Κατευόδιο σε έναν μαχητή του κομμουνιστικού κινήματος
του Νϊκου Ξηρουδάκη
Ο Χρίστος κέρδισε ευρύτερη αναγνώριση χωρίς ποτέ να την επιδιώξει.
Τη Δευτέρα 19 Σεπτέμβρη στο Α΄ Νεκροταφείο αποχαιρετήσαμε μια εμβληματική μορφή της επαναστατικής Αριστεράς και του κομμουνιστικού κινήματος. Έναν αταλάντευτο αγωνιστή της χειραφέτησης της εργατικής τάξης, τον αγαπημένο μας σύντροφο Χρίστο Μπίστη. Ήταν εκεί οι σύντροφοί του από το ΕΚΚΕ και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, την ΚΣΕ της οποίας κοσμούσε με την πολύτιμη παρουσία του μέχρι την τελευταία στιγμή. Ήταν όμως και αγωνιστές από όλο το φάσμα της Αριστεράς.
Παραβρέθηκε αντιπροσωπεία της Κ.Ε. του ΚΚΕ με τον Σήφη Κωτσαντή, αντιπροσωπεία της ΛΑΕ με τον Παναγιώτη Λαφαζάνη, η ΟΚΔΕ, το ΕΕΚ, το Μ-Λ ΚΚΕ και το ΚΚΕ (μ-λ), η ΑΡΑΝ, η ΑΡΑΣ, Τούρκοι και Κούρδοι πολιτικοί πρόσφυγες.
Ιστορικό στέλεχος της επαναστατικής αριστεράς ο Χρίστος, κέρδισε ευρύτερη αναγνώριση χωρίς ποτέ να την επιδιώξει. Παροιμιώδης η σεμνότητα που τον διέκρινε.
Στους ώμους των συντρόφων του, στην τελευταία μεγάλη πορεία, οδηγήθηκε στο χώρο του νεκροταφείου όπου αναπαύονται πολλοί αγωνιστές της ελληνικής Αριστεράς, ανάμεσά τους και ο Νίκος Ζαχαριάδης. Τιμής ένεκεν, ο Δήμος παραχώρησε δωρεάν τον τάφο και ανέλαβε τα έξοδα της πολιτικής κηδείας. Η δίκη της Χ.Α. διακόπηκε μια ώρα πριν την κηδεία, για να προλάβουν οι συνήγοροι Πολιτικής Αγωγής να παραστούν σ’ αυτήν. Ο πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης εξέδωσε συλλυπητήρια ανακοίνωση, ενώ η Γ’ αντιπρόεδρος Τ. Χριστοδουλοπούλου παραβρέθηκε στην κηδεία, όπως και ο Ν. Μανιός. Ο γνωστός ηθοποιός Φαίδων Γεωργίτσης έδωσε συγκινημένος το παρών, αναφέροντας ότι χρωστάει πολλά στο Χρίστο. Είχε και άλλες πλευρές ο σύντροφός μας, την καλλιτεχνική και την ανθρώπινη, που για πολλούς έγιναν γνωστές μετά την «αυλαία».
Τη Δευτέρα το βράδυ, ο Χρίστος το έσκασε από το νοσοκομείο: είχε μια πολύ σημαντική συνεδρίαση… Αυτό αποκάλυψε ο Αλέξανδρος Μπίστης, γιός του αξέχαστου Αντρέα, ανιψιός του Χρίστου. «Αυτός ήταν ο Χρίστος, μέχρι την ύστατη στιγμή. Ένα πολιτικό ον, ταγμένο στον αγώνα για την κοινωνική χειραφέτηση. Την ανατροπή της αδικίας. Την κομμουνιστική επανάσταση. Έζησε και πέθανε όπως ήθελε. Όρθιος και διαυγής. Σεβαστός από δικούς και αντιπάλους. Ταλαιπωρημένος μα ακατάβλητος ως την τελευταία στιγμή μιας ζωής-ιστορίας.»
Η Αντωνία Βαφειάδου αποχαιρέτησε τον Χρίστο εκ μέρους του ΕΚΚΕ με μια αναλυτική ομιλία-περιγραφή της ζωής, των αγώνων και του έργου του. «Τίμησε και πίστεψε βαθιά στις μεγάλες στιγμές του ΚΚΕ της αντίστασης, του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ, του πρώτου και του δεύτερου αντάρτικου. Εμπνεύστηκε από το Μάη του ΄68, από τον Τσε και την Πολιτιστική Επανάσταση της Κίνας», ανέφερε.
