«Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει ένα τεράστιο βήμα στην πολιτική συνείδηση του κόσμου. Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή μία πλειοψηφία που να στηρίζει την πρόταση για ένα νέο εργατικό κόμμα», τονίζει στο Πριν, η Νταρλέτα Σκραγκς, μέλος των κινημάτων «15$ Now!», «Black lives matter» και «Million Student March» καθώς και της οργάνωσης «Socialist Alternative» από το Σικάγο.
Συνέντευξη στον Κώστα Γούση και την Ελένη Τριανταφυλλοπούλου
Μετάφραση: Ελένη Τριανταφυλλοπούλου
Το κίνημα για τα 15 δολάρια έγερε στο προσκήνιο τις έντονες μισθολογικές ανισότητες, ανάμεσα στις οικονομικές ελίτ και στους χαμηλοαμειβόμενους εργαζόμενους
Πώς ξεκίνησε το κίνημα για τα 15 δολάρια και πώς θα περιέγραφες συνολικά την κατάσταση του εργατικού κινήματος στις ΗΠΑ σήμερα;
Προσωπικά συμμετείχα στην πρωτοβουλία «15$ τώρα», η οποία απευθύνεται σε εργαζόμενους του τομέα της ταχυεστίασης (fast food), αλλά και σε όλους τους χαμηλόμισθους με βασική διεκδίκηση τα 15 δολάρια την ώρα ως κατώτατο μισθό. Η πρώτη προσπάθεια έγινε στο Σηάτλ, όπου η Κσαμά Σαουάντ (Κshama Sawant), μέλος της οργάνωσής μας, εκλέχθηκε δημοτικός σύμβουλος και η θέση της βοήθησε στην ανάδειξη του αγώνα για τα 15 δολάρια, δίνοντας το παράδειγμα και σε άλλες πόλεις της Αμερικής. Μέχρι τώρα υπάρχουν επιμέρους νίκες αυτού του κινήματος, όμως η γενική εικόνα είναι αρκετά δύσκολη. Το ποσοστό του εργατικού δυναμικού που είναι γραμμένο σε σωματεία είναι εξαιρετικά χαμηλό, ιδιαίτερα στον ιδιωτικό τομέα είναι οργανωμένο μόνο το 6%. Είναι μεγάλη πρόκληση να οργανωθεί όλο αυτό το δυναμικό, καθώς πολλοί φοβούνται ότι θα χάσουν τη δουλειά τους αν είναι μέλη σωματείου ή αν συμμετέχουν σε μία απεργία. Το κίνημα για τα 15 δολάρια κατάφερε να αποκτήσει μεγάλη στήριξη ενός ευρύτερου κόσμου που παλεύει ώστε να αυξηθεί ο ελάχιστος μισθός. Έχει ακόμα καταφέρει να φέρει στο προσκήνιο τις έντονες μισθολογικές ανισότητες, ανάμεσα στις οικονομικές ελίτ που διαρκώς κερδοφορούν και στους χαμηλοαμειβόμενους εργαζόμενους, στοχοποιώντας εταιρείες όπως τα Mc Donalds, τα Starbucks κτλ. Σχεδόν τα μισά σωματεία στήριξαν τον συγκεκριμένο αγώνα αλλά υπήρχε σαφές όριο σε αυτήν τη στήριξη λόγω των δεσμών τους με το Δημοκρατικό Κόμμα που στην ουσία δεν ήθελε ο αγώνας αυτός να νικήσει. Η Χίλαρι Κλίντον βεβαίως τον εκμεταλλεύτηκε επικοινωνιακά. Το Ρεπουμπλικανικό κόμμα προφανώς είχε εξ αρχής εναντιωθεί και προσπάθησε να αποτρέψει αυτό το κίνημα.
