Γεράσιμος Λιβιτσάνος
▸ Τι δείχνουν τα στοιχεία του προσχεδίου που κατατέθηκε
Η μεταφορά του κόστους της εγχώριας και διεθνούς κρίσης στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων με την ταυτόχρονη εξυπηρέτηση του προεκλογικού αφηγήματος της κυβέρνησης Μητσοτάκη θα είναι το βασικό μέλημα του προϋπολογισμού του 2023. Το στοιχείο αυτό τεκμαίρεται ακόμη και από το προσχέδιο προϋπολογισμού, που κατατέθηκε στη Βουλή και αναμένεται να συζητηθεί τις επόμενες μέρες.
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης παραδέχεται ευθέως τον αυθαίρετο χαρακτήρα των προβλέψεων του προσχεδίου προϋπολογισμού, που αναμένεται άλλωστε να αποτυπωθεί και στον ίδιο τον προϋπολογισμό, ο οποίος βέβαια μέχρι να λάβει την τελική του μορφή θα περάσει από πολλές διεργασίες. Την ίδια στιγμή όμως το «τρίδυμο» Σταϊκούρας – Σκυλακάκης – Βεσυρόπουλος ξεκαθαρίζουν τις προτεραιότητες που θα κληθεί να υπηρετήσει ο προϋπολογισμός του επόμενου έτους. Όπως αναφέρουν, «καλείται να συγκεράσει προκλήσεις που αφορούν την ενεργειακή κρίση, την πληθωριστική πίεση στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, την υγειονομική κρίση που, εάν και έχει υποχωρήσει, συνεχίζει να επιβαρύνει τις δαπάνες του συστήματος υγείας, αλλά και τις αυξημένες δαπάνες για την αναγκαία αμυντική θωράκιση της χώρας. Την ίδια στιγμή καλείται να διατηρήσει τη δημοσιονομική ισορροπία και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης». Δηλαδή αποσαφηνίζουν ότι βασικός γνώμονας θα είναι οι αυξημένες εξοπλιστικές δαπάνες σε μία περίοδο που το ΝΑΤΟ έχει συγκεκριμένες και ανελαστικές απαιτήσεις από τα κράτη-μέλη του, αλλά και οι κανόνες δημοσιονομικής ισορροπίας που επιβάλλει η ΕΕ, με προκαθορισμένο στόχο την επιστροφή στις γνωστές συνταγές λιτότητας το 2023. Υπονοούν με σαφήνεια τον περιορισμό των δαπανών για την υγεία ενώ μιλώντας για πληθωριστικές πιέσεις που αφορούν και επιχειρήσεις, αναδεικνύουν την πλευρά της επιδότησης του μεγάλου κεφαλαίου προκειμένου να καλύψει τις απώλειές του, λόγω της συγκυρίας, με τα χρήματα από τη φορολόγηση του λαού.
Άλλωστε είναι κάτι παραπάνω από σαφές στο προσχέδιο προϋπολογισμού ότι η κυβέρνηση στηρίζεται στην αύξηση των κονδυλίων των έμμεσων φόρων και ιδίως του ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης που διατηρείται σε υψηλότατα επίπεδα όπως και στον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης των καυσίμων. Μια φορολογία που απευθύνεται σχεδόν κατ΄ αποκλειστικότητα στα λαϊκά στρώματα. Στην παραπάνω εκτίμηση συνηγορούν όλα τα στοιχεία αφού τα φορολογικά έσοδα είναι αυξημένα στο προσχέδιο προϋπολογισμού κατά 6,4 δισ. ευρώ, ενώ από αυτά το 63% αποτελείται από τον ΦΠΑ, ο οποίος επίσης παρουσιάζεται «φουσκωμένος» κατά 4 δισ., ποσό που συνιστά αύξηση της τάξης του 23,3%. Εξυπακούεται ότι ο λόγος της εκτίναξης των δημοσίων εσόδων δεν είναι άλλος από την ακρίβεια και τον τιμάριθμο σε συνδυασμό με τη διατήρηση των υψηλών συντελεστών.
Παρ’ όλα αυτά εξαιτίας του ότι το 2023 είναι προεκλογική χρονιά, η κυβέρνηση θέλει να «πουλήσει» το αφήγημα επιτυχημένης διαχείρισης. Γεγονός που οδηγεί σε εκτιμήσεις που αντιβαίνουν ακόμη και στην λογική. Χαρακτηριστικό είναι το ότι η βασική πρόβλεψη του προϋπολογισμού ορίζει μεταφορά από το πρωτογενές έλλειμμα που υφίσταται σήμερα (-1,7%) σε πρωτογενές πλεόνασμα (+0,7) δηλαδή μια «διόρθωση» της τάξης των 5 δισ. ευρώ. Αυτά ενώ οι προβλεπόμενοι ρυθμοί ανάπτυξης του 2023 είναι 2,1% ενώ το 2022 η ανάπτυξη κινήθηκε σε ποσοστά της τάξης του 5,3%!
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (8.10.22)