Δημήτρης Σταμούλης
Κόβουν και το δικαίωμα για συνδικαλισμό
Η απαγόρευση της κυκλοφορίας που επέβαλε η κυβέρνηση με τη συναίνεση σύσσωμης της κοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης δεν οδηγεί μόνο σε άγρια περιστολή των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, στο όνομα της δημόσιας υγείας και του περιορισμού της επιδημίας του κορονοϊού. οδηγεί και στην έμμεση απαγόρευση της συνδικαλιστικής δράσης, σε μια περίοδο που οι χώροι της εργασίας έχουν μετατραπεί σε «πεδίο βολής» από την εργοδοσία, σε βάρος και των πιο στοιχειωδών εργατικών δικαιωμάτων.
Όπως καταγγέλλει η Αγωνιστική Ταξική Ενότητα, στο Εργατικό Κέντρο Αθήνας (ΑΤΕΕΚΑ), η απαγόρευση κυκλοφορίας «είναι ένα βαθιά αντιδημοκρατικό, αντιλαϊκό και αντισυνταγματικό μέτρο που θέτει σε κυριολεκτική καραντίνα τις συνδικαλιστικές και λαϊκές ελευθερίες και εξυπηρετεί το πέρασμα των αντεργατικών μέτρων».
Η κυβέρνηση με τα μέτρα που πήρε ουσιαστικά απαγορεύει στα μέλη των σωματείων να παρέμβουν στους χώρους εργασίας ενάντια στις απολύσεις, για μέτρα προστασίας των εργαζομένων κλπ. Δεν προβλέπει τη δυνατότητα μετακίνησης συνδικαλιστών σε χώρους δουλειάς, ούτε και εργαζομένων.
«Η μόνη δράση που επιτρέπεται στο εξής είναι αυτή του κράτους, του στρατού και της αστυνομίας, μαζί φυσικά με την απρόσκοπτη λειτουργία των μεγάλων ιδιωτικών επιχειρήσεων των εργοδοτών. Στόχος είναι η εγκαθίδρυση ενός μόνιμου καθεστώτος έκτακτης ανάγκης για να σωθούν τα κέρδη του κεφαλαίου», τονίζει η ΑΤΕ-ΕΚΑ.
Από την άλλη, η… «μένουμε ΕΕ» ΓΣΕΕ, που πρόσφατα διακήρυξε την… αταξικότητα του κορονοϊού, αλλά και οι πάσης φύσεως ταγοί του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού, έχουν οικειοθελώς μπει στον «πάγο», στοιχίζονται πίσω από την κυβέρνηση και αφήνουν τους εργαζόμενους που υποτίθεται ότι εκπροσωπούν στο έλεος κράτους και εργοδοσίας.
Οι εργαζόμενοι, τα συνδικάτα, οι ταξικές δυνάμεις αυτή την ιστορική στιγμή έχουν βασικό καθήκον τους να μην αναστείλουν τη δράση τους, την ώρα που συνθλίβονται εργατικά δικαιώματα και κατακτήσεις. Η ΑΤΕ-ΕΚΑ καλεί σε κοινή δράση και αγώνα για πλήρη συνδικαλιστικά δικαιώματα και ελευθερίες, να μην μπουν στον γύψο τα δημοκρατικά δικαιώματα και η συνδικαλιστική δράση, να παρθεί πίσω το χουντικό μέτρο της απαγόρευσης της κυκλοφορίας και να απαγορευτούν οι απολύσεις.
▸ Εκ περιτροπής εργασία παντού και μισθοί 300 ευρώ
Σε πραγματικό σφαγείο των εργατικών δικαιωμάτων στην εργασία και τη ζωή μετατρέπεται η περιβόητη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) «Κατεπείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του κορονοϊού COVID-19». Μπορεί το πρώτο κύμα των μέτρων να οδήγησε σε λουκέτο χιλιάδες επιχειρήσεις σε πολλούς κλάδους, πάνω από 40.000 απολυμένους και εξαγγελία μέτρων που βοηθούν κυρίως εργοδότες και επιχειρηματίες. Αλλά το δεύτερο κύμα, όπως ειδικά αποδείχθηκε με τη δημοσίευση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου την Παρασκευή 20/3, και με τα άρθρα 9 και 10, ωφελημένοι και ίσως περισσότερο από όλους θα βγουν οι εργοδότες και οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι που παραμένουν εν λειτουργία, ακόμα και οι κερδοφόροι. Επιπλέον, εντελώς απροκάλυπτα, η κυβέρνηση ομολογεί ότι τα «έκτακτα μέτρα» γίνονται περίπου… μόνιμα, καθώς μπορούν να μείνουν σε ισχύ για τουλάχιστον έξι μήνες, ως τις 21 Σεπτεμβρίου! Και όπως το πάνε, βλέπουμε και για μετά…
