Αρχοντούλα Βαρβάκη, Γιώργος Μουρμούρης
Αγώνα πολύμορφο και διαρκείας για την υπεράσπιση της παραλίας της Σκάλας Ερεσού δίνουν οι κάτοικοι, που προσπαθούν να αποτρέψουν τα σχέδια ιδιώτη να χτίσει σε αυτήν, αλλοιώνοντας την περιοχή. Το κομμάτι της παραλίας που απειλείται είναι το δυτικό της τμήμα, πέρα από τον «Ψαροπόταμο», το Αφεντέλι.
Σύμφωνα με την Πρωτοβουλία υπεράσπισης της παραλίας-αμμουδιάς της Σκάλας Ερεσού, όσα σχεδιάζει η ιδιώτης θα πλήξουν τη Σκάλα Ερεσού σε πολλά επίπεδα. Από περιβαλλοντική άποψη, είναι σημαντική η προστασία του υγρότοπου «Ψαροπόταμος» για την τοπική πανίδα και χλωρίδα αλλά και επειδή η ευρύτερη περιοχή αποτελεί πέρασμα για τα αποδημητικά πουλιά. Όσον αφορά την οικονομία της περιοχής, οι κάτοικοι σημειώνουν ότι στηρίζεται σε σημαντικό βαθμό στον τουρισμό, ο οποίος με τη σειρά του βασίζεται σε αυτήν την παραλία που, ως δημόσιος χώρος, επιβάλλεται να παραμείνει προσβάσιμη σε όλες και όλους.
Καθώς η ιδιοκτήτρια του οικοπέδου έχει ήδη πάρει προέγκριση άδειας και προσπαθεί να ολοκληρώσει τη διαδικασία, οι κάτοικοι έχουν δημιουργήσει μπλόκο στην περιοχή για να εμποδίσουν τα μηχανήματα που πρόκειται να πραγματοποιήσουν ερευνητικές τομές, ώστε να δοθεί η άδεια της Εφορίας Αρχαιοτήτων για τη συνέχιση του έργου. Σε αυτό το μπλόκο πραγματοποιείται και η συνέλευση των κατοίκων κάθε Παρασκευή. «Η θέληση των Ερεσιωτών είναι αυτή που θα σταματήσει την τσιμεντοποίηση της παραλίας», λέει στο Πριν ο Κυριάκος Καρκάλης, περιγράφοντας τα όσα λαμβάνουν χώρα τους τελευταίους μήνες στην περιοχή.
Βασικό αίτημα της Πρωτοβουλίας είναι η επαναχάραξη των ορίων του αιγιαλού και της παραλίας, καθώς, σύμφωνα με το σχετικό ΦΕΚ του 2012, τα όρια του αιγιαλού έχουν οριστεί με βάση το καλοκαιρινό και όχι το χειμερινό κύμα, καθιστώντας εφικτά τα σχέδια της ιδιοκτήτριας. Το 2018, ο ενιαίος τότε Δήμος Λέσβου είχε προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) ενάντια στη συγκεκριμένη χάραξη των εν λόγω ορίων. Η απόφαση του ΣτΕ ήταν απορριπτική, ωστόσο δεν έχει καθαρογραφεί και ως εκ τούτου δεν είναι βέβαιο αν αφορά την ουσία του ζητήματος ή το κατά πόσο ακολουθήθηκε η τυπική διαδικασία, επιτρέποντας σε αυτήν την περίπτωση τη συνέχιση και του νομικού αγώνα.
Πάντως, η Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου τον Δεκέμβρη του 2020 έδωσε την προέγκριση οικοδομικής άδειας. Και ενώ το δημοτικό συμβούλιο της Δυτικής Λέσβου αποφάσισε ομόφωνα να ζητήσει από δικηγόρο γνωμοδότηση για τη δυνατότητα ανάκλησης της προέγκρισης, τελικά η Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου αρνήθηκε την ανάκλησή της.
Σημειώνεται ότι, εκτός από την εκκρεμότητα με την απόφαση του ΣτΕ, υπάρχει και μια στρεμματική διαφορά ανάμεσα στο συμβόλαιο της ιδιοκτήτριας (βάσει του οποίου ζητήθηκε η προέγκριση) και παλιότερης απόφασης του Αρείου Πάγου, που ορίζει την έκταση αυτού του οικοπέδου λαμβάνοντας υπόψη τον αιγιαλό. Παρ’ όλα αυτά, η Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου δεν ανακαλεί την προέγκριση, θεωρώντας ότι δεν έχει ευθύνη για τον έλεγχο της έκτασης του οικοπέδου. Ο Δήμος προσέφυγε στο Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων, που επίσης τάχθηκε υπέρ της προέγκρισης.
Στο μεταξύ, τον Ιούνιο οι κάτοικοι ενημερώθηκαν για την πρόθεση του Δήμου να δημιουργήσει ιστορικό θεματικό πάρκο σε οικόπεδο που θα μπορούσε να οικοδομηθεί με βάση τη χάραξη του αιγιαλού. Αυτό προκάλεσε αντιδράσεις, καθώς αφενός θα αποτελούσε παρέμβαση στην παραλία, αφετέρου θα δημιουργούσε «προηγούμενο» για μελλοντικά σχέδια ιδιωτών για οικοδόμηση. Η είδηση αυτή δημιούργησε την Πρωτοβουλία υπεράσπισης της παραλίας-αμμουδιάς της Σκάλας Ερεσού. Το θεματικό πάρκο, αντιτάσσουν, θα μπορούσε να γίνει μέσα στην Ερεσό και σε κάθε περίπτωση μακριά από την παραλία.
Οι κάτοικοι της Ερεσού ζητούν την εξέταση της στρεμματικής διαφοράς και την επαναχάραξη των γραμμών αιγιαλού και παραλίας. Αν ωστόσο αυτό δεν πραγματοποιηθεί, προτείνεται και η λύση της απαλλοτρίωσης. Για το Σάββατο, 5 Φλεβάρη, είχε προγραμματιστεί σχετική εκδήλωση στην κεντρική πλατεία της Ερεσού.