ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ
Παρά το ασφυκτικό «διπολικό» πολιτικό πλαίσιο που επιχείρησαν να επιβάλουν τα δύο ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ, τον αποκλεισμό από τα ΜΜΕ, και με μύρια οικονομικά και γραφειοκρατικά εμπόδια, το πολύμορφο ρεύμα ανατροπής και «αντάρτικης ψήφου» κατάφερε ένα διόλου ευκαταφρόνητο αποτέλεσμα.
Πανελλαδικό ρεύμα
Ένα πολύμορφο ρεύμα με σαφές αντικαπιταλιστικό και ανατρεπτικό στίγμα προσπάθησε να εκφράσει η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αλλά και οι εκατοντάδες αγωνιστές και αγωνίστριες που συσπειρώθηκαν και πάλεψαν όλες τις προηγούμενες ημέρες μέσα από τα ψηφοδέλτια των 12 αντικαπιταλιστικών περιφερειακών κινήσεων. Ακόμα πλατύτερο και μαζικό δυναμικό έδωσε τη μάχη στις δημοτικές εκλογές, καθώς πάνω από τριάντα αντικαπιταλιστικές κινήσεις, με έντονο το νεολαιίστικο στίγμα αλλά και με ανθρώπους των τοπικών κινημάτων και της μαχόμενης Αριστεράς στα ψηφοδέλτιά τους. Οι δημοτικές κινήσεις κάλυψαν περίπου το 30% του εκλογικού σώματος, κατάφεραν σε αρκετές περιπτώσεις υψηλά ποσοστά και εξέλεξαν δημοτικούς συμβούλους. Παρά το ασφυκτικό «διπολικό» πολιτικό πλαίσιο που επιχείρησαν να επιβάλουν τα δύο κυρίαρχα κόμματα που εκφράζουν τα αστικά συμφέροντα, τον αποκλεισμό από τα ΜΜΕ, και με μύρια οικονομικά και γραφειοκρατικά εμπόδια, όλο αυτό το ρεύμα ανατροπής και «αντάρτικης ψήφου» κατάφερε ένα διόλου ευκαταφρόνητο αποτέλεσμα το οποίο πρέπει να αποτιμηθεί προσεκτικά, με σεβασμό στον κόσμο που έδωσε με αυταπάρνηση και ηρωισμό μια δύσκολη μάχη, αλλά κυρίως με έμφαση στις μεγάλες απαιτήσεις και καθήκοντα που θέτουν για την επαναστατική και κομμουνιστική Αριστερά οι συνθήκες της εποχής μας, για έναν άλλο πολιτικό, κοινωνικό και κινηματικό συσχετισμό, για την ανατροπή της αστικής επίθεσης και της καπιταλιστικής κυριαρχίας.
Οι 12 περιφερειακές κινήσεις που στήριξε η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και σε κάποιες περιπτώσεις και άλλες οργανώσεις της ανατρεπτικής αριστεράς (ΕΕΚ, Ξεκίνημα κ.α.), συγκέντρωσαν συνολικά 83.570 ψήφους και εξέλεξαν όλες περιφερειακούς συμβούλους –συνολικά 13, οι 2 στην Αττική- λόγω και του πιο αντιπροσωπευτικού συστήματος αυτών των εκλογών. Οι δημοτικές κινήσεις εξέλεξαν περίπου 30 δημοτικούς συμβούλους, και μάλιστα αρκετούς για πρώτη φορά σε μεγάλες πόλεις και σε περιφερειακούς δήμους (Θεσσαλονίκη, Πειραιάς, Γιάννενα, Νεάπολη-Συκεές, Αμπελόκηποι-Μενεμένη, Πρέβεζα κ.α.)
