ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ
Υπό διωγμό τίθενται κυριολεκτικά εκατοντάδες χιλιάδες, επιδοτούμενοι και μη, άνεργοι από τον ίδιο τον ΟΑΕΔ και το υπουργείο Εργασίας! Οι άνθρωποι που βιώνουν το πιο σκληρό πρόσωπο της καπιταλιστικής κρίσης και της εργοδοτικής ασυδοσίας, με το πενιχρό επίδομα των 360 ευρώ για όσους το δικαιούνται, χωρίς μεροκάματο για μήνες ή και χρόνια, χωρίς προοπτική, αντί να απολαμβάνουν την προστασία και την αρωγή του κράτους και των «θεσμών του», πλέον έρχονται αντιμέτωποι με το πιο αποκρουστικό πρόσωπο της κυρίαρχης πολιτικής που επιβάλουν ΕΕ-ΔΝΤ, εργοδοσία και κυβερνώντες. Και μόνο ο τίτλος της πρότασης που κατέθεσε ο ΟΑΕΔ προ ημερών προς το υπουργείο Εργασίας για γνωμοδότηση, προϊδεάζει για το ποιόν του και την κατεύθυνση του κανονισμού ενάντια στους ανέργους: «Καθορισμός μέτρων ελέγχου της ανεργίας, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, καθώς και επιβαλλόμενων κυρώσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης σε υποχρεώσεις»! Και όλα αυτά απέναντι σε άνεργους, επιδοτούμενους ή απλώς κατόχους κάρτας ανεργίας.
Γιατί όμως τώρα μια τέτοια επιλογή ενάντια στους ανέργους; Τα επίσημα στατιστικά της ανεργίας δεν πέφτουν με τίποτα! Με βάση τα επίσημα στοιχεία του ΟΑΕΔ, ο αριθμός των ανέργων που αναζητούσε εργασία τον Δεκέμβριο του 2015 ήταν 858.000 άτομα, ενώ ειδικά οι άνεργοι που δεν βρίσκουν εργασία για πάνω από ένα χρόνο ξεπέρασαν τα 452.000 άτομα! Εάν προσθέσουμε και τους 188.000 ανέργους που το ίδιο διάστημα εγκατέλειψαν την αναζήτηση εργασίας, μπορούμε να καταλάβουμε τι γίνεται με την ανεργία στην Ελλάδα των τριών μνημονίων. Αξιοσημείωτο είναι δε ότι μόλις 186.000 ήταν επιδοτούμενοι. Όσον αφορά τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τον Σεπτέμβριο του 2016 η ανεργία ήταν επισήμως 23,1%, οι άνεργοι 1.111.490 άτομα ενώ ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός 3.237.622 άτομα. Η ανεργία θερίζει στις ηλικίες των 15-24 καθώς ανήλθε σε 46,1% και στις ηλικίες 25-34 (30,1%).
Οι φωστήρες του ΟΑΕΔ, πιστοί στο πνεύμα της κυβέρνησης περί δήθεν «ενεργών πολιτικών» πάταξης της ανεργίας αλλά και στις εντολές των ΕΕ-ΔΝΤ για γενίκευση του σύγχρονου δουλεμπορίου μισθωτής εργασίας, παράλληλα με την ελαστικοποίησή της, επιζητούν… αποδεικτικά αναζήτησης εργασίας, ειδάλλως οι εγγεγραμμένοι άνεργοι θα υπόκεινται σε «κυρώσεις». Όταν η ανεργία δεν πέφτει ούτε με τα ψευτοπρογράμματά τους, τόσο το χειρότερο για τους ανέργους. Ανοίγοντας το δρόμο της επιβολής κυρώσεων ξεπροβάλει η διαγραφή των ανέργων, ακόμα και αν αυτοί δεν έχουν βρει δουλειά.
Πρόκειται για πολιτικές που προωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι στην εισηγητική πρόταση του ΟΑΕΔ ομολογείται ότι «η σχετική διαδικασία (σ.σ. της γνωμοδότησης) προβλέπεται να ολοκληρωθεί άμεσα, βάση σχετικού κανονισμού της ΕΕ», προκειμένου ο ΟΑΕΔ να συνεχίσει να έχει «ομαλή χρηματοδότηση από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ». Μαζί ΕΕ και κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ επιδοτούν το κεφάλαιο μετατρέποντας το επίδομα ανεργίας σε επίδομα υπέρ των επιχειρήσεων με πόρους των εργαζομένων και με μόνη υποχρέωση των εργοδοτών την απασχόληση του εργαζόμενου για ένα επιπλέον τρίμηνο!