«Μένει βαριά η παρακαταθήκη που μας αφήνει πίσω του. Με βουρκωμένα τα μάτια και με σφιχτή τη γροθιά θα συνεχίσουμε στα βήματα που χάραξε με τη στάση ζωής του, που ήταν το μεγαλείο, η αξιοπρέπεια και η πίστη στο δίκιο του αγώνα. Χρίστο, θα είσαι μαζί μας στους αγώνες που έρχονται. Θα σ’ έχουμε για πάντα στην καρδιά μας και θα μας εμπνέεις, γιατί με τη στάση σου μας έκανες να φανταστούμε τον άνθρωπο της άλλης κοινωνίας, σύντροφε…», έκλεισε την ομιλία της.
Η Γαρυφαλλιά Καπετανάκη από τη νεολαία ΕΚΚΕ, είπε: «Όλα συμπυκνώνονται στο ότι ήσουν πραγματικός κομμουνιστής από την αρχή μέχρι το τέλος. Για εμάς τους συντρόφους σου, θα ζεις πάντα. Θα είσαι πλάι μας στη μεγάλη πορεία. Θα είσαι πλάι μας στην έφοδό μας στον ουρανό.»
Ακολούθησε η ομιλία του Άγγελου Χάγιου.
Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο Πάνος Γκαργκάνας «Αποχαιρετούμε με περηφάνια, ένα σύντροφο που στάθηκε πρωτοπόρος στην προσπάθεια για την ανασυγκρότηση της επαναστατικής αριστεράς. Όταν ο Χρίστος και οι σύντροφοί του ιδρύανε το ΕΚΚΕ, το Πολυτεχνείο ήτανε τρία χρόνια μακριά. Ποιος το πίστευε τότε;» «Ο Χρίστος έδειξε ότι μπορούμε να βαδίσουμε έναν άλλο δρόμο, το δρόμο της επανάστασης. Αποχαιρετούμε το σύντροφο, αλλά ταυτόχρονα τον κρατάμε μαζί μας. Στην καρδιά μας, στο νου μας, στην κοινή προσπάθεια που κάνουμε. Αντίο σύντροφε Χρίστο, δε θα σε χάσουμε ποτέ…»
Ο Γιάννης Φελέκης στη συνέχεια, είπε μεταξύ άλλων: «Ο Χρίστος έμεινε ακλόνητος σε κάποια βασικά πράγματα. Ότι ο καπιταλισμός, αυτό το βάρβαρο σύστημα, δεν μπορεί να αλλάξει χωρίς επαναστατικό κίνημα, χωρίς επαναστατικό κόμμα. Η πίστη ότι η κατάσταση δεν αλλάζει χωρίς την επανάσταση. Ότι η σοσιαλιστική επανάσταση είναι αναγκαιότητα απόλυτη.»
Ακολούθησε η Άννα Φιλίνη, που αναφέρθηκε στις δύσκολες συνθήκες της εποχής της ίδρυσης του ΕΚΚΕ στο Βερολίνο, της καθόδου στην Ελλάδα, στις συλλήψεις και τα απάνθρωπα βασανιστήρια στον Περισσό, σωματικά και ψυχικά. «Ήταν ασυμβίβαστος, ακέραιος, ανυποχώρητος αγωνιστής, κομμουνιστής που μελετούσε μαρξισμό και χρησιμοποιούσε τη διαλεκτική, έχοντας μάλιστα μεταφράσει το βιβλίο του Μάο για τις αντιθέσεις.»
Ο Γρηγόρης Δαφνής από το ΕΕΚ τόνισε: «Αποχαιρετούμε ένα σεμνό, ένα ευγενικό σύντροφο, ένα μεγάλο κομμουνιστή, ένα σύντροφο που άκουγε με σεβασμό και την αντίθετη άποψη και αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή του στον κομμουνισμό».
Ο Σωφρόνης Παπαδόπουλος από την ΟΚΔΕ, αναφέρθηκε στο ρόλο που έπαιξε ο Χρίστος και το ΕΚΚΕ στο Πολυτεχνείο και τη Νομική, στη συγκρότηση των εργοστασιακών επιτροπών και του εργοστασιακού συνδικαλισμού, στη μεγάλη διαδήλωση ενάντια στο πραξικόπημα της Χιλής, στην τεράστια διαδήλωση της πρώτης επετείου του Πολυτεχνείου στο Σκοπευτήριο, στους αγώνες κατά του ν. 330 καθώς και στη μεγάλη αγάπη του για το θέατρο και την τέχνη.