Συγκεκριμένα, στο άρθρο 9 («Λειτουργία επιχειρήσεων με προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας») προβλέπεται ότι το χρονικό διάστημα εφαρμογής των μέτρων μπορεί να ανέλθει («δεν μπορεί να υπερβαίνει») στους έξι μήνες. Ο εργοδότης μονομερώς, με απόφασή του, χωρίς να προβλέπεται συναίνεση εργαζομένου, θα μπορεί να «σπάσει» το προσωπικό του σε ομάδες (που ονομάζονται… προσωπικό ασφαλείας) και να το απασχολεί συνεχόμενα ή διακεκομμένα, και κατ’ ελάχιστο για δύο εβδομάδες το μήνα. Η οργάνωση της εργασίας κατά αυτόν τον τρόπο γίνεται ανά εβδομάδα και εντάσσεται σε αυτόν τουλάχιστον το 50% του προσωπικού της επιχείρησης. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το προσωπικό θα ανακυκλώνεται, η επιχείρηση θα λειτουργεί κανονικά, αλλά με τους μισούς εργαζόμενους κάθε φορά και με το μισό μισθολογικό κόστος! Η μόνη «υποχρέωση» που έχει ο εργοδότης είναι να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό εργαζομένων, δηλαδή να μην προβεί σε απολύσεις, αν και με τέτοιο… δώρο τι να τις κάνει τις απολύσεις…
Επίσης, η ΠΝΠ δεν προβλέπει τι θα γίνει με τις ασφαλιστικές εισφορές, οι οποίες χάνονται όπως και τα ένσημα των εργαζομένων για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα που δεν θα εργάζονται. Όσο για τον μηνιαίο μισθό, αυτός πλέον καταβαραθρώνεται στο επίπεδο ενός προνοιακού επιδόματος, σαν κι αυτά που μοιράζει ο ΟΠΕΚΑ στα πιο πληβειακά στρώματα. Ένας εργαζόμενος του ιδιωτικού τομέα αμειβόμενος με τον κατώτατο μισθό θα λαμβάνει, αν ο εργοδότης εφαρμόσει την ΠΝΠ που προβλέπει διευθέτηση του χρόνου εργασίας, για όλο τον μήνα μισθό 300 ευρώ!
Ακόμα πιο εξοργιστικό είναι το άρθρο 10 που απροκάλυπτα αβαντάρει και τους μεγάλους καπιταλιστικούς ομίλους καθώς ικανοποιεί μέσω… κορονοϊού μια κλασική εργοδοτική απαίτηση, τη «μεταφορά προσωπικού σε επιχειρήσεις εντός του ιδίου ομίλου», χωρίς το παραμικρό κόστος για την επιχείρηση. Το εν λόγω άρθρο προβλέπει πως «ο εργοδότης του οποίου η επιχειρηματική δραστηριότητα πλήττεται σημαντικά ή τελεί υπό απαγόρευση της επιχειρηματικής δραστηριότητάς του, δύναται να μεταφέρει προσωπικό από επιχείρηση του ομίλου σε επιχείρηση του ιδίου ομίλου, κατόπιν σχετικής μεταξύ τους συμφωνίας».
Μέχρι τώρα η νομοθεσία προέβλεπε την «απαραίτητη συναίνεση» του εργαζόμενου προκειμένου ο τελευταίος να μετακινηθεί. Τώρα ο εργοδότης μπορεί, στο πλαίσιο του διευθυντικού δικαιώματος, να μεταφέρει τον εργαζόμενο σε άλλη επιχείρηση του ομίλου!
Υπάρχουν ήδη καταγγελίες ότι όμιλοι επιχειρήσεων που διατηρούν επιχειρήσεις οι οποίες λειτουργούν κανονικά μεταφέρουν τους εργαζομένους τους σε επιχειρήσεις που έκλεισαν με απόφαση του κράτους προκειμένου να απαλλαγούν από το μισθολογικό κόστος!
Με τον τρόπο αυτό ο εργαζόμενος, ειδικά αν είναι χαμηλόμισθος, δεν πρόκειται να καταγγείλει την πρακτική αυτή ως καταχρηστική στα δικαστήρια, αφού θα πάρει το επίδομα των 800 ευρώ μέχρι 30/4, ενώ ο εργοδότης είναι ικανοποιημένος διότι για το επίμαχο διάστημα γλιτώνει και τον μισθό του εργαζομένου, και τις ασφαλιστικές εισφορές, αφού αυτές τις καλύπτει το κράτος!
Δηλαδή, για παράδειγμα, ένας εργοδότης μεγάλου ομίλου τηλεπικοινωνιών που διατηρεί και καταστήματα, θα μπορεί να μετακινεί τεχνικούς και να τους χρίζει… πωλητές. Ή ένας όμιλος σούπερ μάρκετ που έχει και καφετέριες, θα μπορεί να μετακινεί προσωπικό από τα καταστήματα σούπερ μάρκετ που λειτουργούν στις καφετέριες που είναι κλειστές, ώστε να απαλλαγεί από το μισθολογικό κόστος!
Να θυμίσουμε ότι εκτός από αυτά τα μέτρα, ήδη έχει ανακοινωθεί ότι επιχειρήσεις-εργοδότες του ιδιωτικού τομέα, που πλήττονται σημαντικά, λόγω των αρνητικών συνεπειών του φαινόμενου του κορονοϊού, δύνανται να αναστέλλουν τις συμβάσεις εργασίας μέρους ή του συνόλου του προσωπικού τους. Μάλιστα η αναστολή των συμβάσεων εργασίας μπορεί να εφαρμοστεί μέχρι ένα μήνα από τη δημοσίευση της ΠΝΠ, με δυνατότητα παράτασης με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, λαμβάνοντας υπόψη την πορεία εξέλιξης του φαινομένου.