αλληλεγγύης, η οποία και καταργήθηκε. Έτσι, η συνολική εικόνα αύξησης είναι 3,2 δισ. Αυτό καλούνται να πληρώσουν τα λαϊκά στρώματα, αφού για πολλοστή φορά η φορολογία των νομικών προσώπων, δηλαδή των εταιρειών, κινείται σε μονοψήφια νούμερα ως ποσοστό κάλυψης των φορολογικών εσόδων. Εξαιρετικά αυξημένοι είναι, άλλωστε, οι κατεξοχήν αντιλαϊκοί φόροι, δηλαδή οι έμμεσοι. Τα έσοδα του ΦΠΑ είναι προσαυξημένα κατά 23,8%, δηλαδή 4,1 δισ. σε σχέση με τα περσινά, την ίδια στιγμή που ο αναπτυξιακός δείκτης είναι αυξημένος μόλις 5,6% και ο δείκτης κατανάλωσης 7,2%. Δηλαδή, ξεκάθαρα προκύπτει πως τα αυξημένα έσοδα προέρχονται από τη φορολόγηση της λαϊκής κατανάλωσης.
Στα δημοσιονομικά δεδομένα, το κόστος δημοσιονομικής προσαρμογής φτάνει τα 5 δισ.στα οποία προστίθενται 2,5 δισ.από περικοπές δαπανών. Αυτά τα δύο δεδομένα μαζί με την αυξημένη φορολογία οδηγούν στην επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος της τάξης του 0,7%. αυτά σε περίοδο που υποτίθεται ότι ισχύει η Ευρωπαϊκή οδηγία για ποσοτική χαλάρωση λόγω της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης. Όπως φαίνεται από αυτά τα δεδομένα, αναντίστοιχες με τις ανάγκες είναι οι δαπάνες για υγεία, παιδεία, κοινωνική ασφάλιση. Τα ποσοστά των δαπανών έχουν διαφορές μικρότερες της μονάδας σε σχέση με πέρυσι, παρά τον πολλαπλασιασμό των κοινωνικών αναγκών. Την ίδια στιγμή, ο προϋπολογισμός είναι «ανοιχτοχέρης» στην ενίσχυση των επιχειρήσεων. Πιο συγκεκριμένα, 15,3 δισ. θα διατεθούν ως επιδοτήσεις σε ιδιωτικά σχήματα, που αναλύονται σε 8,3 δισ. από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΣΔΙΤ και απευθείας ενισχύσεις) και σε 7 δισ. από το περίφημο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Το κυβερνητικό αφήγημα που συνοδεύει το προϋπολογισμό είναι αυτό της σημαντικής ανάπτυξης που επιτεύχθηκε μέσα από συνθήκες πρωτοφανών δυσκολιών. Όπως άλλωστε επισήμανε, μιλώντας στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών και στενός συνεργάτης του Κυριάκου Μητσοτάκη, Θόδωρος Σκυλακάκης, «η σημερινή Κυβέρνηση κλήθηκε να αντιμετωπίσει πρωτοφανούς μεγέθους κρίσεις, οι οποίες κυριολεκτικά άλλαξαν και αλλάζουν τον ρου της παγκόσμιας ιστορίας.
Βέβαια, όλα αυτά αφορούν έναν προϋπολογισμό που το αν θα εκτελεστεί η όχι κινείται στη… σφαίρα της φαντασίας. Τα βασικά του σενάρια στηρίζονται σε δεδομένα της διεθνούς οικονομίας που είναι εξαιρετικά εύκολο να ανατραπούν. Μην λαμβάνοντας καν υπόψη την υπόμνηση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής σύμφωνα με την οποία η εκτέλεση του προϋπολογισμού εξαρτάται και από τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης εντός του 2023.