του Παναγιώτη Μαυροειδή
Όσο μεγάλη καθυστέρηση, από πολιτική άποψη υπήρξε στη διαφοροποίηση και αποχώρηση της Αριστερής Πλατφόρμας από τον ΣΥΡΙΖΑ και τη συγκυβέρνησή του με τους ΑΝΕΛ, άλλο τόσο βιαστικά, με παλαιοκομματικούς όρους (κέντρο ο Πρόεδρος και οι νυν βουλευτές) και με το βλέμμα στην εκλογική επιβίωση, συγκροτήθηκε ο σχηματισμός της Λαϊκής Ενότητας. Ακόμη ταχύτερη όμως φαίνεται πως είναι η διολίσθηση του νέου φορέα στις πολιτικές θέσεις του, πράγμα που συναρτάται με την όλο και πιο ετερόκλητη σύνθεσή του, που είναι σε εξέλιξη. Από τη σύντομη Προγραμματική Διακήρυξή της, σε ότι αφορά τα ζητήματα της συμμετοχής της Ελλάδας στην ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση, η ΛΑΕ φάνηκε πως θα κινηθεί γύρω από το σχήμα «πάλη για κατάργηση των μνημονίων και αν χρειαστεί έξοδος από την ευρωζώνη. Δεν θέτουμε θέμα αποχώρησης από την ΕΕ, αν όμως αυτό τεθεί εκ των πραγμάτων, θα γίνει δημοψήφισμα». Αν μη τι άλλο, με πλήρη αγνόηση της τραγικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ στο κεφαλαιώδες αυτό ζήτημα, πλήρης υποβάθμιση της ανάγκης σχεδιασμένης και συνειδητής προετοιμασίας για τη ρήξη και την έξοδο από την ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σε ότι αφορά το χρέος η ΛΑΕ κάνει λόγο για «διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους». Μιλά για στάση πληρωμών και ανάληψη πολιτικών και νομικών ενεργειών και πρωτοβουλιών σε αυτή την κατεύθυνση, που παραπέμπει περισσότερο σε αναγνώριση, διαπραγμάτευση και απόρριψη της μονομερούς διαγραφής. Σχεδόν ότι δοκίμασε ο ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς αποτέλεσμα.
Στο καθ’ αυτό οικονομικό και κοινωνικό μέρος του προγράμματος, η ΛΑΕ κάνει λόγο για «σταδιακή αύξηση των κατώτατων μισθών, συντάξεων και επιδομάτων ανεργίας (…) σε συνδυασμό με τους αναπτυξιακούς ρυθμούς». Δεν υπάρχει ούτε καν νύξη στην επαναφορά του βασικού στα 751 ευρώ, που ήταν στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, απουσιάζει κάθε αναφορά στους άλλους μισθούς πλην του κατώτατου, ενώ έχει τη σημασία της, η συσχέτιση με τους αναπτυξιακούς ρυθμούς, παραπέμποντας σε μια λογική «πρώτα σταθεροποίηση κα μετά βλέπουμε».
Η ΛΑΕ δέχτηκε μεγάλη επίθεση από τις συστημικές δυνάμεις, ειδικά για το θέμα του εθνικού νομίσματος, σε επανάληψη του σκηνικού που είχε παιχτεί με το ΣΥΡΙΖΑ το 2012. Από τη μεριά της απάντησε με σταδιακή απόσυρση οποιασδήποτε ρηξιακής αναφοράς στο ζήτημα αυτό, εστιάζοντας στην κατάργηση των μνημονίων. Παράλληλα δεν τόλμησε να παρουσιάσει ένα εναλλακτικό σχέδιο εξόδου από την ευρωζώνη, έστω ως σχέδιο Β, σε σύνδεση και με περιγραφή μέτρων εναντίον του κεφαλαίου στην Ελλάδα. Ακριβώς αυτό είναι και το στοιχείο που την οδήγησε να χάσει γρήγορα σημαντικό μέρος της δυναμικής της. Παρά την κατά φαινόμενα εξασφάλιση της εισόδου της στη Βουλή, η ΛΑΕ δε φαίνεται να μπορεί να αποτελέσει ισχυρό πόλο αναφοράς για το ευρύτερο δυναμικό που αποστοιχίζεται και αποχωρεί από το ΣΥΡΙΖΑ, ειδικά όσους κινούνται αριστερά.
Η συνεργασία με τον Μανώλη Γλέζο και ειδικά τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, πρόσθεσε σαφώς ψήφους στη ΛΑ.Ε, μετατοπίζει όμως ορατά τον πολιτικό άξονα του νέου συσχετισμού από την αντιφατική έστω ρήξη με την ευρωζώνη, στα ζητήματα της δημοκρατίας, της διαφθοράς και της διαπλοκής του πολιτικού συστήματος, χωρίς την αναγκαία ένταξή τους σε μια αντισυστημική κατεύθυνση. Πολύ περισσότερο οι εναγκαλισμοί με το Ρωμανιά των ΑΝΕΛ, τον Φωτόπουλο και άλλους ΠΑΣΟΚοδίαιτους… Σε μια κίνηση με συμβολική αλλά και πολιτική σημασία, κεντρική ομιλήτρια στην προεκλογική συγκέντρωση της Αθήνας ήταν η Ζωή Κωνσταντοπούλου, με χαιρετισμούς από τους Π. Λαφαζάνη και Μ. Γλέζο. Ενώ σε καμία παρέμβαση δεν ακούστηκε το παραμικρό σε κατεύθυνση ρήξης με την ευρωζώνη, η Πρόεδρος της Βουλής δεν έχασε την ευκαιρία να θέσει τη δική της ατζέντα, ανακοινώνοντας ότι ο πρώην ΥΠΟΙΚ Γ. Βαρουφάκης, υποστηρικτής του ευρώ, θα αναλάβει από κοινού με την ΛΑΕ πρωτοβουλία για τη συγκρότηση πανευρωπαϊκού μετώπου για προώθηση του Σχεδίου Β’. Το σχέδιο αυτό περιστρέφεται γύρω από την ιδέα της δημοκρατικής και κοινωνικής αναδόμησης της ευρωζώνης και της ΕΕ.
Σε αυτό το φόντο, δεν είναι καθόλου παράξενο, που οι εξ αριστερών τάσεις που συσπειρώθηκαν στη ΛΑ.Ε (προερχόμενοι από ΣΥΡΙΖΑ ή και εκτός αυτού), έχουν αρκετά υποβαθμισμένο πολιτικό ρόλο και παρουσία στα ψηφοδέλτια ή και άλλα ρεύματα όπως το Σχέδιο Β και ο Α. Αλαβάνος, απουσιάζουν σχεδόν πλήρως. Ταυτόχρονα, η έλλειψη οποιασδήποτε αυτοκριτικής για την στήριξη της ηττημένης πολιτικής στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ, θέτει για πολλούς αγωνιστές ερωτήματα πολιτικής αξιοπιστίας με τα οποία η ΛΑΕ θα αναμετρηθεί σύντομα.