Μπάμπης Συριόπουλος
▸Μετά τη συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια με τον πρεσβευτή των ΗΠΑ Τζέφρι Πάιατ, ο τελευταίος επιβεβαίωσε τη «νομική αντίληψή» του, σύμφωνα με την οποία «τα νησιά έχουν δικαίωμα σε ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, όπως και η ηπειρωτική χώρα». Ο Χοσέπ Μπορέλ δήλωσε απ’ τα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο πως θα «στηρίξουμε σθεναρά την κυριαρχία της Ελλάδας».
Ο ανταγωνισμός της ελληνικής με την τουρκική αστική τάξη για τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών είναι κομμάτι της γενικότερης σύγκρουσης για την Ανατ. Μεσόγειο, τον πλούτο της και τη χρήση της ως πέρασμα. Οι άξονες και τα ιμπεριαλιστικά μπλοκ, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, της ΕΕ, της Ρωσίας και όχι μόνο, δεν έχουν καμιά σχέση με τα συμφέροντα των λαών της περιοχής. Αντίθετα, όχι μόνο εξυπηρετούν τα συμφέροντα των αστικών τάξεων της περιοχής και των πολυεθνικών αλλά εγκυμονούν και κινδύνους για την κλιμάκωση των πολεμικών συγκρούσεων. Το πρόσφατο επεισόδιο ανάμεσα σε γαλλικά και τουρκικά πολεμικά πλοία στα ανοιχτά της Λιβύης είναι το πιο πρόσφατο παράδειγμα. Η ζωή έχει δείξει ότι τα θερμά επεισόδια, οι αψιμαχίες, ακόμα και οι πόλεμοι, συμβαδίζουν με τις διαπραγματεύσεις και καταλήγουν σε συμφωνίες, όπως –αντίστροφα–
και οι συμφωνίες ανατρέπονται από την επίδειξη ή και άσκηση της στρατιωτικής δύναμης. Μετά την, παραλίγο πολεμική, κρίση με το «Σισμίκ» το Μάρτιο του 1987, ακολούθησε η συνάντηση Παπανδρέου-Οζάλ στο Νταβός με την υπογραφή συμφωνίας την 1η Φεβρουαρίου 1988. Η συμφωνία αυτή του «μη πολέμου», όπως την είχε χαρακτηρίσει ο Ανδρέας Παπανδρέου, προέβλεπε την αποφυγή γεωτρήσεων στο Αιγαίο και την απεμπλοκή των ελληνοτουρκικών διαφορών από το Κυπριακό. Το επεισόδιο των Ιμίων το 1996 έληξε με την παρέμβαση των ΗΠΑ. Ο τότε πρωθυπουργός Κ. Σημίτης ευχαρίστησε τους Αμερικανούς και ακολούθησε η υπογραφή της συμφωνίας της Μαδρίτης τον Ιούλιο του 1997, μεταξύ Σημίτη-Ντεμιρέλ, για τη διευθέτηση των διαφορών στο Αιγαίο με βάση το «Διεθνές Δίκαιο». Οι «καλές σχέσεις» των δύο χωρών επιβεβαιώθηκαν, όταν ο ηγέτης του ΡΚΚ Αμπντουλάχ Οτσαλάν «βρέθηκε» τον Φεβρουάριο 1999 από την ελληνική πρεσβεία στην Κένυα στα χέρια της Τουρκίας.
Οι διακανονισμοί και οι στρατιωτικές εντάσεις εναλλάσσονται και αποτελούν πλευρές του ίδιου νομίσματος των εκμεταλλευτικών και άδικων επιδιώξεων των δύο αστικών τάξεων. Οι συμφωνίες προκύπτουν από το δίκαιο του ισχυρού, το οποίο δοκιμάζεται σε περιοδικές αψιμαχίες και επεισόδια και ενδεχομένως σε έναν μεγαλύτερο πόλεμο. Μόνιμη και δίκαιη λύση δεν μπορεί να είναι ούτε η «συνεκμετάλλευση» του Αιγαίου με την επιδιαιτησία του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και των ΗΠΑ ούτε και η λύση της Ελλάδας-μοναχοφάη. Έχει δίκιο το ΚΚΕ ότι η πρόσφατη ελληνοϊταλική συμφωνία για τις ΑΟΖ «εξυπηρετεί τα συμφέροντα και τους σχεδιασμούς των αστικών τάξεων των δύο κρατών μελών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, που εμπλέκονται στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς […] με οδυνηρές συνέπειες για τους λαούς της περιοχής». Είναι όντως έτσι, αλλά αυτό συμβαίνει ανεξάρτητα από την «επήρεια» που δίνει η συμφωνία στα Διαπόντια νησιά και στις Στροφάδες. Μήπως οποιαδήποτε συμφωνία για ΑΟΖ θα προέβλεπε πλήρη «επήρεια» (200 μίλια) για κάθε ελληνικό νησί –όσο μικρό κι αν είναι– δεν θα προϋπέθετε επιδιαιτησία από ΝΑΤΟ, ΗΠΑ και ΕΕ και δεν θα ήταν αποτέλεσμα ισχύος και επιβολής;