Γιώργος Παυλόπουλος
▸ Χαοτικό το τοπίο και ανοιχτή η σύγκρουση μεταξύ κυβερνήσεων, εταιρειών και μεσαζόντων, σε βάρος της υγείας των λαών
Είναι ο εμβολιασμός δικαίωμα όλων, σε κάθε ήπειρο, χώρα, πόλη και χωριό; Πρέπει να εμβόλια να είναι δωρεάν, να κατανεμηθούν ισότιμα και να διανεμηθούν εγκαίρως για τους πάντες; Πρέπει ο λαός να γνωρίζει κάθε λεπτομέρεια των συμφωνιών που έχουν υπογραφεί; Η αυτονόητη απάντηση στα ερωτήματα αυτά είναι «ναι», καθώς για εμάς, τους πολλούς, προτεραιότητα έχει η υγεία των ανθρώπων. Γίνεται όμως «όχι», όταν τις αποφάσεις παίρνουν μια δράκα εταιρείες και οι κυβερνήσεις με τις οποίες διαπραγματεύονται. Διότι σε αυτήν την περίπτωση, τα εμβόλια αντιμετωπίζονται ως ένα προϊόν που πρέπει να πουληθεί με το μεγαλύτερο δυνατό ποσοστό κέρδους. Η διαθεσιμότητα και η τιμή τους καθορίζονται από τη ζήτηση και τις προσφορές στο παζάρι που διεξάγεται και ενίοτε καταλήγει σε έναν κυνικό πλειστηριασμό. Κάτι που σημαίνει, πρακτικά, ότι τον πρώτο λόγο έχουν αυτοί που διαθέτουν τα περισσότερα χρήματα και τις καλύτερες διασυνδέσεις, που είναι πιο καπάτσοι και κινούνται πιο γρήγορα.
Αυτό ακριβώς είναι που ζούμε τις τελευταίες ημέρες. Με την ΕΕ και τις κυβερνήσεις των «27» να κλαίγονται σαν απατημένοι πελάτες, οι οποίοι μένουν στον… άσο, ενώ έχουν δώσει παχυλές προκαταβολές πολλών δισ. στις φαρμακοβιομηχανίες για να αποκτήσουν το πολυπόθητο είδος. Ένα προϊόν, δηλαδή, πάνω στο οποίο «έχτισαν» τις ελπίδες που πουλούν εδώ και μήνες στους λαούς τους, για να κρύψουν τα τεράστια και εγκληματικά τους λάθη. Αλλά και για να δημιουργήσουν προπέτασμα καπνού που θα καλύψει τις αντιδραστικές αλλαγές και ανατροπές που επιχειρούν με πρόσχημα την πανδημία.
Οι δε εταιρείες κάνουν αυτό που ξέρουν καλύτερα. Εκμεταλλευόμενες την αγωνία των ανθρώπων, το άγχος των κυβερνώντων για να ανοίξουν οι οικονομίες και τους πολιτικούς και εθνικούς ανταγωνισμούς, κατάφεραν να βάλουν στην τσέπη τεράστια ποσά από πέρυσι το καλοκαίρι, διεξάγοντας δωρεάν την έρευνα και αναπροσαρμόζοντας χωρίς κόστος τις γραμμές παραγωγής τους. Ουσιαστικά, πέτυχαν να πουλήσουν προκαταβολικά τα εμβόλια που θα παρήγαγαν, έστω κι αν γνώριζαν από τότε πως θα ήταν αδύνατο να ανταποκριθούν στους όγκους και το μέγεθος των παραγγελιών εγκαίρως, χωρίς να ρίξουν κάποιους από τους πελάτες τους. Αυτό κρύβεται πίσω από τις καθυστερήσεις που ανακοίνωσαν τόσο η αμερικανο-γερμανική Pfizer-BioNTech όσο και η αγγλο-σουηδική AstraZeneca, η οποία έχει… επιτάξει και το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Το ίδιο υπάρχει και πίσω από την απόφαση της γαλλικής Sanofi, που έχει μείνει πίσω (τι ντροπή για τον Μακρόν!), να διαθέσει τις εγκαταστάσεις της για την παραγωγή εμβολίου αλλά και της Merck να διακόψει τη διαδικασία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεφτιλίστηκε, καθώς αποδείχθηκε ανίκανη να εξασφαλίσει τα αναγκαία εμβόλια
Ο έλεγχος μοιάζει πλέον να έχει χαθεί. H Κομισιόν έχει ξεφτιλιστεί, έχει αποδειχθεί ανίκανη να οργανώσει στοιχειωδώς την προμήθεια και τη διαδικασία των εμβολιασμών και ανακαλύπτει πως έχει πιαστεί κορόιδο τόσο από τις εταιρείες όσο και από τους Αμερικανούς και Βρετανούς, οι οποίοι καπάρωσαν νωρίτερα την παραγωγή. Οι κυβερνήσεις, αργά ή γρήγορα, θα κληθούν να δώσουν εξηγήσεις για τις υποσχέσεις που δεν τηρούνται και για τα lockdown που αντί να χαλαρώνουν, όσο πάνε σφίγγουν περισσότερο — ήδη, η Μαδρίτη προανήγγειλε πάγωμα των εμβολιασμών στην Ισπανία εάν δεν βρεθεί άμεσα λύση και δεν παραλάβει περισσότερες δόσεις, η Πορτογαλία μετατρέπεται σε απέραντο Μπέργκαμο, Γερμανία και Γαλλία ετοιμάζονται να σφραγίσουν τα σύνορά τους, η Ελλάδα τρέχει πανικόβλητη να προλάβει την «έκρηξη» στην Αττική.
