Δημήτρης Σταμούλης
▸ Την ίδια στιγμή που ο Κ. Μητσοτάκης τάζει… «ρωμαλέα και δυναμική ανάκαμψη» μετά την πανδημία, το 2020 φεύγει με το 61% των ελληνικών νοικοκυριών να ξεμένει από χρήματα στο τέλος του μήνα, ενώ το 37% αναγκάζεται να δανειστεί.
Εφιαλτικά είναι τα στοιχεία που αναδεικνύονται σε ευρωπαϊκή έκθεση για την επίδραση της αντιλαϊκής διαχείρισης των κυβερνήσεων στους λαούς της Ευρώπης. Ειδικότερα η σύγκριση της Ελλάδας με την υπόλοιπη Ευρώπη κατατάσσει τη χώρα μας στην τελευταία θέση ως προς τη δυνατότητα πληρωμής λογαριασμών και αποταμίευσης από τα νοικοκυριά, καθώς ολοένα και περισσότερα από αυτά βυθίζονται στη δίνη των χρεών και των «πετσοκομμένων» εισοδημάτων, με αποτέλεσμα είτε να μην περισσεύουν χρήματα για στοιχειώδεις ανάγκες, είτε να εξωθούνται σε δανεισμό ακόμα και κάθε μήνα.
Μπορεί ο Κ. Μητσοτάκης να υπόσχεται πως μετά την πανδημία «η ανάκαμψη θα είναι ρωμαλέα και δυναμική ειδικά στη χώρα μας» (sic!) αλλά η έκθεση Eurοpean Payment Report 2020, δείχνει ότι το 2020 φεύγει με δύο στα τρία (61%) ελληνικά νοικοκυριά να ξεμένουν από χρήμα στο τέλος του μήνα, ενώ ένα στα τρία (37%) αναγκάζεται να δανείζεται από το ευρύτερο και φιλικό περιβάλλον. Μάλιστα περίπου ένα στα πέντε νοικοκυριά καταφεύγει σε δανεισμό κάθε μήνα.
Η κοινωνική καταστροφή είναι τόσο μεγάλη που πλέον σε πολλές οικογένειες τίθεται το δίλημμα «τι θα αφήσω απλήρωτο αυτόν τον μήνα». Κι ενώ κυβέρνηση και τραπεζίτες με τον νέο Πτωχευτικό Κώδικα δρομολογούν την λεηλασία της λαϊκής περιουσίας εν μέσω πανδημίας, πολλά ελληνικά νοικοκυριά τις πρώτες υποχρεώσεις τους που επιλέγουν να «παγώσουν» – δηλαδή να μην πληρώσουν – είναι οι πληρωμές πιστωτικών καρτών, η καταβολή ενοικίου και η δόση στεγαστικού δανείου, ενώ έπονται οι δαπάνες για θέρμανση, νερό και ηλεκτρικό ρεύμα. Πώς να μην τα καταφέρει η κυβέρνηση Μητσοτάκη ώστε η οικονομική ευημερία του ελληνικού λαού να κατατάσσεται στο χαμηλότερο σημείο στην Ευρώπη για δεύτερη συνεχή χρονιά…
Ακόμα και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αποδεικνύουν την «βουτιά» που κατέγραψε το δεύτερο τρίμηνο του 2020, το εισόδημα των νοικοκυριών και οι καταναλωτικές δαπάνες, δηλαδή την περίοδο που εφαρμόστηκαν τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα. Ειδικότερα, το δεύτερο τρίμηνο του 2020, το διαθέσιμο εισόδημα του τομέα των νοικοκυριών και των μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων που εξυπηρετούν νοικοκυριά μειώθηκε κατά 11,8% σε σύγκριση πέρσι. Παράλληλα, η τελική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών μειώθηκε κατά 12,7% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
Ανυπαρξία οποιασδήποτε κρατικής μέριμνας για κλάδους με εργαζόμενους που κυριολεκτικά λιμοκτονούν όπως σε τουρισμό, επισιτισμό και πολιτισμό
Οι εκατοντάδες χιλιάδες αναστολές συμβάσεων εργασίας, τα αμέτρητα λουκέτα, η αύξηση των απολυμένων και των ανέργων, η ανυπαρξία οποιασδήποτε κρατικής μέριμνας για κλάδους με εργαζόμενους που κυριολεκτικά λιμοκτονούν όπως σε τουρισμό, επισιτισμό και πολιτισμό, έχουν αναπόφευκτα οδηγήσει στο αποτέλεσμα οι μισοί Έλληνες καταναλωτές (49%) να αναφέρουν μείωση του εισοδήματός τους εν μέσω πανδημίας, το οποίο είναι το μεγαλύτερο ποσοστό στην Ευρώπη. Αλλά και τέσσερις στους 10 (41%) να δηλώνουν ότι δεν αποταμιεύουν καθόλου – επίσης το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη. Άλλο ένα στοιχείο της φτωχοποίησης του ελληνικού λαού είναι και ότι ανάμεσα σε όσους έχουν ακόμα εργασία, υπάρχει ένα 31% που αναζητά επιπλέον δουλειά για να ανταπεξέλθει στη μείωση του εισοδήματός του.