Πιστεύεις ότι υπάρχει σύνδεση αυτής της νέας ριζοσπαστικοποίησης με το κίνημα ¨Occupy¨ του 2011;
Το κίνημα «Occupy» το 2011 ήταν αποτέλεσμα της δραματικής χειροτέρευσης των όρων διαβίωσης μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, απέναντι και στην απάντηση της κυβέρνησης που έδωσε δισεκατομμύρια σε αυτούς που προκάλεσαν την κρίση. Εξέφρασε την οργή του κόσμου που είχε συσσωρευτεί όλα αυτά τα χρόνια και για πρώτη φορά ήρθαν συγκρουσιακές πολιτικές στο προσκήνιο, ενώ ο κόσμος μιλούσε για την πάλη των τάξεων. Όλοι μιλούσαν για το 99% ενάντια στο 1%, για τις βαθιές ανισότητες ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς. Ήταν ένα μαζικό κίνημα αντίδρασης σε όλα αυτά που συνέβαιναν, αλλά δεν κατάφερε να αποκτήσει συγκεκριμένο περιεχόμενο πάλης και αιτήματα. Γι’ αυτό και εν τέλει ηττήθηκε και το καπηλεύτηκε το Δημοκρατικό Κόμμα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το κίνημα «Occupy» έβαλε τις βάσεις σε αυτό που βλέπουμε τώρα στο κίνημα για τα 15 δολάρια.
Και εσύ η ίδια απολύθηκες επειδή συμμετείχες σε απεργία στα πλαίσια του κινήματος «15$ τώρα». Θα μπορούσες να μας μιλήσεις λίγο και για αυτήν την εμπειρία;
Δούλεψα για 9 μήνες στην εταιρία σεκιούριτι Bricks, όπου παραλάμβανα χρηματαποστολές. Πρόκειται για επικίνδυνη δουλειά για τους εργαζόμενους, καθότι μεταφέρουν συνεχώς χρήματα και υπάρχει μεγάλος κίνδυνος για ληστείες. Οι εργασιακές σχέσεις είναι πολύ κακές, οι εργαζόμενοι δεν παίρνουν πάνω από 10-11 δολάρια την ώρα για δουλειές που απαιτούσαν πολλές δεξιότητες, ενώ δουλεύουν 16-17 ώρες τη μέρα. Παράλληλα δεν είναι καθόλου εύκολο να πάρει κάποιος ρεπό ή άδεια, ενώ δεν καλύπτουν ούτε ιατρικοφαρμακευτική περίθαλψη, ούτε και τα συντάξιμα. Όσο δούλευα σε αυτή την εταιρία, συνέβαλα στο να οργανωθούν οι εργαζόμενοι και να κάνουν 24ωρη απεργία διεκδικώντας 15 δολάρια την ώρα. Η εργοδοσία απάντησε με εκφοβισμούς και απολύσεις εργαζόμενων που ήταν μέλη του σωματείου και δωροδοκούσε τους εργαζόμενους να ψηφίσουν όχι στην απεργία. Εν τέλει, χάσαμε για 10 ψήφους, διότι οι εργαζόμενοι φοβήθηκαν από τις απειλές, ενώ η δική μου συμμετοχή στην κινητοποίηση οδήγησε και στην απόλυσή μου.
Εκτός από το κίνημα για τα 15 δολάρια, συμμετέχεις ενεργά και στο κίνημα «Black Lives Matter». Τι χαρακτηριστικά έχει πάρει το συγκεκριμένο κίνημα;
Πρόκειται για ένα κίνημα που είναι άμεσα συνδεδεμένο με το εισόδημα, την ανισότητα, τη συστημική οικονομική καταπίεση που αγγίζει ιδιαίτερα τους έγχρωμους και τους Λατίνους. Όπως θα έχετε δει στις ΗΠΑ, υφιστάμεθα έντονη κρατική αστυνομική καταστολή. Σκοτώνουν έγχρωμους στο δρόμο μόνο με βάση κάποιες υποψίες. Το κίνημα «Black life matters» ήταν η απάντηση σε πολλά χρόνια καταπίεσης και απογοήτευσης, που δημιούργησε συσσωρευμένη οργή σε μεγάλα κομμάτια του κόσμου και ειδικά της νεολαίας. Το θυμό που δημιουργείται όταν καθημερινά βιώνεις τη διάκριση του να είσαι αυτόματα ύποπτος εξαιτίας του χρώματός σου, την ίδια στιγμή που αγωνίζεσαι για να βιοπορίσεις την οικογένειά σου. Παράλληλα με τον υπαρκτό φόβο του να δεχθείς τα πυρά της αστυνομίας στη μέση του δρόμου, μόνο και μόνο επειδή φαίνεσαι ύποπτος.
