Νάσος Μπράτσος
Δεν θα ανακαλύψουμε την Αμερική, αν πούμε ότι και ο επαγγελματικός αθλητισμός και η πολιτική με την οποία λειτουργούν οι ιδιοκτησίες των ομάδων είναι ο καθρέφτης του ανταγωνισμού και της (ανύπαρκτης) ηθικής των επιχειρηματιών που τις ελέγχουν. Ούτε ότι οι κυβιστήσεις, οι παρεμβάσεις, αλλά και οι ανοχές που επιδεικνύει η κάθε κυβέρνηση απέναντι σε αυτά συνιστούν έκπληξη, επειδή το κράτος δεν είναι ένα ουδέτερο εργαλείο –ένας διαιτητής για να το πούμε με ποδοσφαιρικούς όρους– που έλεγε και ένας παλιός, αλλά αποκρυστάλλωμα του ταξικού συσχετισμού.
«Πακέτο» με τα παραπάνω πάει και ο λόγος –ρατσιστικός, εθνικιστικός, εμπρηστικός– που χαρακτηρίζει όσους χρησιμοποιούν τον αθλητισμό σαν βιτρίνα για όλες τις άλλες μπίζνες που κάνουν. Μικρή σημασία έχει σε κάθε χρονική περίοδο ποιοι είναι αυτοί. Οι ανταγωνισμοί και οι λυκοσυμμαχίες μπορεί να αλλάζουν, η ουσία είναι αυτή που μένει. Όσο για τον κίνδυνο που υπάρχει, όταν καλείσαι να γράψεις με αφορμή έναν επερχόμενο ποδοσφαιρικό αγώνα (ΠΑΟΚ-Ολυμπιακού), ο οποίος «συμπυκνώνει» όλες τις διαστάσεις του ανταγωνισμού με κάθε μέσο, όπως και τη σαπίλα των ιδιοκτητών των ομάδων, αυτός είναι ότι δεν ξέρεις αν θα γίνει, αν θα ξεκινήσει και αν θα τελειώσει — και αν τελειώσει κάτω από ποιες συνθήκες θα έχει γίνει.
Και όμως, υπάρχει ζωή στον αθλητικό πλανήτη, θέλει όμως ψάξιμο και συγκεκριμένες επιλογές. Μεγάλος αριθμός ερασιτεχνικών σωματείων δίνει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει κανείς αγώνες σε άλλο περιβάλλον, να χειροκροτήσει τις προσπάθειες νέων παιδιών, να συμβάλλει με τα 4-5 ευρώ του εισιτηρίου στην κάλυψη των εξόδων διεξαγωγής του αγώνα (διαιτησία και γιατρός) ή με ημερολόγια και λαχνούς να βοηθήσει στο να αντιμετωπιστούν λειτουργικά έξοδα. Και έτσι, να φύγει από το γήπεδο «αμόλυντος» από τις αντιπαραθέσεις των επαγγελματιών προέδρων και των επαγγελματικών στρατών τους.
Όχι ότι όλα είναι ιδανικά και στον ερασιτεχνικό αθλητισμό. Και εκεί, άλλωστε, υπάρχουν περιπτώσεις «μικρογραφιών» όσων βλέπουμε στο επαγγελματικό επίπεδο. Είναι επόμενο, δεν είναι χώρος «αεροστεγώς» σφραγισμένος από την υπόλοιπη κοινωνία. Υπάρχει, όμως, η δυνατότητα της λαϊκής συμμετοχής μέσα στις διοικήσεις και τις επιλογές τους, που συχνά αντιλαμβάνονται τον σφυγμό της κοινωνίας. Για παράδειγμα, αν μετρήσουμε πόσα ερασιτεχνικά αθλητικά σωματεία έδωσαν αγώνες υπέρ απεργών, προσφύγων, ευπαθών ομάδων την περίοδο των μνημονίων και δούμε και τον αριθμό των αντίστοιχων επαγγελματικών, τότε η σύγκριση είναι χαώδης. Για να μην πούμε πόσα τοπικά αθλητικά σωματεία συμμετέχουν σε εκδηλώσεις τιμής και μνήμης της Εθνικής Αντίστασης, όταν αλλού κανακεύουν –και διευκολύνονται να στρατολογούν από τις κερκίδες– κάθε τύπου φασιστοειδή, επειδή αποτελούν τον «πύρινο κόσμο» της ομάδας.
Έτσι φτιάχτηκαν τα προηγούμενα χρόνια τα «τάγματα εφόδου» — και αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε.