Κυριάκος Νασόπουλος
▸ Σοβαρά προβλήματα και παραλείψεις στα συστήματα ασφαλείας του πλοίου, ελλιπές πλήρωμα και ακατάλληλες συνθήκες στις καμπίνες είναι τα πιο κρίσιμα κομμάτια του παζλ των εγκληματικών ευθυνών του ομίλου Grimaldi, του υπουργείου Ναυτιλίας και των αρμοδίων αρχών.
Από την Τετάρτη στο λιμάνι του Αστακού είχε αρχίσει να γράφεται ο τραγικός επίλογος της νέας ναυτικής τραγωδίας που σημειώθηκε στις 18 Φεβρουαρίου στην ακτοπλοϊκή γραμμή Ελλάδας-Ιταλίας. Οι άνδρες της ΕΜΑΚ έχουν εντοπίσει συνολικά οχτώ απανθρακωμένα πτώματα στα γκαράζ 2 και 3 (από όπου εικάζεται πως ξεκίνησε η φωτιά) του Euroferry Olympia του Ιταλού μεγαλοεφοπλιστή Εμάνουελ Γκριμάλντι, ενώ αναζητούσαν τουλάχιστον τρεις αγνοούμενους.
Το ίδιο εγκληματικό «έργο», με την υπογραφή και τότε του εφοπλιστικού κεφαλαίου και των αρμόδιων αρχών, είχαν παιχτεί ξανά μόλις πριν επτά χρόνια. Τον Δεκέμβριο του 2014 με το πλοίο Norman Atlantic, όταν και έχασαν την ζωή τους 11 άνθρωποι ενώ 22 κηρύχθηκαν οριστικά αγνοούμενοι (ανάμεσά τους και 6 μετανάστες που ταξίδευαν χωρίς εισιτήρια).
Η πλοιοκτήτρια εταιρεία (όμιλος Grimaldi), η οποία από το 2008 έχει εξαγοράσει τις Μινωικές Γραμμές, μέσω ανακοίνωσή της επιχείρησε να αποποιηθεί κάθε ευθύνης στοχοποιώντας παράλληλα τα θύματα, δηλαδή τους επιβάτες. «Εάν κάποιος οδηγός φορτηγού αποφασίσει με δόλο να κρυφτεί στο φορτηγό του, αυτή η συμπεριφορά αποτελεί κατάφωρη παράβαση των διεθνών κανονισμών και των κανόνων του ομίλου Grimaldi», σημείωνε χωρίς ίχνος ντροπής. Ισχυριζόταν επίσης ότι ο τελευταίος έλεγχος του πλοίου στις 16 Φεβρουαρίου από τις ελληνικές λιμενικές αρχές στην Ηγουμενίτσα «έληξε με ικανοποιητικά αποτελέσματα».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Ναυτών Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΝΕΝ), Αντώνη Νταλακογεώργο, έχουμε να κάνουμε με ένα επαναλαμβανόμενο έγκλημα καθώς την τελευταία δεκαπενταετία έχουν σημειωθεί πάνω από 10 παρόμοια περιστατικά στις ελληνικές θάλασσες, ιδιαίτερα όμως στην γραμμή της Αδριατικής. «Δυστυχώς τόσο η ελληνική όσο και η ιταλική κυβέρνηση εφαρμόζουν πολιτικές που είναι κομμένες και ραμμένες προς όφελος της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας των ναυτιλιακών εταιρειών και σε βάρος της ασφάλειας επιβαινόντων και ναυτεργατών», δηλώνει στο Πριν.
Όπως επισημαίνει, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες σημειώθηκε η ναυτική τραγωδία στο Euroferry Olympia είναι σχεδόν ίδιες με εκείνες στο Norman Atlantic. Και πάλι οι ευθύνες πλοιοκτήτριας εταιρείας, υπουργείου Ναυτιλίας και λιμενικών αρχών πολλές και συγκεκριμένες.
«Το συγκεκριμένο επιβατηγό οχηματαγωγό πλοίο είχε πλήρωμα 51 ατόμων (46 Ιταλοί και 5 Έλληνες). Ο αριθμός αυτός είναι τραγικά μικρός και αναντίστοιχος των πραγματικών αναγκών. Τα άτομα θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον 85. Αυτές είναι συνθέσεις εργασιακής εξάντλησης των ναυτεργατών που θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια του πλοίου», τονίζει ενώ παράλληλα αποδομεί το ισχυρισμό του ομίλου Grimaldi για τα αποτελέσματα του τελευταίου έλεγχου.
