▸Προγράμματα κατά των fake news με χρηματοδότηση της κυβέρνησης των ΗΠΑ πλασάρονται σε ελληνικά πανεπιστήμια
Μία από τις κρίσιμες μάχες της εποχής μας είναι ο πόλεμος της πληροφόρησης και της παραπληροφόρησης, όπως αναδεικνύεται και στην πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία. Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να ελέγξεις την ενημέρωση; Μα να εμφανίζεσαι ως διώκτης των «fake news», άσχετα εάν η δική σου πλευρά πρωτοστατεί στη διαμόρφωση και διακίνηση κατασκευασμένων «ειδήσεων». Οι ΗΠΑ έχουν διαχρονικά εμπειρία στον τομέα αυτό και από πολλές πλευρές είναι πρωτοπόρες.
Η αποθράσυνση του αμερικάνικου παράγοντα στην Ελλάδα, όπου πλέον δρα χωρίς να τηρεί ούτε καν τα προσχήματα, φαίνεται από την απροσχημάτιστη προσπάθεια να περάσει σε ελληνικά πανεπιστήμια τη συμμετοχή τους σε πρόγραμμα για την εκπαίδευση δημοσιογράφων και άλλων εμπλεκόμενων με τον χώρο των ΜΜΕ για την «αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης», με απευθείας χρηματοδότηση από το αμερικανικό κράτος. Το πρόγραμμα ονομάστηκε «DisinfoHacks Project» και σκοπό έχει «τον εντοπισμό, την αξιολόγηση και την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης». Ως στόχος τέθηκε η δημιουργία μιας «εργαλειοθήκης αναδυόμενων τεχνολογιών» και ενός δικτύου, όπου οι εκπαιδευόμενοι θα μοιράζονται τα αποτελέσματά τους. Για ακόμα μεγαλύτερη… επιτυχία, η πρόταση περιλαμβάνει συναντήσεις με Έλληνες και Αμερικανούς εκπαιδευτές, ειδικούς στον τομέα τους.
Το πρόγραμμα αυτό έχει ήδη παρουσιαστεί από τον Τζέφρι Πάιατ και εμφανίζονται να συμμετέχουν σε αυτό το ΑΠΘ, καθώς και ένα εργαστήριο δημοσιογραφίας του Παντείου. Σύμφωνα με διακριβωμένες πληροφορίες, έγινε προσπάθεια να περάσει το πρόγραμμα αυτό από αρμόδια όργανα του Παντείου, αλλά απορρίφθηκε ως κατάφωρη παραβίαση της ακαδημαϊκής δεοντολογίας. Το πρόγραμμα οργανώνεται από τη DCN Global, το ADandPRLAB του Παντείου Πανεπιστημίου και το YET, ενώ η χρηματοδότηση προέρχεται απευθείας από το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ και την αποστολή των ΗΠΑ στην Ελλάδα, με υποστήριξη των Found.ation και SocialInnov.
Η DCN είναι μια πρωτοβουλία που παρουσιάζει ως αποστολή της «την ενδυνάμωση μιας νέας γενιάς παγκόσμιων φωνών και ιδεών στον χώρο της ψηφιακής επικοινωνίας», με εταίρους –μεταξύ άλλων– το γερμανικό «Ίδρυμα για την ελευθερία Friedrich Naumann, Νότιος Καύκασος», το «Αμερικανικό σπίτι του Κιέβου» και το ΑΠΘ! Πρόεδρος είναι ο αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ Νίκος Παναγιώτου. Το ADandPRLAB είναι Εργαστήριο Διαφήμισης και Δημοσίων Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου, με διευθύντρια την αναπληρώτρια καθηγήτρια Μπέττυ Τσακαρέστου. Το ΥΕΤ (Youth, Entrepreneurship, Education, Technology) είναι ΜΚΟ με έδρα τη Θεσσαλονίκη, με αναφερόμενο στόχο την υποστήριξη της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας (είχε ιδρυθεί το 2008, ως Νέοι Επιχειρηματίες της Θεσσαλονίκης – Young Entrepreneurs of Thessaloniki).
