▸Απόφαση της Πολιτικής Επιτροπής του ΝΑΡ για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση και του Κεντρικού Συμβουλίου της νΚΑ που συνεδρίασαν στις 19 Μαρτίου 2022 για τον χαρακτήρα του πολέμου στην Ουκρανία, τις συνέπειες και τις επιπτώσεις του και την απάντηση της εργατικής πολιτικής και της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς
Βασικά αποσπάσματα
Πρώτες εκτιμήσεις για την πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία, η κατεύθυνση της απάντησης και τα άμεσα καθήκοντά μας
Οι δραματικές εξελίξεις στην Ουκρανία και το φούντωμα του πολέμου στην Ευρώπη επιδρούν καθοριστικά στις ζωές των εργαζομένων διεθνώς και αλλάζουν την πορεία των εξελίξεων. Υποχρεώνουν σε βαθιά ανάλυση και επεξεργασία στρατηγικών και τακτικών απαντήσεων, που πρέπει να γίνει σε επόμενη συνεδρίαση της Π.Ε. και του Κ.Σ. Σήμερα θέτουμε ορισμένα πρώτα ζητήματα, εκτιμώντας πως οι πρώτες τοποθετήσεις και αγωνιστικές παρεμβάσεις της οργάνωσης (όπως και της «Πρωτοβουλίας για σύγχρονο κομμουνιστικό πρόγραμμα και κόμμα» και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ) ήταν θετικές, δίνουν σωστή κατεύθυνση και αποτελούν βασικά εργαλεία για τη δουλειά μας, που πρέπει να αναπτυχθεί παραπέρα.
1. Όχι στους πολέμους του κεφαλαίου – Αγώνας για την ειρήνη των λαών
Από την πρώτη στιγμή καταδικάσαμε την επικίνδυνη όξυνση στην περιοχή, με βασική ευθύνη των ΗΠΑ/ΝΑΤΟ, ΕΕ, ακροδεξιό καθεστώς Ουκρανίας από την μια και Ρωσίας από την άλλη, και την εκδήλωση του πολέμου με την απαράδεκτη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, που εκτυλίσσεται σε μια μεγάλη πολεμική επιχείρηση διαρκείας. Θάνατοι, τραυματισμοί, καταστροφές, προσφυγιά, είναι το τίμημα για τους κατοίκους της Ουκρανίας, αλλά και νεκροί και τραυματίες στρατιώτες για τη Ρωσία. Πρόκειται για τρομερές συνέπειες του πολέμου στις πραγματικές ζωές και όχι απλά «παίγνια» γεωστρατηγικής των μεγάλων συμφερόντων.
Το αίτημα της ειρήνης των λαών απέναντι στους άδικους και αντιδραστικούς πολέμους του κεφαλαίου στην εποχή μας αναδεικνύεται άμεσα και χωρίς περιστροφές. Αποτελεί μαχητικό σύνθημα του εργατικού κινήματος, όχι πασιφιστική έκκληση, για να ηττηθεί η πολεμική στρατηγική του κεφαλαίου, των κυβερνήσεων και των πολεμικών μπλοκ, σε κάθε χώρα και συνολικά.
Στις σημερινές συνθήκες και παρά τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων παράλληλα με τις πολεμικές συγκρούσεις, ο κίνδυνος μιας τρομακτικής επέκτασης του πολέμου είναι υπαρκτός και δεν αφήνει περιθώρια για εφησυχασμό.
2. Ο χαρακτήρας του πολέμου
Η στάση του εργατικού κινήματος και των κομμουνιστών απέναντι στον πόλεμο απαιτεί μια βασική εκτίμηση για τον χαρακτήρα του.
Ο πόλεμος που εξελίσσεται στην Ουκρανία αποτελεί κόμβο στην εκδήλωση μιας νέας εποχής πολέμων του κεφαλαίου, που χρειάζεται βαθύτερη μελέτη. Αποτελεί γέννημα της καπιταλιστικής κρίσης του 2008-09, που δεν ξεπεράστηκε ολοκληρωμένα από το διεθνές καπιταλιστικό σύστημα και ώθησε (όπως είχαμε εκτιμήσει από το 4ο συνέδριο ήδη το 2017) σε μια παρόξυνση των ανταγωνισμών του κεφαλαίου σε όλα τα επίπεδα, φέρνοντας και την πολεμική απειλή, ωμή και κυνική, στο κατώφλι της ανθρωπότητας. Την τελευταία δεκαετία έχουν ξεσπάσει πλήθος μεγάλων πολεμικών συγκρούσεων χωρίς τέλος στην Ασία και κυρίως την Αφρική. Επιπλέον, τα πολύπλευρα κρισιακά φαινόμενα των τελευταίων ετών (προάγγελος οικονομικής ύφεσης, πανδημία, περιβαλλοντική-κλιματική κρίση, πανδημία κλπ.) ωθούν τον παγκόσμιο καπιταλισμό σε ακόμα πιο οξυμένο ανταγωνισμό σε όλα τα επίπεδα, σε αναζήτηση και πολεμικών «διεξόδων», όπως έχει συμβεί επανειλημμένα στο παρελθόν.
