«Κυβέρνηση και λαός που δεν θέτουν καθαρά το θέμα της εξόδου από την ΕΕ και της σύγκρουσης με το κεφάλαιο και τους θεσμούς του, και μιλούν για αλλαγές μέσω συναίνεσης ή ανοχής της αστικής τάξης, είναι καταδικασμένοι σε οικτρή αποτυχία», λέει στο Πριν ο Γιάννης Περακάκης, μηχανολόγος μηχανικός και μέλος του Συντονιστικού της πρωτοβουλίας αποδέσμευσης από την ΕΕ ΔιΕΕξόδου, μετά τις εξελίξεις στην Ιταλία.
Συνέντευξη στον Γιάννη Ελαφρό
Γίνεται συνείδηση πλέον ότι η ΕΕ δεν είναι ο παράδεισος της δημοκρατίας και της ευημερίας αλλά μια συμμαχία εξυπηρέτησης των συμφερόντων του κεφαλαίου
Πως κρίνετε την άρνηση του ιταλού προέδρου της Δημοκρατίας να αποδεχθεί ως νέο υπουργό Οικονομικών τον Πάολο Σαβόνα, επειδή είναι αντίπαλος του ευρώ;
Η οικονομική πολιτική των ιταλικών κυβερνήσεων τα τελευταία χρόνια στηρίχθηκε στη γνωστή συνταγή της λιτότητας (λόγω και του τεράστιου δημόσιου χρέους ύψους 2,3 τρισ. ευρώ, 132% του ΑΕΠ), η οποία έπληξε τα λαϊκά στρώματα, τη στιγμή που το χρέος συνέχισε την ανοδική του πορεία. Τα αποτελέσματα ήταν η διαρκής ύφεση, μείωση εισοδημάτων και πτώση της κατανάλωσης. Τη δυσαρέσκεια του ιταλικού λαού εκμεταλλεύτηκαν το κίνημα διαμαρτυρίας Πέντε Αστέρια και το ακροδεξιό μόρφωμα της Λέγκας, που κατόρθωσαν να αποσπάσουν σημαντικά ποσοστά στις τελευταίες εκλογές.
Η σφικτή οικονομική πολιτική που εκπορεύεται από τις Βρυξέλλες δεν έπληξε όμως μόνο τον ιταλικό λαό αλλά και την κερδοφορία του κεφαλαίου. Η άρχουσα τάξη στην Ιταλία επιχειρεί να διασφαλίσει τα συμφέροντά της, αφού η διόγκωση του δημόσιου χρέους περιορίζει τις κρατικές χρηματοδοτήσεις και ενισχύσεις προς τους επιχειρηματίες, ενώ πρέπει να συνυπολογιστεί και η πολύ δύσκολη κατάσταση των ιταλικών τραπεζών που κατέχουν μεγάλους όγκους προβληματικών δανείων, καθώς η χώρα βρίσκεται σε πλήρη στασιμότητα εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες.
Ήταν επόμενο λοιπόν η νέα υποψήφια κυβέρνηση συνεργασίας να θέσει ζητήματα πιθανής αναθεώρησης του βασικού νομοθετικού πλαισίου της ΕΕ και να ζητεί την κατοχύρωση της δυνατότητας στα κράτη – μέλη να αποσυρθούν από τη νομισματική ένωση (αν και μετά τις αντιδράσεις οι δύο ηγέτες έκαναν στροφή δηλώνοντας αποφασισμένοι να μην θέσουν υπό αμφισβήτηση το κοινό νόμισμα).
Η άρνηση του Ιταλού προέδρου να δεχθεί τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης δείχνει ότι μια ισχυρότερη μερίδα του ιταλικού κεφαλαίου είναι αποφασισμένη να ταυτίσει την πορεία της με το ευρώ και τον σκληρό πυρήνα της ΕΕ και δεν επιθυμεί καμία αλλαγή, ακριβώς όπως το επέλεξε και η αστική τάξη στην Ελλάδα. Το μεγάλο ιταλικό βιομηχανικό εξαγωγικό κεφάλαιο, που είναι συγκεντρωμένο στο Βορρά, είναι κερδοφόρο και έχει προσαρμοστεί στην ευρωζώνη, σε συνεργασία πάντα με το ξένο κεφάλαιο που έχει προσβάσεις στο ιταλικό πολιτικό σύστημα. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα φερέφωνα της αστικής τάξης στην Γερμανία άρχισαν αμέσως να χαρακτηρίζουν τεμπέληδες και άχρηστους τους Ιταλούς, όπως ακριβώς έκαναν και για τους Έλληνες. Η αντιμετώπιση είναι ενιαία.