Η παρουσία της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς στις περιφερειακές εκλογές είχε και αυτή τη φορά πανελλαδικά χαρακτηριστικά και αποτύπωσε ένα σημαντικό πολιτικό ρεύμα σε όλη τη χώρα, παρά τις διαφορετικές κινηματικές και πολιτικές ιδιαιτερότητες της κάθε περιφέρειας. Σε όλες τις περιπτώσεις, τα ποσοστά κινήθηκαν πάνω από 1,3% ενώ το ανώτερο ποσοστό 2,06% απέσπασε η Ανυπότακτη Κρήτη με τον Γ. Πιαγκαλάκη. Είναι σημαντικό ότι εξέλεξαν περιφερειακό σύμβουλο και οι 12 κινήσεις, ενώ στην Αττική η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή (Κ. Τουλγαρίδης) απέσπασε 1,77% και εξέλεξε δύο συμβούλους. Υψηλά ποσοστά πήραν η Αντικαπιταλιστική Αριστερά στα Ιόνια (Β. Κορωνάκη) με 1,93%, η Ανταρσία στην Κεντρική Μακεδονία (Θ. Αγαπητός ) με 1,85% και η Αριστερή Παρέμβαση στην Ήπειρο (Ν. Ζήκος) με 1,8%. Ακολουθούν, Ανταρσία στο Αιγαίο (Ν. Μανάβης) με 1,62%, Αριστερή Συμπόρευση στη Δ. Μακεδονία (Στ. Πράσσος) με 1,49%, Αριστερή Αντικαπιταλιστική Παρέμβαση σε Α. Μακεδονία-Θράκη (Θ. Περεντίδης) με 1,48%, Αριστερή Παρέμβαση Θεσσαλίας (Στ. Ντούρος) με 1,42%, Αριστερή Παρέμβαση στη Στ. Ελλάδα (Ν. Πολυζώη) και Αριστερή Παρέμβαση στη Δ. Ελλάδα (Χρ. Κοσίνας) με 1,39%, και Ανταρσία στο Μωριά (Π. Κάτσαρης) με 1,38%.
Σε αρκετές περιοχές οι αντικαπιταλιστικής περιφερειακές κινήσεις απέσπασαν ποσοστά πάνω από 2%: Στα Χανιά 3,68% (4η δύναμη), στην Ιθάκη 3,63% (5η δύναμη), στην Ικαρία 2,52%, στη Λευκάδα 2,37%, στο νομό Θεσσαλονίκης 2,27%, στον Κεντρικό Τομέα Αττικής 2,16%, στη Σάμο 2,10%, στα Ιωάννινα 2,01% , ενώ 1,99% έλαβαν σε Έβρο και Χαλκιδική. Συνολικά και οι 12 κινήσεις έλαβαν 87.669 ψήφους και ποσοστό 1,7% περίπου στο σύνολο του εκλογικού σώματος. Το 2014, χρονιά κατά την οποία συμμετείχαν επίσης 12 κινήσεις της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, οι ψήφοι ήταν 122.786, ενώ το 2010, με συμμετοχή σε 11 περιφέρειες, οι ψήφοι ήταν 97.499.
Τα πιο πάνω δεδομένα αποδεικνύουν ότι το ρεύμα της ανατρεπτικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς είναι ριζωμένο και γειωμένο σε πολλές περιοχές της χώρας, έχει μια διαρκή παρουσία τα εννιά τελευταία χρόνια και όπου έχει επιτευχθεί μια άμεση και σταθερή εμπλοκή με τοπικά κινήματα, σε αγώνες χώρων εργασίας, περιβάλλοντος και άλλων κοινωνικών μετώπων, έχει και πολύ καλύτερα αποτελέσματα. Για παράδειγμα, στην Αττική, όπου η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή έδωσε το «παρών» σε μέτωπα όπως στους ΧΥΤΑ Κερατέας ή πιο πρόσφατα στο Γραμματικό, στη Φυλή, στο παραλιακό μέτωπο κ.α. κατάφερε ένα αξιόλογο αποτέλεσμα. Στην Κ. Μακεδονία, η σταθερή και πρωτοπόρα δράση των αγωνιστών της κίνησης στο κίνημα κατά των πλειστηριασμών ή στους αγώνες των κατοίκων της Χαλκιδικής, συνοδεύτηκαν από καλύτερα αποτελέσματα (Θεσσαλονίκη 2,27%, Χαλκιδική 1,99%). Ακόμα πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, η Αντικαπιταλιστική Αριστερά στα Ιόνια, όπου με τη στάση της κατά της χωματερής στη Λευκίμμη συγκέντρωσε το 3,63% στην περιοχή.
Σύμφωνα με τα έξιτ πολ το 2% των νέων 17-24 ετών ψήφισε ΑΝΤΑΡΣΥΑ, δείγμα των δυνατοτήτων
Κρίνοντας όμως το συνολικό αποτέλεσμα που χαρακτηρίζεται από πτώση τόσο σε ψήφους όσο και σε ποσοστά, θα λέγαμε ότι δεν είναι ικανοποιητικό. Δόθηκε μια σοβαρή μάχη, έγινε μια πλατιά εξόρμηση στο λαό, κλιμάκια των περισσότερων κινήσεων ήρθαν σε επαφή με χιλιάδες εργαζόμενους σε πολλούς χώρους εργασίας και κλάδους, με κατοίκους σε εργατογειτονιές, με τη νεολαία της εργασιακής επισφάλειας και περιπλάνησης, με φοιτητές ακόμα και με τη μαθητική νεολαία που για πρώτη φορά θα έδινε το «παρών» στην κάλπη. Το οικονομικό κόστος ήταν δυσβάσταχτο αλλά με ηρωικό τρόπο, με οικονομική πανεξόρμηση έγινε εφικτή η κάλυψή του. Απέναντί μας είχαμε ακόμα και τον κρατικό μηχανισμό που σε αρκετές περιπτώσεις παραβίασε την ισότιμη μεταχείριση όλων των ψηφοδελτίων, καθώς καταγγελίες υπήρξαν από αρκετές περιφέρειες για μη διανομή ψηφοδελτίων των αντικαπιταλιστικών κινήσεων, όπως π.χ. Θεσσαλία, ακόμα και εντός Αττικής.
