του Γεράσιμου Λιβιτσάνου
Το επικείμενο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ στις 13-16 Οκτωβρίου, αλλά και ο θρυλούμενος ανασχηματισμός που θα ακολουθήσει, αποτελούν τα στοιχεία που θα κυριαρχήσουν στην τρέχουσα πολιτική ειδησεογραφία το ερχόμενο διάστημα. Το αποτέλεσμα του συνεδρίου θεωρείται προδιαγεγραμμένο, ο ανασχηματισμός –εφόσον γίνει– ίσως επιφυλάξει κάποιες εκπλήξεις. Σε καμία περίπτωση όμως κάτι από τα δύο δεν θα επιφέρει αλλαγή πολιτικών δεδομένων, πόσο μάλλον τέτοιων που να δημιουργούν έστω και δυνητικά ρήγματα στην υφιστάμενη κατάσταση. Είναι αφέλεια για οποιονδήποτε να έχει τέτοιες αυταπάτες, άλλωστε ούτε οι σύνεδροι ούτε οι υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ έχουν. Το σύνολο του κομματικού μηχανισμού και των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ κατέρχεται στο 2ο Συνέδριο με ζητούμενα, που κάθε άλλο παρά εστιάζουν στη διαμόρφωση πολιτικής. Αυτή είναι δεδομένη. Όπως δεδομένη είναι και η πλήρης απαξίωση των ίδιων των κομματικών διαδικασιών που νοούνται πλέον μόνο ως «διάδρομοι» για την πρόσβαση στην κυβερνητική εξουσία. Η …ελάχιστη συμμετοχή στις διαδικασίες καθώς και η αντικατάσταση της συνεδρίασης της Κ.Ο του ΣΥΡΙΖΑ από ένα «χαλαρό ποτάκι» συνοδεία πιάνου στο Μέγαρο Μαξίμου είναι ενδεικτικά στοιχεία.
Ο Αλέξης Τσίπρας δεν θα επανεκλεγεί «δια βοής» πρόεδρος του κόμματος, όπως συνέβαινε στα πάλαι ποτέ συνέδρια του ΠΑΣΟΚ επί Ανδρέα Παπανδρέου (εκτός πια αν το προεδρείο του Συνεδρίου επιφυλάξει κάποια τέτοια έκπληξη), όμως αυτό είναι …απλά τυπικό. Δεν τίθεται καν ζήτημα αμφισβήτησης στο πρόσωπο του πρωθυπουργού ούτε η παραμικρή νύξη, από καμία πλευρά. Στοιχείο που από μόνο του καταδεικνύει την απουσία οποιασδήποτε πολιτικής ουσίας στις όποιες αντιπαραθέσεις υπάρξουν για την πολιτική τακτική. Πιστοποιεί ότι ο κομματικός μηχανισμός έχει, πλήρως και χωρίς εξαιρέσεις, εμπεδώσει και αφομοιώσει τις στρατηγικές επιλογές της πολιτικής ηγεσίας. Δηλαδή, τη σαφέστατη θέση για αποφυγή οποιασδήποτε ρήξης με τη λογική του ευρωμονόδρομου και συνολικά της αντίληψης περί κράτους «δυτικού τύπου», με ό,τι αυτό σημαίνει για την εμπλοκή της χώρας στους ευρωατλαντικούς σχεδιασμούς.
Ζητήματα που είχαν αποσαφηνιστεί πολύ πριν ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίσει τις εκλογές του 2015 και βέβαια επιβεβαιώθηκαν πανηγυρικά με τη μετάβαση στο δόγμα της «αριστερής διαχείρισης» του μνημονίου. Ακόμα και στελέχη του κόμματος που έχουν δυσαρεστηθεί με τις επιλογές του Αλ.Τσίπρα, κυρίως σε ζητήματα που αφορούν επιμέρους χειρισμούς και προσωπικά θέματα, θα ακολουθήσουν την τακτική του «χτυπήματος του σαμαριού».