Απέναντι σε αυτήν την οδυνηρή πραγματικότητα, επιστρατεύονται όλα τα μέσα, ακόμη και χτυπήματα κάτω από τη ζώνη. Η ΕΕ απειλεί με μπλοκάρισμα των εξαγωγών όλων των εμβολίων που παράγονται στο έδαφός της, έστω κι αν αυτά αφορούν συμβόλαια με άλλες χώρες. Παράλληλα, όλως τυχαίως, γερμανικές εφημερίδες ανακαλύπτουν ότι το εμβόλιο της AstraZeneca έχει σχεδόν αμελητέα (8-10%) αποτελεσματικότητα στους άνω των 65 ετών — κι αυτή απαντά απειλώντας να μειώσει ακόμη περισσότερο τις ποσότητες που θα παραδώσει το πρώτο τρίμηνο, από το 40% στο 25% σε σύγκριση με τα συμφωνηθέντα.
Από την πλευρά τους, οι Βρετανοί περνούν στην αντεπίθεση και, παραπέμποντας στο Brexit, σημαίνουν πατριωτική έγερση. «Τώρα θέλουν να μας πάρουν και τα εμβόλιά μας», γράφουν κάποιες εφημερίδες, απαντώντας έτσι στην απαίτηση της ΕΕ να της δοθεί μέρος από τα εμβόλια που παράγονται στα δύο εργοστάσια της AstraZeneca που βρίσκονται στο έδαφός τους. Όσο για τις ΗΠΑ, ο Μπάιντεν συνεχίζει πιστά στη γραμμή Τραμπ (που στα εμβόλια δεν τα πήγε και τόσο άσχημα…) και αγοράζει όσο μεγαλύτερες ποσότητες μπορεί, αδιαφορώντας εάν θα λείψουν από άλλους.
Ταυτόχρονα, κάποιοι στην Ευρώπη αναρωτιούνται μήπως έπρεπε να μιμηθούν το Ισραήλ, του οποίου η κυβέρνηση, για να φτάσει στο σημερινό σημείο του εμβολιασμού του 50% του πληθυσμού (πλην Παλαιστινίων) με τουλάχιστον μία δόση, έκανε πολλά: Όχι μόνο πλήρωσε σε υπερδιπλάσια τιμή την Pfizer-BioNTech αλλά της πρόσφερε πρόσβαση στο σύνολο των ιατρικών δεδομένων όσων εμβολιάζονται — μετατρέποντας πρακτικά τη χώρα σε ένα τεράστιο πειραματικό εργαστήριο. Όπως πάντα, βεβαίως, υπάρχουν και κάποιοι αμετανόητοι ευρωλάγνοι, σαν την κυβέρνηση Μητσοτάκη, που επιμένουν πως η Ευρώπη όλα καλά τα κάνει και πρέπει να συνεχίζει να δρα ενωμένη!
Το ερώτημα είναι εάν θα μπορούσαν τα πράγματα να εξελιχθούν διαφορετικά. Και πάλι, η απάντηση εξαρτάται από το ποιος τη δίνει. Εμείς, οι πολλοί, θα θέλαμε και θα απαιτούσαμε –ειδικά από τη στιγμή που η πανδημία είναι παγκόσμια και δεν κάνει εξαιρέσεις– κυβερνήσεις, επιστήμονες και φαρμακευτικές σε ΗΠΑ και Ευρώπη, Ρωσία και Κίνα, Ινδία και Ιαπωνία, να αφήσουν κατά μέρος τις διαφορές, τους εθνικισμούς και τα κέρδη τους και να ενώσουν τις δυνάμεις τους στην έρευνα και την παραγωγή. Με σκοπό να φτάσουν στο καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα και εμβόλιο, που θα παραχθεί ταχέως, μαζικά και θα φτάσει σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
Αλλά για να γίνει κάτι τέτοιο, πρέπει πρώτα να φύγει από τη μέση το πιο σημαντικό εμπόδιο: ο καπιταλισμός!
