Παύλος Αντωνόπουλος, Γιάννης Ελαφρός
Η πολιτική και η στάση της κυβέρνησης και των δικών της «ειδικών» στην αντιμετώπιση της πανδημίας όχι μόνο δεν πείθουν για την ανάγκη του μαζικού εμβολιασμού, αλλά ενισχύουν την καχυποψία, την επιφύλαξη, την άρνηση. Όταν χρησιμοποιούν ως «ινφλουένσερ» τον Άδωνι και τον «τσεκουράτο» Μάκη και ως βασικό επιχείρημα τη στέρηση μισθού και την απόλυση, τότε ο μόνος δρόμος είναι (ξανά) η καταστολή.
Το Παλιό της αντίδρασης που έρχεται σαν Νέο
Η εμφάνιση για δεύτερη εβδομάδα μιας μαζικής συγκέντρωσης ακροδεξιών αντιεμβολιαστών φανερώνει πως η πολύχρονη συστηματική προσπάθεια για τη δημιουργία ενός πολύμορφου ακροδεξιού αντιδραστικού ρεύματος μέσα στην κοινωνία αποδίδει (δηλητηριασμένους) καρπούς. Οι τάσεις για άρνηση των εμβολίων, με τελείως ανυπόστατους ισχυρισμούς, αποτελούν συνέχεια των αρνητών της πανδημίας, των τουρκοφάγων και προσφυγομάχων, των μακεδονομάχων. Οι πολιτικές συνέπειες της ανάδυσης αυτού του σκοταδιστικού ρεύματος θα είναι σημαντικές, αν και η πολιτική συγκρότηση των συχνά αλλοπρόσαλλων και συγκρουόμενων τάσεων είναι πιο δύσκολη από την πολύ επικίνδυνη κοινωνική διάχυση.
Το μαύρο ρεύμα είναι πολύ παλιό και σάπιο, αλλά ταυτόχρονα νέο και «μοντέρνο»· γι’ αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Από τη μια τροφοδοτείται από παραδοσιακές αντιδραστικές πηγές: Εκκλησία, παραχριστιανικές οργανώσεις και αιρέσεις, ακροδεξιές, εθνικιστικές και φασιστικές ομάδες (στην πλατεία Συντάγματος την Τετάρτη παρατάχθηκαν ομάδες μαυροφορεμένων), πολιτικάντηδες της δεξιάς και της ακροδεξιάς, κύκλοι του κεφαλαίου. Γι’ αυτό και τα σύμβολα, οι σταυροί, οι ελληνικές ή βυζαντινές σημαίες κλπ.
Ταυτόχρονα όμως προβάλλονται συνθήματα για την «ελευθερία», ενάντια στο σύστημα και στη «χούντα» (χουντικοί κατά χούντας;) για την προστασία «του σώματός μου» απέναντι στις βουλές του κράτους, για την αυτονομία του ατόμου κλπ. Στην πραγματικότητα βλέπουμε μια επικίνδυνη συγχορδία παραδοσιακών αντιδραστικών τάσεων με νεοφιλελεύθερες λογικές (η «ελευθερία» του ατόμου πάνω απ’ όλα) σε ένα κίβδηλο αντισυστημικό λόγο, που παραπέμπει στους οπαδούς του Τραμπ και της «alt right» (εναλλακτικής δεξιάς) στις ΗΠΑ. Είναι το παλιό, που έρχεται ξανά σα νέο, και «βρωμούσε νέες μυρωδιές σαπίλας που κανείς δεν είχε πριν ξαναμυρίσει» (Μπέρτολτ Μπρεχτ).
Γιατί δεν πείθουν κυβέρνηση και σύστημα
Το σημαντικό τμήμα του πληθυσμού που δεν έχει εμβολιαστεί, αποτελείται από πολλές κατηγορίες, που ξεκινούν από την απόλυτη άρνηση μέχρι την επιφύλαξη και τον προβληματισμό. Δεν μπορεί να τσουβαλιάζονται, χρειάζεται συγκεκριμένη πειστική παρέμβαση για να αρθούν οι αντιρρήσεις τους. Αυτό το έργο όμως δεν μπορεί να το κάνει η κυβέρνηση και οι υπόλοιπες συστημικές δυνάμεις γιατί είναι συνυπεύθυνες για τη διευρυμένη καχυποψία. Ας δούμε γιατί:
Πρώτο, βασικός παράγοντας μη εμβολιασμού είναι η εκκλησία και ιδιαίτερα ορισμένες τάσεις της. Η κυβέρνηση, η πλειονότητα των «ειδικών» και τα συστημικά ΜΜΕ όχι μόνο δεν προχώρησαν σε σκληρή αποδόμηση των αιτιάσεων της εκκλησίας (στις λειτουργίες και από τη θεία κοινωνία δεν κολλάει), που έπαιξαν σημαντικό ρόλο και στη διάδοση του κορονοϊού, αλλά συχνά αναπαρήγαγαν τέτοιες σκοταδιστικές απόψεις.
