Η Δώρα Κανελλοπούλου, η Βιβή Κασβίκη (δασκάλες) και η Λίτσα Φρυδά (καθηγήτρια), μέλη του Συντονισμού Εργατικών Σωματείων, Φοιτητικών συλλόγων και Συλλογικοτήτων για το Προσφυγικό/Μεταναστευτικό, μιλούν στον Κυριάκο Νασόπουλο
Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι με το νομοθετικό της πλαίσιο, εντάσσει τα προσφυγόπουλα στο εκπαιδευτικό σύστημα. Ποια είναι η πραγματικότητα;
Λίτσα: Η κυβέρνηση, με μια σαθρή από παιδαγωγικά επιχειρήματα υπουργική απόφαση, ορίζει για την εκπαίδευση των προσφύγων δομές γκετοποιημένες, εντός στρατοπέδων συγκέντρωσης και εκτός ωραρίου πρωινής λειτουργίας των δημόσιων σχολείων. Αναπαράγοντας τις λογικές εγκλεισμού των προσφύγων, γεννά και θρέφει κάθε λογής «Ωραιόκαστρα» πατώντας πάνω στον κοινωνικό συντηρητισμό, που θέλει τα προσφυγόπουλα απομονωμένα σε γκέτο και φυλακές. Ταυτόχρονα ενεργοποιεί μια στρατιά «επιστημόνων» που εμπλέκονται άμεσα με όλων των μορφών τα ΕΣΠΑ, για να επιχειρηματολογήσει υπέρ του κατάπτυστου προγράμματός της για την εκπαίδευση των προσφύγων. Παρόλα αυτά, η αλήθεια δεν κρύβεται. Κυριαρχούν οι ρατσιστικές, ξενοφοβικές πολιτικές, απολύτως εναρμονισμένες με την ΕΕ, αυτές που αντιμετωπίζουν τους φτωχούς και εκτοπισμένους από τους πολεμικούς και οικονομικούς ανταγωνισμούς σαν βαρίδι που το κράτος χρειάζεται να απαλλαγεί από αυτό! Πολιτικές ενός κοινωνικού πολέμου με πρώτα θύματα τους πρόσφυγες.
Η πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ μόνο αποκλεισμούς και περαιτέρω απομόνωση μπορεί να προκαλέσει. Με τα νομοθετήματά της παρεμποδίζει την ένταξη των προσφυγόπουλων στο σχολείο μαζί με όλα τα παιδιά. Τα προσφυγόπουλα πρέπει να ενταχθούν στο δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης, στην πρωινή δομή του, μαζί με όλους τους υπόλοιπους μαθητές.
Στα σχολειά χρειάζονται εκπαιδευτικούς, χρηματοδότηση και τους πρόσφυγες μέσα σ’ αυτά. Κάθε λογής ευκαιριακά αντιπαιδαγωγικά προγράμματα που εκπορεύονται από ΜΚΟ είναι αποτυχημένα. Οι εκπαιδευτικοί ξέρουμε πώς να δουλέψουμε με όποια γλώσσα κι αν μιλάνε οι μαθητές μας, όποια θρησκεία και να έχουν, όποιο πολιτισμικό υπόβαθρο.
Γιατί ο Συντονισμός Εργατικών Σωματείων, Φοιτητικών Συλλόγων και Συλλογικοτήτων θέτει σε πρώτη προτεραιότητα το ζήτημα της ένταξης ειδικά των προσφυγόπουλων που ζουν στα στρατόπεδα στα κανονικά σχολεία;
Δώρα: Ο Συντονισμός για το προσφυγικό θεωρεί προμετωπίδα του αγώνα του την ένταξη των προσφυγόπουλων των στρατοπέδων στην εκπαίδευση. Ιδιαίτερα αυτό το κομμάτι , το πιο βαθιά πληττόμενο, αυτό που ζει στις χειρότερες των συνθηκών, ενώ ταυτόχρονα κουβαλά όλα τα τραύματα του πολέμου και του ξεριζωμού, είναι αναγκαίο να μπει στο δημόσιο σχολείο μαζί με όλα τα παιδιά. Άλλωστε στα στρατόπεδα βρίσκονται χιλιάδες παιδιά, αποκομμένα από τον κοινωνικό ιστό, που διαμένουν σε κοντέινερ, ζει μέσα στις λάσπες, την απομόνωση χωρίς καν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Δυο κούνιες και μια τσουλήθρα για τα 1.200 παιδιά του Σκαραμαγκά. Οι ΜΚΟ και οι διάφοροι «Ευρωπαίοι» κάνουν πάρτι, σε αντίθεση με τους αλληλέγγυους, τα σωματεία, τις οργανώσεις που απαγορεύεται η πρόσβασή τους.