Καθρέφτης όμως της ακολουθούμενης σκληρά αντεργατικής πολιτικής της κυβέρνησης είναι και η εκτίναξη των χρεών των φορολογούμενων και των ασφαλισμένων την περίοδο της πανδημίας, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής. Συνολικά στο τρίτο τρίμηνο του έτους καταγράφεται αύξηση των χρεών προς την εφορία κατά 2,1 δισ. ευρώ και κατά 400 εκατ. ευρώ προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Μάλιστα και σε αυτήν την εικόνα υπάρχει η ταξική διάσταση για το ποιος πάλι «δεν πληρώνει»: Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης του ληξιπρόθεσμου σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, προέρχεται από τους οφειλέτες με χρέη άνω του 1 εκατ. ευρώ – και προφανώς αυτά τα χρέη δεν προέρχονται από εργάτες ή συνταξιούχους. Συνολικά τα χρέη στην εφορία ανέρχονται στο τεράστιο ποσό των 106,2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 62 δισ. ευρώ οφείλουν οι τράπεζες. Παράλληλα, το σύνολο των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών στο τέλος του τρίτου τριμήνου του 2020 διαμορφώθηκε στα 37,4 δισ. ευρώ, δηλαδή παρουσίασε αύξηση κατά 392,7 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Συλλογικότητες ταξικής αλληλεγγύης
Πριν από λίγες ημέρες έγινε γνωστό ότι η ΔΕΗ αποκόμισε επταπλάσια κέρδη σε σχέση με πέρυσι για το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου. Μάλιστα, τα κέρδη αυτά είναι σχεδόν 700 εκατομμύρια ευρώ, και όλως τυχαίως γεμίζουν τα ταμεία της ένα χρόνο μετά τις υπέρογκες αυξήσεις 22% που επέβαλε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ωστόσο, ακόμα και εν μέσω πανδημίας, συνεχίζονται οι διακοπές ηλεκτροδότησης σε οικογένειες που αδυνατούν να πληρώσουν και σε αυτοαπασχολούμενους που έχουν κλειστά μαγαζιά. Πώς να μην αυξάνονται οι εκκλήσεις για βοήθεια σε διάφορες συλλογικότητες αλληλεγγύης από νοικοκυριά που ασφυκτιούν από την φτώχεια; Η Εργατική Λέσχη Νέας Σμύρνης προσπαθώντας να ανταποκριθεί στα πρώτα αιτήματα οικογενειών συλλέγει προϊόντα μακράς διάρκειας, τρόφιμα, προϊόντα υγιεινής, κουβέρτες κ.α. Αλλά και στη Λαϊκή Συνέλευση Σεπολίων-Κολωνού-Ακαδημίας Πλάτωνος συλλέγουν φάρμακα και διάφορα φαρμακευτικά υλικά και αναλώσιμα για τους πρόσφυγες στον Ελαιώνα. Ανάλογες δράσεις και πρωτοβουλίες είναι κρίσιμο να αναπτυχθούν από κάθε δομή αλληλεγγύης αυτή την περίοδο.