Δεύτερο, η ίδια η πολιτική της κυβέρνησης, που κινείται με βασικό στόχο τη σταθεροποίηση του συστήματος και τη διατήρηση της κερδοφορίας έχει οδηγήσει σε αποφάσεις που δείχνουν αντιφατικές, ενώ ταυτόχρονα ξεχειλίζουν αυταρχισμό (π.χ. lockdown, απαγορεύσεις), προκαλούν μεγάλα οικονομικά-κοινωνικά προβλήματα (ειδικά σε στρώματα που παρεμβαίνουν οι ακροδεξιοί) και διακατέχονται από πλήρη κυνισμό, όταν πρόκειται να δουλέψει ο τουρισμός, τα εργοστάσια, η εφοδιαστική αλυσίδα κλπ.
Τρίτο, οι λεγόμενοι «ειδικοί» απώλεσαν γρήγορα το φωτοστέφανο του έγκυρου επιστημονικού λόγου (που έσπευσε να τους αποδώσει ακόμα και τμήμα της αριστεράς και των αντιεξουσιαστών), με αποτέλεσμα οι διάφορες επιτροπές να αποκαλύπτονται ως θεραπαινίδες της κυβέρνησης και των μεγάλων συμφερόντων. Γι’ αυτό στην αντιπαράθεση με τον ανορθολογισμό δεν αρκεί γενικά η επίκληση της επιστήμης, θεωρούμενη ως αμόλυντη από τον ιό του κέρδους, καθώς κάθε άλλο παρά είναι. Στο προσκήνιο πρέπει να έρθουν οι μαχόμενοι μαζί με τον λαό επιστήμονες, που αγωνίζονται για την απελευθέρωση κοινωνίας και επιστημονικών κατακτήσεων.
Τέταρτο, η μόλυνση του υγειονομικο-βιομηχανικού συμπλέγματος από τον ιό του κέρδους φάνηκε στις παλινωδίες, στην αντιπαράθεση και στις κερδοσκοπικές και γεωπολιτικές σκοπιμότητες των πολυεθνικών για τα εμβόλια, με την ΕΕ να υποτάσσεται στα συμφέροντα των big pharma. Έτσι κατακλύστηκαν τα ΜΜΕ με αντικρουόμενες ειδήσεις για τις συνέπειες των εμβολίων, προκαλώντας κύμα επιφυλάξεων ακόμα και σε πολίτες που ήταν θετικοί.
Πέμπτο, η τρομερή ανεπάρκεια του συστήματος υγείας και ειδικά της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, δεν δίνει τη δυνατότητα σε όποιον προβληματίζεται για πιθανές παρενέργειες να συμβουλευτεί γιατρό και να θεωρεί δεδομένη την παρακολούθηση πριν και μετά τον εμβολιασμό.
