Γιώργος Παυλόπουλος
Νικητές ο Μπάιντεν και η βαθιά πόλωση
Αν και το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών δεν είναι ακόμη επισήμως γνωστό, καθώς διεξάγεται επανακαταμέτρηση σε τουλάχιστον μία πολιτεία (ενδεχομένως και σε άλλες δύο) όπου η διαφορά μεταξύ των δύο αντιπάλων ήταν της τάξης των λίγων χιλιάδων ψήφων, ο νικητής δεν πρόκειται να αλλάξει — έστω κι αν ο αντίπαλός του αρνηθεί να τον αναγνωρίσει ή επιλέξει την οδό των δικαστικών προσφυγών.
Ο Τζο Μπάιντεν θα είναι, λοιπόν, ο 46ος πρόεδρος των ΗΠΑ, μετά από μία αναμέτρηση η οποία συνοδεύτηκε από ρεκόρ συμμετοχής, καθώς σχεδόν 152 εκατομμύρια Αμερικανοί πήραν μέρος σε αυτήν, αριθμός που είναι κατά 12% μεγαλύτερος σε σύγκριση με τον αντίστοιχο πριν μια τετραετία. Εξ αυτών, μάλιστα, οι δύο στους τρεις ψήφισαν πριν την τυπική ημερομηνία της 3ης Νοεμβρίου, είτε δια ζώσης είτε δια της επιστολικής μεθόδου . Κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να αποδοθεί όχι μόνο στον φόβο της πανδημίας, αλλά και στην έντονη κοινωνική και πολιτική πόλωση που επικρατεί στις ΗΠΑ εδώ και αρκετούς μήνες.
Η κατάσταση αυτή, άλλωστε, δεν είχε ως μόνη συνέπεια την αύξηση της συμμετοχής, αλλά και την… εξαφάνιση των μικρότερων κομμάτων από τον εκλογικό χάρτη. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ το 2016 οι υποψήφιοι του Ελευθεριακού Κόμματος (μην πάει ο νους κανενός στην αναρχία…), των Πρασίνων και άλλων μικρότερων σχημάτων είχαν συγκεντρώσει 6,9 εκατ. ψήφους, ήτοι το 5% των ψηφισάντων, αυτή τη φορά έφτασαν λίγο πάνω από τις 2,5 εκατ. ψήφους, που αντιπροσωπεύουν μόλις το 1,7% όσων πήραν μέρος στη διαδικασία.
Διχασμένες Πολιτειες Αμερικής
Οι ψυχροί αριθμοί οδηγούν στο συμπέρασμα πως ο υποψήφιος των Δημοκρατικών επικράτησε τελικώς πολύ πιο άνετα από ό,τι αναμενόταν με βάση τα αποτελέσματα και το θρίλερ των πρώτων ωρών. Άλλωστε, η διαφορά του σε ψήφους από τον απερχόμενο πρόεδρο ξεπερνά τα 5 εκατομμύρια (έναντι 3 περίπου εκατ. που είχε η Κλίντον το 2016), ενώ και σε επίπεδο εκλεκτόρων είναι πιθανό να ξεπεράσει τους 300, όταν ο ελάχιστος αριθμός που απαιτείται είναι 270.
Μια πιο προσεκτική και ενδελεχής ματιά στα αποτελέσματα, όμως, δείχνει πως τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. Κυρίως επειδή, όπως σημειώσαμε και στο προηγούμενο φύλλο, σε τέσσερις πολιτείες στις οποίες αντιστοιχούν 57 εκλέκτορες, δηλαδή το 10% του συνόλου δηλαδή –Πενσιλβάνια (20), Τζόρτζια (16), Αριζόνα (11) και Ουισκόνσιν (10)– η διαφορά ανάμεσα στους δύο είναι μικρότερη της μίας ποσοστιαίας μονάδας και η αναμέτρηση κρίθηκε σε λίγες χιλιάδες ψήφους σε σύνολο πολλών εκατομμυρίων ψηφισάντων. Κι αυτό, με η σειρά του, σημαίνει πρακτικά πως οι εκλογές κρίθηκαν κυριολεκτικά στις λεπτομέρειες και το νήμα και η έκβασή τους θα μπορούσε άνετα να είναι διαφορετική.
Ο δε Ντόναλντ Τραμπ, έστω κι αν για την ώρα έχει πεισμώσει και αρνείται να παραδεχτεί την ήττα του, επικαλούμενος νοθεία, κάθε άλλο παρά νικημένος είναι επί της ουσίας. Κατόρθωσε, εξάλλου, όχι απλώς να κρατήσει αλώβητη και συσπειρωμένη την εκλογική του βάση, αλλά και να την αυξήσει κατά τουλάχιστον 9 εκατ. ψήφους σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές (72 έναντι 63). Την ίδια στιγμή, το πιθανότερο σενάριο είναι οι Ρεπουμπλικάνοι να διατηρήσουν τον έλεγχο της Γερουσίας, κάτι που θα κριθεί οριστικά μετά τις επαναληπτικές εκλογές στην Τζόρτζια, στις αρχές Ιανουαρίου, όπου χρειάζονται τη μία από τις δύο έδρες για να φτάσουν στην απόλυτη πλειοψηφία των 51. Και σαν να μην έφτανε αυτό, η πλειοψηφία των Δημοκρατικών στη 435μελή Βουλή των Αντιπροσώπων συρρρικνώθηκε, καθώς έχασαν κρίσιμες έδρες από τους αντιπάλους τους.
Μπάιντεν και Δημοκρατικοί θα νιώθουν διαρκώς την καυτή ανάσα των αντιπάλων τους,
Τι σημαίνουν τα παραπάνω; Από τη μία, ότι οι εκλογές απέδειξαν, με τον πλέον αδιαμφισβήτητο τρόπο, πως το «φαινόμενο Τραμπ» δεν ήταν ευκαιριακό ούτε ένα λάθος της ιστορίας. Από την άλλη, ότι Μπάιντεν και Δημοκρατικοί θα νιώθουν διαρκώς την καυτή ανάσα των αντιπάλων τους, σε μια στιγμή που η τριπλή κρίση στην οποία είναι βυθισμένη η χώρα μαίνεται, στερώντας τους τα περιθώρια καθυστερήσεων και λαθών. Ταυτόχρονα, είναι πολιτικά βέβαιο ότι θα υπάρξει σοβαρότατο εσωτερικό πρόβλημα στο στρατόπεδο του νικητή των εκλογών, καθώς από τη μία θα υπάρχουν εκείνοι που θα περιμένουν δικαίωση για το γεγονός ότι εναπόθεσαν εκεί τις ελπίδες για να απαλλαγούν από τον Τραμπ και τον «τραμπισμό», ενώ από την άλλη θα βρίσκονται όσοι θα πιέζουν για υιοθέτηση πολλών θέσεων του απερχόμενου προέδρου, στην οικονομία, την εξωτερική πολιτική και αλλού.
Αφήστε που οι ενδιάμεσες εκλογές του 2022 δεν είναι μακριά…