Δημήτρης Σταμούλης
Η κυβέρνηση με τα νέα προγράμματα που εξήγγειλε για 88.500 ανέργους βάζει στο στόχαστρο το νέο εργατικό δυναμικό υψηλής μόρφωσης, γιγαντώνει την πολιτική επιδότησης των εργοδοτών και απαντά πιο αποτελεσματικά στις απαιτήσεις του κεφαλαίου.
Σε μία ακόμα προσπάθεια παρουσίασης ενός φιλεργατικού προφίλ, μετά την εξαγγελία επαναφοράς της επεκτασιμότητας σε κλαδικές συμβάσεις και την (απροσδιόριστη) αύξηση του κατώτατου μισθού, επιδόθηκε την περασμένη εβδομάδα η κυβέρνηση. Το υπουργείο Εργασίας εξαγγέλλοντας 11 νέα προγράμματα για 88.500 ανέργους συνολικού προϋπολογισμού 632,5 εκατ. ευρώ, και παρουσιάζοντας τα 5 πρώτα από αυτά, ανέδειξε και τη νέα «φυσιογνωμία» της κυβερνητικής πολιτικής στον τομέα της υποτιθέμενης καταπολέμησης της ανεργίας, που συμπυκνώνεται εν πολλοίς σε τρεις άξονες: Πρώτο, βάζει στο στόχαστρο τη νεολαία και κυρίως το εργατικό δυναμικό υψηλής μόρφωσης και πανεπιστημιακής εξειδίκευσης στο όνομα της καταπολέμησης του brain drain (μετανάστευση επιστημόνων στο εξωτερικό). Δεύτερο, βαθαίνει και γιγαντώνει την πολιτική επιδότησης του κεφαλαίου, καθώς θα επιδοτήσει 10.000 θέσεις εργασίας με έως και 800 ευρώ/μήνα ανά εργαζόμενο, διευκολύνοντας την πρόσληψη ανέργων από επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, όπως είπε και η Ε. Αχτσιόγλου. Τρίτο, προσαρμόζει πιο αποτελεσματικά τα προγράμματα αυτά στις ανάγκες του κεφαλαίου μέσω του «μηχανισμού διάγνωσης των αναγκών της αγοράς εργασίας», δίνοντας έμφαση σε βασικούς ή ανερχόμενους καπιταλιστικούς τομείς, όπως αγροδιατροφή, μεταποίηση, κυκλική οικονομία (ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση κ.α.).
Η κυβέρνηση βέβαια συνεχίζει να εφαρμόζει την ελαστική εργασία και την ανακύκλωση της ανεργίας πρωτίστως στον ευρύτερο δημόσιο τομέα με τη λεγόμενη κοινωφελή εργασία που παραμένει οκτάμηνη και με μισθούς στα επίπεδα κάτω των 500 ευρώ (όλα τα αναφερόμενα ποσά είναι μεικτά), χωρίς να διευκρινίζεται εάν οι νέοι ως 25 ετών θα εξακολουθήσουν να αμείβονται με 431 ευρώ! Ωστόσο «εξελίσσει» αυτή την πολιτική της με το «ειδικό πρόγραμμα απασχόλησης» που εξήγγειλε για 5.500 άνεργους πτυχιούχους ΑΕΙ-ΤΕΙ, 22-29 ετών, σε υπουργεία και εποπτευόμενους δημόσιους φορείς. Στόχος είναι με ένα σμπάρο δύο τρυγόνια: Και εργασία με ημερομηνία λήξης χωρίς μόνιμες προσλήψεις, και «ξεπέταγμα» μεγάλων πρότζεκτ στο Δημόσιο, όπως π.χ. η ψηφιοποίηση των ασφαλιστικών φακέλων των ασφαλισμένων. Μπορεί οι μισθοί για την κατηγορία ΠΕ να είναι έως 1.040 ευρώ και ΤΕ ως 990 ευρώ, ωστόσο είναι κουτσουρεμένοι κατά 5% περίπου σε σχέση με αυτούς που θα λάμβαναν οι εργαζόμενοι εάν προσλαμβάνονταν μόνιμα στο Δημόσιο. Ενώ και οι προσαυξήσεις για μεταπτυχιακό ή διδακτορικό είναι μειωμένες κατά 68 και 195 ευρώ, αντίστοιχα. Επομένως, οι «12μηνες προσλήψεις»… συμφέρουν και συνάδουν με το δημοσιονομικό πλαίσιο λιτότητας!