Στο πιο συγκεκριμένο πεδίο, η αιτία του πολέμου βρίσκεται στη νέα φάση όξυνσης του ανταγωνισμού του υπό παραπέρα συγκρότηση μπλοκ του καπιταλισμού της Δύσης (ΗΠΑ, ΕΕ, Βρετανία, Καναδάς, Αυστραλία, Ιαπωνία κ.α.) με το υπό διαμόρφωση στρατόπεδο της Ρωσίας και της Κίνας.
Οι ΗΠΑ και οι άμεσοι σύμμαχοί τους, ειδικά μετά την εκλογή Μπάιντεν, επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν την μεγάλη υπεροχή τους σε πολιτικο-στρατιωτικά μέσα για να αντισταθμίσουν την υποχώρηση και παρακμή τους σε οικονομικο-κοινωνικό πεδίο, ειδικά απέναντι στην Κίνα. Βρισκόμαστε σε εποχή μετάβασης και αμφισβήτησης-αλλαγής ηγεμόνα, που στον καπιταλισμό δεν γίνεται «ειρηνικά». Οι εξελίξεις αυτές κάνουν τον αμερικανικό καπιταλισμό πιο επιθετικό με προσπάθεια περικύκλωσης της Ρωσίας άμεσα, αλλά και της Κίνας (συμφωνία AUKUS, αμφισβήτηση καθεστώτος Ταϊβάν και Σινικής Θάλασσας, Χονγκ Κονγκ). Ειδικός στόχος των ΗΠΑ αποτελεί η ανασυγκρότηση και επανανοηματοδότηση του ΝΑΤΟ, η άμεση «επιστράτευση» της Ευρώπης στο άρμα τους και η εξουθένωση-εξουδετέρωση ή και υποταγή της Ρωσίας, του μόνου αντίπαλου δέους σε στρατιωτικό επίπεδο. Από την άποψη αυτή, η επιθετική πρωτοβουλία στο συνολικό πεδίο ανήκει στο στρατόπεδο των ΗΠΑ και των ευρωπαίων συμμάχων τους, μαζί και στο αντιδραστικό καθεστώς της Ουκρανίας.
Από την άλλη, ο ρωσικός καπιταλισμός έχει δυναμώσει σε σχέση με την πρώτη εικοσαετία μετά την κατάρρευση και διεκδικεί τη δημιουργία μιας ζώνης άμεσης επιρροής και οικονομικής εκμετάλλευσης στην περιφέρεια της πρώην ΕΣΣΔ, μια αναβαθμισμένη θέση στους νέους συσχετισμούς, κυρίως ως πολιτικο-στρατιωτικός βραχίονας μιας συμμαχίας με την Κίνα, με ενισχυμένο ρόλο της Μόσχας. Από τη Γεωργία το 2008 έως το Καζακστάν πρόσφατα, τη σύναψη οικονομικών και αμυντικών συμφώνων με πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, η Ρωσία έχει αναδείξει αυτές τις τάσεις.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι το πρώτο επεισόδιο της νέας περιόδου όπου οι καπιταλιστικοί ανταγωνισμοί θα επιλύονται όλο και πιο συχνά με προσφυγή στα όπλα. Η επέκταση του επιθετικού συνασπισμού του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη και μέχρι τα σύνορα της Ρωσίας, η ανοικτή στοχοποίηση της Ρωσίας και της Κίνας από το ΝΑΤΟ και η κούρσα των εξοπλισμών την τελευταία πενταετία ειδικά σηματοδοτούσε αυτή την επικίνδυνη πορεία.
Η Ουκρανία αποτέλεσε και αποτελεί πεδίο έκφρασης αυτών των ανταγωνισμών, σε συνδυασμό βέβαια με τα συμφέροντα και τις τεράστιες ευθύνες της αστικής τάξης της χώρας και των «ολιγαρχών». Ο διχασμός μεταξύ Δύσης και Ανατολής, ο ρόλος της ΕΕ και της Γερμανίας στο να τραβήξει το ουκρανικό κεφάλαιο και τη χώρα προς την ευρωπαϊκή καπιταλιστική ολοκλήρωση, το αντιδραστικό πραξικόπημα του ευρω-Μαϊντάν, η ενίσχυση των φασιστών που αποτέλεσαν σιδερογροθιά του δυτικόστροφου αστικού μπλοκ, τα δολοφονικά πογκρόμ κατά Ρώσων, ρωσόφωνων, αριστερών, συνδικαλιστών και κομμουνιστών, η δίκαιη εξέγερση των πληθυσμών στην ανατολική και νότια Ουκρανία, ο ένοπλος αντιφασιστικός αγώνας στο Ντονμπάς, ο οκταετής πόλεμος με τους χιλιάδες νεκρούς από το 2014 και η διαμόρφωση ενός αντιδραστικού καθεστώτος στο Κίεβο, που λειτουργούσε εν πολλοίς ως «λαγός» των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, και η κατάκτηση από την Μόσχα του ελέγχου των ανήσυχων περιοχών Λουγκάνσκ και Ντονέτσκ, υποβαθμίζοντας καίρια τον ρόλο των εργατικών και κομμουνιστικών στοιχείων, διαμόρφωσαν το έδαφος για την τωρινή σύγκρουση, που βεβαίως δεν περιορίζεται σε δυνάμεις της Ουκρανίας.
