Νίκος Μανάβης
▸ Δεκάδες εργαζόμενοι από τον κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών απολύθηκαν το 2020.
Αρχές Δεκεμβρίου του 2020 έγιναν πέντε απολύσεις στον όμιλο Ανδρομέδα-Νηρέας-Σελόντα στη Χίο, στις 16 Δεκεμβρίου έγιναν 18 απολύσεις στον ίδιο όμιλο στη μονάδα που διαθέτει στο Αλιβέρι της Εύβοιας. Τον περασμένο Ιούνιο, το σωματείο εργαζομένων στον Νηρέα κατήγγειλε τις απολύσεις φυλάκων από τις εγκαταστάσεις στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας και την ανάθεση της φύλαξης σε εργολαβική εταιρεία. Επίσης, την 1η Απριλίου έγιναν 11 απολύσεις στον ίδιο όμιλο (Ανδρομέδα), στη Θεσπρωτία αυτήν τη φορά.
Τον Δεκέμβρη του 2020 έγιναν οκτώ απολύσεις και στις εγκαταστάσεις της εταιρείας Φόρκυς στη Χίο (εργολαβικοί δύτες, εργαζόμενοι στα κλουβιά και το συσκευαστήριο). Κάποιες από αυτές τις απολύσεις πάρθηκαν πίσω, όμως οι εργαζόμενοι υποχρεώθηκαν να επιστρέψουν στη δουλειά με χειρότερους όρους εργασίας από ό,τι πριν.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργατοτεχνιτών και Υπαλλήλων Γάλακτος Τροφίμων και Ποτών (ΠΟΕΥΓΤΠ) επισημαίνει ότι έγιναν απολύσεις, πέρα από τις προαναφερόμενες, και σε μονάδες στην Αττική και την Αργολίδα. Εργαζόμενοι στον κλάδο αναφέρουν ότι οι απολύσεις από τις εταιρείες του κλάδου ξεπερνούν συνολικά τις 100 μέσα στο 2020. Στις περισσότερες περιπτώσεις έγιναν χωρίς καν να χρησιμοποιηθεί μια σοβαρή δικαιολογία, ενώ σε κάποιες ως αιτιολογία χρησιμοποιήθηκε η μικρή μείωση των πωλήσεων, κάτω του 10% (με βάση τα στοιχεία Οκτωβρίου), η οποία καταγράφηκε την προηγούμενη χρονιά και ήταν αποτέλεσμα της αναστάτωσης που προκάλεσε την περασμένη άνοιξη η υγειονομική κρίση στις αγορές. Τους επόμενους μήνες, οι πωλήσεις επανήλθαν στα κανονικά τους επίπεδα και κάλυψαν μεγάλο μέρος των απωλειών.
Οι εταιρείες του κλάδου μετέτρεψαν την υγειονομική κρίση σε ευκαιρία για να αυξήσουν τα περιθώρια κέρδους. Στόχος είναι να μειώνουν στο ελάχιστο το μόνιμο προσωπικό και να χρησιμοποιούν όλο και περισσότερους εργολαβικούς εργαζόμενους για την λειτουργία των μονάδων τους. Δεν είναι τυχαίο ότι οι απολύσεις αφορούν κατά κύριο λόγω εργαζομένους με 10-20 χρόνια προϋπηρεσίας. Να σημειωθεί πως πραγματοποιούνται απολύσεις σε επιχειρήσεις όπου η υπερεργασία είναι μόνιμο καθεστώς, καθώς οι εργαζόμενοι στους κλοβούς και τα συσκευαστήρια υποχρεώνονται να δουλεύουν 10-15 ώρες (κατά περίπτωση) την ημέρα, ανάλογα με τον όγκο των παραγγελιών που πρέπει να εξυπηρετηθούν.
Η τελευταία αντεργατική μεθόδευση ήρθε από τον όμιλο Ανδρομέδα ο οποίος, σύμφωνα με το Συνδικάτο Ιχθυοκαλλιεργειών-Τροφίμων και Ποτών Νομού Θεσπρωτίας, πιέζει τους εργαζομένους να αποδεχθούν και να υπογράψουν συμφωνητικά εμπιστευτικότητας. Με αυτά οι εργαζόμενοι καλούνται να παραιτηθούν με το δικαίωμα τους να απευθύνονται στο σωματείο τους, σε δικηγόρο, στην επιθεώρηση εργασίας ή σε άλλη υπηρεσία για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στους χώρους εργασίας.
Οι ελληνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών αποτελούν ηγετική δύναμη στον τομέα μεσογειακών προϊόντων ιχθυοκαλλιέργειας. Σε ποσοστό άνω του 70%, τα προϊόντα τους κατευθύνονται στις αγορές του εξωτερικού. Τον περασμένο Μάρτιο ολοκληρώθηκε η συγχώνευση των εταιρειών Ανδρομέδα, Νηρέας και Σελόντα με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένας πολύ μεγάλος όμιλος ο Andromeda Seafood, ο οποίος δραστηριοποιείται στην πάχυνση, συσκευασία και τυποποίηση ψαριών, στην παραγωγή και εμπορία ιχθυοτροφών, αλλά και στην παραγωγή και πώληση ιχθυδίων. Ο όμιλος ελέγχεται από την αμερικανική Amerra και την αραβική Mubadala.
Επιπρόσθετα, οι εργαζόμενοι του κλάδου τονίζουν ότι οι εταιρίες που δραστηριοποιούνται στις ιχθυοκαλλιέργειες έχουν χρηματοδοτηθεί αδρά από τα κρατικά ταμεία και τα κοινοτικά προγράμματα για τις μεταφορές των κλοβών σε νέες θέσεις και για την δημιουργία όλων των εγκαταστάσεων τους.
Η περίπτωση του κλάδου των ιχθυοκαλλιεργειών αποδεικνύει πως όσο πιο ισχυροί νιώθουν οι εργοδότες ενός κλάδου, τόσο πιο ασύδοτοι γίνονται. Οι εργαζόμενοι έχουν μια και μόνη επιλογή μπροστά τους, με οργάνωση και αγώνες να αντιμετωπίσουν το κύμα απολύσεων που ξεκίνησε το 2020 και αναμένεται να συνεχιστεί με μεγαλύτερη ένταση το επόμενο διάστημα.