Αντιμέτωπο με μια συνολική επίθεση του συστήματος βρίσκεται σήμερα το κίνημα στη Γαλλία, το οποίο αντέχει και αποκτά μεγαλύτερη δύναμη λόγω του ποδοσφαιρικού τουρνουά Γιούρο, σημειώνει στη συνέντευξή του στο Πριν, ο Φιλίπ Αλκόι, μέλος του επαναστατικού κομμουνιστικού ρεύματος του Νέου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος (ΝΡΑ)
Συνέντευξη στην Ελένη Τριανταφυλλοπούλου
Η νεολαία και οι εργαζόμενοι στη Γαλλία βρίσκονται ήδη στον τέταρτο μήνα των κινητοποιήσεων. Πώς θα περιέγραφες την εξέλιξη του κινήματος;
Έπειτα από τέσσερα χρόνια κυβέρνησης του Σοσιαλιστικού Κόμματος, οι εργαζόμενοι και η νεολαία αντέδρασαν σε μια προσπάθεια επικύρωσης ενός νόμου που πρόκειται να υποβαθμίσει ριζικά τις συνθήκες εργασίας και διαβίωσής τους. Ιδιαίτερα η νεολαία, της οποίας ένα μεγάλο κομμάτι ήδη ζει σε συνθήκες έντονης επισφάλειας, μπήκε, σχεδόν από την πρώτη στιγμή, στην πρωτοπορία του κινήματος. Οργάνωσε Γενικές Συνελεύσεις και προσπάθησε να δομήσει το κίνημά της σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο με το Εθνικό Φοιτητικό Συντονιστικό, στο οποίο συμμετείχαν όλες οι σχολές που τελούσαν υπό κατάληψη.
Η ενότητα με την εργατική τάξη υπήρξε από την αρχή κεντρικό διακύβευμα, αλλά και στόχος του νεολαιίστικου κινήματος. Οι συνδικαλιστικές γραφειοκρατίες όμως έκαναν τα πάντα για να εμποδίσουν τη δημιουργία αυτού του μετώπου, ενώ προσπάθησαν να συγκρατήσουν τις διαδικασίες οργάνωσης του αγώνα σε μια λογική γενικής απεργίας με διάρκεια. Μέσα από αυτή την αδυναμία, γεννήθηκαν και αναδείχτηκαν οι Ολονυκτίες (Nuit Debout), για να απαντήσουν ακριβώς σε αυτό το μπλοκάρισμα εκ μέρους των συνδικαλιστικών ηγεσιών. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι με αυτά τα χαρακτηριστικά σηματοδοτείται η πρώτη φάση του κινήματος, που διαρκεί από τις αρχές Μάρτη ως τις αρχές Μάη. Πλέον έχουμε εισέλθει σε μια δεύτερη φάση, όπου, τελικά, τη σκυτάλη από τη νεολαία παίρνει ο κορμός της εργατικής τάξης.
Ποιοι κλάδοι και ποια συνδικάτα βρίσκονται σήμερα στην πρώτη γραμμή των απεργιών; Πώς συμμετέχει σε αυτή τη φάση η νεολαία;
Οι βασικοί κλάδοι που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του κινήματος σήμερα είναι τα διυλιστήρια, οι σιδηροδρομικοί (που αγωνίζονται όχι μόνο ενάντια στο νόμο Eλ Κομρί, αλλά και σε έναν άλλο νόμο, που αφορά συγκεκριμένα τον τομέα των σιδηροδρόμων), καθώς και οι εργάτες στα λιμάνια, το μετρό και τα λεωφορεία στο Παρίσι (παρόλο που η συμμετοχή τους στην απεργία παραμένει μειοψηφική), αλλά και οι εργαζόμενοι στον τομέα της καθαριότητας (σκουπιδιάρηδες, αποτεφρωτές απορριμμάτων κ.ά.). Περιστασιακά στις απεργιακές κινητοποιήσεις συμμετέχουν και άλλοι κλάδοι της μισθωτής εργασίας, κυρίως τις ημέρες των γενικών απεργιών.
Από την άλλη, το κλείσιμο των πανεπιστημίων και των σχολών και η εξεταστική περίοδος οδήγησαν στην απόσυρση μεγάλου τμήματος της σπουδάζουσας και μαθητιώσας νεολαίας από τις κινητοποιήσεις. Ωστόσο, υπάρχει ακόμη ένα τμήμα της νεολαίας που κινητοποιείται μέσω των Ολονυκτιών. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην περιοχή του Παρισιού οργανώθηκε ένα συντονιστικό κινητοποιημένων φοιτητών, το οποίο προσπαθούμε να φέρουμε σε επαφή με την «Επιτροπή Γενικής Απεργία» των Ολονυκτιών.