Η πρόταση έθετε ως στόχο τη συμμετοχή 100 περίπου δημοσιογράφων, ατόμων από start-up εταιρείες ΜΜΕ και ψηφιακά media, ατόμων που δραστηριοποιούνται στα «κοινωνικά δίκτυα» του ίντερνετ, στελεχών ΜΚΟ, άλλων οργανισμών (όπως πανεπιστημίων), αλλά και κρατικών υπαλλήλων, σε μια συνολική προσπάθεια σύνδεσης και επίδρασης στο κρατικό-ιδιωτικό σύμπλεγμα της συστημικής ενημέρωσης. Το πρόγραμμα φιλοδοξεί να αναπτύξει μια καινοτόμο εκπαίδευση σχετικά με τον χειρισμό και την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης, εστιασμένη στην Ελλάδα αλλά με δυνατότητα επέκτασης και σε γειτονικές χώρες των Βαλκανίων!
Την αφετηρία αυτής της προσπάθειας την βρίσκουμε στην αμερικανική πρεσβεία και στην παρουσίαση από τον «δραστήριο» κύριο Τζέφρι Πάιατ της πρωτοβουλίας DisinfoHacks, όπως μας πληροφορεί η ιστοσελίδα της πρεσβείας των ΗΠΑ. Ήταν 10 Δεκεμβρίου 2021, όταν ο Αμερικανός πρέσβης παρουσίασε επίσημα και δημόσια την DisinfoHacks, ευχαριστώντας και τους τρεις εταίρους της πρεσβείας που την μετέτρεψαν σε πραγματικότητα και που δεν είναι άλλοι από τους εισηγητές του αντίστοιχου προγράμματος σε πανεπιστημιακά ιδρύματα.
Και για να μην αφήσει καμία αμφιβολία για το που σκοπεύει η αμερικανική εκπαίδευση των ελληνικών ΜΜΕ ο Τ. Πάιατ σημείωσε στην ομιλία του: «Η παραπληροφόρηση έχει αναδειχθεί ως μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι δημοκρατίες μας. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Εξωτερικών Blinken, το αφεντικό μου, ήταν εδώ στην Ευρώπη για τις υπουργικές συνόδους του ΝΑΤΟ και του ΟΑΣΕ. Υπογράμμισε δημόσια τη σημασία αυτού που ονόμασε “μια μαζική ρωσική εκστρατεία παραπληροφόρησης” […]. Αυτή η παραπληροφόρηση είναι μέρος της εργαλειοθήκης του Κρεμλίνου».
Να υποθέσουμε πως ο Λευκός Οίκος, το αμερικανικό Πεντάγωνο, το ΥΠΕΞ των ΗΠΑ και οι δεκάδες μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, όπως και οι χιλιάδες ΜΚΟ υπό τον έλεγχό τους σε όλο τον κόσμο δεν χρησιμοποιούν το όπλο της… παραπληροφόρησης. Πάντως, τα ελληνικά ΜΜΕ, πέρα από τις απευθείας κρατικές και εργοδοτικές παρεμβάσεις, από τις «λίστες Πέτσα» και τις παρακολουθήσεις με ή χωρίς Predator, έχουν να θυμούνται τα αλήστου μνήμης σεμινάρια του ΔΝΤ υπέρ των μνημονίων, των πρεσβειών υπέρ του σχεδίου Ανάν, καθώς και τη διαρκή προσπάθεια από τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ να δημιουργήσουν «ενσωματωμένους» δημοσιογράφους.
Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνιέται η ανάλογη με το DisinfoHacks προσπάθεια που έκανε παλιότερα το βρετανικό Integrity Initiative, με προσπάθεια συστράτευσης «προθύμων» από τον χώρο των πανεπιστημίων και των ΜΜΕ.