Γιώργος Μιχαηλίδης
Χρειάστηκε να φτάσουμε στο 2021 ώστε να αφαιρεθεί το τελευταίο άγαλμα του διαβόητου δικτάτορα Φράνκο από ισπανικό έδαφος. Η απομάκρυνση έλαβε χώρα την περασμένη εβδομάδα με τη σύμφωνη γνώμη όλων των κομμάτων του κοινοβουλίου πλην του ακροδεξιού Vox. Το γεγονός ότι το άγαλμα δεν βρισκόταν στην ευρωπαϊκή ήπειρο αλλά στην αφρικανική, προσθέτει επιπλέον ενδιαφέρουσες διαστάσεις στο θέμα. Πρόκειται για την πόλη Μελίγια, ένα εκ των δύο «προκεχωρημένων φυλακίων» της Ισπανίας στις βόρειες ακτές της Αφρικής τα οποία κατάφερε να διατηρήσει το ισπανικό βασίλειο.
Η Μελίγια, η οποία διεκδικείται μέχρι και σήμερα από το Μαρόκο, δεν αποτελεί μοναχά το μέρος που ο Φράνκο έδωσε σημαντικές μάχες εναντίον των Αράβων στις αρχές της δεκαετίας του ‘20. Είναι ο τόπος που το 1936 ο δικτάτορας κήρυξε την εκστρατεία του εναντίον της ισπανικής κυβέρνησης, δηλαδή ο γενέθλιος τόπος του εμφυλίου πολέμου. Το ότι το άγαλμα του Φράνκο έστεκε εκεί επί 46 χρόνια μετά την αποκατάσταση της αστικής δημοκρατίας στην Ισπανία μπορεί να προβληματίσει τον καθένα. Κάποιοι θα στέκονταν ενδεχομένως στην πρωτοβουλία της κυβέρνησης Σοσιαλιστών-Podemos και της (σχεδόν) διακομματικής συναίνεσης, σημειώνοντας πως «κάλλιο αργά παρά ποτέ».
Ωστόσο, την ίδια εβδομάδα, οι δύο κυβερνητικοί εταίροι συναίνεσαν και σε κάτι άλλο. Στην πώληση όπλων στο εξωτερικό αξίας 22,5 δισ. ευρώ για το 2021. Μάλιστα, το ποσό υπερβαίνει κατά 1,1 δισ. το αντίστοιχο του 2019 και 2020 αθροιστικά. Τι σημαίνει αυτό; Όταν ένας απ’ τους μεγαλύτερους εμπόρους όπλων παγκοσμίως, το ισπανικό κράτος, δηλώνει μεγάλη αύξηση στις πωλήσεις κατά την τελευταία τετραετία, γεννιούνται κάποια ερωτήματα: Πού πηγαίνουν όλα αυτά τα όπλα εν μέσω κρίσης; Επισήμως, αγοραστές εμφανίζονται να είναι κυρίως οι χώρες της ΕΕ, οι μοναρχίες του Κόλπου αλλά και το Μαρόκο, με το οποίο υποτίθεται πως υπάρχουν εδαφικές διαφορές.
Κι ακόμη· πώς γίνεται όταν πέφτει το βιοτικό επίπεδο των λαών, οι παραγγελίες όπλων από τα κράτη να αυξάνονται και πώς γίνεται ένα κράτος που κυβερνάται από μία «προοδευτική συμμαχία» να ρίχνει το βάρος του στην ανάπτυξη της βιομηχανίας όπλων εν μέσω πανδημίας; Και όμως ο εκπρόσωπος των Podemos για τα αμυντικά θέματα, Ρομπέρτο Ουριάρτε, δήλωσε στην αρμόδια επιτροπή της ισπανικής βουλής πως αυτό που χρειάζεται η στρατιωτική βιομηχανία της χώρας είναι διαφοροποίηση και διεθνοποίηση, για την κατάκτηση ακόμα μεγαλύτερου μεριδίου της αγοράς. Τι προμηνύει αυτό το μοντέλο ανάπτυξης;