Με βάση όλα αυτά ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι άδικος και αντιδραστικός και από τις δύο πλευρές, πόλεμος αστικών συμφερόντων, έχοντας τα απαίσια χαρακτηριστικά των ιμπεριαλιστικών πολέμων του 20ου αιώνα, με τα ακόμα πιο καταστροφικά των σύγχρονων πολέμων του ολοκληρωτικού καπιταλισμού στον 21ο (π.χ. ρόλος αμάχων, υβριδικά στοιχεία κλπ.)
Τίποτα δεν μπορεί να δικαιολογήσει την επιθετικότητα και των δύο πλευρών. Είναι ψευδεπίγραφες η «υπεράσπιση της ελευθερίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας και της Ευρώπης» και η «δημοκρατική συμμαχία κατά αυταρχικών καθεστώτων και ηγετών», όπως λένε ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ κλπ. Το ίδιο και η «υπεράσπιση των ρώσων και των ρωσόφωνων της Ουκρανίας, του ρωσικού λαού εν γένει» και η «αποναζιστικοποίηση» για τα οποία μιλά η Ρωσία και ο Πούτιν. Εξάλλου, η ίδια η αντικομμουνιστική επίθεση του Πούτιν στον Λένιν και τους μπολσεβίκους, οι απανωτές αναφορές πως «δεν υπάρχει ουκρανικό έθνος» σηματοδοτούν την ισχυρή αναβίωση του μεγαλορώσικου εθνικισμού που αδιάλλακτος πολέμιός του ήταν ο Λένιν και έμπρακτο ξεπέρασμά του η ίδρυση της ΕΣΣΔ, παρά τις μετέπειτα αντιφάσεις και αναβιώσεις εθνικιστικών συγκροτήσεων στο βαθμό που αναπτύσσονταν και οι εκμεταλλευτικές σχέσεις και στρώματα. Η «αποκομμουνιστικοποίηση» είναι ο κοινός στόχος και των δύο καπιταλιστικών-ιμπεριαλιστικών μπλοκ και των δύο εθνικισμών (Ρωσίας-Ουκρανίας), δείχνοντας ποιο είναι το αντίπαλο δέος στον δολοφονικό καπιταλισμό της εποχής μας.
Στο συνολικό πλαίσιο, η πραγματική αντίθεση βρίσκεται από την μια, ανάμεσα στον κύκλο του αίματος, της βάρβαρης εκμετάλλευσης και μοιράσματος του κόσμου που οδηγεί ο ανταγωνισμός των καπιταλιστικών κέντρων και ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός της εποχής μας, και από την άλλη, στους εργαζόμενους που τα συμφέροντά τους μπορούν να αναπνεύσουν σε ένα περιβάλλον ειρήνης και να ανθίσουν στην πάλη και σε ρήξη με τον καπιταλισμό και τους ιμπεριαλιστικούς συνασπισμούς.
Αυτό εκφράζει και το γενικό σύνθημα των ΝΑΡ-νΚΑ «με τους λαούς ενάντια στους πολέμους του κεφαλαίου».
3. Οι συνέπειες – επιπτώσεις – τάσεις / αντιφάσεις
Οι συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία είναι ήδη βαριές για τους λαούς, εκδηλώνονται σε πολλά επίπεδα, προκαλώντας νέες αντιφάσεις του συστήματος.
Γεωπολιτικές: Το ΝΑΤΟ επιστρέφει, η Γερμανία και η ΕΕ εξοπλίζονται, ΝΑΤΟ-ΗΠΑ και ΕΕ έρχονται πιο κοντά, με ενισχυμένο το ρόλο των ΗΠΑ, χωρίς να σημαίνει αυτό πως ξεπερνιούνται οι ανταγωνισμοί και οι αντιθέσεις που θα εκφραστούν και σε επόμενη φάση. Επικίνδυνη στρατιωτικοποίηση και αμόκ εξοπλισμών σε όλο τον κόσμο. Τάση ενίσχυσης του στρατιωτικού βραχίονα της ΕΕ και πλευρών της ολοκλήρωσης. Ενισχύεται η τάση διαμόρφωσης καπιταλιστικών μπλοκ, του δυτικού καπιταλισμού με συμμάχους από τη μια και Ρωσία με Κίνα (όχι χωρίς αντιφάσεις και προβληματισμούς) από την άλλη.
Οικονομικές: Βαριές οικονομικές επιπτώσεις σε εργαζόμενους και λαούς, ενεργειακή και διατροφική κρίση, κίνδυνος μακρόσυρτου στασιμοπληθωρισμού. Βαριές συνέπειες στους εργαζόμενους και τα φτωχά λαϊκά στρώματα από τις κυρώσεις και τον «οικονομικό πόλεμο» των μπλοκ. Επισιτιστική κρίση, ειδικά σε Αφρική και Ασία, νέα μεταναστευτικά-προσφυγικά κύματα. Νέοι τρόποι αφαίμαξης και βαθύτερης εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης. Πορεία ενεργειακής «απεξάρτησης» της Δύσης από τη Ρωσία, υπόσκαψη οικονομικών δεσμών, οριστικό τέλος της προηγούμενης φάσης της διεθνοποίησης-παγκοσμιοποίησης του κεφαλαίου, διαμόρφωση οικονομικών μπλοκ και όξυνση του ανταγωνισμού, που δίνουν νέα μορφή στην διαρκή τάση για διεθνοποίηση του κεφαλαίου και θα αποκρυσταλλώσουν στην πορεία (και ίσως μετά από μεγάλες καταστροφές) ένα νέο διεθνές αντεργατικό περιβάλλον.