Στον ιδιωτικό τομέα και στους λεγόμενους «δυναμικούς παραγωγικούς κλάδους», η κυβέρνηση θα προβεί σε επιδότηση-μαμούθ των εργοδοτών. Το πρόγραμμα επιδοτεί στον εργοδότη το 50% του συνολικού εργατικού κόστους για 10.000 θέσεις πλήρους εργασίας και ανέρχεται έως και σε 800 ευρώ ανά εργαζόμενο! Δηλαδή για κάθε δύο εργαζόμενους, δίνουν έναν ολόκληρο μισθό στον… εργοδότη! Μπορεί η κυβέρνηση να προπαγανδίζει ότι «στοχεύει σε απολαβές πολύ μεγαλύτερες από αυτές του σημερινού κατώτατου μισθού» μιλώντας για «μισθούς ως 1.600 ευρώ» (για κατόχους διδακτορικών), ωστόσο το πρόγραμμα είναι ορισμένης διάρκειας 12 μηνών, χωρίς πρόβλεψη για συνέχιση των προσλήψεων (και των μισθών…) εκτός επιδότησης.
Τρία ακόμα προγράμματα για 16.000 ανέργους έρχονται να απαντήσουν πιο αποτελεσματικά στις «ανάγκες της αγοράς εργασίας» για φθηνό και αναλώσιμο εργατικό δυναμικό, καθώς η υλοποίησή τους προβλέπει κατάρτιση, πιστοποίηση, πρακτική άσκηση και επιδότηση νέων θέσεων εργασίας και όλα αυτά υπό τον μανδύα της… «επαγγελματικής ενδυνάμωσης»! Η πρώτη από αυτές τις δράσεις αφορά 3.000 άνεργους νέους πτυχιούχους θετικής, τεχνολογικής και οικονομικής κατεύθυνσης, με εστίαση στην ανάπτυξη λογισμικού. Η δεύτερη αφορά σε 10.000 άνεργους 18-29 ετών, απόφοιτους δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, στους τομείς αγροδιατροφής, τουρισμού, logistics, μεταποίησης, κυκλικής οικονομίας. H τρίτη αφορά σε 3.000 ανέργους, νέους πτυχιούχους έως 29 ετών με κατάρτιση και πρακτική άσκηση σε διάφορες υπηρεσίες.
Συνολικά, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, με βάση και τον επίσημο απολογισμό της υπουργού Εργασίας, έχει προωθήσει προγράμματα για περίπου 220.000 ανέργους, δίνοντας έτσι και ένα στίγμα των μεθόδων που ακολουθούν οι κυβερνήσεις και η ΕΕ για τεχνητή μείωση της ανεργίας αλλά και επιβολή των ελαστικών σχέσεων εργασίας και ανακύκλωσης της ανεργίας. Από την άλλη, το ιλιγγιώδες ποσό του 1,1 δισ. ευρώ που έχει δαπανηθεί όχι κυρίως για υποστήριξη των ανέργων αλλά των… επιχειρήσεων, έρχεται να αποδείξει ποιος είναι ο κύριος… ωφελούμενος αυτών των προγραμμάτων.
Μέσα σε 3 χρόνια 1,1 δισ. ευρώ έχουν δοθεί όχι κυρίως για τους ανέργους αλλά για το κεφάλαιο
Τα μνημόνια έδιωξαν νέους και… γέννες
H κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να διακηρύσσει ότι επιχειρεί με τα νέα προγράμματα ανεργίας να καταπολεμήσει μεταξύ άλλων το brain drain, αλλά τα πρόσφατα στοιχεία σχετικής έρευνας βάσει δεδομένων της ΕΛΣΤΑΤ, αποδεικνύουν ότι η φυγή περίπου 400.000 χιλιάδων νέων, κυρίως επιστημόνων, οδήγησε την Ελλάδα για πρώτη φορά μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, σε αρνητικό ισοζύγιο γεννήσεων. Στη χώρα καταγράφηκαν 38.000 περισσότεροι θάνατοι από γεννήσεις για πρώτη φορά το 2011 και αυτός ο αριθμός πλέον φθίνει. Με τα πιο απαισιόδοξα σενάρια της Eurostat, το 2050 θα είμαστε περίπου 6,5 εκατομμύρια, ενώ τα πιο αισιόδοξα σενάρια λένε ότι θα είμαστε 8 εκατομμύρια. Λίγο πριν το ξέσπασμα της καπιταλιστικής κρίσης και την επιβολή των μνημονίων, το ποσοστό γονιμότητας ήταν ιδιαίτερα υψηλά. Όμως, οι γεννήσεις από το 2008 αγγίζουν την πτώση του 45-50%.