Άννα Κάνιστρα*
▸Η απειλή της πανδημίας ανέδειξε πόσο σημαντική είναι η καθαριότητα και η υγιεινή στους χώρους εργασίας, για τη δημόσια υγεία.
Ειδικά στα σχολεία, που δέχονται καθημερινά εκατοντάδες μαθητές και δεκάδες δασκάλους και καθηγητές, η καθημερινή τους απολύμανση είναι θέμα ζωής ή θανάτου, για τις οικογένειες μαθητών και εκπαιδευτικών.
Όμως οι δήμοι έχουν ελάχιστο μόνιμο προσωπικό για την καθαριότητα των σχολικών μονάδων. Στον δήμο της Αθήνας, από τους συνολικά 510 εργαζόμενους/ες καθαριστ(ρι)ες σχολείων, μόνο το 12% είναι μόνιμο προσωπικό. Οι υπόλοιποι/ες 450 είναι συμβασιούχοι είτε ορισμένου χρόνου, είτε με σύμβαση έργου! Ειδικά τη φετινή χρονιά, οι ελαστικά εργαζόμενοι/ες και οι διαφορετικές μορφές ελαστικής εργασίας στον τομέα της καθαριότητας των σχολικών μονάδων ξεπέρασαν κάθε όριο.
Συμβάσεις ορισμένου χρόνου, συμβάσεις έργου, τετράμηνες συμβάσεις μέσω του ΟΑΕΔ, 8μηνες, είναι ορισμένες από αυτές. Μάλιστα, όσοι/ες έχουν προσληφθεί με σύμβαση μίσθωσης έργου αντιμετωπίζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες, πληρώνονται με βάση τον αριθμό των αιθουσών και δεν επιτρέπεται ούτε να αρρωστήσουν γιατί δεν έχουν δικαίωμα για καμία άδεια.
Φέτος οι μετανάστ(ρι)ες που δουλεύουν με συμβάσεις έργου ακόμα και 20 χρόνια στα σχολεία του δήμου της Αθήνας, απορρίφθηκαν από τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου λόγω της ρατσιστικής διάταξης που απαιτεί την ιθαγένεια για να προσληφθούν. Για τους/τις μετανάστ(ρι)ες φέτος η μόνη σύμβαση που έγινε αποδεκτή ήταν με σύμβαση έργου και μάλιστα τέσσερις μήνες μετά το άνοιγμα των σχολείων.
Όλα τα παραπάνω είναι μόνιμη συνθήκη και ειδικά τη φετινή χρονιά, με αφορμή την πανδημία, η υπερκμετάλλευση και η κοροϊδία έχουν ξεπεράσει κάθε όριο και οι ελαστικές σχέσεις εργασίας έχει γιγαντωθεί. Οι καθαρίστ(ρι)ες βρίσκονται αντιμέτωπες/οι με πλήθος μικρών και μεγάλων προβλημάτων.
Η ανάγκη κάλυψης των πραγματικών κενών με μόνιμες προσλήψεις, η μονιμοποίηση όλων των καθαριστ(ρι)ών που εργάζονται, με κατάργηση της ρατσιστικής διάταξης ώστε να μην πεταχτούν από την εργασία τους οι μετανάστ(ρι)ες, είναι από τις πιο σημαντικές άμεσες διεκδικήσεις.
Αλλά υπάρχουν και πολλά ακόμα προβλήματα που απασχολούν τις/τους καθαριστ(ρι)ες, καθώς και το σύνολο της σχολικής κοινότητας στον τομέα της υγιεινής των σχολείων. Ειδικά φέτος, η κατάσταση οξύνθηκε τρομερά εξαιτίας των υγειονομικών πρωτοκόλλων και της αδυναμίας κάλυψής τους με το υπάρχον προσωπικό και με τόσες και διαφορετικές εργασιακές σχέσεις. Η απόλυση 69 τετραμηνιτών καθαριστριών μέσα στη σχολική χρονιά οδήγησε σε πρωτοφανή εντατικοποίηση της εργασίας των υπολοίπων σε όλα τα επίπεδα. Συνεχείς μετακινήσεις από σχολείο σε σχολείο, υπερεργασία και απλήρωτες υπερωρίες για να καλυφθούν τα κενά και οι αυξημένες ανάγκες στην καθαριότητα, ελλείψεις μέτρων ατομικής προστασίας με αποτέλεσμα αυτά να καλύπτονται από τον ήδη πενιχρό μισθό, μη πρόβλεψη υγειονομικών πρωτοκόλλων και απουσία στοιχειώδους εκπαίδευσης, είναι ορισμένα από τα προβλήματα.
Μάλιστα, τώρα που η χρονιά τελειώνει, η αγωνία για το τι θα γίνει την επόμενη σχολική χρονιά, με ποιες συμβάσεις εργασίας θα γίνουν οι προσλήψεις και σε ποιο αριθμό, αποτελούν κεντρικά επίδικα. Όλα αυτά τα προβλήματα δημιούργησαν την απαίτηση και την ανάγκη συντονισμού και οργάνωσης των ελαστικά εργαζόμενων καθαριστριών. Έτσι δημιουργήθηκε η Επιτροπή ντόπιων και μεταναστ(ρι)ων καθαριστ(ρι)ων των σχολικών μονάδων στον δήμο της Αθήνας ώστε να διεκδικηθούν τα δικαιώματα σε αξιοπρεπή εργασία.
Σε αυτή την κατεύθυνση η Επιτροπή πραγματοποίησε παράσταση διαμαρτυρίας και συνάντηση με τον γενικό γραμματέα του δήμου της Αθήνας όπου του έθεσε αναλυτικά τα προβλήματα. Η δημοτική αρχή αναγνώρισε στα λόγια το δίκιο των αιτημάτων, ενώ δήλωσε ότι θα ζητηθεί από την κυβέρνηση ολοκληρωμένη νομοθετική πρόταση μονιμοποίησης για το σύνολο των εργαζομένων στην καθαριότητα των σχολείων, άσχετα εθνικότητας και ιθαγένειας.
Αλλά οι υποσχέσεις δεν συνοδεύτηκαν από καμία απολύτως δέσμευση ακόμα και γι’ αυτά που αποτελούν αποκλειστική αρμοδιότητα του δήμου (μετακινήσεις, υπερωρίες, ΜΑΠ κ.λπ.).
Το επόμενο διάστημα και μπροστά στη λήξη των συμβάσεων, η Επιτροπή επιδιώκει να συσπειρωθούν, να συζητήσουν και να οργανωθούν πρώτα και κύρια οι καθαριστ(ρι)ες και φυσικά την πλατιά δημοσιοποίηση των αιτημάτων και την οργάνωση κινητοποιήσεων για τη διεκδίκησή τους.
*καθαρίστρια στον δήμο της Αθήνας