Συνέντευξη στη ΜΑΤΙΝΑ ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΥΔΗ
Η «Ελληνοφρένεια» ενοχλούσε, πολλούς και πάντα. Ειδικά μετά το 2015, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ πάτησε πάνω στην ελπίδα του ελληνικού λαού και τον τσάκισε κυριολεκτικά, άρχισε να μην γίνεται ανεκτή. Η ιδιοκτησία του Alpha που βρίσκεται –όπως όλη η μιντιακή διαπλοκή– σε ανοικτή διαπραγμάτευση με την πολιτική και οικονομική εξουσία, υπάκουσε στην …άνωθεν εντολή. Η «Ελληνοφρένεια» έπρεπε να σιγήσει και αυτό έγινε με τον συνήθη τρόπο: Κόπηκε δυο ώρες πριν βγει στον αέρα.
Έχουμε άποψη και δεν την αφήνουμε εκτός όταν μπαίνουμε στο στούντιο. Είναι απέναντι σε κυβερνήσεις που παίρνουν από τους πολλούς και δίνουν στους λίγους
Άστεγη λοιπόν η Ελληνοφρένεια για δεύτερη φορά στα δέκα χρόνια της. Το περιμένατε αυτό το ξαφνικό κόψιμο;
Πάντα περιμένουμε τα πάντα. Σε αυτή τη δουλειά αυτό το μαθαίνεις πρώτο. Το «ξαφνικό κόψιμο» το νιώθαμε να έρχεται αλλά δεν το περιμέναμε με αυτόν τον άτσαλο τρόπο. Από την αρχή της σεζόν η ζωή μας ήταν αρκετά δύσκολη στο κανάλι. Το καλό κλίμα που είχαμε συνηθίσει τα προηγούμενα χρόνια δεν υπήρχε. Σαφείς προειδοποιήσεις δεν είχαμε, αλλά το ψύχος το νιώθαμε.
Μάθατε γιατί τελικά έγινε η εσπευσμένη αυτή απόλυση λίγο πριν βγει στον αέρα η εκπομπή; Ήταν η κυβέρνηση; Παράγοντες; Πολιτικοί; Άλλοι;
Όχι δεν μάθαμε. Δεν ξέρουμε ακριβώς ποιος μεσολάβησε, ποιος το ζήτησε και για ποιο λόγο. Και δεν ξέρω αν θα μάθουμε ποτέ. Το θέμα είναι ότι από το κόψιμο μιας τέτοιας εκπομπής ωφελούνται αυτοί που κυβερνούν τώρα και όσοι θα κυβερνήσουν στο μέλλον. Τα δικά μας βέλη πάντα στρέφονταν προς αυτούς. Με συγκεκριμένη άποψη, οπτική και επιμονή.
Το κόψιμο της Ελληνοφρένειας έχει προκαλέσει ένα ενδιαφέρον κράμα αντιδράσεων. Τι λέτε για αυτούς που φώναξαν αυτό που ήδη ψιθύριζαν, ότι κουράσατε, κάνετε πια «χοντροκομμένες, σεξιστικές, βαρετές, κ.λ.π. πλάκες»;
Τις είδαμε και εμείς αυτές τις ποικίλες αντιδράσεις. Οι περισσότεροι ισχυρίστηκαν ότι υπήρξε κυβερνητική παρέμβαση στο κανάλι, άλλοι ότι υπήρξε δάχτυλος από την αντιπολίτευση. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι η επιμονή μας να αναδεικνύουμε την απάτη του φαινομένου ΣΥΡΙΖΑ ενοχλούσε. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι η επιμονή μας να αναδεικνύουμε το κυνικό αλλά και αστείο προφίλ του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης ενοχλούσε. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι η επιμονή μας να γελάμε και να διασκεδάζουμε με το πόσο σοβαρά παίρνουν τον εαυτό τους υπουργοί, βουλευτές και παρατρεχάμενοι ενοχλούσε. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι η επιμονή μας να μην βλέπουμε την ανάπτυξη που φέρνει το μνημόνιο ενοχλούσε. Μια τέτοια εκπομπή δεν κόβεται επειδή «κούρασε» ή επειδή δεν πουλούσε ή λόγω σεξιστικών αστείων. Αυτά είναι αστειότητες. Μια τέτοια εκπομπή συμβάλει στο προφίλ του καναλιού, ακόμη και όταν δεν κάνει νούμερα, πόσο μάλλον όταν κάνει. Μια τέτοια εκπομπή κόβεται μόνο όταν δεν μπορεί να ελεγχθεί ή επειδή ενοχλεί.
Και οι πιο προπαγανδιστές, οι οποίοι βρήκαν ευκαιρία να ξαναθυμίσουν πως σε όλους κάνατε επίθεση εκτός από την κομμουνιστική Αριστερά και το ΚΚΕ;
Συνηθίζουμε να κάνουμε επίθεση σε όποιον έχει ασκήσει εξουσία και με τις πράξεις του κυρίως τα χρόνια του μνημονίου, έχει εξοντώσει το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού λαού. Σας είπα και πριν, έχουμε άποψη. Δεν τη βγάζουμε όταν μπαίνουμε στο στούντιο. Την έχουμε πάντα μαζί μας. Χωρίς αυτή δεν θα είμαστε αυτό που είμαστε. Η άποψη αυτή είναι απέναντι σε κυβερνήσεις που παίρνουν από τους πολλούς και δίνουν στους λίγους. Απέναντι σε μνημονιακές κυβερνήσεις από όπου και αν προέρχονται. Από όσο γνωρίζω δεν έχει κυβερνήσει η κομμουνιστική αριστερά ή το ΚΚΕ. Όταν κυβερνήσουν θα τα πούμε. Προφανώς, η κριτική που μας ασκείται ότι δεν τα χώνουμε σε όλους, γίνεται επειδή τα χώνουμε σε κάποιους.