Πρόσφατα έφυγε από τη ζωή ο Μοχάμεντ Άλι. Βλέπεις να υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ του «Black Lives Matter» και των μαύρων κινημάτων της δεκαετίας του ’60; Τι σημαίνουν για τους νέους φυσιογνωμίες σαν τον Μοχάμεντ Άλι σήμερα στις ΗΠΑ;
Σίγουρα σημαίνει και συμβολίζει πολλά πράγματα, ειδικά για τους πιο πολιτικοποιημένους νέους, αυτούς που αγωνίζονται. Ωστόσο υπάρχει ένα κενό στην ιστορική ανάλυση, ειδικά όσον αφορά την πολιτική κατεύθυνση του κινήματος, το αν θα κινείται σε μία αντικαπιταλιστική, αντιιμπεριαλιστική λογική ή όχι. Και αυτός είναι και ο βασικός λόγος που σήμερα στην Αμερική υπάρχουν πολλαπλές εκφράσεις του κινήματος των μαύρων Αμερικανών. Υπάρχουν εντός του και εθνικιστικές τάσεις, ακόμα και τάσεις που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως αστικές, εκπροσωπώντας τα συμφέροντα του καπιταλιστικού συστήματος. Ή ακόμα και πιο επιχειρηματικές εκφάνσεις και ακτιβιστικές πρακτικές που προάγονται μέσω ΜΚΟ, δημιουργώντας επαγγελματίες ακτιβιστές υπό πληρωμή. Και σε πολλές περιπτώσεις αυτή η συσσωρευμένη οργή γίνεται πεδίο εκμετάλλευσης πολιτικών καμπανιών, από ανθρώπους που βάζουν υποψηφιότητα στον πολιτικό κόσμο. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Βαλτιμόρης και του υποψήφιου δημάρχου Ντε Ρέι Μακέσον, όπου την ίδια στιγμή που συμμετείχε στο «Black Lives Matter» και που στήριζε την πολιτική του καμπάνια πάνω στην έντονη κοινωνική ανισότητα των μαύρων, λάμβανε επιχορηγήσεις από την Wells Fargo, εταιρεία που κατέστρεψε κυριολεκτικά τη Βαλτιμόρη και ειδικά τη μαύρη κοινότητα την περίοδο της στεγαστικής κρίσης.
Ωστόσο, υπήρχε και μία αυθόρμητη έκφραση του κινήματος κόντρα σε όλα τα παραπάνω. Αυτή που αναδείχτηκε στο Φέργκιουσον μετά το θάνατο του Μάικλ Μπράουν και στη Βαλτιμόρη μετά το χαμό του Φρέντυ Γκρέι. Αυτή όντως ήταν μία ριζοσπαστική έκφραση ευρύτερων πληττόμενων κομματιών, που δεν άνηκαν σε υποκινούμενες ομάδες ή ΜΚO. Ήταν ένα κίνημα με ιδιαίτερα ταξικά χαρακτηριστικά, το οποίο δέχτηκε ακραία βίαιη καταστολή, με πολλούς από τους συμμετέχοντες να διώκονται ποινικά και να βρίσκονται σήμερα σε φυλακές.
