Ματίνα Παπαχριστούδη
Στα μέσα του Οκτώβρη, 7 διεθνείς δημοσιογραφικές ενώσεις κάλεσαν δημόσια την κυβέρνηση Μητσοτάκη να αποσύρει την τροποποίηση του άρθρου 191 του Ποινικού Κώδικα, δηλώνοντας έμμεσα αλλά με σαφήνεια πως μόνο η κυβέρνηση Όρμπαν στην Ουγγαρία ποινικοποίησε την ελεύθερη γνώμη μέσω διαδικτύου, με πρόσχημα τις «ψευδείς ειδήσεις». Η κυβέρνηση τις αγνόησε, όπως αγνόησε την αντίδραση της ΕΣΗΕΑ και τις διαμαρτυρίες νομικών και κινημάτων. Έτσι, στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής αρχίζει αύριο η επεξεργασία του Ποινικού Κώδικα. Στο δε άρθρο 191, απλώς μειώθηκε ο αριθμός των προτάσεων σε σχέση με το προσχέδιο νόμου!
Η κυβέρνηση τελικά επέλεξε να ξεπεράσει τον Όρμπαν. Επιμένει στην ποινικοποίηση και την καταστολή της ελεύθερης γνώμης στο διαδίκτυο αλλά και τα ΜΜΕ συνολικά, χρησιμοποιώντας αόριστα την έννοια των «ψευδών ειδήσεων». Διατηρεί τη δόλια αναφορά για «ψευδείς ειδήσεις που είναι ικανές να προκαλέσουν ανησυχίες ή φόβο στους πολίτες ή να κλονίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού στην εθνική οικονομία, στην αμυντική ικανότητα της χώρας ή στη δημόσια υγεία». Διατηρεί και την αύξηση των ποινών φυλάκισης «τουλάχιστον έξι μηνών και χρηματική ποινή», που πρακτικά οδηγεί σε ποινή φυλάκισης έως και 5 έτη. Επιμένει ακόμη στην «ποινική ευθύνη του ιδιοκτήτη ή εκδότη ΜΜΕ», μέσω του οποίου δημοσιοποιούνται οι χαρακτηριζόμενες ως «ψευδείς ειδήσεις», μια αναφορά μάλιστα που δεν υπήρχε στον προηγούμενο Ποινικό Κώδικα.
Παρά τις αντιδράσεις, κυρίως από διεθνείς οργανώσεις, σαν να υπάρχει χούντα στην Ελλάδα, η κυβέρνηση της ΝΔ ξεκαθαρίζει τον στόχο της. Όπου δεν έχει αποτέλεσμα η χειραγώγηση, η προπαγάνδα και η εξαγορά θα υπάρχει καταστολή. Μιλώντας, πρακτικά, για όσους δημοσιολογούν στα Ψηφιακά Μέσα ή σε Μέσα ενημέρωσης, η επίκληση από την κυβερνητική ή άλλη εξουσία ότι «διασπείρει ψευδείς ειδήσεις», φέρνει τον δικαστή, ο οποίος θεωρεί ότι προκαλούν ανησυχία ή φόβο στους πολίτες ή την κρατική πολιτική. Η κατασκευή ενόχου ολοκληρώνεται με την τιμωρία. Εάν το εν λόγω άρθρο περάσει στη Βουλή, κάθε διαδικτυακή ιστοσελίδα και κάθε ΜΜΕ μπαίνει σε καθεστώς ομηρίας και εκφοβισμού για οτιδήποτε δεν εγκρίνεται από την κυρίαρχη πολιτική.
Ειδήσεις πίσω από τις κάμερες
Η απουσία αντίδρασης στην θεσμοθέτηση της καταστολής στην ελεύθερη άποψη ΜΜΕ και δημοσιογράφων μέσω διαδικτύου
από τους ιδιοκτήτες των μίντια (με ελάχιστες εξαιρέσεις) και τα στελέχη του κλάδου, πιστοποιεί τη βαθιά αλλαγή στον χαρακτήρα και τον ρόλο τους. Πρακτικά, πλέον, δεν υφίσταται η περίφημη «Τέταρτη Εξουσία» των ΜΜΕ στο αστικό δημοκρατικό πολίτευμα, καθώς ενσωματώθηκε στην Πρώτη Εξουσία, την κυβερνητική.
Μια νέου τύπου αγωγή κατατέθηκε κατά της συνεταιριστικής ιστοσελίδας alterthess στη Θεσσαλονίκη. Στέλεχος της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός» ζητά αποζημίωση ύψους 100.000 ευρώ και φυλάκιση της δημοσιογράφου Σταυρούλας Πουλημένη, επειδή δημοσιοποίησαν ότι καταδικάστηκε για τη μόλυνση του νερού στη Χαλκιδική. Το στέλεχος της «Ελληνικός Χρυσός», η οποία δρα ως ξεχωριστό κράτος, χρησιμοποιεί εναντίον του Μέσου την παραβίαση προσωπικών δεδομένων!
Η συσχέτιση δυο εκφοβιστικών «καθεστώτων», των αγωγών και της επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων, ανοίγει μια ακόμη επικίνδυνη ατραπό για τους δημοσιογράφους. Ανάλογη απόπειρα έγινε στην Αυστραλία με την καταδίκη του καρδινάλιου Πελ για ασέλγεια σε ανήλικους. Σε αντίθεση με τους Έλληνες εκδότες, εκεί οι εφημερίδες αντέδρασαν με την καμπάνια, «Το Δικαίωμα της Αυστραλίας να Γνωρίζει» και κυκλοφόρησαν με μαύρη λωρίδα στα πρωτοσέλιδά τους.