Γιώργος Παυλόπουλος
Φάκελος: Κρίση στην Ουκρανία
Πυκνές οι εξελίξεις γύρω από το μέτωπο της Ουκρανίας, ανοιχτά όλα τα σενάρια, παρά τους πιο χαμηλούς τόνους
Οι τόνοι μοιάζουν να πέφτουν, αργά αλλά σταθερά, στο μέτωπο της Ουκρανίας —αν μη τι άλλο, καταβάλλεται προσπάθεια, ώστε αυτό να συμβεί. Ειδικά για όσους έχουν συνηθίσει να «διαβάζουν» ανάμεσα στις γραμμές και τον τόνο των διπλωματικών ανακοινώσεων και πολιτικών δηλώσεων, είναι κάτι που μπορούν πλέον να διακρίνουν αρκετά καθαρά. Ενδεικτικά είναι, ανάμεσα στα άλλα, τα όσα είπε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου αναφερόμενη στον όρο «άμεση», που χρησιμοποιούσαν μέχρι πολύ πρόσφατα οι ΗΠΑ για να περιγράψουν το σενάριο μιας ρωσικής επέμβασης στην Ουκρανία. «Τον χρησιμοποίησα κάποτε. Νομίζω και άλλοι τον χρησιμοποίησαν κάποτε. Πλέον έχουμε σταματήσει να τον χρησιμοποιούμε», δήλωσε η Τζεν Ψάκη, τονίζοντας πως η συγκεκριμένη λέξη έστελνε το λάθος μήνυμα, ότι ο Βλάντιμιρ Πούτιν έχει ήδη αποφασίσει τι θα κάνει.
Επίσης, σύμφωνα με δημοσίευμα της (συνήθως καλά πληροφορημένης) ιστοσελίδας axios.com, ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ φέρεται να έχει διαβεβαιώσει συνεργάτη της ότι, στο ορατό μέλλον, δεν υπάρχει κίνδυνος πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας. «Για την ώρα, η εκτίμησή μας είναι ότι δεν πρόκειται να δούμε σύντομα μια βίαιη αντιπαράθεση. Δεν πιστεύω, επίσης, ότι ένας παγκόσμιος πόλεμος θα ξεκινήσει εκεί», είναι τα λόγια που αποδόθηκαν στον υπουργό Εξωτερικών, Γιάιρ Λαπίντ — ο οποίος, όπως είναι γνωστό, έχει ανοιχτή απευθείας γραμμή με την Ουάσιγκτον, τη Μόσχα, αλλά και το Κίεβο.
Όλα αυτά συμβαίνουν και γράφονται, μάλιστα, ενώ έχει διαρρεύσει μέρος της απάντησης που έδωσαν ΗΠΑ και ΝΑΤΟ (αναμένεται και της ΕΕ) προς τις θέσεις της Μόσχας για την «ασφάλεια» στην Ευρώπη. Όπως προκύπτει από τα έγγραφα τα οποία δημοσιοποίησε η ισπανική εφημερίδα Ελ Παΐς, είναι σαφές ότι έχει ανοίξει ήδη ένα «παζάρι» που αφορά συνολικά τις νέες ισορροπίες ανάμεσα στη Δύση και τη Ρωσία στο ευρωπαϊκό έδαφος. Ο ίδιος ο Πούτιν, δε, παρότι εμφανίστηκε «απογοητευμένος» επειδή δεν έγιναν δεκτές οι δύο βασικές απαιτήσεις της χώρας του, είναι σαφές ότι δεν δίνει σήμερα τον πρώτο λόγο στα όπλα, όπως και ο Τζο Μπάιντεν.
Το εντατικό πήγαινε-έλα σε Μόσχα και Κίεβο, άλλωστε, όπως και οι διαρκείς τηλεφωνικές επικοινωνίες –όπως η νέα ανάμεσα στον Ρώσο και τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών– συνιστούν άλλη μία απόδειξη ότι οι διεργασίες είναι πυρετώδεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι τόσο ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς όσο και ο Γάλλος πρόεδρος (που ασκεί και την προεδρία της ΕΕ), Εμανουέλ Μακρόν, έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι ετοιμάζονται τα ταξιδέψουν στη Ρωσία. Μάλιστα, ο πρώτος μεταβαίνει τη Δευτέρα στην Ουάσιγκτον, με αποκλειστικό σχεδόν αντικείμενο το Ουκρανικό και το μέλλον του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2, ενώ ο δεύτερος έχει συνομιλήσει τρεις φορές σε μία εβδομάδα με τον Πούτιν, προσπαθώντας και να διασφαλίσει πρωταγωνιστικό ρόλο.
Την ίδια στιγμή, στην πρωτεύουσα της Ουκρανίας –η οποία έχει γίνει κυριολεκτικά κέντρο διερχομένων– βρέθηκε την Πέμπτη ο Ταγίπ Ερντογάν, προσπαθώντας να εκμεταλλευτεί τις σχέσεις που έχει με όλους τους άμεσα εμπλεκόμενους και τη θέση της Τουρκίας και να οργανώσει υπό την αιγίδα του μια «ειρηνευτική διάσκεψη» (κάτι ανάλογο έχει προτείνει και το Ισραήλ). Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της χώρας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, επιμένει να διαψεύδει ότι πρέπει να σημάνει πολεμικός συναγερμός και εμφανίζεται πρόθυμος για διάλογο με τον Ρώσο ομόλογό του.
Σημαίνουν, άραγε, όλα αυτά, ότι έχει ουσιαστικά σημάνει ή πρόκειται να σημάνει άμεσα η λήξη του πολεμικού συναγερμού; Σε καμία περίπτωση! Εξάλλου, όπως σημειώναμε και στο προηγούμενο φύλλο του Πριν, ο πήχης έχει ανέβει πλέον πολύ ψηλά (από όλες τις πλευρές), η δύναμη πυρός που έχει συγκεντρωθεί στην περιοχή είναι τεράστια και το διακύβευμα θεωρείται ιδιαιτέρως σημαντικό. Σε τέτοιο βαθμό, ώστε ένα «θερμό επεισόδιο», το οποίο θα επιταχύνει με βίαιο τρόπο τις ανακατατάξεις και θα δώσει απαντήσεις στο γνωστό ερώτημα «ποιος, ποιον», να θεωρείται αρκετά πιθανό — αν όχι αναγκαίο.
Όπως είναι φυσικό και αναμενόμενο, οι εξελίξεις στην Ουκρανία και την Ευρώπη εντάσσονται στη «μεγάλη εικόνα» των παγκόσμιων γεω-
πολιτικών και οικονομικών ανακατατάξεων. Η συνάντηση του Πούτιν με τον πρόεδρο της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, στο Πεκίνο και τα όσα ειπώθηκαν μεταξύ τους αποδεικνύουν του λόγου το αληθές