Την άνοιξη του 2011, στο πρώτο «κόψιμο» της Ελληνοφρένειας από το ΣΚΑΙ, ήταν επιλογή σας η αποχώρηση, αλλά ουσιαστικά επρόκειτο για μια βίαιη λύση συνεργασίας, για επιβολή της μνημονιακής καταιγίδας στην ενημέρωση συνολικά.
Είναι διαφορετικές οι συνθήκες. Τότε όντως ήταν δική μας απόφαση, τώρα δεν ήταν. Τότε το ανακοινώσαμε εμείς στη διοίκηση, τώρα μας το ανακοίνωσε η διοίκηση. Σίγουρα όμως και οι δύο περιπτώσεις διακοπής έγιναν μέσα σε καταιγίδα. Δεν κατηγορούμε τα κανάλια. Επιχειρήσεις είναι και αυτά, που έχουν τον δύσκολο ρόλο να διαστρεβλώσουν καταστάσεις, να ελέγξουν συνειδήσεις, και να εξυπηρετήσουν ποικίλα συμφέροντα. «Άτιμη κοινωνία», που έλεγε και η Μήτση Κωνσταντάρα.
Στην εποχή του ΣΚΑΙ, η Ελληνοφρένεια είχε την ταυτότητα του σκληρού κριτή της πολιτικής εξουσίας. Παρουσίασε ένα νέο μοντέλο κριτικής ενημέρωσης. Το σήκωνε η εποχή; Το άντεχαν οι πολιτικοί; Είχατε ως ομάδα περισσότερη ελευθερία;
Απαντώ και στα τρία ερωτήματα. Η εποχή πάντα σηκώνει σάτιρα, «κράξιμο», καυστικό χιούμορ. Πολύ περισσότερο η σημερινή εποχή της ασφυξίας. Τέτοιες εκπομπές είναι καθρέφτης των διαθέσεων του κόσμου και νομίζω όλοι μας έχουμε διάθεση να «φτύσουμε» πουλημένες εξουσίες. Άρα η εποχή σήκωνε και σηκώνει. Το αν άντεχαν οι πολιτικοί, δεν το ξέρω και δεν μας απασχόλησε και ποτέ. Μα ποτέ όμως. Είναι το μόνο που δεν μας ενδιαφέρει, ακόμη και αν αδικήσουμε κάποιον χωρίς να το επιδιώκουμε. Μην σου πω ότι το χαιρόμαστε κιόλας. Στο ερώτημα για την «περισσότερη ελευθερία», η απάντηση είναι απλή. Και παλιά και πρόσφατα είχαμε την ελευθερία που έπρεπε για να κάνουμε αυτό που θέλαμε.
Ποιο είναι το υλικό, οι πηγές για ένα τηλεοπτικό επεισόδιο της Ελληνοφρένειας;
Αυτό που ψηφίζει ο ελληνικός λαός ως σωτήρα του. Κοιτάξτε ποιοι κάθονται στα υπουργικά έδρανα, στα έδρανα των βουλευτών, δείτε ποιοι κυριαρχούν στα τηλεοπτικά πάνελ και έχετε πάρει την απάντηση στην ερώτησή σας. Εκτός από αυτά, όμως, που είναι αυτονόητα, πλούσιο υλικό μας δίνουν χρόνια τώρα οι ψευδαισθήσεις και οι αυταπάτες των ψηφοφόρων. Η ευκολοπιστία τους και η επιπολαιότητα που αντιμετωπίζουν το παρόν και το μέλλον τους.
Μετά το «λουκέτο», σέρνεται ανεπίσημα η φήμη πως επιστρέφετε μέσα από την ΕΡΤ. Τι ισχύει τελικά;
Το απαντήσατε με το ύφος της ερώτησής σας. Θα επιβεβαιώσουμε μια φήμη που σέρνεται; Όχι. Σε τόσο κυβερνητικό κανάλι δεν θα πάμε. Όσο η ΕΡΤ είναι μαγαζάκι των κυβερνήσεων δεν πρόκειται να πάμε. Και για να μην υπάρχουν και αμφιβολίες, επειδή το θέμα επανέρχεται από γνωστούς κύκλους, τελευταίως δεν περνάμε ούτε από τη Μεσογείων.
Μπορεί τελικά μια σατιρική εκπομπή να είναι «ελεύθερη»;
Στο πλαίσιο της αστικής δημοκρατίας, του καπιταλιστικού συστήματος που έχει θεό το κέρδος, των ΜΜΕ επιχειρήσεων και κυρίως των αντικρουόμενων συμφερόντων ναι, μπορεί να υπάρξει για κάποια διαστήματα μια σατιρική πολιτική εκπομπή. Όταν και όσο υπάρχουμε, είμαστε ελεύθεροι. Όταν δεν είμαστε ελεύθεροι, δεν υπάρχουμε.
(*) Ο Θύμιος Καλαμούκης είναι σεναριογράφος και κειμενογράφος της «Ελληνοφρένειας».