Έκτο, εδώ και δεκαετίες η κοινωνία βομβαρδίζεται από τη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία πως ο καθένας πρέπει να κοιτάει τον εαυτό του και το συμφέρον του και πως πρέπει να ξεχάσουμε το κοινωνικό σύνολο και άλλα τέτοια κομμουνιστικά. Όταν οι κυβερνώντες αποδέχονται στην πράξη την λογική της Θάτσερ «δεν υπάρχει κοινωνία, μόνο άτομα» κι αυτό έχει ποτίσει μέχρι το μεδούλι ένα μέρος του πληθυσμού, τότε όταν ο Κ. Μητσοτάκης (που καταργεί την κοινωνική ασφάλιση για να φτιάξει ιδιωτικούς κουμπαράδες) μιλά για κοινωνικό και πατριωτικό καθήκον δεν μπορεί να πείσει…
Το μπόλι του ανορθολογισμού
Η κυβερνητική πολιτική και οι συνεχείς παλινωδίες υπουργών και ειδικών συνέβαλαν στο να ενισχυθεί η αντιεμβολιαστική στάση
Αν μας ρώταγε κάποιος αν θα κάναμε το εμβόλιο για την πολιομυελίτιδα, είναι δεδομένο ότι η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού θα απαντούσε θετικά, καθώς στην πράξη αυτό συμβαίνει, με τον εμβολιασμό όλων ανεξαιρέτως των παιδιών. Επομένως, γιατί υπάρχει αντίδραση κάποιων για το εμβόλιο κατά της Covid19; Είναι όλοι αυτοί «ψεκασμένοι» αρνητές των εμβολίων; Προφανώς όχι. Η όλη διαχείριση της πανδημίας από την κυβέρνηση έχει προκαλέσει τεράστια σύγχυση σε αρκετό κόσμο και το κυριότερο, έχει πυροδοτήσει την αμφισβήτηση απέναντι στους επιστήμονες αλλά και στην ίδια την επιστήμη. Αυτό οφείλεται στην πολιτική εργαλειοποίηση κάποιων επιστημόνων, κυρίως από τον χώρο της υγείας, με στόχο την αξιοποίηση της πανδημίας για την εξυπηρέτηση γενικότερων κυβερνητικών σχεδίων.
Διαχρονικά οι κυβερνήσεις έχουν συρρικνώσει και υποβαθμίσει τα δημόσια συστήματα υγείας στο πλαίσιο της πολιτικής του ολοκληρωτικού καπιταλισμού για την ιδιωτικοποίηση της υγείας. Αυτή είναι άλλωστε και η κύρια αιτία των δυσάρεστων καταστάσεων που ζήσαμε, με τους δεκάδες χιλιάδες θανάτους στη χώρα μας, λόγω της ανεπάρκειας της πρωτοβάθμιας υγείας αλλά και της ανεπάρκειας της νοσοκομειακής κάλυψης των αναγκών. Αυτό αποτέλεσε και τη βασική αιτία της εφαρμογής από την κυβέρνηση οριζόντιων και καθολικών lockdown με στόχο να μειώσουν το ρυθμό της νόσησης, ώστε να μειώσουν την πίεση στο εδώ και χρόνια εγκαταλειμμένο στην τύχη του δημόσιο σύστημα υγείας. Η εφαρμογή των lockdown προκάλεσε τεράστια οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, τα οποία διογκώθηκαν περαιτέρω από τα κατασταλτικά μέτρα επιτήρησης που εφαρμόσανε. Αυτά τα προβλήματα είναι που σε επόμενη φάση θα εκδηλωθούν ως νέα όξυνση της δομικής κρίσης του συστήματος, με τεράστιες συνέπειες στους εργαζόμενους και ευρύτερα στα φτωχά λαϊκά στρώματα. Αυτό συνεπάγεται την ανάπτυξη νέου κύκλων αγώνων που για να μπορέσει η κυβέρνηση να τους αντιμετωπίσει φρόντισε να ψηφίσει στη Βουλή ένα συνολικό θεσμικό πλαίσιο που περιορίζει τα συνδικαλιστικά δικαιώματα, το δικαίωμα στην απεργία και στη διαδήλωση, απελευθερώνει τις απολύσεις, περιορίζει τα δικαιώματα των εργαζομένων, ιδρύει την πανεπιστημιακή αστυνομία κλπ. Αυτό το υπεραντιδραστικό πλαίσιο κατόρθωσε να το περάσει αξιοποιώντας τα lockdown που πρότειναν οι «πρόθυμοι» επιστήμονες των κυβερνητικών επιτροπών.
Ακούσαμε λοιπόν αυτούς τους επιστήμονες να μας λένε μη φοράτε μάσκες γιατί δεν βοηθάνε σε τίποτα. Στη συνέχεια δεν μπορείτε να κυκλοφορείτε χωρίς μάσκα ούτε το βράδυ όταν είσαστε μόνοι σας. Στα μαγαζιά δεν μπορείτε να μπαίνετε γι’ αυτό θα κλείσουν. Στα σχολεία όμως μπορείτε να είστε 28 μαζί σε μια αίθουσα γιατί τα παιδιά δεν κολλάνε, όπως και στα λεωφορεία που μπορείτε να συνωστίζεστε ο ένας πάνω στον άλλο. Στις πλατείες δεν μπορείτε να καθόσαστε στα παγκάκια, αλλά στη δουλειά ας είσαστε όσοι θέλουν τα αφεντικά.