Ο πόλεμος πάντα είναι εποχή επιτάχυνσης της οικονομικής αναδιάρθρωσης, τεχνολογικής μετάβασης, καπιταλιστικής ανασυγκρότησης σε βάρος της εργατικής τάξης. Αυτή η τάση θα εκφραστεί και τώρα, με πρώτους τομείς τα οπλικά συστήματα και εν γένει την χρήσιμη στον «έξυπνο πόλεμο» τεχνολογία, την ενέργεια κλπ.
Πολιτικές: Ενίσχυση των καπιταλιστικών συνασπισμών-αξόνων, ενίσχυση του αστικού κράτους ειδικά στις κατασταλτικές του μορφές, τάση συσπείρωσης γύρω από την κυβέρνηση, αντεπίθεση των οπαδών ΕΕ, ΝΑΤΟ, «Δύσης» («ή είστε μαζί μας ή εναντίον μας»), ενσωμάτωση Αριστεράς κλπ. Επίσης, περιορισμός ελευθεριών, διώξεις, λογοκρισία, ολοκληρωτισμός και κυνήγι μαγισσών σε ΜΜΕ, τέχνη, πανεπιστήμια. Από την άλλη, η φρίκη του πολέμου, ο καταστροφικός ρόλος των αστικών συμφερόντων και οι βαριές κοινωνικές συνέπειες δημιουργούν έδαφος για άνθιση αντιπολεμικών, αριστερών, επαναστατικών και κομμουνιστικών ρευμάτων. Ιστορικά έχει αποδειχθεί (όχι μόνο παλιότερα με τους δύο παγκόσμιους πολέμους και την εμφάνιση του επαναστατικού κομμουνιστικού ρεύματος στον Α’ και του αντιφασιστικού αντιστασιακού κινήματος στον Β’, αλλά και το 2003 με το Ιράκ) πως το πεδίο των πολέμων παρά τον ασφυκτικό πολιτικό συσχετισμό, δημιουργεί δυνατότητες για ρωγμές και ανατροπή. Οι λαοί δεν είναι αδύναμοι, μπορούν να επιβάλλουν θετικές εξελίξεις, από το Βιετνάμ έως το Ιράκ τα αντιπολεμικά κινήματα έχουν επιδράσει στον συσχετισμό.
Ιδεολογικές/αξιακές: Προσπάθεια ενίσχυσης του εθνικισμού, νομιμοποίησης του πολέμου ως μέσου «επίλυσης διαφορών», μιλιταρισμός, αντικομμουνισμός. Ιδιαίτερη πλευρά σε αυτή τη σύγκρουση ο αντιρωσικός φανατισμός, ο νεομακαρθισμός απέναντι στις τέχνες, τον πολιτισμό και τον λαό της Ρωσίας κλπ. Από την άλλη υπάρχουν δυνατότητες για εμφάνιση αντιπολεμικών τάσεων, διεκδίκηση ενός άλλου κόσμου για τους παραγωγούς του πλούτου κλπ.
4. Ειδικά στην Ελλάδα και την περιοχή μας
Στις νέες συνθήκες βασική επιδίωξη ΗΠΑ/ΝΑΤΟ αποτελεί η συσπείρωση της Νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, η σταθερή επάνοδος της Τουρκίας στο δυτικό στρατόπεδο (ήδη κινείται προς τα εκεί, χωρίς να χάνει την κατακτημένη αυτοτέλειά της). Ειδικός στόχος η αξιοποίηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση των ενεργειακών πόρων της περιοχής, με τον πιο πρόσφορο και οικονομικό τρόπο, υπερβαίνοντας αντιπαραθέσεις. Κίνδυνος να ανοίξουν ξανά οι κακοφορμισμένες πληγές σε Συρία και Λιβύη, με δυτική αντεπίθεση στη ρωσική επιρροή.
Στο πλαίσιο αυτό διαφαίνεται μια πορεία προς ένα μορατόριουμ στην αντιπαράθεση Ελλάδας-Τουρκίας, χωρίς επίλυση των βασικών διαφορών, που μπαίνουν κάτω από το τραπέζι. Το πόσο και πως αυτό θα διαρκέσει μένει να αποδειχθεί, κανείς δεν μπορεί να αυταπατάται για εύκολη επίλυση των διαφορών, παρότι τα ηγεμονικά καπιταλιστικά κράτη πιέζουν για «συνεκμετάλλευση».
Ο βασικός στόχος της ελληνικής αστικής τάξης, δηλαδή να χρησιμοποιήσει μια ισχυρή συμμαχία με ΗΠΑ/ΝΑΤΟ και Γαλλία/ΕΕ για την αναβάθμιση της γεωπολιτικής και οικονομικής θέσης στην περιοχή (σε βάρος και των τουρκικών αυξημένων προσπαθειών και φιλοδοξιών), ως πυλώνα για την ενίσχυση της κερδοφορίας της και για την καπιταλιστική ανασυγκρότηση στην Ελλάδα, όχι μόνο δεν αλλάζει, αλλά ενισχύεται, αν και τροποποιημένος με βάση το νέο «κλίμα» με Άγκυρα. Η στρατηγική αυτή υποστηρίζεται από όλο το αστικό πολιτικό μπλοκ και τα κόμματα ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ, εθνικιστές.
