Στέλιος Δρίτσας
Οι παρελάσεις από φασιστικές γκρούπες και τη Χρυσή Αυγή την Κυριακή 21 Ιανουαρίου στη Θεσσαλονίκη προσπάθησαν να εγκαθιδρύσουν ένα καθεστώς ναζιστικής τρομοκρατίας, με αποκορύφωμα το κάψιμο της κατάληψης Libertatia και την επίθεση στην αντιφασιστική συγκέντρωση στην Καμάρα. Όλα αυτά θυμίζουν μία άλλη προσπάθεια οργανωμένης επιχείρησης ναζιστικής τρομοκράτησης, στην καρδιά της Μεγάλης Ύφεσης, που έμεινε στην Ιστορία ως «Η μάχη της Cable Street».
Στις 4 Οκτωβρίου 1936, ο Sir Oswald Mosley, επικεφαλής της Βρετανικής Ένωσης Φασιστών, σκόρπισε τον τρόμο στο ανατολικό Λονδίνο, στις γειτονιές των μεταναστών. Οι ομάδες των «Μελανοχιτώνων», οι φασιστικές συμμορίες της Βρετανίας που ο Mosley είχε καταφέρει ήδη από το 1932 να ενοποιήσει σε ένα «νόμιμο» κόμμα τη Βρετανική Ένωση Φασιστών, επιχείρησαν πορεία στην Cable Street σε μία κίνηση επίδειξης δύναμης στην καρδιά του East End. Ξεκινώντας από τον Πύργο του Λονδίνου, 5.000 μελανοχίτωνες επιχείρησαν να παρελάσουν μέσα από την εβραϊκή και την ιρλανδική περιοχή του Λονδίνου. Ο Mosley πίστευε ότι η παρέλαση των φασιστικών λεγεώνων του στο Λονδίνο θα ήταν θριαμβευτική.
Αλλά τα γεγονότα εξελίχτηκαν διαφορετικά.
Σύμφωνα με μαρτυρίες, 300.000 κάτοικοι από τις ανατολικές γειτονιές του Λονδίνου και των παρακείμενων περιοχών απέτρεψαν την παρέλαση των «Μελανοχιτώνων». Η γενικευμένη αναταραχή κλιμακώθηκε, όταν οι συμμετέχοντες στην παρέλαση και οι 10.000 αστυνομικοί που τους συνόδευαν αποκλείστηκαν και αναγκάστηκαν να γυρίσουν πίσω. Αυτό το γεγονός σηματοδότησε για πολλούς το σημείο καμπής για το μέλλον του φασισμού στη Βρετανία, όταν την ίδια περίοδο παρόμοια κινήματα αλλού στην Ευρώπη, κυρίως στη Γερμανία και την Ιταλία, σημείωναν μεγάλη επιτυχία.
Ο τοπικός πληθυσμός ήταν εξαρχής αρνητικός στην είδηση για την πορεία που θα περνούσε από το East End. Παρά την προσπάθεια της αστυνομίας να γίνει η πορεία, οι καταστηματάρχες πετούσαν μάρμαρα απέναντι στους αστυνομικούς, ενώ παράλληλα έστηναν οδοφράγματα αναποδογυρίζοντας βαγόνια του τραμ. Κάπου εκεί οι φασίστες αποδέχτηκαν την ήττα τους και γυρίσαν πίσω.
Τα διδάγματα της μάχης της Cable street και η μαζική μαχητική απάντηση στους φασίστες είναι το μόνο όπλο του αντιφασιστικού κινήματος και συνολικά του λαϊκού και νεολαιίστικου κινήματος, που βρίσκονται μπροστά στον κίνδυνο της πολιτικής και οργανωτικής ανασυγκρότησης πολλών φασιστικών ομάδων, μετά από καιρό.