Γιώργος Μιχαηλίδης
Κάπου 3.500 εργοστάσια και βιοτεχνίες, 4,1 εκατομμύρια εργάτες/τριες. Ο βασικός εξαγωγικός τομέας του Μπαγκλαντές –της πιο πυκνοκατοικημένης χώρας του κόσμου– είναι η κλωστοϋφαντουργία και μπορεί άνετα να παρομοιαστεί με ένα ολόκληρο κράτος που δουλεύει πάνω από κλωστές και υφάσματα για να ντύνονται μοδάτα αλλά φθηνά οι κάτοικοι των πλουσιότερων κρατών του κόσμου. Ένα μεγάλο ποσοστό των γνωστότερων εταιρειών παραγωγής ρουχισμού και ένδυσης στις ΗΠΑ και την Ευρώπη έχουν τις βάσεις παραγωγής τους στη μικρή αλλά πολυπληθή ασιατική χώρα.
Κατά τη διετία της πανδημίας, η παραγωγή είχε μειωθεί σημαντικά, δημιουργώντας μεγάλα ζητήματα για τους εργάτες και τις εργάτριες στο Μπαγκλαντές, αλλά μειώνοντας σημαντικά και τα κρατικά έσοδα. Σήμερα, παρότι η τάση έχει αντιστραφεί, με τις παραγγελίες να αυξάνονται, τα προβλήματα των εργατών/τριών της κλωστοϋφαντουργίας στο Μπαγκλαντές δεν λύθηκαν, αλλά οξύνονται. Ο βασικός λόγος είναι ότι η κυβέρνηση της χώρας έσπευσε να νομοθετήσει, ώστε να διευκολύνει τις μεγάλες ξένες εταιρείες στην κούρσα ικανοποίησης της αυξημένης ζήτησης στις «προηγμένες» χώρες, χωρίς φυσικά να μειωθεί το ποσοστό κέρδος τους. με πρόσφατο νόμο της κυβέρνησης του Μπαγκλαντές, οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις μπορούν να ζητούν από τους εργαζόμενούς τους να πραγματοποιούν υπερωρίες έως και τέσσερις ώρες ημερησίως (από δύο που ίσχυε) για τους επόμενους έξι μήνες. Με άλλα λόγια, δώδεκα ώρες εργασίας καθημερινώς αντί για νέες προσλήψεις.
Όπως καταγγέλλουν τα συνδικάτα της χώρας, η αξία του βασικού μισθού έχει εξατμιστεί λόγω των ανατιμήσεων στα βασικά προϊόντα διατροφής αλλά και στην ενέργεια, με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι να βασίζονται στις υπερωρίες (που βάσει νόμου πληρώνονται διπλά) για να επιβιώσουν και άρα να μην μπορούν να τις αρνηθούν. Ήδη, πριν την εφαρμογή του νέου νόμου στα τέλη Απρίλη, πάνω από το 50% των εργαζομένων του συγκεκριμένου κλάδου δήλωναν ότι δουλεύουν επιπλέον του οχταώρου. Τον τελευταίο καιρό όμως έχουν ξεσπάσει απεργίες και εργατικοί αγώνες με αίτημα την αύξηση του βασικού μισθού.
Οι πορείες χιλιάδων εργατών χτυπήθηκαν από την αστυνομία αλλά επαναλήφθηκαν, κάνοντας την υπουργό εργασίας να χρησιμοποιήσει το γνωστό επιχείρημα πως αν οι ξένες επενδύσεις φύγουν από τη χώρα λόγω κόστους, οι μισθοί θα χαθούν εξολοκλήρου: «Η αγοραστική δύναμη σε ΗΠΑ και Ευρώπη έχει μειωθεί. Θα χάσουμε τα πάντα, αν διαταραχθεί η εργασιακή ειρήνη». Εκβιασμοί και προοπτική σύγχρονης δουλείας σε Ανατολή και Δύση.