«Δεν ξέρουμε τι μας περιμένει». Με την ανησυχητική αυτή διαπίστωση έκλεισε πρόσφατη ομιλία του σε δημοσιογράφους ο πρόεδρος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους. Ο επικεφαλής του ΠΟΥ αναφερόταν στην έλλειψη γονιδιωματικής επιτήρησης του κορονοϊού σε πολλά κράτη παγκοσμίως, που πλέον έχουν επιστρέψει με ζέση στις προ πανδημίας ασχολίες τους: Πολέμους, απομύζηση της εργατικής τάξης, καταλήστευση του φυσικού πλούτου…
Κάτω από την επιφανειακή «νέα κανονικότητα» όμως, οι κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία παγκοσμίως «κοχλάζουν»: Στη Νότια Αφρική δύο νέες υποπαραλλαγές της Όμικρον προκάλεσαν νέο κύμα πανδημίας covid-19. Και αν η Πρετόρια εντόπισε γρήγορα τις νέες υπομεταλλάξεις, επειδή εξακολουθεί να παρακολουθεί τον τρόπο που εξελίσσεται ο κορονοϊός, η μείωση ακόμα και των τεστ σε πολλές χώρες αναγκάζει τον ΠΟΥ να κινείται «στα τυφλά».
Στο μεταξύ, τα επίσημα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα αποτυπώνουν την κοινωνική-ταξική διάσταση των θανάτων από κορονοϊό. Το 81% των 14,9 εκατομμυρίων επιπλέον θανάτων τη διετία 2020-2021, που οφείλονται στην πανδημία, εντοπίζεται σε χώρες μεσαίου εισοδήματος. Λογικό, καθώς πρόκειται για περιοχές του πλανήτη ανοιχτές στις ροές ανθρώπων και κεφαλαίου, στις οποίες όμως οι συνθήκες διαβίωσης των φτωχών είναι άθλιες και τα συστήματα υγείας εξαιρετικά αδύναμα.
Στην Ελλάδα, όπου η κυβέρνηση προσπαθεί να πλασάρει την ιδέα πως με τον τρόπο που καταμετρώνται οι θάνατοι υπάρχει «φούσκωμα» του αριθμού των νεκρών από κορονοϊό, σύμφωνα με τον ΠΟΥ η υπερβάλλουσα θνησιμότητα κυμάνθηκε μεταξύ 16.705 και 22.133 ανθρώπων. Οι θάνατοι, δηλαδή, την περίοδο 2020-2021 ήταν πολύ περισσότεροι από τους αναμενόμενους, λόγω της πανδημίας.
Ο αγώνας για δημόσιο, δωρεάν και ποιοτικό σύστημα υγείας για όλους και όλες παραμένει πιο επίκαιρος από ποτέ. Γιατί, πέραν της καθημερινότητας, η επόμενη μεγάλη κρίση δημόσιας υγείας περιμένει «στη γωνία»…