Η αύξηση των ποσοστών της ΕΑΑΚ σε πανελλαδικό επίπεδο για ακόμα μια χρονιά και η ανάδειξή της σε 3η δύναμη δείχνουν ότι στη νέα κατάσταση που διαμορφώθηκε υπάρχει ένα αρκετά υπολογίσιμο ρεύμα εντός της σπουδάζουσας νεολαίας που όχι μόνο δεν υποχωρεί, αλλά εναντιώνεται στην ασκούμενη πολιτική και αναζητά απαντήσεις για το μέλλον.
των Κώστα Δαμανάκη, Γιώργου Μανούρα
Οι φετινές φοιτητικές εκλογές αποτέλεσαν το πρώτο δείγμα για τις διαθέσεις της σπουδάζουσας νεολαίας, μετά και την εκλογή της νέας συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Μπορεί τους τελευταίους μήνες στο φοιτητικό κίνημα, όπως συνολικά και στο λαϊκό, να είχε επικρατήσει μια λογική αναμονής και ανάθεσης στην κυβέρνηση, για να ικανοποιήσει τα αιτήματά του, ωστόσο η φετινή χρονιά χαρακτηρίστηκε από μεγάλους αγώνες των φοιτητών.
Η νέα συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΑΝΕΛ μπορεί να εκλέχθηκε κάτω από τις προσδοκίες του λαού για σταμάτημα της λιτότητας, αλλά γρήγορα επιβεβαίωσε το χαρακτήρα της κυβέρνησης αστικής διαχείρισης εντός του πλαισίου της ΕΕ και του χρέους. Συγκεκριμένα, όσον αφορά το κομμάτι των πανεπιστημίων, είχαμε ήδη τα πρώτα δείγματα γραφής της πολιτικής που θα ακολουθήσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Το νέο πολυνομοσχέδιο για τα πανεπιστήμια, παρότι ικανοποιεί κάποια αιτήματα του φοιτητικού κινήματος, στην ουσία δεν λύνει κανένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η σπουδάζουσα νεολαία.
Ταυτόχρονα, στο επίπεδο της οικονομίας, η λογική «ούτε ρήξη, ούτε υποταγή» που είχε ο ΣΥΡΙΖΑ στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές, γρήγορα και μοιραία κατέληξε στη λογική του «έντιμου συμβιβασμού» και όπως αποδεικνύεται τις τελευταίες μέρες, στη σύναψη νέου Μνημονίου και νέων αντιλαϊκών μέτρων.
Όλα τα παραπάνω δεδομένα δώσανε έναν πολύ κρίσιμο χαρακτήρα στις φετινές φοιτητικές εκλογές. Σε αυτό το πλαίσιο η απαξίωση των καθεστωτικών παρατάξεων ανοίγει προοπτικές αλλά παραμένει ακόμα ανεπαρκής. Η διάλυση της ΠΑΣΠ είναι καθολική, καθώς σημειώνει μεγάλη πτώση σε ψήφους και ποσοστό για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά, ενώ δεν φαίνεται καμία προοπτική ανασυγκρότησης ούτε μπορεί να πατήσει στο φοιτητικό κίνημα κάποιο σχέδιο νέας «Κεντροαριστεράς». Το γεγονός ότι η ΔΑΠ δεν καρπώνεται καθόλου αυτή την κάμψη και σημειώνει και η ίδια νέα πτώση κατά 800 ψήφους είναι ιδιαίτερα θετικό. Ωστόσο η παρουσία της ΔΑΠ ως πρώτης δύναμης σε ΑΕΙ και ΤΕΙ διατηρείται χωρίς μεγάλες απώλειες σε ποσοστά, ενώ φαίνεται να επηρεάζεται ελάχιστα η δυναμική της σε μαζικούς συλλόγους όπως το Πανεπιστήμιο Πειραιά και η Πάντειος. Είναι εμφανές ότι η νεολαία της Νέας Δημοκρατίας αξιοποιεί την παρουσία της ως μοναδικό συντηρητικό πόλο εντός των σχολών, για να διατηρήσει τις δυνάμεις της και να συνενώσει γύρω της όλη τη δεξιά πολυκατοικία, που εμφανίζεται διασπασμένη στην κεντρική πολιτική σκηνή. Το πλέον ανησυχητικό όμως είναι ότι η ΔΑΠ έχει επιρροή σε φοιτητές από εργατικά και λαϊκά στρώματα, καθώς προσαρμόζει την πολιτική της στις νέες βάρβαρες συνθήκες. Η διαπλοκή με καθηγητικά και επιχειρηματικά συμφέροντα για ένα κομμάτι ψωμί, η πραγματοποίηση σεμιναρίων με αμφίβολης εγκυρότητας πιστοποιητικά και μια σειρά άλλων μεθόδων αποτελούν τη νέα όψη του ατομικού δρόμου που είναι ιδιαίτερα θελκτική σε χιλιάδες νεολαίους οι οποίοι δεν βλέπουν προοπτική στον συλλογικό αγώνα και τη διεκδίκηση.