Ανάγκη η δημιουργία
νέου εργατικού κόμματος
Κατάργηση του δικομματικού
συστήματος στις ΗΠΑ
Θα μπορούσες να πας πεις και μερικά πράγματα για το νεολαιίστικο κίνημα ενάντια στα σπουδαστικά χρέη, το «Million Student March»;
Στις ΗΠΑ έχουμε τόσα πολλά επιμέρους κινήματα και πρωτοβουλίες. Στην πραγματικότητα βέβαια όλες συνδέονται. Αναφορικά με το «Million Student March», πρόκειται για ένα κίνημα ενάντια στα χρέη των φοιτητών. Δυστυχώς είμαστε από τις λίγες χώρες όπου η εκπαίδευση και ειδικά η τριτοβάθμια εκπαίδευση όχι μόνο δεν είναι δωρεάν, αλλά έχει ιδιωτικοποιηθεί πλήρως. Πλέον ακόμα και η πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση ιδιωτικοποιείται. Ιδιαίτερα όμως τα χρέη των φοιτητών έχουν αναδειχθεί σε ένα εξαιρετικά μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα. Ο μόνος τρόπος για να έχεις πλέον πρόσβαση στην εκπαίδευση είναι το να υποθηκεύσεις τη ζωή σου με χρέη. Για το λόγο αυτό το «Μillion Student March» επιδιώκει να κινητοποιήσει τους φοιτητές, να ξαναζωντανέψει μέσα από το συγκεκριμένο επίδικο το φοιτητικό κίνημα και να διεκδικήσει συγκεκριμένα αιτήματα, όπως τη διαγραφή όλων των σπουδαστικών δανείων (που αγγίζουν τα 1,3 τρισ. δολάρια), αλλά και δημόσια εκπαίδευση, 15 δολάρια ελάχιστο μισθό για όλους τους εργαζόμενους φοιτητές και τους εργαζόμενους στα πανεπιστήμια. Αλλά και σε σχέση με το κίνημα του «Βlack Lives Matter», αναδεικνύει την ανάγκη για κατάργηση όλων των διακρίσεων μέσα και στο χώρο της εκπαίδευσης.
Πώς βλέπεις να διαμορφώνονται οι πολιτικές εξελίξεις; Διαφαίνεται κατά τη γνώμη σου από αυτή τη ριζοσπαστικοποίηση η συγκρότηση ενός αντικαπιταλιστικού ρεύματος στις ΗΠΑ;
Πιστεύω ότι τα τελευταία χρόνια έχει γίνει ένα τεράστιο βήμα στην πολιτική συνείδηση του κόσμου. Ακόμα και ο Ομπάμα για έναν ευρύτερο κόσμο σήμαινε ότι οι συνθήκες ίσως γίνουν καλύτερες, ιδιαίτερα για τη μαύρη κοινότητα, όμως ο κόσμος είδε ότι δεν είναι τόσο απλό να βελτιωθούν τα πράγματα και ότι δεν άλλαξε κάτι ουσιαστικό. Και αυτό οδήγησε στο γεγονός ότι στις τωρινές εκλογές, υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι κόσμου, απογοητευμένο, που φαίνεται να δείχνει μία αδιαφορία για τις πολιτικές εξελίξεις. Ισχύει βέβαια και ότι και οι Ρεπουμπλικάνοι φάνηκαν να αποκτούν κάποιο ρεύμα, και να εισέρχονται δυναμικά στο σκηνικό, ιδιαίτερα σε ορισμένες πόλεις που παραδοσιακά θεωρούνταν των Δημοκρατικών, όπως για παράδειγμα το Σικάγο όπου είδαμε για κυβερνήτη τον Ράουνερ, ο οποίος είναι ένας δισεκατομμυριούχος που αυτοχρηματοδότησε την προεκλογική του καμπάνια. Με τον Σάντερς δημιουργήθηκε ένα κλίμα ανάτασης σε αρκετό κόσμο, καθώς για πρώτη φορά ένας υποψήφιος μιλούσε για πράγματα και αιτήματα που διεκδικούμε και που η μεγάλη πλειοψηφία έχει ανάγκη, και είχε και μία Ιστορία με τη συμμετοχή του στους αγώνες για όλα αυτά. Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή μία πλειοψηφία που να στηρίζει την πρόταση για ένα νέο εργατικό κόμμα, η οργάνωσή μας βέβαια στηρίζει μία τέτοια πρόταση. Θεωρούμε ότι είναι αναγκαία η δημιουργία ενός κόμματος που θα εκφράσει το 99% και ταυτόχρονα θα είναι με την κατάργηση του δικομματικού συστήματος στις ΗΠΑ. Εμείς προσπαθούμε να παλέψουμε για ένα διαφορετικό σύστημα εκλογής, για να μπορεί ο κόσμος να έχει και μία τρίτη επιλογή και να μπορεί να ψηφίζει εν τέλει τον υποψήφιο που πραγματικά θέλει.