Ωστόσο το εγχείρημα των αντικαπιταλιστικών περιφερειακών κινήσεων είχε να αντιμετωπίσει και σοβαρά εμπόδια «εκ των έσω». Σε αρκετές περιπτώσεις ξεκίνησαν πολύ καθυστερημένα οι διαδικασίες συγκρότησης ψηφοδελτίων και η προεκλογική καμπάνια. Σε περιφέρειες όπως Κρήτη, Δυτική Ελλάδα και Θεσσαλία, αποχώρησαν ή αποστασιοποιήθηκαν λίγο πριν την τελική ευθεία, δυνάμεις που συμμετείχαν όλα τα προηγούμενα χρόνια, είχαν αναλάβει μάλιστα και την εκπροσώπηση των κινήσεων. Διαφορετικά πολιτικά σχέδια εκτυλίχθηκαν κυριολεκτικά στο «παρά πέντε», στο όνομα της «διεύρυνσης» των κινήσεων, παρότι αυτό συχνά οδηγούσε σε υποβάθμιση του ριζοσπαστικού και ανατρεπτικού χαρακτήρα τους, που είχε κατακτηθεί μέσα από κοινές διαδικασίες και αγώνες. Δεν έλειψε από άλλες πλευρές και μειωμένη συμμετοχή στα ψηφοδέλτια και στην προεκλογική εξόρμηση στο όνομα άλλων προτεραιοτήτων. Η συνεκτίμηση και αυτών των παραγόντων ανεβάζει τη σημασία των αποτελεσμάτων που είχαν οι αντικαπιταλιστικές κινήσεις, που φαίνεται να έχουν ρίζες μέσα στους εργαζόμενους.
Κάνοντας μια πρώτη αποτίμηση του αποτελέσματος η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αττική σημειώνει πως «αποδείχθηκε ότι είναι μια Περιφερειακή Κίνηση με αντοχή και συνέχεια, κομμάτι του ρεύματος των αριστερών αντικαπιταλιστικών κινήσεων που καταγράφηκε πανελλαδικά ως ένα ρεύμα υπαρκτό και πολιτικά υπολογίσιμο (…) Αποδείξαμε ότι έχουμε οικοδομήσει, από το 2010 μέχρι σήμερα, δεσμούς με τα κινήματα που προσπαθήσαμε να στηρίξουμε και να τροφοδοτήσουμε με την παρουσία μας στο Περιφερειακό Συμβούλιο». Από τη μεριά της, η Ανταρσία στην Κεντρική Μακεδονία-Αντικαπιταλιστική Αριστερά, τονίζει ότι «συνολικά το αποτέλεσμα αναδεικνύει την ανάγκη για τη συγκρότηση άμεσα ενός ρεύματος αριστερής λαϊκής αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση και το μνημονιακό πολιτικό σύστημα, το τοπικό κράτος Τζιτζικώστα, την ΕΕ, τον εθνικισμό, τον ιμπεριαλισμό» και ότι «θα είναι φωνή των λαϊκών διεκδικήσεων στο περιφερειακό συμβούλιο, δύναμη αγώνων στην κοινωνία».
«Ακτινογραφία» του αποτελέσματος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στις ευρωεκλογές
Στις ευρωεκλογές, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ έλαβε 0,64% με 36.334 ψήφους, ένα αποτέλεσμα μικρότερο κατά 0,08% και 4.965 ψήφους σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2014. Σε σύγκριση με τις τέσσερις τελευταίες εκλογικές μάχες, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ την περασμένη Κυριακή πήρε τις λιγότερες ψήφους, ενώ ανάλογο ποσοστό είχε στις βουλευτικές Ιανουαρίου 2015. Η αντικαπιταλιστική Αριστερά έδειξε μια αντοχή, ειδικά σε περιοχές και δήμους όπου οι δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι μια υπαρκτή και δραστήρια πολιτικά δύναμη.