Ταυτόχρονα όμως η πολιτική αυτή των ελληνικών κυβερνήσεων και του κεφαλαίου γίνεται και πιο επικίνδυνη, καθώς εκδηλώνεται ακριβώς στο νέο περιβάλλον των διεθνών καπιταλιστικών ανταγωνισμών, που λαμβάνουν και πολεμική έκφραση. Το ελληνικό κεφάλαιο επιχειρεί να αυξήσει τα κέρδη του, εκμεταλλευόμενο τις ιδιαίτερες καταστάσεις, από την αγορά πλήθους πλοίων-τάνκερ LNG από τους εφοπλιστές μέχρι τη συμμετοχή στα νέα δίκτυα ενέργειας, την κερδοσκοπία στις τιμές κλπ.
Σε αυτές τις συνθήκες, ιδιαίτερα μεγάλη είναι η ανησυχία του λαού και της νεολαίας στη χώρα μας, καθώς η κυβέρνηση της ΝΔ ακολουθώντας την πολιτική των προηγούμενων κυβερνήσεων (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ) έχει προσδεθεί στα σχέδια των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, ειδικά με την πενταετή συμφωνία για τις αμερικανικές βάσεις που μετατρέπει την Ελλάδα σε επιθετικό προγεφύρωμά τους, καθιστώντας την στόχο του αντίπαλου μπλοκ και προκαλώντας έτσι μεγάλους κινδύνους για τον λαό και τη νεολαία. Η κυβέρνηση της ΝΔ έχει προχωρήσει ήδη σε συγκεκριμένη εμπλοκή στον πόλεμο και στα σχέδια των ΗΠΑ και είναι έτοιμη για ακόμα μεγαλύτερη συμμετοχή.
Η πενταετής συμφωνία με τις ΗΠΑ που έχει συμφωνηθεί από την κυβέρνηση της ΝΔ (στο δρόμο της «στρατηγικής συμμαχίας» που είχε εγκαινιάσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ) και αναμένεται να έρθει προς ψήφιση στη βουλή προσδένει ακόμα πιο σφικτά τη χώρα στα αμερικανο-ΝΑΤΟϊκά σχέδια, με τη φιλοδοξία του ελληνικού κράτους και του ελληνικού κεφαλαίου να αποσπάσουν μερίδιο από την λεία της μοιρασιάς στην περιοχή κι ευρύτερα. Επιπλέον, η συμφωνία με την Γαλλία, οι τεράστιοι εξοπλισμοί, οι δεσμεύσεις για στρατιωτική υποστήριξη ακόμα και στην Αφρική, τα σχέδια ανάπτυξης και αυτοτελών δυνάμεων επέμβασης του ευρωστρατού, υπογραμμίζουν την επικινδυνότητα της κυρίαρχης αστικής πολιτικής.
5. Η απάντηση της εργατικής πολιτικής και της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς
Οι λαοί δεν έχουν να κερδίσουν τίποτα από τον ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό και την συμπόρευσή τους με τον έναν ή τον άλλο πόλο. Η ανασυγκρότηση ενός ανεξάρτητου από τα αστικά συμφέροντα, επαναστατικού, διεθνιστικού, κομμουνιστικού κινήματος με στρατηγική απάντηση στη νέα εποχή των τεράτων γίνεται ακόμα πιο αναγκαία. Ένα ισχυρό πλατύ αντιπολεμικό αντιιμπεριαλιστικό-αντικαπιταλιστικό κίνημα ενάντια στους αστικούς ανταγωνισμούς, την πολεμική προετοιμασία, τον ρατσισμό και τον εθνικισμό είναι απαραίτητο.
Μόνο με την διαρκή πάλη κατά του «εχθρού που είναι στην ίδια μας την χώρα», ενάντια στις στρατηγικές συμφωνίες Ελλάδας-ΗΠΑ-Γαλλίας και των δυνάμεων που τις υπέγραψαν, του κεφαλαίου και της κυβέρνησης που συντάσσεται με την τυχοδιωκτική και πολεμοκάπηλη πολιτική των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ, μπορούν οι εργαζόμενοι να κατακτήσουν την ειρήνη των λαών και τη ζωή που τους αξίζει.
Κρίσιμο αφετηριακό στοιχείο, η αντιπολεμική στάση και η ανεξαρτησία από την αστική πολιτική και συμφέροντα της κάθε χώρας, αλλά και από τα διεθνή καπιταλιστικά-ιμπεριαλιστικά μπλοκ. Δεν μπορεί να υπάρχει αριστερή εργατική πολιτική που συντάσσεται πίσω από ΝΑΤΟ, ΕΕ και κυβέρνηση Ουκρανίας, πίσω από την κυβέρνηση της χώρας της. Ούτε που γίνεται απολογητής της Ρωσίας, του Πούτιν κλπ. Πρέπει να ηττηθεί η λογική του «μικρότερου κακού», του μικρότερου ή του αδικημένου ή του καλύτερου ιμπεριαλισμού, του «είναι φίλος μου ο εχθρός του εχθρού μου κλπ.», καθώς και οι πασιφιστικές γενικές καταγγελίες του πολέμου, χωρίς να τίθεται επί τάπητος το ζήτημα να ηττηθεί η αστική πολεμική εκστρατεία, να ανατραπούν οι φιλοπόλεμες κυβερνήσεις, να «κοντύνει» ο άξονας που συμμετέχει η χώρα, να σταματήσει η μηχανή του πολέμου.