Δουλεύετε σε σχολεία με μεταναστόπουλα. Μπορούν να συμμετέχουν στα τμήματα παιδιά που δεν γνωρίζουν τη γλώσσα και ποιες είναι οι δομές που χρειάζεται να υπάρξουν για να βοηθηθεί η ομαλή ένταξή τους στο σχολείο;
Βιβή: Ο πρώτος μύθος σχετίζεται με την αδυναμία των αλλοδαπών μαθητών να ενταχθούν στο δημόσιο ελληνικό σχολείο λόγω της γλώσσας. Πρέπει να δει κανείς με τα μάτια του το πόσο χαρούμενα είναι όταν βρίσκονται στο σχολείο, το πώς διψάνε να μάθουν ελληνικά για να μπορέσουν να επικοινωνήσουν με το περιβάλλον και τους συμμαθητές τους. Αυτοσχεδιάζουν, μιλούν με τα χέρια τους, με γκριμάτσες, με σκόρπια ελληνικά και αγγλικά αλλά κυρίως με το βλέμμα τους, ένα βλέμμα που λέει τα πάντα και περιμένει τα πάντα από τον εκπαιδευτικό και τους συμμαθητές τους που αποτελούν γι’ αυτά μια καινούρια βάρκα για ένα καλύτερο ταξίδι με ούριο άνεμο, φως και χρώμα.
Ο δεύτερος μύθος αφορά στα προβλήματα που δημιουργούνται αυτομάτως με την είσοδο των παιδιών αυτών στις σχολικές μονάδες. Το μόνο πρόβλημα το οποίο δημιουργείται είναι πως πέφτει φως στα σκοτάδια του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Φως που αναδεικνύει τις ανύπαρκτες υποστηρικτικές δομές του σχολείου (τάξεις υποδοχής, μείωση προσωπικού, τμήματα ένταξης, ενισχυτική διδασκαλία, επιστημονική υποστήριξη των σχολικών μονάδων από παιδοψυχολόγους, συνεχής επιμόρφωση εκπαιδευτικών κ.λπ.). Αναδεικνύουν την πολιτική, την εκπαιδευτική και την κοινωνική ένδεια, αυτά που μάταια προσπαθεί η κυβέρνηση να κρύψει κάτω από το χαλί της επικοινωνιακής της πολιτικής στέλνοντας τους πρόσφυγες και τα παιδιά τους σε εναλλακτικά γκέτο. Αναδεικνύουν το ρατσισμό και την ξενοφοβία μιας μειονότητας, ευτυχώς, της ελληνικής κοινωνίας.
Το Ωραιόκαστρο είναι ο κανόνας; Ποια είναι η εμπειρία σας από τα σχολεία που δουλεύετε και από τις εγγραφές προσφυγόπουλων που κάνατε ως σωματείο μαζί με άλλα εκπαιδευτικά σωματεία και το Συντονισμό;
Δώρα: Οι αντιδράσεις του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του Ωραιοκάστρου αποτελούν ευτυχώς την εξαίρεση στον κανόνα. Οι γονείς και οι μαθητές σχολείων που γράφτηκαν προσφυγόπουλα άνοιξαν κυριολεκτικά την αγκαλιά τους και υποδέχτηκαν τους νέους μαθητές προσφέροντας παιχνίδια και γλυκίσματα για το καλωσόρισμα, ενώ αρκετοί από αυτούς προσφέρθηκαν να καλύψουν τυχόν ανάγκες τους σε εκπαιδευτικό υλικό (τετράδια, ξυλομπογιές, μολύβια κ.λπ.). Συγκινητική είναι και η αντίδραση των μαθητών που άνοιξαν αμέσως τις παρέες τους στους νέους τους συμμαθητές αποκλείοντας κάθε ενδεχόμενο περιθωριοποίησής τους. Εμείς γνωρίζουμε από την εμπειρία μας πως η ένταξη των προσφυγόπουλων στο σχολεία μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά για το συμφέρον του συνόλου του μαθητικού πληθυσμού. Εδώ να υπογραμμίσουμε πως η συνύπαρξη όλων των παιδιών σε κοινό χώρο (ελληνικό δημόσιο σχολείο) αποτελεί την αναγκαία συνθήκη για την ομαλή ένταξη και κοινωνικοποίησή τους στην ελληνική πραγματικότητα.