Με το που δίνεται η έγκριση στα εμβόλια αρχίζει η υπονόμευση. Το ένα είναι καλό, το άλλο μέτριο, το τρίτο πότε είναι καλό και πότε δεν είναι
Κι ερχόμαστε στα εμβόλια. Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί δίνουν την έγκριση για τα τρία εμβόλια και παράλληλα αρχίζει η υπονόμευση. Το ένα είναι καλό, το άλλο μέτριο, το τρίτο πότε είναι καλό και πότε δεν είναι. Τα ΜΜΕ οργιάζουν. Τα κοινωνικά δίκτυα παίρνουν φωτιά. Δημιουργούνται εύλογα ερωτήματα. Σε ποιον να έχουν εμπιστοσύνη; Έχουν πάρει έγκριση τα εμβόλια; Πότε πρόλαβαν; Ξέρουμε τι θα συμβεί μετά από χρόνια; Σε προστατεύει το εμβόλιο ή πάλι μολύνεσαι; Κι αν συμβεί τον μεταδίδεις; Πόσο θα κρατήσει η αποτελεσματικότητα του; Αν κρατάει λίγο γιατί να το κάνω το εμβόλιο; Είναι αποτελεσματικό για τις μεταλλάξεις; Όλες αυτές οι ερωτήσεις είναι απόλυτα λογικές δυστυχώς όμως κανείς «υπεύθυνος» δεν αναλαμβάνει να τις απαντήσει. Ποσοστά προστασίας έχουν δοθεί για κάθε εμβόλιο. Το αν επαρκούν και για πόσο, συνδέεται με τα ποσοστά εμβολιασμένων που άμεσα επηρεάζουν και τις πιθανότητες μεταλλάξεων. Υπάρχει βέβαια και η πλευρά του ανορθολογισμού. Η συνωμοσιολογία, η θρησκοληψία, η προσπάθεια πολιτικής αξιοποίησης της άγνοιας από την ακροδεξιά που διευκολύνεται από τις κυβερνητικές πρακτικές.
Η κυβέρνηση φέρνει στη Βουλή νομοσχέδιο όπου ανοίγει το ζήτημα της υποχρεωτικότητας ξεκινώντας από εργαζόμενους σε υπηρεσίες φροντίδας ηλικιωμένων και δομές υγείας, δημόσιες και ιδιωτικές. Μέχρι τώρα το μέτρο της υποχρεωτικότητας ίσχυε για τα παιδιά, για τα οποία είναι αναγκαίος ο εμβολιασμός για την εγγραφή τους στα σχολεία. Προβλήματα άρνησης υπήρχαν ελάχιστα και προέρχονταν κυρίως από το ανορθολογικό αντιεμβολιαστικό «κίνημα» που κατά καιρούς εκδηλωνόταν. Το περίεργο είναι ότι από τη μεριά της ακροδεξιάς, που σήμερα αποτελεί τον πυλώνα του αντιεμβολιαστικού κινήματος διεθνώς, είχε χρησιμοποιηθεί αυτό το επιχείρημα για να εμποδίσουν την εγγραφή προσφυγόπουλων στα σχολεία, με το πρόσχημα ότι δεν ήταν εμβολιασμένα! Τους «οπαδούς» της φυσικά δεν τους ενοχλεί καθόλου αυτή η αντιφατικότητα, καθώς ισχύει η μακιαβελική ρήση, “ο σκοπός αγιάζει τα μέσα».
