του Γεράσιμου Λιβιτσάνου
Μόνον ως δείκτης της… «μνημονιακότητας» της επικείμενης συμφωνίας με τους «δανειστές» μπορεί να εκληφθεί η πολιτική πρωτοβουλία του υπουργού Επικρατείας Νίκου Παππά, ο οποίος έθεσε –την Πέμπτη το βράδυ– με τον πλέον ευθύ και απόλυτο τρόπο θέμα κομματικής πειθαρχίας προς την κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, δηλώνοντας παράλληλα αισιόδοξος για την επίτευξη της συμφωνίας μέσα στο επόμενο διάστημα. Αυτό μόλις τέσσερεις ημέρες μετά τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, όπου ναι μεν καταγράφηκε ισχυρή τάση σκεπτικισμού έναντι της υπό εξέλιξη διαπραγμάτευσης πλην όμως συνολικά οι τοποθετήσεις εντός του κομματικού οργάνου κατέδειξαν μια συνολική αποδοχή της λογικής των ευρωμονόδρομων.
Ο Νίκος Παππάς, σε τηλεοπτική του συνέντευξη, εκφράζοντας προφανώς την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ έδωσε ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς το εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος. Δήλωσε σαφώς ότι είναι ίσως ανεκτές διαφοροποιήσεις σε επιμέρους θέματα όχι όμως στο κεντρικό ζήτημα της πολιτικής κατεύθυνσης που αφορά την ενσωμάτωση της κυβερνητικής πολιτικής στους άξονες που θα ορίσει ο συμβιβασμός με την ΕΕ, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ. Όπως χαρακτηριστικά επισήμανε, «μπορεί να υπάρχουν φωνές που δυσπιστούν. Εντάξει. Επειδή όμως όλοι γνωριζόμαστε στον ΣΥΡΙΖΑ και πολλοί από μας έχουμε κυβερνητική ευθύνη και κρινόμαστε όχι από όσα θα πούμε εδώ, εκεί, σε ένα κομματικό όργανο ή σε ένα παράθυρο της τηλεόρασης αλλά από την τελική απόφαση. Και η συμφωνία η οποία θα έρθει στη Βουλή θα έχει την υπογραφή μας, την ψήφο μας ή την άρνηση της ψήφου μας. Εκεί λοιπόν νομίζω ότι άπαξ άπαντες θα κριθούμε και θα τεθούμε ενώπιον των δικών μας ευθυνών». Μάλιστα επισήμανε ότι σε περίπτωση που καταψηφιστεί από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ η συμφωνία που θα έρθει στη Βουλή, τότε «θα υπάρξει θέμα δεδηλωμένης». Αναρωτήθηκε ρητορικά: «Αν δηλαδή, αν υπάρχει μια πλειοψηφία από τα σπάργανα της οποίας θα προκύψουν ευάριθμες αμφισβητήσεις ώστε να μη συγκεντρώνονται 150 ψήφοι, τότε δεν θα υπάρξει ζήτημα;».
Η συγκεκριμένη τοποθέτηση του στενού συνεργάτη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα καταδεικνύει αφενός την αποφασιστικότητα της ηγετικής του ομάδας να κινηθεί σε πολιτικές αστικής διαχείρισης που δεν θα αμφισβητούν την τροχιά προσαρμογής στους ασφυκτικούς κανόνες της ευρωζώνης και αφετέρου το… χαρακτήρα εκτόνωσης που αποδίδει στις εσωκομματικές διαδικασίες του κυβερνώντος κόμματος. Την ίδια στιγμή σε ένα καθεστώς μεγάλης χρονικής πίεσης η κυβέρνηση διαφαίνεται ότι θα προχωρήσει στην υπογραφή συμφωνίας που απλώς θα κατανέμει χρονικά με διαφορετικό τρόπο από την προηγούμενη κυβέρνηση τα όσα προβλέπονταν στο περίφημο μέιλ Χαρδουβελη. Ενδεικτική ως προς αυτό ήταν η αναφορά του Νίκου Παππά στο θέμα του ασφαλιστικού. Όπως χαρακτηριστικά είπε, «αυτό το πρόβλημα είναι ένα πρόβλημα που είτε ήμασταν σε πρόγραμμα είτε δεν ήμασταν θα το είχαμε. Είτε ήμασταν στην ΕΕ είτε όχι, θα το είχαμε. Το ασφαλιστικό στην Ελλάδα έχει δομηθεί με τέτοιον τρόπο ώστε να είναι κατατεμαχισμένο με ειδικές πρόνοιες για μερικές ομάδες, με ειδικές ρυθμίσεις οι οποίες δεν εξηγούνται εύκολα σε ένα διεθνές πλαίσιο. Δηλαδή, υπάρχουν συστήματα πρόωρων συνταξιοδοτήσεων τα οποία δεν είναι πολύ εύκολο να τα εξηγήσεις». Ουσιαστικά επιβεβαίωσε τις πληροφορίες σχετικά με το γεγονός ότι η επικείμενη συμφωνία θα περιλαμβάνει «τεμαχισμό» των μνημονιακών μέτρων για την κοινωνική ασφάλιση σε δυο στάδια. Αρχικά θα υπάρξει «τσεκούρι» στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και άμεση συγχώνευση των ασφαλιστικών ταμείων σε τρεις μόνο φορείς κοινωνικής ασφάλισης και στη συνέχεια θα εκπονηθούν μέτρα για τη βιωσιμότητα των ταμείων που θα στηρίζονται στις αναλογιστικές μελέτες οι οποίες θα ολοκληρωθούν μέσα στο καλοκαίρι. Επι της ουσίας δηλαδή η συζήτηση αφορά αναπόφευκτα μείωση των συντάξεων, αύξηση των ορίων ηλικίας και περικοπές λειτουργικών δαπανών. Σαφέστατος άλλωστε ως προς αυτό ήταν ο Νίκος Παππάς, σημειώνοντας ότι «αυτή τη στιγμή θα υπάρξουν παρεμβάσεις οι οποίες δεν θα επηρεάζουν το βιοτικό επίπεδο. Για παράδειγμα, δεν είναι κακό να έχεις ένα ενιαίο ταμείο ή λίγα ταμεία ή να μην έχεις ειδικά προνόμια για ειδικές επαγγελματικές κατηγορίες που ασκούσαν πολιτική πίεση. Δεν είναι κακό. Κακό είναι να πηγαίνεις σε μια διαδικασία ενοποποιήσεων η οποία συμπιέζει προς τα κάτω όλα τα δικαιώματα».
Έπειτα από όλα αυτά προφανώς μοιάζει… ανέκδοτο η ψηφοφορία στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ όπου υπερψηφίστηκε η πρόταση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με 95 ψήφους υπερ και 75 να τάσσονται υπέρ της ενσωμάτωσης τροπολογίας που να υπαγορεύει «ρήξη» σε περίπτωση που οι δανειστές επιμείνουν σε «ταπεινωτική συμφωνία». Αξίζει να σημειώσουμε ότι ίσως για πρώτη φορά σε κομματικό κείμενο του ΣΥΡΙΖΑ υιοθετείται η άποψη περί της ανάγκης χαμηλών πρωτογενών πλεονασμάτων. Δηλαδή υπέρ της αποδοχής των λογικών πλήρους αποπληρωμής του χρέους και παραμονής στο ευρώ «πάση θυσία».