Κρίσιμο ζητούμενο είναι η σύνδεση του αντιπολεμικού με το κοινωνικό-ταξικό πεδίο. Καθώς οι κυβερνήσεις επιχειρούν να φορτώσουν όλα τα βάρη σε εργαζόμενους, λαϊκά στρώματα και νεολαία (τρομερή ακρίβεια, ενέργεια, τρόφιμα, δημοσιονομικά κενά, χρέη κλπ.) είναι πολύ σημαντικό να διαμορφωθεί ένα ενιαίο ταξικό αντιπολεμικό πλαίσιο διεκδικήσεων και αντίστοιχο κίνημα, που θα υποσκάπτει την προσπάθεια διαμόρφωσης ενιαίου «εθνικού στρατοπέδου» υπό αστική ηγεμονία, θα προκαλέσει πλήγματα και ρήγματα στην επίθεση διαμορφώνοντας όρους ανατροπής.
Η θέση που παίρνουμε είναι θέση αρχών και είναι ενιαία, και στο Ουκρανικό και απέναντι στον άδικο, αντιδραστικό και επιθετικό και από τις δύο πλευρές ανταγωνισμό των αστικών τάξεων σε Ελλάδα και Τουρκία.
Στάση άλλων δυνάμεων:
Το ΚΚΕ καταγγέλλει ως «ιμπεριαλιστικό πόλεμο» τον πόλεμο στην Ουκρανία, αντιτίθεται έντονα και στα δύο «ιμπεριαλιστικά μπλοκ» των ΝΑΤΟ/ΕΕ/Ουκρανίας και Ρωσίας, σηκώνει το ζήτημα της μη εμπλοκής της Ελλάδας στον πόλεμο και στα σχέδια του ΝΑΤΟ. Αυτές οι πλευρές δίνουν περιθώριο για κοινή αντιπολεμική δράση που πρέπει να αξιοποιηθεί. Βεβαίως, δεν γενικεύει αυτή την τοποθέτηση στα ελληνοτουρκικά, όπου εξακολουθεί να αναδεικνύει τον αναθεωρητισμό του Ερντογάν και (μονομερώς) την «τουρκική επιθετικότητα», χωρίς να βάζει στο στόχαστρο την επιθετική πολιτική του ελληνικού κεφαλαίου. Καταγγέλλει τις εξοπλιστικές δαπάνες επειδή είναι ΝΑΤΟϊκές αφήνοντας να εννοηθεί πως δεν διαφωνεί με δαπάνες για την «άμυνα της χώρας». Γι’ αυτό και δεν ανοίγει ιδιαίτερα το θέμα αυτό στο κίνημα.
Το ΜέΡΑ 25 έχει αντιπολεμική στάση με πασιφιστικό χαρακτήρα, εναντιώνεται στην ελληνική εμπλοκή, αλλά χωρίς γραμμή συνολικής ρήξης και εξόδου από ΝΑΤΟ και ΕΕ.
Σοβαρές αντιφάσεις υπάρχουν στον ευρύτερο χώρο της μαχόμενης Αριστεράς. Είναι σημαντικό πως οργανώσεις –με βάση τις δικές τους αναλύσεις- αναγνωρίζουν ότι ο χαρακτήρας του πολέμου είναι άδικος και από τις δύο πλευρές, αφορά σύγκρουση καπιταλιστικών συμφερόντων και αποτυπώνει ανταγωνισμούς ιμπεριαλιστικών κέντρων και προβάλλουν την απεμπλοκή της χώρας απ΄ αυτήν. Όμως, άλλες οργανώσεις εκτιμούν ότι η εισβολή της Ρωσίας αποτελεί αμυντική στρατιωτική επιχείρηση, δεν αποτελεί ιμπεριαλιστική επέμβαση, ή ότι χρειάζεται υποστήριξη λόγω της εξαγγελίας περί αποναζιστικοποίησης ή για να ηττηθεί ο πιο δυνατός ιμπεριαλιστικός συνασπισμός ή ότι έτσι εξασφαλίζεται προληπτικά η ειρήνη, ή τελικά δεν θέλουν να φαίνεται καταλογισμός ευθυνών στη Ρωσία. Πολλές οργανώσεις αντιμετωπίζουν, λόγω αυτών των θέσεων, διαφωνίες μελών και στελεχών τους, ενώ σε μετωπικά σχήματα έχουν παρουσιαστεί διαφορετικές στάσεις. Παρόμοιες αντιφάσεις εκδηλώνονται και στον αντιεξουσιαστικό χώρο.
Όσον αφορά την ευρύτερη κοινωνική-πολιτική κίνηση, υπάρχει μια επιθετική προσπάθεια διαμόρφωσης συσχετισμού υπέρ ΝΑΤΟ και ΕΕ, καθώς και του αντιδραστικού καθεστώτος του Κιέβου. Αν και ευρύτερα στον κόσμο υπάρχει καταδίκη του πολέμου και της ρωσικής εισβολής, η προσπάθεια ενεργητικής συστράτευσης στο πλευρό του ΝΑΤΟ –όπως προωθεί η κυβέρνηση της ΝΔ- βρίσκει αντίθετο μεγάλο μέρος του λαού. Από ένα τμήμα εργαζομένων και φτωχών λαϊκών στρωμάτων εκφράζεται δυσπιστία στον καταιγισμό της κυρίαρχης αντιρωσικής προπαγάνδας και μια σχετική συμπάθεια ή ανοχή στη ρωσική εισβολή, είτε λόγω αντίδρασης στο ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ (με βάση και την πολύχρονη εμπειρία και την αιματοβαμμένη ιστορία τους), είτε λόγω συναισθηματικής σύνδεσης με το πολιτικό παρελθόν της Ρωσίας, είτε από μία στρεβλή αναζήτηση «αντίπαλου δέους» στο δυτικό ιμπεριαλιστικό κέντρο.
