Επαναστατική φρασεολογία χωρίς επαναστατική τακτική

Θέσεις γαι το 20ο Συνέδριο του ΚΚΕ 

του Αντώνη Δραγανίγου

Οι θέσεις των Συνεδρίων του ΚΚΕ είναι πάντα ένα γεγο­νός για την Αριστερά. Παρά τις διαφορές παραμένει το πιο μεγάλο και ιστορικό κόμ­μα. Λογικά λοιπόν κεντρίζουν το ενδιαφέρον. Όμως αν θέλαμε να βάλουμε ένα τίτλο θα λέ­γαμε ότι το πολιτικό κάλεσμα του ΚΚΕ στο λαό είναι… η ενίσχυση του ΚΚΕ! Τα πάντα αρχίζουν και τελειώνουν στην πολιτική και οργανωτική ενίσχυση του κόμματος.

Στο ολόκληρο το κείμενο των Θέσεων κυ­ριαρχεί η αμυντική ηττοπαθής λογική και αυ­τό εκφράζεται με την επίμονη άρνηση του πο­λιτικού στόχου της ανατροπής της αντεργα­τικής επιδρομής κεφαλαίου – ΕΕ – κυβερνή­σεων. Οι αόριστες αναφορές στην «αντικα­πιταλιστική-αντιμονοπωλια­κήή κατεύθυνση» δεν μετου­σιώνονται σε κανένα πλαίσιο στόχων ρήξης με τις βασικές πλευρές της αστικής πολιτι­κής (χρέος, ΕΕ κλπ). Έτσι, σε συνδυασμό με την παντελή απουσία οποιασδήποτε ουσιαστικής ανα­φοράς στην επαναστατική στρατηγική, αυτό που πραγματικά απομένει είναι ο οικονομι­κός / συνδικαλιστικός αγώνας (που ούτε για αυτόν διατυπώνεται κάποιο συνεκτικό πλαί­σιο), και η «ενίσχυση του ΚΚΕ». Η πλήρης διάσπαση τακτικής-στρατηγικής, οικονομικού –πολιτικού αγώνα είναι η βάση του ρεφορμι­σμού του ΚΚΕ. Τέλος, σύμφωνα με τις Θέ­σεις, όλες οι άλλες μαχόμενες δυνάμεις της αριστεράς τσουβαλιάζονται συλλήβδην ως εχθρικές δυνάμεις μαζί με τον ταξικό εχθρό. Καμιά λογική κοινής δράσης απέναντι στον ταξικό αντίπαλο.

Το ΚΚΕ, οχτώ χρόνια μετά το 2008 και τον Αρμαγεδδώνα που ξέσπασε με την Lehman Brothers, εξακολουθεί να μην βλέ­πει «καπιταλιστική κρίση», δομική, με ιστορι­κό χαρακτήρα. Υπάρχει βεβαίως, «επιβράδυν­ση του ρυθμού ανάπτυξης της διεθνούς καπι­ταλιστικής οικονομίας την τελευταία 3ετία», (Θέση 1, σελ 5), «διεθνής συγχρονισμός της περιοδικής εκδήλωσης της κρίσης υπερσυσ­σώρευσης» (σελ 6), αλλά όχι συνολική κα­πιταλιστική κρίση. Γιατί αυτή η σύγκρουση με την πραγματικότητα; Πάντως αν ένα κόμ­μα πιστεύει ότι βρισκόμαστε σε μια φάση του περιοδικού κύκλου «κρίση – ανάπτυξη» του καπιταλισμού, τότε η γραμμή και η λογική, «να αντέξουμε στην κρίση, για να ανασάνου­με στην ανάπτυξη», προχωράει πιο εύκολα. Ο συνολικός ανατρεπτικός αντικαπιταλιστικός αγώνας χάνει την επιτακτικότητά του.

Οι Θέσεις εκτιμούν ότι «την περίοδο που διανύουμε ισχυροποιείται προσωρινά το αστικό ρεύμα του εθνικισμού και προστα­τευτισμού ως επιλογή τμημάτων της αστικής τάξης στις ΗΠΑ και σε κράτη της ΕΕ για να αμυνθούν στην επιδείνωση των όρων αντα­γωνιστικότητας..» και επανέρχεται με ιδιαί­τερη έμφαση το ζήτημα του ιμπεριαλιστικού πολέμου (Θέση 1). «Το κάθε κομμουνιστικό και εργατικό κόμμα…, η εργατική τάξη και το κίνημα σε όλες τις χώρες οφείλουν να προ­ετοιμάζονται για το ενδεχόμενο ενός πιο γε­νικευμένου ιμπεριαλιστικού πολέμου». Από πού πηγάζει όμως αυτό το δραματικό ενδε­χόμενο που θα φέρει πάνω-κάτω τον πλανή­τη και θα μας βάλει οριστικά και αμετάκλητα σε μια άλλη εποχή; Ούτε οι «συγχρονισμένες κυκλικές κρίσεις», ούτε η «ένταση των ιμπε­ριαλιστικών ανταγωνισμών και αντιθέσεων», που συμβαίνουν πάντα, οδηγούν σε ένα πό­λεμο, έξω από τις καταλυτικές επιδράσεις της δομικής κρίσης του καπιταλισμού και την κρί­ση ηγεμονίας των ΗΠΑ. Αλλά αυτά λείπουν από την ανάλυση του ΚΚΕ.