Από το Μ-Λ ΚΚΕ ο Γρηγόρης Αδαμόπουλος, χαρακτήρισε τον σ. Χρίστο, ακατάβλητο μαχητή του επαναστατικού κομμουνιστικού κινήματος, με αδιάλειπτη και μαχητική παρουσία στους ιδεολογικούς, πολιτικούς, αντιιμπεριαλιστικούς και κοινωνικούς αγώνες. Τελευταίος ομιλητής ο Κώστας Μπεκιάρης από το ΚΚΕ (μ-λ), αναφέρθηκε στην ομιλία του Χρίστου για την Πολιτιστική Επανάσταση. «Ο Χρίστος Μπίστης ήταν ένας αγωνιστής που κέρδισε επάξια τη θέση του στην ιστορία του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος. Χαίρε σύντροφε Χρίστο. Θα σε θυμόμαστε και θα σε τιμούμε».
Μπροστάρης στον αγώνα για το μέτωπο της επαναστατικής Αριστεράς
Με έκδηλη συγκίνηση ο Άγγελος Χάγιος, αποχαιρετώντας τον σύντροφο και επί 25 χρόνια συνεργάτη, ξεκίνησε την ομιλία του: «Σύντροφε Χρίστο. Είμαστε σήμερα όλοι εδώ. Οι σύντροφοί σου της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, όχι μόνο οι παλιοί αλλά και οι νεώτεροι. Ήσουν, και η παρακαταθήκη σου θα συνεχίσει να είναι στήριγμα, βασικός πυλώνας στις μάχες της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στην επόμενη περίοδο. Στις μάχες του εργατικού και λαϊκού κινήματος.»
«Είμαστε όλοι εδώ», συνέχισε, «από όλα τα ρεύματα της αριστεράς και του κινήματος. Άλλη μια φορά σε μια τέτοια δύσκολη στιγμή, επιβεβαιώνεται μια αλήθεια διαχρονική, βαθιά ταξική: Ο σεβασμός στη συνεπή επαναστατική κομμουνιστική στράτευση, στη θεωρία και στην πράξη, είναι ευρύτερος, είτε διατυπώνεται ανοιχτά είτε διατυπώνεται έμμεσα, με τη συμμετοχή στο φευγιό συντρόφων όπως ο Χρίστος, που με συνέπεια, με απαράμιλλη συνέπεια, έμεινε πιστός στις ιδέες του, στις επιλογές του. Με ερευνητικό πνεύμα, με ενωτικό πνεύμα, αλλά σταθερός απέναντι στην αστική πολιτική και στις σειρήνες του ρεφορμισμού. Αναλογίζομαι την 25χρονη κοινή περιπέτεια, ιστορική κατά τη γνώμη του Χρίστου, για την ανασυγκρότηση του κομμουνιστικού επαναστατικού κινήματος. Του πολιτικού μετώπου των αντικαπιταλιστικών επαναστατικών δυνάμεων. Και αυτά όχι ως αυτοσκοπό, για να φτιάξουμε άλλο ένα μαγαζί, αλλά για να υπερβούμε τα μαγαζιά πάνω σε αρχές και πάνω σε ταξική επαναστατική πολιτική. Μέτωπο για την εξυπηρέτηση του εργατικού και λαϊκού κινήματος.
Ο Χρίστος ήταν σταθερά προσηλωμένος στην εργατιά, στη φτωχολογιά, στις γειτονιές, που ήταν κέντρο της σκέψης του και της πράξης του. Βαθιά, ιστορική, θεωρητικά τεκμηριωμένη και ταξικά συγκροτημένη ήταν η πεποίθηση του σύντροφου Χρίστου, ότι τελικά οι δυνάμεις μέσα στην εργατική τάξη και στα μαχόμενα τμήματα της κοινωνίας είναι αστείρευτες», συνέχισε, για να το συνδέσει με τη σημερινή κατάσταση και την αναγκαιότητα της ανατροπής. «Με αυτό το ταξικό και θεωρητικά συγκροτημένο κριτήριο, ήταν κέντρο στις διεργασίες όλων των μετωπικών πρωτοβουλιών μετά το 90.» «Συνδυασμός μαχητικότητας και ευγένειας; Συμφωνώ απόλυτα. Αλλά και ένας καταπληκτικός, διαλεκτικός, γνήσιος συνδυασμός αρχών, ενότητας με βάση τα συμφέροντα της τάξης και την ιστορική προοπτική.
Καλό σου κατευόδιο σύντροφε Χρίστο. Να είσαι σίγουρος, ότι θα προσπαθήσουμε να δώσουμε όλες μας στις δυνάμεις, στο όνομα και της δικής σου συμβολής», έκλεισε την φορτισμένη ομιλία του.