Πρέπει να λάβουμε υπόψη και την προσπάθεια τμημάτων της ακροδεξιάς να επικοινωνήσουν και να εκφράσουν τις «φιλορωσικές» τάσεις, εκφράζοντας υποστήριξη στο εθνικιστικό, αυταρχικό, πολεμοκάπηλο, αντιδραστικό και κρατικίστικο «μοντέλο» διαχείρισης του καπιταλισμού από τον Πούτιν.
Πρώτης γραμμής ζήτημα για την Αριστερά και το λαϊκό κίνημα είναι να σπάσουν όλα τα δεσμά και οι δεσμοί που έχει διαμορφώσει η αστική τάξη στην Ελλάδα με τους «εμπόρους των εθνών» και του πολέμου, με άμεση αιχμή την έξοδο από το ΝΑΤΟ και την απομάκρυνση των αμερικάνικων βάσεων, την έξοδο από ευρωστρατό και ΕΕ. Να γενικευθεί ο αγώνας για το αγωνιστικό «μπλοκάρισμα» της μηχανής του πολέμου, να κατακτιέται η ενιαία πάλη για το Ψωμί, την Ειρήνη, την Υγεία και την Ελευθερία, ενάντια στην κυβέρνηση και τον βάρβαρο καπιταλισμό της εποχής μας. Δεν θα πεθάνουμε για τα συμφέροντά τους, αγώνας για μια ελεύθερη δημιουργική ζωή.
Σε αυτές τις κρίσιμες στιγμές απαιτείται η κινητοποίηση του εργατικού-λαϊκού και του αντιπολεμικού κινήματος διεκδικώντας:
– Να σταματήσουν τώρα οι εχθροπραξίες. Έξω από την Ουκρανία η Ρωσία, να σταματήσει κάθε επέμβαση και επέκταση του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στην Ουκρανία και την ευρύτερη περιοχή. Να αποφασίσουν οι κάτοικοι της Ουκρανίας για το μέλλον τους.
– Να παύσει κάθε εμπλοκή, κάθε συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο στην Ουκρανία και στα ιμπεριαλιστικά σχέδια. Να σταματήσουν οι ασκήσεις και κοινές επιχειρήσεις, στην Ελλάδα και έξω απ’ αυτήν, με τους μακελάρηδες των λαών. Κανείς φαντάρος έξω από τα σύνορα.
– Έξω οι βάσεις. Να κλείσει η Σούδα, η Αλεξανδρούπολη δεν θα γίνει εφαλτήριο πολέμου. Έξω οι Αμερικάνοι από Στεφανοβίκειο, Λάρισα και όπου αλλού. Ανατροπής της πενταετούς συμφωνίας με τις ΗΠΑ και της αντίστοιχης με Γαλλία.
– Να ακυρωθούν τα εξοπλιστικά προγράμματα – λεφτά για την υγεία, την παιδεία, τους ανέργους, τις κοινωνικές ανάγκες και όχι για όπλα.
– Έξω από το ΝΑΤΟ, όχι στον ευρω-στρατό, έξω από την ΕΕ.
– Δεν θα πληρώσουν οι εργαζόμενοι και ο λαός τον πόλεμό τους. Οι κυρώσεις πλήττουν πρωτίστως τους λαούς, να ακυρωθούν.
– Επιβολή διατίμησης στις τιμές ενέργειας και στα βασικά είδη διατροφής και καθημερινής ζωής τώρα! Κατάργηση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης στα καύσιμα, στη θέρμανση και στα τιμολόγια κοινωνικής ωφέλειας. Κατάργηση του ΦΠΑ στα βασικά είδη διατροφής και καθημερινότητας.
– Αύξηση όλων των μισθών εδώ και τώρα, έτσι ώστε να μπορούμε να ζούμε αξιοπρεπώς από τη δουλειά μας. Ανάλογες αυξήσεις σε συντάξεις και επιδόματα ανεργίας.
– Γερή φορολογία στο κεφάλαιο και στον πλούτο.
– Τέρμα στα χρηματιστήρια ενέργειας. Ηλεκτρικό ρεύμα και θέρμανση δεν είναι εμπόρευμα αλλά κοινωνικό αγαθό. Να περάσουν στο δημόσιο με εθνικοποίηση χωρίς αποζημίωση όλες οι εταιρείες ενέργειας, που πρέπει να λειτουργούν υπό εργατικό-κοινωνικό έλεγχο.
Αξιοποίηση των εγχώριων πηγών ενέργειας από τον εθνικοποιημένο ενεργειακό τομέα, και τροφίμων από τους πρωτοβάθμιους γεωργικούς συνεταιρισμούς, με σεβασμό στο περιβάλλον.
– Κάτω η φιλοπόλεμη αντεργατική-αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης, αγώνας για ανατροπή της κυβέρνησης και κάθε κυβέρνησης με αντιλαϊκή πολιτική.