«Από το πόρισμα του ελέγχου, το οποίο έχουμε ανεπίσημα στα χέρια μας (το υπουργείο δεν το είχε δώσει στην δημοσιότητα), προκύπτουν ορισμένες διαπιστώσεις. Πρώτον, δεν λειτουργούσαν όπως προβλέπει ο κανονισμός οι στεγανές πόρτες. Δεύτερον, το επιχειρησιακό φυλλάδιο πυρασφάλειας ήταν ατελές. Τρίτον, διαπιστώθηκαν σοβαρά προβλήματα σε ότι αφορά τους κανόνες υγιεινής σε διαμονή, εγκαταστάσεις αναψυχής, τρόφιμα και τροφοδοσία. Τέταρτον, οι υγειονομικές εγκαταστάσεις δεν ήταν σωστά επανδρωμένες ενώ προβλήματα παρατηρήθηκαν στον αερισμό και τους χώρους εργασίας», εξηγεί ο Αντώνης Νταλακογεώργος.
Πλήρωμα 51 αντί 85 ατόμων, καμία απόσταση μεταξύ των οχημάτων και απουσία υπευθύνου βάρδιας στα γκαράζ για άμεση ειδοποίηση σε περίπτωση φωτιάς
Παρόλα αυτά σημειώνει ότι σύμφωνα με την προβλεπόμενη νομοθεσία, όλα τα παραπάνω δεν συνιστούσαν λόγο για να απαγορευτεί ο απόπλους του πλοίου. «Οι επιθεωρήσεις των αρμόδιων αρχών πολλές φορές δεν είναι ουσιαστικές. Για παράδειγμα, δεν θέτουν σε λειτουργία τα συστήματα πυρανίχνευσης και πυρόσβεσης, αλλά γίνονται τυπικά πάνω στις ημερομηνίες έναρξης και λήξης συσκευών, μηχανημάτων και συστημάτων», προσθέτει.
Παράλληλα, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΕΝΕΝ αλλά και τα στοιχεία που προκύπτουν συνεχώς, υπήρξαν και άλλοι παράγοντες που συντέλεσαν στην τραγωδία.
«Το σύστημα πυρανίχνευσης και πυρόσβεσης πρέπει να ήταν προβληματικά καθώς, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις επιβατών, το πλοίο μέσα σε ελάχιστα λεπτά έγινε παρανάλωμα. Παράλληλα, έχει διαπιστωθεί η απουσία υπευθύνου βάρδιας στα γκαράζ για άμεση ειδοποίηση σε περίπτωση φωτιάς. Τέλος, από τις δηλώσεις του Λευκορώσου οδηγού που διασώθηκε, προκύπτει ότι στα γκαράζ δεν είχαν τηρηθεί οι αποστάσεις μεταξύ των οχημάτων. Από τους συγκεκριμένους ελεύθερους χώρους πρέπει να διέρχεται ελεύθερα το πλήρωμα που είναι υπεύθυνο για την κατάσβεση της πυρκαγιάς. Το έχουμε καταγγείλει δεκάδες φορές, μπουν 5-10 φορτηγά και αυτοκίνητα παραπάνω για να ωφεληθεί η εταιρεία», τονίζει.
Οι άθλιες καμπίνες «οδήγησαν» στα γκαράζ
Η προσπάθεια της πλοιοκτήτριας εταιρείας να πετάξει από πάνω τις όλες τις ευθύνες προκαλεί οργή και είναι μια συνήθης τακτική των εφοπλιστών. Ο πρόεδρος της ΠΕΝΕΝ σημειώνει ότι σχεδόν πάντα οι εγκληματικές τους ευθύνες μετατοπίζονται στο πλήρωμα αλλά και στους επιβάτες. Εν προκειμένω, ενδεχομένως το πιο εξοργιστικό να είναι η ξεδιάντροπη στοχοποίηση των οδηγών.
«Διαπιστώθηκε ότι κάποιοι εξ’ αυτών κοιμόντουσαν μέσα στα οχήματά τους. Είναι απλά μια ιδιορρυθμία ορισμένων; Αντιθέτως, άσχετα από τα όσα μπορεί να ισχυρίζονται εταιρεία, υπουργείο και αρμόδιες υπηρεσίες. Οι συνθήκες στις καμπίνες του συγκεκριμένου πλοίου ήταν απαράδεκτες. Μιλάμε για τετράκλινες καμπίνες, περίπου 12 τετραγωνικών, όπου παραβιάζονται όλοι οι υγειονομικοί κανόνες για τον κορονοϊό, ενώ κατά την διάρκεια ελέγχων στο παρελθόν είχε διαπιστωθεί ότι οι εγκαταστάσεις των διαμερισμάτων είναι βρώμικες και εντελώς ακατάλληλες. Κατά συνέπεια, η εταιρεία να κοιτάξει τις δικές της ευθύνες πριν ενοχοποιήσει τους οδηγούς», καταλήγει ο Αντώνης Νταλακογεώργος.