Γιάννης Ελαφρός
Η επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ ήταν ιδιαίτερα σηµαντική. Όχι κυρίως για τις δηµόσιες παράτες, αλλά περισσότερο για όσα συζητήθηκαν πίσω από τις κλειστές πόρτες, µε αποτελέσµατα όπως η αγορά των επιθετικών F-35. Η βασική κατάληξη –οι λεπτοµέρειες θα φανούν στην πορεία– είναι πως η κυβέρνηση της ΝΔ, µε τη συναίνεση του αστικού µπλοκ, συντάσσεται πλήρως µε τις ΗΠΑ και τους επιθετικούς τους σχεδιασµούς.
«Έξω πάµε καλά», µέσα όµως τι γίνεται;
Μία τροµερή επιχείρηση προπαγάνδας και «προώθησης» του «προϊόντος Μητσοτάκης» στήθηκε από τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ, αποθεώνοντας την οµιλία του πρωθυπουργού στο αµερικανικό κογκρέσο και τα συχνά χειροκροτήµατα που δέχθηκε. Σαφής η προσπάθεια να µετατραπεί η υποστήριξη των ΗΠΑ στην κυβέρνηση της ΝΔ σε… υποστήριξη του ελληνικού λαού. Δύσκολο στοίχηµα, εξάλλου το είπε και ο Κ. Μητσοτάκης: «Τόσο χειροκρότηµα δεν παίρνω ούτε στην ελληνική βουλή» (σ.σ. επρόκειτο για τη στιγµή που ο Μητσοτάκης αναφέρθηκε ουσιαστικά στο αµερικανικό LNG που θα εισάγει η χώρα… o καλός πελάτης αξίζει ένα χειροκρότηµα).
Πριν το αεροσκάφος µε τον έλληνα πρωθυπουργό προσγειωθεί στο «Ελευθέριος Βενιζέλος», είχαν φουντώσει ξανά τα σενάρια για εκλογές τον Σεπτέµβριο. Βεβαίως, πρέπει να είναι κάποιος πολύ αποσπασµένος από την πραγµατικότητα που βιώνουν οι εργαζόµενοι και τα φτωχά λαϊκά στρώµατα στην Ελλάδα για να θεωρήσει πως τα χειροκροτήµατα των Αµερικανών στον Μητσοτάκη µπορεί να λειτουργήσουν ουσιωδώς υπέρ του εκλογικά, πέρα από ανθρώπους που ήδη τον υποστηρίζουν. Η υποστήριξη της Ουάσινγκτον, η οποία ποτέ δεν είναι απόλυτη, πάντα παίζει µε πολλούς «παίχτες», έχει σηµασία για τους διαπλεκόµενους επιχειρηµατίες που σχετίζονται µε τα αµερικάνικα συµφέροντα (π.χ. εφοπλιστές, ενέργεια). Αλλά αυτοί στηρίζουν ήδη, στην πλειοψηφεία τους, τον Μητσοτάκη.
Άρα, παρά τους πανηγυρισµούς, δεν αποκλείεται και ο νυν πρωθυπουργός να αναφωνήσει το γνωστό «έξω πάµε καλά, µέσα όχι» του Κωνσταντίνου Καραµανλή τη δεκαετία του ΄70, όταν µετά από µια επιτυχηµένη περιοδεία στο εξωτερικό γύρισε στην Ελλάδα και βρέθηκε αντιµέτωπος µε διαδηλώσεις και απεργίες.
