Γιώργος Κρεασίδης
▸ Προς όφελος των εταιρειών εξόρυξης τα 12 μίλια στο Ιόνιο, στη σκιά του ανταγωνισμού οι διερευνητικές επαφές
Καθώς πλησιάζει τη Δευτέρα η επανέναρξη των διερευνητικών επαφών Ελλάδας-Τουρκίας, το κλίμα παραμένει συγκρουσιακό. Η διαπραγμάτευση, όπως και εάν εξελιχτεί, δεν θα είναι παρά ένα ακόμα επεισόδιο του ελληνοτουρκικού ανταγωνισμού για τις ΑΟΖ και τους ενεργειακούς πόρους και όχι μια διαδικασία υπέρβασής του.
Η υπερψήφιση την περασμένη Τετάρτη της επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 μίλια στο Ιόνιο, που συνδέεται με τη μορφή των ΑΟΖ, με την ευρύτατη πλειοψηφία των 284 βουλευτών από ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, ΜΕΡΑ25 και Ελληνικής Λύσης, με το ΚΚΕ και τον Ζουράρι να δηλώνουν «παρών», είναι μια εξέλιξη ενταγμένη στους σχεδιασμούς των πολυεθνικών ενέργειας. Τα κερδοσκοπικά τους σχέδια βρίσκονται πίσω από την ένταση με την οποία άνοιξε τα τελευταία χρόνια το θέμα των χωρικών υδάτων και κυρίως του ορισμού ΑΟΖ από τις χώρες της ανατολικής Μεσογείου, παράλληλα φυσικά με την ιμπεριαλιστική επέμβαση με αιχμή τους τους πόρους, τα εμπορικά και ενεργειακά δίκτυα, αλλά και συνολικότερες γεωστρατηγικές στοχεύσεις. Αυτά τα συμφέροντα, αλλά και τα ψίχουλα που ονειρεύεται η ελληνική άρχουσα τάξη βρίσκονται πίσω από την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο, με τη φιλοδοξία για αντίστοιχες διευθετήσεις στο Αιγαίο, έστω και ως ένα βαθμό. Αυτό εξυπηρετεί ο «δειλός» μεγαλοϊδεατισμός του Μητσοτάκη που μίλησε στη Βουλή για την πρώτη επέκταση συνόρων, έστω και στην ανοιχτή θάλασσα, μετά την προσάρτηση των Δωδεκανήσων το 1947. Έτσι εξηγείται η απαίτηση συναίνεσης που έχει η άρχουσα τάξη, την οποία απλόχερα πρόσφερε ο ΣΥΡΙΖΑ υπερψηφίζοντας την επέκταση, όπως έκανε και με τα πολεμικά αεροπλάνα Ραφάλ τις προηγούμενες μέρες. Οι διαφορές ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ περιορίστηκαν σε ατάκες του τύπου «εμείς τολμήσαμε» και «ήρθατε στα λόγια μας», ενώ ΚΙΝΑΛ-Βελόπουλος πλειοδοτούσαν. Το ΜΕΡΑ25 έσπευσε να στοιχηθεί αναδεικνύοντας τα όρια των αντιρρήσεων του για τις ΑΟΖ. Το ΚΚΕ εξήγησε το «παρών» σαν αποτέλεσμα της ιμπεριαλιστικής πίεσης για τις ΑΟΖ, αλλά και για την τμηματική επέκταση μόνο στο Ιόνιο.
Αν και η επίσημη αντίδραση της Τουρκίας ήταν μια τυπική ανακοίνωση, προχτές Πέμπτη ήρθαν έκτακτα διαβήματα της ελληνικής πλευράς για τουρκικές υπερπτήσεις, αλλά και για επακούμβιση σκάφους του λιμενικού κοντά στα Ίμια, λίγες μέρες πριν συμπληρωθούν 25 χρόνια από την κρίση σε αυτές τις βραχονησίδες. Την ίδια μέρα ανακοινώθηκε η αύξηση της θητείας στο στρατό ξηράς από 9 σε 12 μήνες, με μια κίνηση που ενισχύει την αίσθηση της πολεμικής προετοιμασίας.
Στα πλαίσια της προσπάθειας της Τουρκίας να καλύψει τα νώτα της ενόψει των διευρευνητικών επαφών και να ρίξει τους τόνους απέναντι στις μεγάλες δυνάμεις της ΕΕ, ο υπουργός Εξωτερικών Μ. Τσαβούσογλου επισκέφτηκε την Τετάρτη τις Βρυξέλες για συναντήσεις. Η ημερήσια διάταξη των επαφών αφορούσε το προσφυγικό και τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας που οι Ευρωπαίοι ιεραρχούν ψηλά, αλλά και θέματα «συνεργασίας κατά της τρομοκρατίας» που παραπέμπει στο κυνηγητό των πολιτικών αντιπάλων του Ερντογάν από τη μαχόμενη Αριστερά και το κουρδικό κίνημα μέχρι τους «γκιουλενιστές». Τα συμφέροντα των ισχυρών χωρών της ΕΕ εξυπηρετούνται με θετικό κλίμα στις διερευνητικές επαφές, ώστε να μείνουν πίσω οι καυγάδες Μακρόν-Ερντογάν και οι δηλώσεις για πιθανές κυρώσεις στην Τουρκία. Εξάλλου μέσα στο Γενάρη η Φον ντεν Λάιεν και ο Σαρλ Μισέλ από την ηγεσία της ΕΕ θα επισκεφτούν την Τουρκία.
Οι διερευνητικές επαφές, με την κυβέρνηση να επαναλαμβάνει σταθερά ότι έχουν αποκλειστικό αντικείμενο τη χάραξη των θαλασσίων ζωνών (ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα), δεν είναι το αντίθετο του ελληνοτουρκικού ανταγωνισμού ή έστω μια αρχή για κάτι τέτοιο. Είναι σαφώς ενταγμένες σε αυτόν, όπως και οι εξοπλισμοί, οι προκλήσεις, ρητορικές και άλλες, αλλά και η έξαρση του εθνικισμού, μαζί με την απαίτηση για κοινωνική ειρήνη.
Η μαχόμενη αριστερά και το λαϊκό κίνημα θα πρέπει να αντισταθούν στις πιέσεις για συναίνεση, που δυναμώνουν αυτές τις μέρες, από τη σκοπιά των συμφερόντων του κόσμου της εργασίας και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, του εργατικού διεθνισμού και της υπεράσπισης της ειρήνης και φιλίας των λαών στις δυο μεριές του Αιγαίου.