του Λεωνίδα Βατικιώτη
Τα μάτια στραμμένα στην Ουάσινγκτον είχαν οι 2.300 αντιπρόσωποι που συμμετείχαν στις εργασίες του 19ου συνεδρίου του ΚΚ Κίνας. Περισσότερο από όλους ο επικεφαλής του κόμματος και πρόεδρος της χώρας, Σι Τζινπίνγκ, που κατά κοινή ομολογία είναι ο ισχυρότερος μεταμαοϊκός ηγέτης, καθώς πιστώνεται όλα όσα πέτυχε η καπιταλιστική Κίνα στον ανταγωνισμό της με τις ΗΠΑ και τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Τα μεγαλύτερα στοιχήματα όμως είναι μπροστά. Η Κίνα αυτή τη στιγμή διεξάγει ένα ζωτικής σημασίας διμέτωπο αγώνα, στρέφοντας όλες της τις δυνάμεις σε δύο κατευθύνσεις: στην εξάπλωση στο εξωτερικό και τον μετασχηματισμό στο εσωτερικό. Το γιγαντιαίο σχέδιο «Μία Ζώνη Ένας Δρόμος», που στοχεύει στην επένδυση εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων σε υποδομές στην Κεντρική Ασία, την Ευρώπη και την Αφρική δεν υπηρετεί μόνο τη δημιουργία αυτοκινητοδρόμων και λιμανιών για να μεταφέρονται και να ξεφορτώνονται ταχύτερα τα κινέζικα προϊόντα, ώστε οι μηχανές στην ενδοχώρα και τα παράλια της αχανούς χώρας να συνεχίζουν να δουλεύουν όσο το δυνατόν πιο κοντά στο 100% της δυναμικότητάς τους. Αποσκοπεί ταυτόχρονα στη συγκρότηση ενός ευρωασιατικού κέντρου που θα αποτελέσει αντίβαρο στο ευρωατλαντικό κέντρο το οποίο κυριάρχησε την μεταπολεμική εποχή και τώρα κλυδωνίζεται εξ αιτίας της επιθετικότητας του Τραμπ. Η ανάδυση της Κίνας ως μεγαλύτερου εμπορικού εταίρου της Γερμανίας υποδηλώνει τη δυναμική αυτής της τάσης.
Ταυτόχρονα, στο εσωτερικό της χώρας είναι σε εξέλιξη ένας «μεγάλος μετασχηματισμός», που ως στόχο έχει τη μετατροπή της Κίνας από μια βιομηχανική δύναμη έντασης εργασίας στηριζόμενη σε χαμηλούς μισθούς και εξαγωγές σε μια οικονομική δύναμη έντασης κεφαλαίου στηριζόμενη σε υψηλές αμοιβές και κέρδη παραγωγικότητας εργασιών υψηλής τεχνολογίας. Το βαθιά αυταρχικό, ολοκληρωτικό περιβάλλον που επικρατεί στην Κίνα δεν έρχεται σε αντίθεση με την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών, όπως υποστηρίζει μια ευρέως διαδεδομένη αντίληψη που τις ταυτίζει με το φιλελεύθερο καθεστώς. Αντίθετα τις διευκολύνει, όπως δείχνει η απαράμιλλη πρόοδος που έχει συντελεστεί στην εξάλειψη των μετρητών, τη διείσδυση των τεχνολογιών πραγματοποίησης συναλλαγών μέσω κινητού, κ.α. Τον ίδιο στόχο, ενός βαθέως εντατικού μετασχηματισμού, εξυπηρετεί επίσης η συζητούμενη απαγόρευση της πετρελαιοκίνησης και βενζινοκίνησης στα ΙΧ, κατ’ αναλογία των στόχων που έχουν θέσει Γαλλία, Αγγλία (για το 2030) και Γερμανία (2040), όπως και ο στόχος της δημιουργίας μέχρι το 2025 εθνικών πρωταθλητών σε δέκα κλάδους υψηλής τεχνολογίας. Όλοι αυτοί οι στόχοι δεν θα υλοποιηθούν σε κενό αέρα. Η ασφυκτική αμερικανική πίεση για άνοιγμα της κινέζικης τραπεζικής αγοράς και καθορισμό της ισοτιμίας του κινέζικου νομίσματος με όρους αγοράς, θα δοκιμάσουν τα όρια αντοχών ενός συστήματος που χτίστηκε και συνεχίζει να αναπτύσσεται στη βάση του κεντρικού σχεδιασμού και της άνωθεν προστασίας.
Μένει να δούμε ποιος θα προλάβει…