Οι νέοι πόλεµοι για την ηγεµονία
Τα παπαγαλάκια του Μαξίµου προσπαθούν να πείσουν πως η ενθουσιώδης υποδοχή Μητσοτάκη στο κογκρέσο και στις ΗΠΑ εν γένει σχετίζεται µε την ποιότητα του πολιτικού του λόγου και της διακυβέρνησής του. Δυστυχώς γι’ αυτούς, τα πράγµατα είναι πιο απλά. Γιατί να µην «αποθεώσεις» τον πρωθυπουργό που εµφανίζεται ως ο «άνθρωπός σου» στην ανατολική Μεσόγειο, που σου λέει ό,τι θέλεις να ακούσεις κι αγοράζει σαν τρελός ό,τι θέλεις να του πουλήσεις, δηλώνοντας έτοιµος να πολεµήσει στο πλευρό σου; Η οµιλία Μητσοτάκη στο κογκρέσο είναι δοµηµένη ακριβώς για την υποστήριξη των θεµελιωδών πλευρών της ιµπεριαλιστικής αφήγησης των ΗΠΑ και ειδικά της πιο επιθετικής σε διεθνές επίπεδο πτέρυγας που εκφράζουν οι Δηµοκρατικοί. «Η εγκαθίδρυση της Δηµοκρατίας στις Ηνωµένες Πολιτείες προκάλεσε τη µεγαλύτερη εξάπλωση της ανθρώπινης ελευθερίας και της ανθρώπινης προόδου που γνώρισε ποτέ ο κόσµος», είπε µε… µετριοπάθεια ο Κ. Μητσοτάκης, ανοίγοντας την οµιλία του, λέγοντας πως η Αµερική «προωθεί και υπερασπίζεται τις δηµοκρατικές αξίες». Αφού παρουσίασε τα «δώρα» της κυβέρνησης στις ΗΠΑ (Συµφωνία για τις βάσεις, Σούδα, Αλεξανδρούπολη), προχώρησε σε δύο σηµαντικές αναφορές, που δεν έτυχαν της δέουσας προσοχής: Πρώτο, υπογράµµισε πως «οι ΗΠΑ έχουν ζωτικά συµφέροντα σε αυτό το τµήµα του κόσµου» (σ.σ. Ανατολική Μεσόγειο), άρα αποδέχθηκε πλήρως τον ιµπεριαλιστικό ρόλο τους στην περιοχή µας. Δεύτερο, σαν γνήσιο «αµερικανάκι» υποστήριξε αναφανδόν την παγκόσµια ηγεµονία των ΗΠΑ: «Ο κόσµος προσβλέπει στην ηγεσία της ισχυρότερης και πιο ευηµερούσας Δηµοκρατίας».
Κι αυτό είναι το µεγάλο πρόβληµα και το νέο στοιχείο, που πολλές αναλύσεις που µένουν σε µια παλιά προσέγγιση της εξάρτησης ή εγκλωβίζονται στον ελληνοτουρκικό αστικό ανταγωνισµό δεν µπορούν να προσεγγίσουν και να αναδείξουν: Η σηµερινή συστράτευση της ελληνικής αστικής τάξης µε τις ΗΠΑ είναι εξαιρετικά επικίνδυνη, καθώς η διεθνής ηγεµονία του αµερικάνικου καπιταλισµού βρίσκεται σε κρίση, µε την Κίνα και άλλα κράτη να διεκδικούν το οικονοµικό (και όχι µόνο) προβάδισµα, µε συνέπεια η Ουάσινγκτον να χρησιµοποιεί την πολιτικο-στρατιωτική της υπεροχή για να ανατρέψει την σε βάρος της πορεία των πραγµάτων. Δηλαδή, είναι οι ΗΠΑ που λειτουργούν αυτή την περίοδο αποσταθεροποιητικά, επιθετικά και επεµβατικά, µε τη διοίκηση Τζο Μπάιντεν να είναι ιδανική σε αυτό τον ρόλο. Τα γεγονότα στην Ουκρανία και ο διαρκής πόλεµος φθοράς που θέλουν οι ΗΠΑ το επιβεβαιώνουν. Αντίστοιχα, το αντικινεζικό σύµφωνο AUKUS στον Ειρηνικό κ.λπ. Το αµερικανικό σχέδιο που υλοποιεί η διακυβέρνηση Μπάιντεν εµπεριέχει το άνοιγµα πολεµικών µετώπων και την πολιτική-στρατιωτική πίεση σε Κίνα, Ρωσία και άλλες χώρες. Άρα, συστράτευση µε τις ΗΠΑ σήµερα σηµαίνει συστράτευση σε νέες πολεµικές περιπέτειες και επεµβάσεις. Και καλά, το αδίστακτο ελληνικό κεφάλαιο µπορεί να το θέλει για να πάρει κοµµάτι από την λεία, oι εργαζόµενοι και ο λαός;