Από Συμπληγάδες πρέπει να περάσει κανείς όχι μόνο για να βρει δουλειά, αλλά για να του αναγνωριστεί η ιδιότητα του ανέργου.
Το αντεργατικό πόνημα που ενέκρινε το ΔΣ του ΟΑΕΔ και που εστάλη στο υπουργείο Εργασίας χωρίζεται σε 7 άρθρα. Στο 2ο άρθρο αναφέρονται λεπτομερώς οι «υποχρεώσεις» των μη επιδοτούμενων εγγεγραμμένων ανέργων. Στο 2ο άρθρο αναφέρονται λεπτομερώς οι «υποχρεώσεις» των μη επιδοτούμενων εγγεγραμμένων ανέργων. Με βάση τον κατάπτυστο «δεκάλογο των υποχρεώσεων», για παράδειγμα, ένας νέος που αναγκάζεται να μεταναστεύσει στο εξωτερικό αναζητώντας μια καλύτερη τύχη, θα πρέπει να ενημερώσει την Υπηρεσία «με κάθε πρόσφορο μέσο» και «εντός 8 εργάσιμων ημερών από της αναχωρήσεώς του για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει αθροιστικά τις 20 ημέρες σε περίοδο 12 συνεχόμενων μηνών, με ημερομηνία εκκίνησης κάθε 12μηνου την ημέρα εγγραφής στο Μητρώο Ανέργων. Προφανώς, εάν η παραμονή στο εξωτερικό υπερβεί τις τρεις εβδομάδες, τότε ο άνεργος θα διαγράφεται!
Επίσης, κάθε άνεργος θα πρέπει να υποβάλει τα στοιχεία και τα δικαιολογητικά που είναι απαιτούμενα για την παραμονή του στο Μητρώο Ανέργων, «όποτε αυτά ζητηθούν». Αλλά και να υιοθετήσει «καθ’ όλη τη διάρκεια της εγγεγραμμένης ανεργίας» μια στάση «ενεργής αναζήτησης εργασίας», με την «υποχρέωση διατήρησης των σχετικών αποδεικτικών και προσκόμισης αυτών εντός 15 ημερών, εφόσον ζητηθούν»!
Ο πιο εκβιαστικός όρος των υποχρεώσεων του ανέργου είναι αυτός της «αποδοχής κάθε πρότασης της αρμόδιας επιτροπής του ΟΑΕΔ η οποία αφορά σε θέση εργασίας σε επαγγελματική κατάρτιση, σε συμβουλευτική υπηρεσία, ή σε άλλη συμφωνημένη στο πλαίσιο του ατομικού σχεδίου δράσης, η οποία αποτυπώνεται είτε κατά την αυτοπρόσωπη εμφάνιση του ανέργου είτε σε σχετική έγγραφη ή ηλεκτρονική πρόσκληση της υπηρεσίας του ΟΑΕΔ». Η ανταπόκριση του ανέργου θα πρέπει να γίνεται εντός 15 ημερών από τη διατύπωση ή την κοινοποίηση της πρότασης αντιστοίχως. Η λογική «ελέγχου» επαναλαμβάνεται για άλλη μια φορά στο εν λόγω άρθρο: «Ο αναζητών εργασία θα υπόκειται σε έλεγχο ανεργίας σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο ελέγχου ανεργίας».
Ο ΟΑΕΔ βάζει στο «παιχνίδι» της «διακίνησης» φθηνού εργατικού δυναμικού στους εργοδότες και μάλιστα «από την πόρτα», και τις ιδιωτικές Εταιρείες Προσωρινής Απασχόλησης. Αυτό το πετυχαίνει θέτοντας ανάμεσα στις υποχρεώσεις των ανέργων την συνεργασία με την αρμόδια Υπηρεσία για συμμετοχή σε δράσεις που υλοποιούν όχι μόνο οι δημόσιοι αλλά και οι «ιδιωτικοί φορείς ή συνεργαζόμενοι με το Δημόσιο κοινωνικοί και ιδιωτικοί φορείς». Δηλαδή, ο κάθε άνεργος θα υπόκεινται σε έλεγχο από τον δημόσιο ΟΑΕΔ ακόμα και για το κατά πόσον αναζήτησε εργασία σε ιδιωτικές «δουλεμπορικές» εταιρείες, σε εταιρείες επινοικίασης εργαζομένων κ.α., ωθώντας ουσιαστικά τον άνεργο στα πιο αδίστακτα δίκτυα εκμετάλλευσης της εργασίας.