Για μας τους δασκάλους, τους γονείς και τους μαθητές, όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως φυλής, γλώσσας, φύλου, θρησκείας, εθνικότητας, έχουν τα ίδια δικαιώματα. Θέλουμε και διεκδικούμε με αποφασιστικότητα δημόσια σχολεία ανοιχτά σε όλα τα παιδιά, ιδιαίτερα αυτά που προέρχονται από ευπαθείς ομάδες, από τα φτωχά στρώματα της κοινωνίας. Και δε θα σταματήσουμε έως ότου το καταφέρουμε!
Ποια είναι συγκεκριμένα η δράση του Συντονισμού σε αυτό το θέμα;
Λίτσα: Στόχος του συντονισμού είναι να εξασφαλίσει την εγγραφή των παιδιών στα πρωινά τμήματα των σχολείων μαζί με όλα τα άλλα παιδιά, και ιδιαίτερα των προσφυγόπουλων που διαμένουν στα στρατόπεδα. Για το σκοπό αυτό, κυκλοφόρησε ένα γράμμα σε αραβικά, φαρσί και αγγλικά, για να ενημερώσει τους γονείς των προσφυγόπουλων καταρχάς ότι είναι δικαίωμά τους να γράψουν τα παιδιά τους στα δημόσια σχολεία, κάτι που επιμελώς τους αποκρύπτουν όλες οι επίσημες αρχές, οι ΜΚΟ κλπ. Ταυτόχρονα, να μπορέσουν να κατανοήσουν τους λόγους για τους οποίους το να ασκήσουν αυτό το δικαίωμά τους είναι σημαντικό και αναγκαίο. Στα στρατόπεδα που “φιλοξενούν” πολλές εκατοντάδες παιδιά σχολικής ηλικίας, κυκλοφορήσαμε αιτήσεις στις οποίες οι γονείς δηλώνουν ότι επιθυμούν την εγγραφή των παιδιών τους στα σχολεία, σύμφωνα με τους νόμους που υποχρεώνουν την πολιτεία να τους παρέχει την ίδια εκπαίδευση με τα ελληνόπουλα. Ειδικά από το Σκαραμαγκά συγκεντρώσαμε εκατοντάδες αιτήσεις. Ο Συντονισμός, μαζί με τα Εκπαιδευτικά Σωματεία της περιοχής και αντιπροσωπεία προσφύγων γονέων από το Σκαραμαγκά πραγματοποιήσαμε παράσταση στη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Γ’ Αθήνας. Εκεί αντιμετωπίσαμε υπεκφυγές, μισόλογα και τα γνωστά εμπόδια που ορθώνει η κυβερνητική πολιτική των απογευματινών «τμημάτων για τα προσφυγόπουλα» και των παραρτημάτων εντός του γκέτο των στρατοπέδων. Παρόλα αυτά, με την επιμονή των γονέων, των Σωματείων και του Συντονισμού, ήδη τα πρώτα παιδιά ξεκίνησαν να φοιτούν σε Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια κοντά στο Σκαραμαγκά και το επόμενο διάστημα πολύ περισσότερα θα γραφτούν και θα καταφέρουν να πάνε σχολείο.
Πώς σκέφτεστε να συνεχίσετε;
Βιβή: Στόχος του Συντονισμού είναι να σπάσουμε στην πράξη τις απαγορεύσεις στην εκπαίδευση των προσφυγόπουλων από τα στρατόπεδα, να υπάρξει σε όλη την Ελλάδα τελικά ένα μεγάλο κύμα αιτήσεων που να δηλώνει την επιθυμία των προσφύγων να γράψουν τα παιδιά τους σε κανονικά σχολεία και να υποχρεώνει την κυβέρνηση σε αυτή την κατεύθυνση. Οι εκατοντάδες αιτήσεις που συγκεντρώνουμε σε όλη την Ελλάδα αποκαλύπτουν τα επικοινωνιακά παιχνίδια της κυβέρνησης. Ταυτόχρονα, η μαζική διεκδίκηση όλου του υποστηρικτικού πλαισίου είναι βασικό μας μέλημα. Η ίδρυση τάξεων υποδοχής ώστε τα προσφυγόπουλα να διδαχτούν τη γλώσσα, η εξασφάλιση μέσων μεταφοράς προς τα σχολεία είναι εξαιρετικά σημαντικά για εμάς. Το επόμενο διάστημα θα προχωρήσουμε με συνέντευξη Τύπου για όλα αυτά τα ζητήματα.