Το ίδιο ανεπαρκείς είναι οι Θέσεις στο ζήτημα της θέσης της Ελλά­δας στο διεθνές ιμπεριαλιστι­κό σύστημα. Η Θέση 17 μας πληροφορεί πως «οι εξελί­ξεις μετά την εκδήλωση της διεθνούς κρίσης το 2008-2009 επιβεβαιώνουν ότι η ΕΕ και η ευρωζώνη δεν αποτελούν ένα συ­νεκτικό, σταθερό, μόνιμο σχηματισμό»! Έτσι η ΕΕ, ο ιμπεριαλιστικός αυτός πόλος που «χτί­ζεται» πάνω από μισόν αιώνα, που συμμετέ­χουν όλες σχεδόν οι χώρες της Ευρώπης, που ασκεί έναν τερατώδη έλεγχο σε όλη την Ευρώπη, που μπήκε μπροστά για την επιβο­λή της πιο άγριας επίθεσης στα εργατικά δι­καιώματα και των πιο άγριων αντιλαϊκών με­ταρρυθμίσεων, δεν αποτελεί δα και κανένα «μόνιμο σχηματισμό»!

Ποια είναι η σχέση του ελληνικού κα­πιταλισμού με την ΕΕ; Κατ’ αρχήν, μέσα σε τρεις Θέσεις (17-19) και τέσσερις σελίδες δεν υπάρχει η λέξη «μνημόνιο»! Δεν υπάρχουν οι υπεραντιδραστικές ευρωενωσιακές συν­θήκες, η μόνιμη επιτροπεία, η οικονομική λη­στεία απέναντι στον ελληνικό λαό σε συμμα­χία με την ελληνική αστική τάξη, τίποτα από όλα αυτά. Αυτό που υπάρχει είναι μια κάποια «διαπραγμάτευση» της ελληνικής ολιγαρχίας με την ΕΕ, στα πλαίσια της οποίας η «αστική τάξη στην Ελλάδα, προσαρμόζεται και ιεραρ­χεί βασικούς στόχους της οικονομικής πολι­τικής της κυβέρνησης όπως … την αναδιάρ­θρωση του δημόσιου χρέους… την υλοποίη­ση μεγάλων επενδύσεων… την καπιταλιστική παραγωγική ανασυγκρότηση…» (Θέση 19).

Αυτό λοιπόν κάνει η κυβέρνηση ΣΥΡΙ­ΖΑ ΑΝΕΛ. «Διαπραγματεύεται» ισοτίμως την «παραγωγική ανασυγκρότηση» και τις «επενδύσεις»… Με τέτοια «εκτίμηση» είναι απόλυτα λογικό ότι οι Θέσεις αποσιωπούν τελείως το ζήτημα της ρήξης – αποδέσμευσης από την ΕΕ. Με το κείμενο των Θέσεων, το ΚΚΕ εγκαταλείπει την ρήξη – έξοδο από την ΕΕ οριστικά και αμετάκλητα. Ούτε καν η θέ­ση της αποδέσμευσης «από την ΕΕ με λαϊκή εξουσία» δεν επαναλαμβάνεται. Οι απανωτές αναφορές του ΓΓ του ΚΚΕ και άλλων στελε­χών ότι η αποδέσμευση από το ευρώ και την ΕΕ θα οδηγήσει σε χειροτέρευση της κατά­στασης ολοκληρώνονται.

Μνημείο κυριολεκτικά αποτελεί η ανάλυ­ση των Θέσεων για την διάταξη των πολιτι­κών δυνάμεων και την στάση απέναντί τους.

