Στέφανος Τυροβολάς *
Η άσκηση αυτοπεποίθησης η σημαντικότερη παρακαταθήκη
Κατεβαίνοντας την Πανεπιστημίου κάποιες μέρες πριν, συνειδητοποίησα ότι «πέρασαν κιόλας δέκα χρόνια», από εκείνο το Σάββατο που σημάδεψε ανεξίτηλα μια γενιά, από εκείνο τον μήνα που σημάδεψε καθοριστικά μια ολόκληρη κοινωνία. Σε αυτή τη δεκαετία συνέβησαν τόσα πολλά, που για την πλειονότητα της κοινωνίας ο δικός μας Δεκέμβρης έχει αρχίσει και ξεθωριάζει, αν δεν έχει ξεχαστεί–ταυτιστεί με ευκαιριακό πανικό για τους φεστιβαλικούς εορτασμούς της 6ης Δεκέμβρη στα Εξάρχεια.
Αλλά για όσους/ες ήμασταν εκεί, ο Δεκέμβρης είναι ένα σημείο τομής, καθοριστικό για την διαμόρφωση της πολιτικής και κοινωνικής ταυτότητας για το μέλλον- και όσο διαρκέσει αυτό.
Η φοιτητική νεολαία προερχόταν από δύο συνεχόμενες νικηφόρες μάχες απέναντι στην επίμονη προσπάθεια νεοφιλελεύθερης αναδιάρθρωσης του εκπαιδευτικού συστήματος (νόμος-πλαίσιο, άρθρο 16) , αλλά το μέλλον διαγραφόταν ζοφερό. Η γενιά των 700 (τότε) ευρώ αντιλαμβανόταν τα αδιέξοδα της επόμενης μέρας αλλά και τον πολιτικό σχεδιασμό των ελίτ που δεν την συμπεριλάμβανε. Το παραπάνω πλαίσιο μας δίνει μια καλή εικόνα για το μέγεθος της κοινωνικής διαθεσιμότητας αλλά και της οργής που περιελάμβανε η εξέγερση του Δεκέμβρη. Διότι γινόταν ξεκάθαρο ότι το κυρίαρχο σχέδιο μπορούσε να φτάσει πολύ άνετα μέχρι το «στις τράπεζες λεφτά – στη νεολαία σφαίρες» – και έφτασε.
Πέρα όμως από ένα γνήσιο ξέσπασμα απελπισίας, ο Δεκέμβρης ήταν μια άσκηση αυτοπεποίθησης κόντρα σε ένα πολιτικό σύστημα που ζητούσε επίμονα πιστοποιητικά νομιμοφροσύνης, που κινητοποιούσε διάφορες κοινωνικές εφεδρείες για να δώσει τη μάχη των δρόμων –ειδικά στην περιφέρεια- και αντιλαμβανόταν στην ολότητα της τη σημασία των ημερών.
Οι απέναντι ήξεραν από την πρώτη στιγμή ότι δίνουν μια μάχη για τη διατήρηση των όρων αναπαραγωγής και επιβίωσης τους. Σε εκείνον τον Δεκέμβρη χάθηκε η εμπιστοσύνη των από κάτω στο σχέδιο ευημερίας που επικρατούσε στα χρόνια της Μεταπολίτευσης, δημιουργήθηκε η πρώτη σπορά αμφισβήτησης, η οποία διογκώθηκε τα επόμενα χρόνια.
Αυτή η άσκηση αυτοπεποίθησης αποτέλεσε και τη σημαντικότερη παρακαταθήκη για τις συνολικές κοινωνικές μάχες που δόθηκαν τα επόμενα χρόνια. Όταν σπας τα δεσμά του φόβου απέναντι σε μια εξουσία που πεισματικά προσπαθεί να σε έχει πειθαρχημένο, μπορείς να κάνεις τα πάντα. Η αυτοπεποίθηση του Δεκέμβρη μάς οδήγησε στις μάχες του Ιουνίου του ‘11, στις απεργίες του Οκτώβρη του ‘11 και του Φλεβάρη του επόμενου χρόνου, στην συνειδητοποίηση ότι ο μεγαλύτερος εχθρός σου είναι ο φόβος που κουβαλάς.
Για εμάς η παρακαταθήκη του Δεκέμβρη παραμένει ισχυρή, ακόμα και αν δέκα χρόνια μετά μετατρέπεται σε μια θαμπή κοινωνική ανάμνηση και για το κίνημα αποτελεί ετήσιο ραντεβού καταστολής.
Ο Δεκέμβρης ήταν η πρώτη μας απόπειρα να σχηματίσουμε εικόνες από ένα μέλλον που αργεί, αλλά θα έρθει. Και φτάσαμε κοντά στο να το ζήσουμε αυτό το μέλλον. Αλλά ο φόβος υπερίσχυσε. Ευτυχώς για μας, το μέλλον διαρκεί πολύ.
*Μέλος της οργάνωσης Ανασύνθεση – Ο.Ν.Ρ.Α.