Η αύξηση των ποσοστών των υπολοίπων αριστερών δυνάμεων (ΠΚΣ και ΑΡΕΝ) δεν μπορεί να δώσει τις πραγματικές απαντήσεις που αναζητά όλο αυτό το ρεύμα το οποίο γυρνά την πλάτη στις ΔΑΠ-ΠΑΣΠ και εναντιώνεται στις πολιτικές των προηγούμενων χρόνων.
Η άνοδος της Πανσπουδαστικής έρχεται σαν απότοκη μιας λογικής ανάθεσης που προωθούσε όλο το προηγούμενο διάστημα μέσα στους συλλόγους, ανάγοντας τη λύση στους «αγωνιστές των ΔΣ» και την εκλογική ενίσχυσή της στις εκλογές. Με τη στάση που κρατάει μέχρι σήμερα δεν μπορεί να συμβάλει σε ένα αγωνιστικό κίνημα ανατροπής της ασκούμενης πολιτικής, αφού σπέρνει τις «χαμηλες προσδοκίες» μέσα στους φοιτητικούς συλλόγους και ενισχύει τη γραφειοκρατία και την απομαζικοποίηση των συλλογικών διαδικασιών.
Η εκλογική άνοδος της ΑΡΕΝ, εντελώς αναντίστοιχη με την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στις βουλευτικές εκλογές, δεν σημαίνει με τη σειρά της μήνυμα αντεπίθεσης του φοιτητικού κινήματος. Πρόκειται για παροδική ενίσχυση που δεν μπορεί να την ξεκολλήσει από την 5η θέση και έρχεται ύστερα από δύο χρόνια σημαντικής υποχώρησης. Η ΑΡΕΝ στους συλλόγους εκπροσωπεί τον κυβερνητικό συνδικαλισμό, ενισχύοντας την αναμονή και την ανάθεση στην κυβερνητική πολιτική. Η πρότασή της για το φοιτητικό κίνημα είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη, καθώς το οδηγεί στην ενσωμάτωση και στη συνδιαλλαγή με τα υπουργεία.
Η αύξηση των ποσοστών της ΕΑΑΚ σε πανελλαδικό επίπεδο για ακόμα μια χρονιά και η ανάδειξή της σε 3η δύναμη πρώτη φορά στην ιστορία της δείχνουν ότι στη νέα κατάσταση που διαμορφώθηκε, υπάρχει ένα αρκετά υπολογίσιμο ρεύμα εντός της σπουδάζουσας νεολαίας που όχι μόνο δεν υποχωρεί, αλλά εναντιώνεται στην ασκούμενη πολιτική και αναζητά απαντήσεις για το μέλλον. Δεν αρκείται στο «ρεαλισμό» της κυβερνητικής πολιτικής εντός των πλαισίων της ΕΕ ούτε στο «ρεαλισμό» των άλλων δυνάμεων που δρουν στους φοιτητικούς συλλόγους, αλλά πιστεύει στο «ρεαλισμό» της ανατροπής και των αγώνων με βάση τις ανάγκες των φοιτητών.
Το αποτέλεσμα των φετινών εκλογών και η άνοδος των ποσοστών της ΕΑΑΚ πρέπει να αναβαθμίσουν τα καθήκοντα της αντικαπιταλιστικής πτέρυγας εντός των πανεπιστημίων. Μπροστά στις μάχες που έρχονται τους επόμενους μήνες με το νέο πακέτο μέτρων η ΕΑΑΚ πρέπει να πρωτοστατήσει εντός των φοιτητικών συλλόγων στην οργάνωση του φοιτητικού κινήματος, για να βγει στο δρόμο και να συγκρουστεί με τα νέα Μνημόνια. Οφείλει να ενισχυθεί η μαζικότητα του κινήματος μέσα από την ενίσχυση των αμεσοδημοκρατικών γενικών συνελεύσεων και του συντονισμού τους. Οφείλει η ΕΑΑΚ να φέρει στο προσκήνιο όλο το αντικαπιταλιστικό ρεύμα αμφισβήτησης που υπάρχει αυτή τη στιγμή εντός της νεολαίας, να το συγκροτήσει και να συμπαρασύρει όλο το υπόλοιπο νεολαιίστικο και λαϊκό κίνημα, για να σημάνει η λαϊκή αντεπίθεση και η ανατροπή των πολιτικών της ΕΕ και του κεφαλαίου
Ανάγκη για ένα μεγάλο θαρρετό βήμα
