Γιώργος Μιχαηλίδης
Οι στρατιωτικές εξελίξεις στην Ουκρανία είναι ραγδαίες. Η προαναγγελθείσα αντεπίθεση του ουκρανικού στρατού έλαβε χώρα στις αρχές Σεπτεμβρίου. Αντίθετα όμως με το αρχικό θέατρο των επιχειρήσεων, που ήταν ο νότος και συγκεκριμένα η περιοχή της Χερσώνας, τα πιο θεαματικά αποτελέσματα επετεύχθησαν στον βορρά, όπου ο ουκρανικός στρατός κατάφερε να κυριαρχήσει σε σχεδόν ολόκληρη την επαρχία του Χαρκόβου μέσα σε λίγες ημέρες, φτάνοντας στα όρια των υπό ρωσική κυριαρχία περιοχών της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουγκάνσκ. Το γεγονός πυροδότησε πανηγυρισμούς στο στρατόπεδο Ουκρανίας-Δύσης και προβληματισμό στο ρωσικό.
Επίσημα, η ρωσική πλευρά μίλησε για αναδιάταξη των δυνάμεών της, δικαιολογώντας έτσι το γεγονός ότι πρακτικά η περιοχή του Χαρκόβου παραδόθηκε αμαχητί. Όμως στο εσωτερικό της χώρας, το μούδιασμα και η κριτική πάνω στη στρατιωτική τακτική του Κρεμλίνου αλλά και το άνοιγμα της συζήτησης (με πρωτοβουλία του ΚΚΡΟ) περί μετατροπής της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» σε κανονικό πόλεμο, αποδεικνύουν πως η ρωσική αναδίπλωση δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο έτσι. Επίσης, αν και ο εκπρόσωπος Τύπου της ρωσικής κυβέρνησης απέρριψε κάθε σκέψη για επιστράτευση, πρέπει να θεωρείται βέβαιο πως το θέμα έχει τεθεί στο τραπέζι. Άλλωστε, η εγκατάλειψη χιλιάδων ρωσικής καταγωγής και ρωσόφιλων εν μία νυκτί, μόνο εμπιστοσύνη και σιγουριά δεν γεννά στη συγκεκριμένη μερίδα των Ουκρανών πολιτών.
Ας σημειωθεί εδώ ότι η ουκρανική αντεπίθεση σημειώθηκε σε μια συγκυρία προετοιμασίας δημοψηφισμάτων ένωσης με τη Ρωσία σε Χερσώνα και Ζαπορίζιε αλλά και αύξησης της ενεργειακής πίεσης στην Ευρώπη, όπου εμφανίστηκαν οι πρώτες μαζικές διαδηλώσεις περί ουδετερότητας και συνεννόησης με τη Ρωσία. Από την άλλη πλευρά, οι ουκρανικές επιτυχίες στον βορρά δεν πρέπει να δημιουργούν την αίσθηση μιας γρήγορης ανατροπής της κατάστασης. Oι νέες γραμμές στο μέτωπο έχουν παγιωθεί, ενώ οι ρωσικές ενισχύσεις που κατέφθασαν μαζί με το γεγονός του βομβαρδισμού εγκαταστάσεων ηλεκτροδότησης και υδροδότησης που άφησαν τη μισή Ουκρανία χωρίς ρεύμα για μέρες, αποδεικνύουν ότι ο πόλεμος μπαίνει σε μια ακόμα πιο αιματηρή φάση.
Οι δύο πλευρές θα προσπαθήσουν να ενισχύσουν τις θέσεις τους μπροστά στον επερχόμενο χειμώνα, όπου πολλά πράγματα θα κριθούν στο οικονομικό, ενεργειακό άρα και πολιτικό επίπεδο. Σε αυτό το φόντο, το «Σύμφωνο Ασφαλείας» που παρουσίασε ο πρώην γ.γ. του ΝΑΤΟ, με το οποίο εγγυάται το πατρονάρισμα της Ουκρανίας, υποδεικνύει αποφασιστικότητα Δύσης και ΗΠΑ για όξυνση της σύγκρουσης.