Τι ορίζει όμως ο ΟΑΕΔ ως «ενεργή ζήτηση» και πώς καλείται ο άνεργος να την… επιτύχει;
Στο άρθρο 3ο του κανονισμού, ως ενεργή αναζήτηση θεωρείται εκείνη που περιλαμβάνει ενέργειες όπως «επαφή με δημόσιο γραφείο απασχόλησης» με σκοπό την εξεύρεση εργασίας. Επίσης η «επαφή με ιδιωτικό γραφείο ευρέσεως εργασίας ή εταιρεία προσωρινής απασχόλησης», η «αποστολή αίτησης πρόσληψης μέσω επιμελητηρίων» κ.α.. Αλλά και η «δημοσίευση έντυπων ή ηλεκτρονικών αγγελιών ή ανταπόκριση σε αγγελίες», η συμμετοχή σε «δοκιμασία, διαγωνισμό ή συνέντευξη στο πλαίσιο διαδικασίας πρόσληψης», και τέλος η «εκδήλωση ενδιαφέροντος για συμμετοχή σε προγράμματα συμβουλευτικής, ανάληψης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών ή σε άλλες δράσεις ανάπτυξης επιχειρηματικών δεξιοτήτων».
Είναι φανερό ότι οι συγκεκριμένες ενέργειες τις οποίες αβαντάρει ο ΟΑΕΔ αποτελούν προσαρμογή του Οργανισμού στις νέες απαιτήσεις του κεφαλαίου για λειτουργία του ως σύγχρονου ντίλερ που θα διανέμει το απελπισμένο και «έτοιμο για όλα» εργατικό δυναμικό που ασφυκτιά στις συνθήκες χρόνιας ανεργίας.
Όμως ο ΟΑΕΔ, εκτός από το να ωθεί στις… δαγκάνες των ιδιωτικών γραφείων ευρέσεως εργασίας τους μη έχοντες εργασία, υιοθετεί και πρακτικές φακελώματος των ανέργων. Στην παράγραφο 2 του άρθρου 3, γράφει: «Απαιτούμε δικαιολογητικά ενεργής αναζήτησης εργασίας κατά τη διάρκεια της εγγεγραμμένης ανεργίας (αποδεικτικά αιτήσεων για εργασία, αλληλογραφίες με εργοδότες, συμμετοχής σε διαγωνισμούς, συνεντεύξεις με εργοδότες, δημοσίευση αγγελιών αναζήτησης εργασίας, συνεργασία με ιδιωτικούς ή δημόσιους φορείς απασχόλησης κ.α.) Και μάλιστα, θυμίζοντας κάτι από… Εφορία, προειδοποιεί ότι ο χρόνος που ο άνεργος υποχρεούται να «φυλάει» αυτά τα… αποδεικτικά, «ανέρχεται έως και 3 μήνες πριν από την ημερομηνία έκδοσης της πρόσκλησης της Υπηρεσίας».
Το πιο κρίσιμο ζήτημα είναι το πότε ο άνεργος θα έχει τη δυνατότητα να απορρίψει μια θέση εργασίας πλήρους, μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης, χωρίς να έχει επιπτώσεις όπως π.χ. η διαγραφή του από το Μητρώο Ανέργων. Διακρίνονται δύο περιπτώσεις:
Στην περίπτωση που δεν έχει αναλάβει εξαρτημένη εργασία στο παρελθόν, μπορεί να αρνηθεί όταν οι αποδοχές των προτεινόμενων θέσεων είναι χαμηλότερες του κατώτατου νομοθετημένου για την ηλικία του μισθού πλήρους απασχόλησης ή ημερομισθίου.
Στην περίπτωση που είχε απασχοληθεί ως μισθωτός στο παρελθόν, ορίζονται τα εξής:
1. Από την εγγραφή του στο μητρώο έως και τον 6ο μήνα εγγεγραμμένης ανεργίας, όταν οι αποδοχές των προτεινόμενων θέσεων είναι χαμηλότερες από εκείνες της τελευταίας θέσης εργασίας του.
2. Από τον 6ο-9ο μήνα εγγεγραμμένης ανεργίας όταν οι προτεινόμενες αποδοχές είναι χαμηλότερες από το 80% αυτών της τελευταίας θέσης εργασίας.
3 από τον 9ο-12ο μήνα εγγεγραμμένης ανεργίας, όταν οι προτεινόμενες αποδοχές είναι χαμηλότερες από το 70% αυτών της τελευταίας θέσης εργασίας.
Τα όρια αυτά αίρονται μόνο όταν το ύψος αποδοχών της τελευταίας θέσης εργασίας ήταν χαμηλότερο του κατώτατου νομοθετημένου για την ηλικία του μισθού πλήρους απασχόλησης (586 μεικτά για άνω των 25 ετών) ή ημερομισθίου (26,18 ευρώ).
