ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΛΙΒΙΤΣΑΝΟΣ
Με πολιτικές προτάσεις πλήρους ενσωμάτωσης παρουσιάστηκε επισήμως το κόμμα Βαρουφάκη
Μια ακόμη εκδοχή του… «καλού ΣΥΡΙΖΑ» αποκτά η πολιτική σκηνή με το ΜέΡΑ 25. Δηλαδή τον πολιτικού φορέα του πρώην υπουργού Οικονομίας του ΣΥΡΙΖΑ Γιάνη Βαρουφάκη, που έκανε την προηγούμενη εβδομάδα την επίσημη παρουσίαση του και την ιδρυτική του συνδιάσκεψη.
Βασικό χαρακτηριστικό του η αόριστη υπόσχεση μιας «σωστής εκδοχής» του περίφημου πρώτου 6μηνου του 2015 — που όμως όταν διατυπώνεται μέσω συγκεκριμένων πολιτικών θέσεων, προδίδει εύκολα τον μεγάλο βαθμό συμβατότητάς του με τις πολιτικές προσεγγίσεις τόσο του κυβερνώντος κόμματος όσο και με αυτές ενός μέρους της σοσιαλδημοκρατίας.
Ουσιαστικά ο Γ. Βαρουφάκης, που το 2015 δήλωνε σύμφωνος με το 70% του μνημονίου, που υπέγραψε την περίφημη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου και ξεκαθάρισε ότι «θα εκπληρώνουμε τις υποχρεώσεις μας στους δανειστές στο διηνεκές», ψαρεύει στα θολά νερά της απογοήτευσης με εξίσου θολό πολιτικό στίγμα. Ορολογία ρήξης με προτάσεις ενσωμάτωσης. Όλα αυτά με έντονο ευρωπαϊσμό, αφού το ΜέΡΑ 25 δηλώνεται ως παρακλάδι ενός κινήματος που «θα αλλάξει την Ευρώπη».
Ο προγραμματικός λόγος που διατύπωσε στην ιδρυτική διάσκεψη του ΜέΡΑ 25 ο Γιάνης Βαρουφάκης θα μπορούσε κάλλιστα –με κριτήρια σύμπτωσης απόψεων– να του διασφαλίσει μία θέση στο… ευρωψηφοδέλτιο του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ. Άλλωστε η κεντρική προβληματική που αναπτύχθηκε, αφορά κυρίως τις σχέσεις Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τον Γιάνη Βαρουφάκη να ξεκαθαρίζει ότι δεν τίθεται καν θέμα σχετικά με την ευρωζώνη και το ευρώ. Όπως ο ίδιος δήλωσε, οι προτάσεις του ΜέΡΑ 25 μπορούν χωρίς κανένα πρόβλημα να συνυπάρξουν με τους «χρυσούς κανόνες» της ευρωζώνης — που όμως, κατά τα άλλα, θεωρεί «φιλελεύθερους» και «αδιέξοδους». Μάλιστα, ειδικά για την πολιτική των συμμαχιών, σημείωσε ότι το ΜέΡΑ 25 καταθέτει συγκεκριμένα σημεία που μπορούν να αποτελέσουν βάση συζήτησης για όποια πολιτική δύναμη τα ενστερνίζεται ολικά η μερικά.
Στα 7 σημεία που ανακοίνωσε ως πολιτικό πρόγραμμα περιλαμβάνεται όλο το… κυβερνητικό ευχολόγιο με το οποίο προσέρχεται στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς: Αναδιάρθρωση χρέους, μείωση πρωτογενών πλεονασμάτων, εταιρία αναδιάρθρωσης ιδιωτικών χρεών, εξω-τραπεζικό σύστημα πληρωμών (ανάλογο των θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ περί αναπτυξιακής τράπεζας). Επίσης, το ΜέΡΑ 25 αποδέχεται πλήρως την πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων, μιλώντας για τη «μετατροπή του ΤΑΙΠΕΔ και του Υπερταμείου σε αναπτυξιακή τράπεζα». Στα εργασιακά τα πράγματα γίνονται εξόχως αόριστα, αφού ο Γ. Βαρουφάκης μιλά για «σεβασμό στη μισθωτή εργασία» αλλά και σεβασμό στη «δημιουργική επιχειρηματικότητα». Τα ίδια και για τους πλειστηριασμούς, για τους οποίους υποστήριξε ότι «ο τρόπος που διεξάγονται παραβιάζει βασικές αρχές της δικαιοσύνης, ενώ δεν εξυπηρετούν και τις τράπεζες, αφού δεν βοηθούν στην απομείωση των “κόκκινων” χαρτοφυλακίων». Όπως ξεκαθαρίζει ο Γ. Βαρουφάκης, «αυτές οι τομές πρέπει να γίνουν είτε είμαστε στο ευρώ είτε δεν είμαστε», ενώ κάπου εδώ μπαίνει και το «μότο» περί «δημιουργικής ανυπακοής», αφού μιλά για εφαρμογή τους ανεξάρτητα από τη σύμφωνη γνώμη των δανειστών.
Όσο για τα… κινηματικά χαρακτηριστικά του ΜέΡΑ 25 μόνο ως ανέκδοτο μπορούν να εκληφθούν. Δεν υφίσταται σχέση –για την ακρίβεια ούτε καν πρόθεση σχέσης– με τις διεκδικήσεις και τους αγώνες του εργατικού κινήματος. Το θέμα αυτό είναι πλήρως εξοβελισμένο από τον πολιτικό λόγο του συγκεκριμένου σχηματισμού. Η έννοια του «εργαζόμενου» εμπλέκεται συνεχώς με αυτή του «πολίτη» και γίνεται αντιληπτή ως ένα αόριστο σχήμα, μια δευτερεύουσα ιδιότητα.
Ο Γιάνης Βαρουφάκης πήρε θέση και για τα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής. Η δράση του ΝΑΤΟ και των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών στην ευρύτερη περιοχή δεν είχαν θέση στην ανάλυσή του. Είχε θέση, όμως, για το… ονοματολογικό σχετικά με την πΓΔΜ, λέγοντας ότι είναι αντίθετος στο όνομα «Δημοκρατίας της Μακεδονίας» αλλά τάχθηκε υπέρ της σύνθετης ονομασίας.
Το κόμμα του Γιάνη Βαρουφάκη δείχνει να αντιλαμβάνεται την πολιτική δράση ως… χόμπι για τον ελεύθερο χρόνο και μάλιστα με επικοινωνιακούς όρους. Αυτό άλλωστε αντανακλάται και στην οργανωτική δομή του ΜέΡΑ 25. Οι πολιτικές του δράσεις κινούνται –και όπως φαίνεται θα εξαντλούνται– στη διοργάνωση happenings και workshops, κυρίως σχετιζόμενα με πολιτικά σόου, όπου στα σημαντικότερα από αυτά θα παραβρίσκεται ο ίδιος ο Γιάνης Βαρουφάκης, προωθώντας την εικόνα μίας εναλλακτικής «περσόνας». Ακριβώς με την ίδια μεθοδολογία προσπάθησε και ο Σταύρος Θεοδωράκης στο παρελθόν να προωθήσει το Ποτάμι. Ο προσωποπαγής χαρακτήρας του κόμματος είναι κάτι παραπάνω από δεδομένος, με μόνο ξεχωριστό στοιχείο αυτό της δικτύωσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέσω αντίστοιχων προσπαθειών.