Πιστεύεις πως αυτή η νέα έκφραση του κινήματος των πλατειών μέσα από τις Ολονυκτίες βοήθησε στην εξέλιξη του κινήματος;
Η «Nuit Debout» είναι μια έκφραση του ίδιου του κινήματος. Ακόμη κι αν αυτή έχει πολλά όρια, η ύπαρξή της εκφράζει την επιθυμία ενός κομματιού της νεολαίας να κινητοποιηθεί, την ανάγκη τους για διάλογο, για συζητήσεις για πολύ ευρύτερα ζητήματα, γύρω από το ποια κοινωνία θα μπορούσαμε να οικοδομήσουμε.
Οι συμμετέχοντες στη «Nuit Debout» ήταν αρχικά καχύποπτοι απέναντι στα κόμματα και τα συνδικάτα, αν και κατά πολύ λιγότερο σε σχέση με το κίνημα των αγανακτισμένων στις πλατείες (Indignados). Παρ’ ότι οι συνελεύσεις δεν έχουν πλέον την ίδια μαζικότητα, υπήρξε σαφής μεταστροφή του κλίματος σε σχέση με τη σύνδεσή του με το οργανωμένο εργατικό κίνημα. Το γεγονός αυτό έστρεψε το κίνημα στο να προσπαθήσει να συνδεθεί με την εργατική τάξη και στο να επιχειρήσει με τον τρόπο του να συμβάλει στην κατεύθυνση της γενικής απεργίας, ακόμη και αν δεν είναι πάντοτε πολύ σαφείς οι ιδέες ως προς το πώς αυτή η σύνδεση μπορεί να υλοποιηθεί.
Πώς και κατά πόσο επηρέασε την εξέλιξη του κινήματος το γεγονός ότι ο Ολάντ προσπάθησε να περάσει τον εργασιακό νόμο παρακάμπτοντας το Κοινοβούλιο; Τι ρόλο έπαιξε το ζήτημα της δημοκρατίας, ειδικά μετά το καθεστώς έκτακτης ανάγκης που ακολούθησε τα τρομοκρατικά χτυπήματα του Νοεμβρίου;
Η χρήση του άρθρου 49.3 (αντίστοιχο του Προεδρικού Διατάγματος στην Ελλάδα) σηματοδότησε, κατά κάποιον τρόπο, την εκκίνηση του «δεύτερου γύρου» των κινητοποιήσεων. Οι εργαζόμενοι και η νεολαία το εξέλαβαν ως πρόκληση εκ μέρους της κυβέρνησης (70% του γαλλικού λαού αντιτίθεται στην εργασιακή μεταρρύθμιση), αλλά και ως αντιδημοκρατικό ελιγμό.
Πράγματι, το γεγονός αυτό εμφανίζεται ως το τελευταίο επεισόδιο σε μια σειρά από μέτρα που περιορίζουν τις δημοκρατικές ελευθερίες, τα οποία υιοθετήθηκαν μετά τα τρομοκρατικά χτυπήματα. Ωστόσο, οι επιθέσεις στα θεμελιώδη δημοκρατικά δικαιώματα έγιναν εμφανείς και ιδιαίτερα έντονες και μετά το ξέσπασμα του κινήματος, με την έντονη αστυνομική και δικαστική καταστολή που υφιστάμεθα εδώ και αρκετούς, πλέον, μήνες.
Πώς αντιδρά η κυβέρνηση στις τελευταίες εξελίξεις; Ποια είναι η κυρίαρχη συζήτηση στα ΜΜΕ;
Μετά την εκκίνηση της δεύτερης φάσης των κινητοποιήσεων, με τους εργαζομένους και τις δικές τους αγωνιστικές μεθόδους στην πρώτη γραμμή, η ρητορική της κυβέρνησης (και των ΜΜΕ) πέρασε από το να κατηγορεί τους διαδηλωτές ως «ταραξίες» στην καταγγελία των απεργών ως «απαγωγέων που κρατούν ομήρους». Εδώ και μερικές εβδομάδες ξεδιπλώνεται μια βίαιη προπαγανδιστική καμπάνια εκ μέρους της κυβέρνησης και των κεντρικών ΜΜΕ που στοχεύει στην ποινικοποίηση του κινήματος. Την ίδια στιγμή ο Ολάντ δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει την αστυνομία για να διαλύσει τις απεργίες και τα μπλοκαρίσματα των εργατών των διυλιστηρίων!
Τα κυρίαρχα ΜΜΕ αποδείχθηκαν ακόμα μία φορά πιστοί σύμμαχοι της κυβέρνησης και της εργοδοσίας. Στο πλαίσιο αυτό, δεν είναι τυχαίο το ότι αναδείχτηκαν εναλλακτικά αγωνιστικά μέσα ενημέρωσης, όπως π.χ. η καθημερινή ειδησεογραφική ιστοσελίδα Révolution Permanente.