– Απειθαρχία στη δημοσιονομική φυλακή της ΕΕ, όχι στα ευρω-μνημόνια διαρκείας και στην εξυπηρέτηση του χιλιοπληρωμένου χρέους. Έξω από την ΕΕ.
Αγωνιζόμαστε ενάντια στην πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ και των άλλων αστικών κομμάτων (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ, εθνικιστές κλπ.), πού θεωρούν τη συμμετοχή σε ΝΑΤΟ και ΕΕ «Λυδία λίθο» της πολιτικής τους. Απέναντι στη βαρβαρότητα του σύγχρονου καπιταλισμού η ελπίδα βρίσκεται στον ταξικό και διεθνιστικό αγώνα της εργατικής τάξης και των συμμάχων της σε όλο τον κόσμο για τις ανάγκες και τα δικαιώματά της, για την ειρήνη των λαών και την ελευθερία, για την ήττα της πολεμικής εκστρατείας του κεφαλαίου και των ιμπεριαλιστικών κέντρων, για την κοινωνική-κομμουνιστική απελευθέρωση.
Ειδικά για τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ευρύτερη περιοχή, αγωνιζόμαστε για την άμεση παύση των εχθροπραξιών, την αποχώρηση της Ρωσίας, αλλά και των παρεμβάσεων ΝΑΤΟ και ΕΕ από την Ουκρανία, την ήττα του ακροδεξιού καθεστώτος του Κιέβου και τη συντριβή των φασιστικών δυνάμεων, την ήττα της αντιδραστικής κυβέρνησης Πούτιν και του ρωσικού εθνικισμού, έτσι ώστε οι πληθυσμοί της Ουκρανίας να αποφασίσουν ελεύθερα για το μέλλον τους. Ειδικά οι κάτοικοι των ανατολικών περιοχών (Ντονμπάς κλπ.), που αντιμετώπισαν μετά το 2014 την τρομοκρατία του καθεστώτος του Κιέβου και της φασιστικής του πτέρυγας.
Αγωνιζόμαστε ενάντια στην επέκταση του ΝΑΤΟ στην Ανατολή και όπου αλλού, για τη διάλυση του ΝΑΤΟ και κάθε επιθετικού στρατιωτικού συνασπισμού.
Συνολικότερη απάντηση στη σημερινή φάση του καπιταλισμού είναι η ενίσχυση του ταξικού εργατικού κινήματος, της αντικαπιταλιστικής επαναστατικής Αριστεράς και του σύγχρονου κομμουνιστικού κινήματος. Μόνο με την τεράστια κινητοποίηση των εκατομμυρίων, με ένα απειλητικό επαναστατικό κίνημα ηττούνται και ανατρέπονται οι πολεμικές εκστρατείες του κεφαλαίου.
Άρα συνεχίζουμε και αναβαθμίζουμε την προσπάθειά μας για ταξικά ανασυγκροτημένο εργατικό κίνημα, για ισχυρή μετωπική αντικαπιταλιστική Αριστερά (με πρωτοβουλίες για συσπείρωση των δυνάμεων που στέκονται σε μια αντιπολεμική-διεθνιστική-ταξική θέση) και ειδικά την «Πρωτοβουλία για σύγχρονο κομμουνιστικό πρόγραμμα-κόμμα» και τη νέα κομμουνιστική οργάνωση.
6. Τι κάνουμε με βάση αυτά άμεσα
– Κλιμάκωση της αντιπολεμικής πάλης, με ειδική επιδίωξη τη διαμόρφωση μαζικού κινήματος, με ενεργή συμμετοχή σωματείων, συλλόγων, μαζικών φορέων.
– Απαραίτητη η αντιπολεμική διάσταση στο εργατικό, λαϊκό, νεολαιίστικο κίνημα παντού. Συγχώνευση και ενιαία αιτήματα ενάντια στον πόλεμο και για τη «σωτηρία» του λαού από την οικονομική λαίλαπα της ακρίβειας και της εκμετάλλευσης.
– Συμβολή σε πρωτοβουλίες σε καλλιτέχνες, επιστήμονες, εργαζόμενους σε ΜΜΕ κι αλλού ενάντια στον επελαύνοντα ολοκληρωτισμό στο δημοκρατικό, τις ελευθερίες και τον προπαγανδιστικό βομβαρδισμό συνειδήσεων και κριτικής σκέψης των λαών.
– Συμβολή στη συγκρότηση του αντιπολεμικού διεθνιστικού συντονισμού σε επίπεδο πόλεων και συνολικά.
– Πολιτική πρωτοβουλία συσπείρωσης των δυνάμεων της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς που αντιπαλεύουν τον πόλεμο και τα αστικά μπλοκ.
– Αναβάθμιση της παρέμβασης της ΑΝΤΑΡΣΥΑ.
– Εκδηλώσεις, εξορμήσεις, υλικά από ΝΑΡ και νΚΑ, προετοιμασία μπροσούρας.
– Εμπλουτισμό με την αντιπολεμική-αντικαπιταλιστική διάσταση και ενίσχυση της διαδικασίας συγκρότησης της Πρωτοβουλίας για σύγχρονο κομμουνιστικό πρόγραμμα και κόμμα.
Η ΠΕ του ΝΑΡ για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση
Το Κ.Σ. της νεολαίας Κομμουνιστική Απελευθέρωση