Στις 13 Μαΐου πραγματοποιήθηκε ένα πρώτο μεγάλο «δημοψήφισμα» μετά την κυβερνητική εναλλαγή της 25ης Γενάρη και μάλιστα στο πιο ανήσυχο κομμάτι της κοινωνίας, στη νεολαία που σπουδάζει. Είναι αυτό το κομμάτι της κοινωνίας που χαρακτηρίζεται από έντονη αβεβαιότητα όχι απλά για το μέλλον του αλλά και για το ίδιο το παρόν του. Η εκλογική άνοδος, λοιπόν, και ενίσχυση της αντικαπιταλιστικής πτέρυγας μέσα στα ελληνικά πανεπιστήμια έρχεται να αποδείξει με τον πιο περίτρανο τρόπο ότι υπάρχει εκείνη η μαγιά ανήσυχων πνευμάτων στη νέα γενιά που δεν βολεύονται με ψίχουλα. Ενισχύεται εκείνο το ρεύμα από άκρη σε άκρη σε όλη την Ελλάδα που γνωρίζει πολύ καλά ότι «από τα τσακάλια δεν ξεφεύγεις με ευχές και παρακάλια», δεν ξεφεύγεις με τα επιχειρηματικά πλάνα της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ, δεν ξεφεύγεις προσκυνώντας τους εκφραστές του σάπιου αστικού μπλοκ μέσα στις σχολές, δεν ξεφεύγεις με ευχολόγια για κριτική στήριξη στην κυβέρνηση, όπως προτάσσει η ΑΡΕΝ, αλλά ούτε με αγωνιστές στα ΔΣ με μια ιδιόμορφη «αριστερή κυβέρνηση» εντός των πανεπιστημίων, όπως εκφράζει η ΠΚΣ. Η άνοδος της ΕΑΑΚ σε πόλεις όπως τα Γιάννενα, το Ηράκλειο, το Ρέθυμνο αλλά και η Κέρκυρα εκτός της «παραδοσιακής» της καταγραφής στις μεγάλες πόλεις στέλνει το ελπιδοφόρο μήνυμα για πανελλαδικού χαρακτήρα αναζωογόνηση του φοιτητικού κινήματος.
Έχει φτάσει ο καιρός να κάνουμε ένα θαρρετό βήμα το οποίο να μπορέσει όχι απλά να αγκαλιάσει και να εκφράσει τα πιο ταξικά παιδιά εντός των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ, για να δημιουργήσουμε εκείνες τις δομές συσπείρωσης και παραγωγής πολιτικού προγράμματος και μαχητικής κινηματικής απάντησης από τους ίδιους τους φοιτητές για τον εαυτό τους και για όλη τη νεολαία. Έχει έρθει η ώρα μέσα από τις μάχες που έχουμε μπροστά μας, κόντρα στο νέο μνημόνιο αλλά και τις αποπληρωμές των δόσεων προς τους ξένους τοκογλύφους με τα λεφτά των σπουδών και των οικογενειών μας, να βαδίσουμε το δρόμο της εργατικής πολιτικής μέσα στις σχολές. Για να πάρουν οι ίδιοι οι φοιτητές τις ζωές τους στα χέρια τους με όχημα τις συλλογικές τους διαδικασίες, τις γενικές τους συνελεύσεις και να πουν όχι στο χαμήλωμα των προσδοκιών μας. Να αποσπάσουμε πλευρές της λειτουργίας του πανεπιστημίου από τα τσιράκια του κεφαλαίου που κάνουν κουμάντο στις σχολές μας και να τολμήσουμε όχι απλά να ορθώσουμε την πρόταση μας για το πανεπιστήμιο των αναγκών μας αλλά και ποιος και για ποιον θα το ελέγχει. Να τολμήσουμε να χτίσουμε τους θεσμούς της δικής μας δημοκρατίας από τα κάτω και έξω από τα όρια της αστικής νομιμότητας και των οργάνων διοίκησης, μέσα από αιρετούς και ανακλητούς εκπρόσωπους από τις διαδικασίες βάσης με πανελλαδικό συντονισμό τους στο Μόνιμο Συντονιστικό Γενικών Συνελεύσεων.
Για να γίνει πράξη αυτή η πρόταση οφείλει η ΕΑΑΚ. τώρα να προχωρήσει στην άμεση μαζικοποίηση των σχημάτων της πανελλαδικά αλλά και να διευρυνθεί με δεκάδες αγωνιστές και νέα σχήματα σε όσες σχολές δεν υπάρχει. Τώρα χρειάζεται στροφή εργατική, με ταξικό πρόσημο στα ΤΕΙ, για να μπορέσει να εκφράσει τα στρώματα εκείνα της σημερινής εργατικής βάρδιας που σήμερα δυσκολεύονται να σπουδάσουν. Δίχως αυτή την αναγκαία στροφή και απεύθυνση, τα βήματα μας θα είναι τραγικά αργά. Απέναντι σε ό,τι βιώνει η νεολαία είναι ιστορική ευθύνη για τη δική μας Αριστερά να καταφέρει να κάνει άλματα στην πολιτική της πρόταση και στη συγκρότησή της με τέτοιους όρους, ώστε να μετατρέπει τις σπίθες σε φωτιές.