Τι σημαίνει αυτό για τη δημοκρατία στην ΕΕ; Είδαμε δημοψηφίσματα να επαναλαμβάνονται μέχρι να βγουν τα κατάλληλα αποτελέσματα, είδαμε άλλα να ακυρώνονται όπως στην Ελλάδα, τώρα βλέπουμε και εκλογές ουσιαστικά να αναιρούνται;
Από την πλευρά της αστικής δημοκρατίας προφανώς και πρόκειται για πολιτικό πραξικόπημα γι αυτό και οι οργισμένες αντιδράσεις στην Ιταλία, που ζητούν την παραπομπή του προέδρου για εσχάτη προδοσία. Από την άλλη μεριά όμως όλοι γνωρίζουμε ότι διαχρονικά η αστική δημοκρατία, σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες, χρησιμοποιεί κάθε τρόπο για να χειραγωγήσει τους πολίτες ώστε να εκφραστούν στις εκλογές όπως θα ήθελε η αστική τάξη. Όταν δεν το επιτυγχάνει τότε εγκαταλείπει τα προσχήματα και τους όρκους πίστης στους «θεσμούς», καταργεί και «ελευθερίες» και «δικαιώματα» και «εκλογές».
Η αστική δημοκρατία δεν είναι δεδομένη αν απειληθούν έστω και ελάχιστα οι πυλώνες της στρατηγικής της και τα συμφέροντα της ολιγαρχίας.
Υπέρμαχοι της ΕΕ υποστηρίζουν πως ήταν σωστή η αντίδραση του ιταλού προέδρου γιατί φράζει το δρόμο στην ακροδεξιά. Είναι έτσι;
Μπορεί σήμερα όλο το υποτιθέμενο φιλελεύθερο πολιτικό σύστημα στην Ευρώπη να καταδικάζει υποκριτικά την ακροδεξιά, είμαστε σίγουροι όμως ότι όταν οι συνθήκες το επιβάλουν η ακροδεξιά θα επιστρατευτεί άμεσα για να χτυπηθεί κάθε λαϊκή διεκδίκηση. Ο Μακρόν στην Γαλλία, που ακολουθεί μια πλήρως αυταρχική και αντεργατική πολιτική χαρακτηρίζοντας ως τεμπέληδες όσους αντιδρούν, δεν μπορεί να μας πείσει για την δημοκρατική του ευαισθησία όπως ακριβώς δεν μπορεί να πείσει και ο Ιταλός πρόεδρος. Δεν είναι η ακροδεξιά στον στόχο τους αλλά οι ίδιοι οι λαοί.
Θεωρείτε πως έρχεται ξανά στην επικαιρότητα το αίτημα της αποδέσμευσης από την ΕΕ;
Ας δούμε τι περιελάμβανε (μεταξύ άλλων) το πρόγραμμα της συνεργασίας. Ανατροπή της πολιτικής της λιτότητας, ειδικά υπέρ των οικονομικά αδύναμων. Επιλεκτική προστασία υπέρ των ιταλών παραγωγών και των αγροτών. Μείωση του δημόσιου χρέους όχι μέσω μέτρων λιτότητας αλλά με αύξηση της εσωτερικής ζήτησης. Καμία αύξηση του ΦΠΑ. Μείωση των φόρων επί των καυσίμων. Κούρεμα οφειλών των οικονομικά αδυνάμων προς την εφορία. Βασικό εισόδημα 780 ευρώ το μήνα για όλους. Μείωση των ορίων συνταξιοδότησης. Περισσότερη χρηματοδότηση για τις τοπικές αστυνομικές δυνάμεις, αλλά και για τις ένοπλες δυνάμεις. Διεκδίκηση από την ΕΚΤ διαγραφής χρέους ύψους 250 δισ. ευρώ, το οποίο δημιουργήθηκε από την αγορά ιταλικών ομολόγων από την ΕΚΤ στο πλαίσιο της ποσοτικής χαλάρωσης.