Μετά την παρέλευση της δωδεκάμηνης εγγεγραμμένης ανεργίας, ο άνεργος θα μπορεί να απορρίπτει μόνο εκείνες τις θέσεις εργασίας που έχουν αποδοχές χαμηλότερες του κατώτατου νομοθετημένου για την ηλικία του μισθού πλήρους απασχόλησης ή ημερομισθίου. Εάν όμως εισαχθεί ο λεγόμενος «υποκατώτατος μισθός», μπορούμε να φανταστούμε με τι μισθούς ένδειας θα εξωθούνται οι άνεργοι να εργαστούν σε θέσεις εργασίας-κάτεργα.
Εάν παρέλθει 18μηνο χωρίς ο άνεργος να βρει εργασία, τότε θα υποχρεωθεί να εργαστεί σε ειδικότητα άσχετη με αυτή που γνωρίζει, όπως θα του υποδείξει ο εργασιακός σύμβουλος!
Στο επαίσχυντο άρθρο 4 αναφέρονται 12 λόγοι επιβολής κύρωσης σε άνεργο! Οι «κατηγορίες» μπορεί να είναι από μη ανανέωση εγγραφής στο Μητρώο, μέχρι «σκόπιμη παραπλάνηση της Υπηρεσίας μέσω δήλωσης ψευδών στοιχείων ή αποσιώπησης στοιχείων» και από «μη ανταπόκριση ανέργου όταν καλείται εντός προθεσμίας της σχετικής πρόσκλησης» μέχρι «άρνηση αποδοχής εξατομικευμένων υπηρεσιών προώθησης σε ενεργητικές πολιτικές για απασχόληση» ή «άρνηση αποδοχής πρότασης για θέση εργασίας» ακόμα και «άρνηση αποδοχής πρότασης για κατάρτιση, πρακτική άσκηση ή συμμετοχή σε συμβουλευτικές υπηρεσίες».
Οι κυρώσεις (άρθρο 5) είναι «διαγραφή», «διαγραφή από Μητρώο και στέρηση δικαιώματος επανεγγραφής για 30 ημέρες έως και 6 μήνες» (ανάλογα την παράβαση), ενώ εάν ο άνεργος παραβεί οποιαδήποτε υποχρέωση, τότε διπλασιάζεται η στέρηση επανεγγραφής φτάνοντας και το ένα έτος!
Αντίστοιχος είναι ο προτεινόμενος «κανονισμός» που αφορά και τους επιδοτούμενους ανέργους, με ιδιαίτερα αυστηρό πλαίσιο ποινών που «βάζει χέρι» ακόμα και το γλίσχρο επίδομα ανεργίας. Συγκεκριμένα:
– Μη προσέλευση του ασφαλισμένου στην Υπηρεσία κατά τον 3ο μήνα του τριμήνου επιδότησής του, αλλά προσέλευση αυτού εντός των δύο πρώτων μηνών του αμέσως επόμενου τριμήνου, συνεπάγεται την αναστολή της πληρωμής των 2 αυτών πρώτων μηνών, μέχρι την προσέλευση του ασφαλισμένου κατά τον 3ο μήνα του αμέσως επόμενου τριμήνου.
– Μη προσέλευση του ασφαλισμένου μέχρι και την τελευταία ημέρα του 2ου μήνα του αμέσως επόμενου τριμήνου συνεπάγεται την παραγραφή της αξίωσης για την είσπραξη του μηνιαίου ποσού που αντιστοιχεί στον 3ο μήνα του προηγηθέντος τριμήνου.
– Μη προσέλευση του ασφαλισμένου στην Υπηρεσία κατά τους τρίτους μήνες δύο συνεχόμενων τριμήνων συνεπάγεται την παραγραφή της αξίωσης του ασφαλισμένου για είσπραξη όλων των επιδομάτων από τον 3ο μήνα του πρώτου εκ των δύο συνεχόμενων τριμήνων και μέχρι τη λήξη της επιδότησης και διαγραφή από το μητρώο.
Όλες αυτές οι πολυπλόκαμες διατάξεις έχουν μια κοινή απόληξη: την κατακρεούργηση των ήδη ισχνών δικαιωμάτων που έχει ένας άνεργος και ειδικά μακροχρόνιος, να αντιμετωπίσει το πρόβλημά του, που στην πλειονότητα των περιπτώσεων, του δημιουργεί πρόβλημα στοιχειώδους επιβίωσης. Πρόκειται για ένα αντεργατικό τερατούργημα που σε πρώτη φάση πρέπει να καταγγελθεί με κάθε τρόπο δημοσίως και άμεσα να απαντηθεί δυναμικά τόσο από τους άνεργους όσο και από το μαχόμενο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, ώστε να αποσυρθεί και να πεταχτεί στα σκουπίδια αμέσως!