Κατ’ αρχήν οι Θέσεις εκτιμούν ότι «τα τε­λευταία δύο χρόνια οι κυβερνήσεις ΣΥΡΙ­ΖΑ ΑΝΕΛ αποδείχτηκαν πιο αποτελεσματι­κές για το κεφάλαιο και την αστική τάξη γενι­κότερα, αλλά και για τους βασικούς διεθνείς συμμάχους της» (Θέση 28). Όμως ποιά (πρέ­πει να) είναι η στάση του εργατικού λαϊκού κινήματος και της αριστεράς απέναντι στην κυβέρνηση και την πολιτική της; Παλεύου­με για την ανατροπή της πολιτικής της; Πα­λεύουμε για την ανατροπή και της κυβέρνη­σης; Μήπως αντιπαλεύουμε τα αρνητικά και στηρίζουμε τα θετικά, έστω αυτά «που προ­καλούν και την ελάχιστη ανακούφιση στον λαό», σύμφωνα νε τις πρόσφατες δηλώσεις στελεχών του ΚΚΕ; Σιωπή.

Σχετικά με την διάταξη των πολιτικών δυ­νάμεων, σύμφωνα με τις Θέσεις υπάρχουν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ (παρεπιπτόντως για τον ΣΥΡΙΖΑ οι Θέσεις δεν κάνουν κάποια εκτίμηση για τον χαρακτήρα του κόμματος. Τί κόμμα είναι, αστικό, μικροαστικό με αστική ηγεμονία, ρεφορμιστικό; Κενό), η ΝΔ, ο σοσι­αλδημοκρατικός χώρος και εν συνεχεία έχου­με μια καινοτομία. Δεν υπάρχουν άλλες δυ­νάμεις της Αριστεράς, αλλά το «ευρωσκεπτι­κιστικό ρεύμα» στο οποίο ανήκουν, σύμφωνα με τις θέσεις, «δυνάμεις σε όλο το φάσμα του αστικού πολιτικού συστήματος που κινούνται σε αυτή την κατεύθυνση. Βασικό ρόλο επιδι­ώκει να παίξει η Πλεύση Ελευθερίας της Ζ. Κωνσταντοπούλου, αλλά και ο οπορτουνι­στικός χώρος των ΛΑΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ με κάποια μικρότερα δορυφορικά τους σχήμα­τα»! (Θέση 30). Από τη θέση αυτή μάθαμε πως η Πλεύση Ελευθερίας ανήκει στο «ευ­ρωσκεπτικιστικό ρεύμα»! Μάθαμε ότι και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ ανήκει στο αστικό πολιτικό σύ­στημα. Η θέση αυτή ολοκληρώνεται έτσι: «αυ­τά τα κόμματα και οι ομάδες καμουφλάρουν (!) – με διαβάθμιση μεταξύ τους – τον ευρω­σκεπτικισμό τους και με κάποια αντικαπιτα­λιστική συνθηματολογία, συμβάλλοντας στον αποπροσανατολισμό και τον εγκλωβισμό δυ­νάμει ριζοσπαστικών στοιχείων σε μια εκδο­χή αστικής διαχείρισης»!!!

Έτσι, το ΚΚΕ όχι μόνο απορρίπτει την ρή­ξη / έξοδο από την ΕΕ αλλά στέλνει την ενα­ντίωση στην ΕΕ στο πυρ το εξώτερο ταυτί­ζοντάς την με τον «ευρωσκεπτικισμό». Θε­ωρεί ακόμα πιο επικίνδυνη την εναντίωση στην ΕΕ από αντικαπιταλιστικές θέσεις, χα­ρίζοντας το αναπτυσσόμενο αντιΕΕ ρεύμα στις συντηρητικές δυνάμεις και την ακροδε­ξιά. Πρόκειται για μια εξαιρετικά λανθασμένη πολιτική, που θα την πληρώσει πολύ ακριβά η αριστερά στην Ελλάδα, όπως την πληρώ­νει ήδη στην Ευρώπη, αν δεν υπάρξουν δυ­νάμεις ικανές να πάρουν πάνω τους την αντι­ΕΕ πάλη από την σκοπιά των εργατικών λαϊ­κών συμφερόντων.

Πολλά ακόμα μπορεί να γράψει κανείς για τις Θέσεις. Το θέμα είναι πως σήμερα με­γάλα κομμάτια του λαού στέκουν αμήχανα και απογοητευμένα. Η αντικαπιταλιστική και κομμουνιστική αριστερά πρέπει να δείξει έναν δρόμο που να συσπειρώνει, να οργανώνει για αγώνα, σε ρήξη με την κυρίαρχη αστική πολι­τική που επιτίθεται στον λαό για να του φορ­τώσει την κρίση του καπιταλισμού, ανοίγο­ντας τον δρόμο για την επαναστατική ανα­τροπή του. Οι Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ είναι πολύ μακριά από αυτήν την ανάγκη.