Θυμίζει δηλαδή το περίφημο πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης του οποίου όλοι γνωρίζουμε την κατάληξη. Είναι ενδεικτικό ότι μετά τις αντιδράσεις των Βρυξελλών και κυρίως του Βερολίνου πολλά από τα παραπάνω μέτρα άρχισαν να αμβλύνονται ή και να αναιρούνται.
Κυβέρνηση και λαός που δεν θέτουν καθαρά το θέμα της εξόδου από την ΕΕ και της σύγκρουσης με το κεφάλαιο και τους θεσμούς του, και όχι απλώς αλλαγών μέσω συναίνεσης ή ανοχής της αστικής τάξης, είναι καταδικασμένοι σε οικτρή αποτυχία.
Μήπως ο στόχος της εξόδου από την ΕΕ αποτελεί πλέον σχέδιο της εθνικιστικής ακροδεξιάς;
Πιστεύουμε ότι η στάση του κόσμου απέναντι στην ΕΕ έχει αρχίσει να αλλάζει ριζικά. Γίνεται κοινή συνείδηση πλέον ότι η ΕΕ δεν είναι ο παράδεισος της δημοκρατίας και της ευημερίας αλλά μια συμμαχία εξυπηρέτησης των συμφερόντων του κεφαλαίου. Ιστορικά η ακροδεξιά ποτέ δεν ήταν εχθρός της ολιγαρχίας. Απλώς τώρα εκμεταλλεύεται την λαϊκή δυσαρέσκεια προς άγραν εκλογικής πελατείας και διεκδίκησης πολιτικού ρόλου.
Μήπως για να επιτευχθεί ο στόχος της εξόδου πρέπει να τεθεί αταξικά, δηλαδή και από τη σκοπιά του εργαζόμενου λαού και από τη σκοπιά μερίδων του κεφαλαίου;
Ο συγχωρεμένος ο Λάσκαρης κατάργησε την πάλη των τάξεων από το 1976! Είναι χαρακτηριστικό ότι το επιχείρημα των απανταχού υπερασπιστών της ελεύθερης αγοράς και του ανταγωνισμού είναι ότι επιχειρηματίες και εργαζόμενοι έχουν κοινά συμφέροντα! Όταν όμως μεγάλες επιχειρήσεις απολύουν μαζικά χιλιάδες εργαζόμενους (ακριβώς για να είναι ανταγωνιστικές) τότε σφυρίζουν αδιάφορα. Οι εργαζόμενοι έχουν μόνο ένα δρόμο. Να διεκδικούν μαχητικά αυτά που δεν θα τους χαρίσει κανείς.
Ποια στάση οφείλει να κρατήσει η Αριστερά απέναντι στην ΕΕ;
Η ευρωπαϊκή και η ελληνική αριστερά αδυνατεί να διαδραματίσει τον ρόλο που θα μπορούσε παρόλο που έχει και τα θεωρητικά εργαλεία αλλά (τουλάχιστον στην Ελλάδα) και ρεαλιστικές προτάσεις για αλλαγή πορείας. Είναι ένα μεγάλο θέμα που κάποτε πρέπει να ανοίξει. Δυστυχώς η αδυναμία της αριστεράς αφήνει χώρο σε άλλες δυνάμεις να εμφανίζονται δήθεν ως αντισυστημικές και φιλολαϊκές.
Και η συμβολή της ΔιΕΕξόδου;
Η ΔιΕΕξοδος στηρίζει αυτό που είπαμε και παραπάνω. Ότι δηλαδή συναίνεση και συμμαχία με μερίδα του κεφαλαίου σημαίνει σίγουρη αποτυχία. Μόνος δρόμος η πάλη για έξοδο από την ΕΕ προς όφελος των λαϊκών συμφερόντων. Τίποτε δεν χαρίζεται.