Στην περίπτωση όμως των συγκεκριμένων εμβολίων δεν πρέπει να παραβλέψουμε τις συνεχείς παλινωδίες της κυβερνητικής τακτικής στο ζήτημα αντιμετώπισης της πανδημίας που με αντιφατικές δηλώσεις και πρακτικές κυβερνητικών παραγόντων αλλά και ελεγχόμενων επιστημόνων διέσπειραν τη σύγχυση στο λαό. Στην αρχή επέβαλαν ως μοναδική αναγκαιότητα τα οριζόντια lockdown, συνοδευόμενα από εξοντωτικά πρόστιμα, προσαγωγές, συλλήψεις και φυλακίσεις για την εφαρμογή τους. Αφού διέλυσαν με αυτά τον κοινωνικό ιστό, μεταθέτοντας τη διαχρονική ευθύνη διάλυσης των υγειονομικών δομών από τις κυβερνήσεις στο λαό με το εφεύρημα της «ατομικής ευθύνης» προχώρησαν στο δεύτερο επίπεδο. Η λύση για όλα ήταν τα self tests! Η μη εφαρμογή τους πάλι συνεπάγονταν διοικητικές κυρώσεις και αποκλεισμούς. Και τώρα τα εμβόλια. Σε προχωρημένες φάσεις κλινικής ανάπτυξης βρίσκουμε τουλάχιστον 10 εμβόλια καθώς και 11 φάρμακα για θεραπευτική χρήση, ενώ άνω των 300 θεραπευτικών προσεγγίσεων βρίσκονται στη διαδικασία της αξιολόγησης.
Ναι στον μαζικό εμβολιασμό, όχι στην υποχρεωτικότητα
Το ερώτημα είναι κρίσιμο. Πρέπει να εμβολιαστεί μαζικά ο πληθυσμός; Η απάντηση είναι σαφής. ΝΑΙ και για πολλούς λόγους. Και μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρώτον γιατί παρέχει ικανή ατομική προστασία έναντι του ιού και των μέχρι τώρα μεταλλάξεών του. Τα εμβόλια που κυκλοφορούν έχουν περάσει από κλινικές δοκιμές και αξιολογήσεις, αφού έτσι κι αλλιώς έχουν εμβολιαστεί δισεκατομμύρια άνθρωποι με αυτά. Οι όποιες επιπτώσεις έχουν εμφανιστεί είναι ελάχιστες και αναμενόμενες, όπως σε κάθε περίπτωση μιας τόσο μαζικής εφαρμογής. Αυτό που είναι απόλυτα αναγκαίο είναι αφενός η σε βάθος ενημέρωση του κόσμου και όχι το «τάισμα» των ΜΜΕ για βλακώδη προπαγάνδα. Και αφετέρου η ενίσχυση του δημόσιου συστήματος υγείας σε προσωπικό, μέσα και επιπλέον μονάδες πρωτοβάθμιας και νοσοκομειακής φροντίδας.
Η υποχρεωτικότητα στον εμβολιασμό που αρχίζει να εφαρμόζει η κυβέρνηση είναι άλλος ένας κρίκος στην αλυσίδα των κατασταλτικών πρακτικών της που μόνο το αντίθετο αποτέλεσμα θα φέρει. Κοινωνικό αυτοματισμό, εργοδοτική αυθαιρεσία, κύμα απολύσεων, κοινωνικό στιγματισμό, κανιβαλισμό, τρομοκρατία και ενίσχυση του σκοταδιστικού ανορθολογισμού, του θρησκοληπτικού σκοταδισμού και της ακροδεξιάς ρητορικής. Γι’ αυτό ΟΧΙ στην υποχρεωτικότητα.
Επειδή για το ξεπέρασμα της υγειονομικής κρίσης υπάρχει πολύς δρόμος μπροστά μας, θα χρειαστεί γνώση και πειθώ. Με τον μαζικό εμβολιασμό εμποδίζουμε τη διάδοση του ιού, άρα και την πιθανότητα νέων σοβαρών μεταλλάξεων του. Το πιθανότερο είναι πως θα χρειαστούν κι άλλα εμβόλια. Και φυσικά αποτελεσματικά φάρμακα για τη θεραπεία όσων μολύνονται. Πράγμα που πρέπει να αποτελεί πρώτη προτεραιότητα, καθώς έτσι σώζονται ζωές. Η μέχρι τώρα εξέλιξη της γρίπης (που κι αυτή έχει φονική παρουσία, αν και σε άλλη κλίμακα) δείχνει ότι δεν θα «γλυτώσουμε» τόσο εύκολα. Γι’ αυτό είναι εγκληματική η πρακτική των κυβερνήσεων να μην ενισχύουν το δημόσιο σύστημα υγείας, το οποίο απέδειξε στην πράξη την αξία του και την υπεροχή του απέναντι στο ιδιωτικό, που πρέπει πλέον να περάσει στο δημόσιο.