Τα υψηλότερα ποσοστά και πάνω από το μέσο πανελλαδικό της, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ τα έλαβε στις πιο κάτω περιοχές: Β2 Δυτικού Τομέα Αθηνών 1,08%, Α’ Αθηνών 1%, Β1 Βόρειου Τομέα Αθηνών 0,89%, Β3 Νότιου Τομέα Αθηνών 0,88%, Μαγνησίας 0,86%, Λευκάδας 0,85%, Λάρισας και Ιωαννίνων 0,79%, Χανίων 0,77%, Μεσσηνίας 0,74%, Β΄ Πειραιώς 0,74%, Α΄ Θεσσαλονίκης 0,71%, Α΄ Πειραιώς 0,66%, Σάμου 0,65% και Βοιωτίας 0,65%.
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ μπορεί να σημείωσε πανελλαδικά υποχώρηση, ωστόσο σε 13 περιοχές και νομούς κατέγραψε άνοδο έστω και μικρή. Συγκεκριμένα σε Έβρο, Ροδόπη (+0,12%), Ξάνθη (+0,1%), Φλώρινα, Γρεβενά, Καρδίτσα, Ευρυτανία, Μαγνησία (+0,2%), Φωκίδα, Ζάκυνθο, Β Δυτ. Αττική, Α’ Αθηνών, Κυκλάδες, Λασίθι (+0,1%).
Ενδιαφέρον παρουσιάζει όμως και η γεωγραφία του αποτελέσματος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ σε διάφορους δήμους της Αττικής. Στη Δυτική Αττική άνοδο έχει σε φτωχές εργατικές περιοχές, παρότι τα ποσοστά της είναι ακόμα πολύ χαμηλά: Μάνδρα 0,71%, Φυλή 0,69%, Ελευσίνα 0,63%, Μέγαρα 0,43%, Ασπρόπυργος 0,38%. Επίσης άνοδο είχε σε Κερατσίνι-Δραπετσώνα 0,84%, Μεταμόρφωση 0,87% (+0,12%), Αγία Βαρβάρα 0,87% (+0,34%), Ίλιο 0,89% και Χαϊδάρι 1,40% (+0,17%). Θετικό πρόσημο είχε το αποτέλεσμα σε Κορωπί (0,52%) και Μαραθώνα (0,66%) της Α΄ Ανατολικής Αττικής.
Θετικά αποτελέσματα καταγράφηκαν και σε δήμους όπου δρουν δημοτικές κινήσεις, οι οποίες συνεισέφεραν στην ενίσχυση του αντικαπιταλιστικού ρεύματος. Όπως π.χ. σε Βύρωνα (1,26%), Περιστέρι (1,25%), Νέα Σμύρνη (1,17%), Νέα Ιωνία (1,11%), Πετρούπολη (1,11%), Καισαριανή (1,09%) και Άγιοι Ανάργυροι-Καματερό (1,04%). Αλλά και σε Ηλιούπολη (1,03%), Δάφνη-Υμηττό (0,98%) και Ελληνικό-Αργυρούπολη (0,95%).
Η υποχώρηση και η αδυναμία έκφρασης στο ψηφοδέλτιο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ ενός έστω τμήματος από τη μεγάλο εκλογική βάση που εγκατέλειψε το ΣΥΡΙΖΑ αντανακλά και τα σοβαρά πολιτικά προβλήματα και αντιφάσεις που ταλανίζουν και την ίδια την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, με τα οποία, ασφαλώς, στο επόμενο διάστημα θα πρέπει να έρθει αντιμέτωπη, να τα συζητήσει και να δρομολογήσει πολιτικές λύσεις. Από την άλλη, το αποτέλεσμα θα μπορούσε να ήταν καλύτερο εάν η ΑΝΤΑΡΣΥΑ έβγαινε πολύ νωρίτερα στο λαό με τα υλικά και τα συνθήματά της, σπάζοντας τον κύκλο της εσωστρέφειας, της αδράνειας και των «κωλυμάτων» που έμπαιναν στο εσωτερικό της αμφισβητώντας συλλογικές αποφάσεις της. Τεράστιο πρόβλημα υπήρξε το δυσβάσταχτο οικονομικό κόστος των τριπλών εκλογών, τα ελάχιστα υλικά που τυπώθηκαν (κι αυτά καθυστερημένα).
Στα θετικά της εκλογικής μάχης, είναι η δουλειά στη νεολαία, καθώς πολλοί νέοι σύντροφοι και συντρόφισσες στρατεύτηκαν στον αγώνα, έκαναν εξορμήσεις σε νεολαιίστικους χώρους, πλαισίωσαν τα ψηφοδέλτια, πήραν την υπόθεση στα χέρια τους, και αυτό αποτυπώθηκε ως τάση στο 2% που έδωσαν τα έξιτ πολ στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ στις ηλικίες 17-24 ετών.