Ήρθε στο προσκήνιο το «δεν πάει άλλο»
Αμφισβήτηση των κυρίαρχων πολιτικών κομμάτων
Ποια πιστεύεις ότι είναι η κινητήρια δύναμη πίσω από αυτό το κίνημα; Είναι ο νόμος για τα εργασιακά ή είναι κάτι βαθύτερο από αυτό;
Η εναντίωση στο νόμο για τα εργασιακά επέτρεψε –κατά κάποιον τρόπο– σε χιλιάδες ανθρώπους να εκφράσουν το «δεν πάει άλλο» με τις ανυπόφορες συνθήκες εργασίας, την ανεργία, την επισφάλεια και τη δυσκολία αξιοπρεπούς επιβίωσης. Την ίδια στιγμή αποτέλεσε αφορμή στο να αναμετρηθεί ένα ευρύτερο δυναμικό της πληττόμενης πλειοψηφίας με πιο βαθιά ερωτήματα και πολιτικές, όπως είναι η καταγγελία των κυρίαρχων πολιτικών κομμάτων, αλλά και η κατ’ επίφαση δημοκρατία που επιδεικνύουν.
Η αντικαπιταλιστική Αριστερά στέκει πολύ αδύναμα σήμερα στη Γαλλία. Και η απεργιακή κίνηση σε τομείς-κλειδιά της οικονομίας, όπου η ανατρεπτική Αριστερά έχει πολύ μικρή (ή και καμία) επιρροή, δεν μπορεί παρά να τονίζει αυτή την αδυναμία.
Ωστόσο, γίνεται σαφές ότι αυτό το κίνημα είναι μια χρυσή ευκαιρία για την ενδυνάμωση ενός αντικαπιταλιστικού ρεύματος που θα ενισχύσει και τις επαναστατικές δυνάμεις. Χιλιάδες νέοι κινητοποιούνται για πρώτη φορά και ψάχνουν απαντήσεις σε ερωτήματα που είναι βαθύτερα και ξεπερνούν το ζήτημα του εργασιακού νόμου.
Πώς βλέπεις τα επόμενα βήματα του κινήματος; Είναι εφικτό να νικήσει; Τι θα σημαίνει αυτό για το μέλλον της Ευρώπης;
Το κίνημα συνεχίζει παρά το γεγονός πως δεν κατορθώνει να μαζικοποιηθεί όσο ενδεχομένως θα θέλαμε. Ωστόσο οι εργαζόμενοι σε μεγάλη κλίμακα δείχνουν μεγάλη πρόθεση να αγωνιστούν. Σε αυτό πρέπει να συνυπολογιστεί πως η έναρξη του Γιούρο 2016 μπορεί να αποτελέσει έναν παράγοντα που θα ενισχύσει τη δύναμη των απεργών. Επιπλέον, πρέπει να σημειώσουμε πως η κυβέρνηση φαίνεται πλέον να είναι αδύναμη. Η δημοτικότητα τόσο του προέδρου, όσο και του πρωθυπουργού είναι στο ναδίρ και η κοινοβουλευτική πλειοψηφία εμφανίζεται διχασμένη. Για όλους αυτούς τους λόγους, παρά τις αδυναμίες του κινήματος, μπορούμε να πούμε πως η κατάσταση παραμένει ανοιχτή.
Αξίζει ακόμα να σημειώσουμε ότι αυτό που συμβαίνει στη Γαλλία σήμερα είναι υψίστης σημασίας και μπορεί να έχει επιπτώσεις πολύ πέρα από τα σύνορά της χώρας. Γι’ αυτό το λόγο και η εργοδοσία και οι δυνάμεις του κεφαλαίου σε μια σειρά από άλλες χώρες θέλουν ο Ολάντ να αντέξει απέναντι στα όσα συμβαίνουν στους δρόμους της Γαλλίας. Και αυτό διότι ξέρουν ότι μια νίκη των εργατών και της νεολαίας στη Γαλλία θα μπορούσε να αποτελέσει έμπνευση σε όσους βιώνουν την εκμετάλλευση σε ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά και πέρα από αυτή! Μια νίκη για τους εργαζομένους στη Γαλλία είναι μια νίκη για το σύνολο των λαϊκών στρωμάτων που υπόκεινται σε πολιτικές λιτότητας σε όλο τον κόσμο. Και για το λόγο αυτό ελπίζουμε ότι πολύ σύντομα οι εργαζόμενοι από άλλες χώρες θα ενισχύσουν τον αγώνα μας μπαίνοντας και οι ίδιοι σε τροχιά απεργιών!
(*) Μετάφραση από τα Γαλλικά: Άλκηστη Πρέπη, Ελίνα Σαουσoπούλου