Υπό αυτή την έννοια δεν θεωρείται απίθανο να βρεθεί στο στόχαστρο ορισμένων ο υπουργός Επικρατείας, Νίκος Παππάς, με αφορμή την υπόθεση της αδειοδότησης των τηλεοπτικών σταθμών και την υπόθεση Καλογρίτσα. Είναι εμφανές, από την αρθρογραφία που αναπτύσσεται στα κομματικά έντυπα και στις ιστοσελίδες των τάσεων του ΣΥΡΙΖΑ, ότι το μόνο που απασχολεί είναι οι μορφές και οι τρόποι που θα μπει σε κανάλια εκτόνωσης η λαϊκή δυσαρέσκεια. Χαρακτηριστική είναι η στάση του Ευκλείδη Τσακαλώτου, θεωρητικά επικεφαλής της τάσης των 53 που διατηρεί –όπως και η υπόλοιπη κυβέρνηση– την λογική της φραστικής αποκήρυξης του μνημονίου. Όπως αναφέρει σε συνέντευξή του με στόχο το εσωκομματικό ακροατήριο, «δεν είναι αυτός ο δρόμος για να βγούμε οριστικά από την κρίση», ζητώντας ένα συνέδριο που θα «εστιάζει στην αναγκαιότητα ενός νέου αναπτυξιακού σχεδιασμού, που θα θέσει θεμέλια για ένα διαφορετικό οικονομικό μοντέλο». Πρόκειται για τον ίδιο άνθρωπο που ως υπουργός Οικονομικών έσπευσε – σε χρόνο μηδέν– να βγάλει ανακοίνωση διάψευσης όταν η Νέα Δημοκρατία τον κατηγόρησε για μία φράση του στην Βουλή ότι …θέτει θέμα αμφισβήτησης της Ευρωζώνης. Συνολικά, ο χώρος των λεγόμενων 53 θα επιχειρήσει απλά να καταδείξει και να οριοθετήσει τη συμβολική παρουσία του, αναπαράγοντας τη ρητορεία περί «αριστερής πολιτικής» όταν «ξεμπερδέψουμε από το μνημόνιο» ή με τη λογική της διαφοροποίησης από τη ΝΔ σε επιμέρους ζητήματα.
Θέσεις που, ούτως ή άλλως, έχουν ενσωματωθεί στην κυβερνητική πολιτική. Αρκετά …γλαφυρά περιγράφει η περιφερειάρχης Ρένα Δούρου το είδος των αντιπαραθέσεων που κυριαρχούν αυτή τη στιγμή στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, ζητώντας τη λειτουργία τάσεων που «δεν προσωποποιούν τις διαφορές, δεν “κόβουν” υποψηφιότητες, δεν περιθωριοποιούν τις ανεξάρτητες, εκτός “κουτιού” απόψεις» και ζητά από το Συνέδριο «το βήμα που θα μας φέρει κοντύτερα στον στόχο μας: το άνοιγμα στην κοινωνία, την πλουραλιστική έκφραση των ιδεών και των απόψεων, αλλά –ίσως το κυριότερο– την υλοποίηση των συλλογικά ειλημμένων αποφάσεων».
Η περιφερειάρχης βρίσκεται στο στόχαστρο για την επιλογή της να παραμένει μακριά από την κεντρική πολιτική σκηνή, προκειμένου να παραμείνει «άφθαρτη» και να παίξει ρόλο σε μεταγενέστερο χρόνο. Συνολικά ο χώρος της Πλατφόρμας 10 θα προβάλλει τη λογική της προσέγγισης με τη σοσιαλδημοκρατία, με τον Δ. Παπαδημούλη να παρουσιάζει το επίτευγμα της δημιουργίας κοινού χώρου διαλόγου στο ευρωκοινοβούλιο. Εν κατακλείδι, η συστημική προσαρμογή του ΣΥΡΙΖΑ θα σφραγιστεί (και) με μία συνεδριακή απόφαση μετά την υπογραφή του 3ου μνημονίου. Η κυβέρνηση, με τη συνεργασία των ΑΝΕΛ, θα πάρει απλά μια μικρή ανάσα με διαγκωνισμούς μεταξύ των υπό διαμόρφωση φατριών και θα «φρεσκαριστεί» πριν περάσει στα …νέα επεισόδια της αντιλαϊκής επίθεσης. Με πρώτο το ζήτημα των εργασιακών σχέσεων
