Η ανάπτυξη 10.000 στρατιωτών στη γαλλική πρωτεύουσα, με εντολή του προέδρου Ολάντ, με στόχο την αύξηση της δημοτικότητάς του και με αφορμή την επίθεση στo Σαρλί Εμπντό, αποτελεί κομβικό σημείο στην πορεία
της αστικής δημοκρατίας σε ολόκληρη την ήπειρο.
του Άρη Χατζηστεφάνου
Στην ιστορία της ανθρωπότητας υπάρχει πάντα μια συγκεκριμένη διαδικασία με την οποία η δημοκρατία (Republic) δίνει τη θέση της στη δικτατορία ή την αυτοκρατορία (Imperium). Είναι η στιγμή που οι στρατιωτικές δυνάμεις αναπτύσσονται στο εσωτερικό της χώρας την οποία έχουν ορκιστεί να προστατεύουν από εξωτερικούς εχθρούς. Στην Ευρώπη η πρώτη τέτοια κίνηση έγινε το βράδυ της 10ης προ 11η Ιανουαρίου του 49 π.Χ., όταν οι λεγεώνες του Ιούλιου Καίσαρα διαβήκαν τον ποταμό Ρουβίκωνα και κινήθηκαν προς τη Ρώμη. Παραβίασαν έτσι την αρχή που έλεγε ότι μόνο οι πραίτορες, που εκτελούσαν αστυνομικά καθήκοντα, είχαν το δικαίωμα να πλησιάζουν την πρωτεύουσα φέροντας οπλισμό.
Με αφορμή την τρομοκρατική επίθεση εναντίον του Σαρλί Εμπντό, η ιστορία επαναλαμβάνεται, καθώς στρατιωτικές δυνάμεις σε ολόκληρη την Ευρώπη διέβησαν τον Ρουβίκωνα πραγματοποιώντας ένα σιωπηλό πραξικόπημα. Ακολουθώντας το παράδειγμα της τρομοκρατικής επίθεσης στο μαραθώνιο της Βοστώνης το 2013, που επέτρεψε στην αμερικανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση να θέσει σε εφαρμογή ένα γιγαντιαίο πρόγραμμα για την ευκολότερη χρήση στρατιωτικών δυνάμεων σε αστικά κέντρα αλλά και την ταχύτερη στρατιωτικοποιήση της αστυνομίας, η Ευρώπη γνωρίζει τη δική της Βοστώνη στο Παρίσι. Η ανάπτυξη 10.000 στρατιωτών στη γαλλική πρωτεύουσα, με εντολή του προέδρου Φ. Ολάντ, αποτελεί κομβικό σημείο στην πορεία της αστικής δημοκρατίας σε ολόκληρη την ήπειρο. Η εικόνα των πάνοπλων γάλλων στρατιωτών που από τη μια μέρα στην άλλη σταμάτησαν να φρουρούν κτήρια γαλλικών συμφερόντων σε πρώην αποικίες της Αφρικής και αναπτύχθηκαν γύρω από τον Πύργο του Άιφελ είναι ενδεικτική για ότι πρόκειται να ακολουθήσει.
Το παράδειγμα της Γαλλίας ακολούθησε αμέσως το Βέλγιο, όπου εκατοντάδες μέλη των ειδικών δυνάμεων του στρατού αναπτύχθηκαν στις Βρυξέλλες για τη φύλαξη κυβερνητικών κτηρίων, πρεσβειών και εβραϊκών συναγωγών. Παρόμοιες κινήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη και στη Γερμανία, όπου η κυβέρνηση είχε τροποποιήσει σιωπηλά τη νομοθεσία, ώστε να επιτρέπει την ανάπτυξη των ενόπλων δυνάμεων στο εσωτερικό της χώρας. Ήδη από τις 3 Ιουλίου του 2012 το γερμανικό συνταγματικό δικαστήριο είχε δώσει άδεια στις ένοπλες δυνάμεις να επιχειρούν και εντός των γερμανικών συνόρων. Ανατρέποντας προηγούμενες αποφάσεις οι δικαστές έκριναν ότι ο στρατός μπορεί να παρέμβει σε «εξαιρετικά σοβαρά περιστατικά», για να συνδράμει το έργο της αστυνομίας ή για να αντιμετωπίσει φυσικές καταστροφές. Το ιστορικό της σχετικής απόφασης ξεκινά το 2006, όταν η κυβέρνηση των σοσιαλδημοκρατών και των Πρασίνων προώθησε τη λεγόμενη Νομοθετική Πράξη για την Ασφάλεια των Αερομεταφορών, με την οποία έδινε το δικαίωμα στην πολεμική αεροπορία να καταρρίπτει αεροσκάφη τα οποία είχαν τεθεί υπό τον έλεγχο αεροπειρατών.
Με επίκεντρο πάντα τη Γαλλία οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επιχειρούν τώρα να συντονίσουν τη δράση των μυστικών τους υπηρεσιών. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι σε πρόσφατες συναντήσεις για θέματα ασφαλείας που πραγματοποιήθηκαν στις Βρυξέλλες συμμετείχε και ο αμερικανός στρατηγός Μάικλ Χάιντεν, πρώην διευθυντής της CIA και επικεφαλής της NSA. Ο Χάιντεν θεωρείται ένας από τους «αρχιτέκτονες» των παράνομων παρακολουθήσεων αμερικανών πολιτών που πραγματοποιούσε η κυβέρνηση Μπους και συνέχισε ο Μπαράκ Ομπάμα.
Μια από τις νέες τάσεις που προωθείται από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι η δυνατότητα της αστυνομίας να αφαιρεί τα διαβατήρια πολιτών οι οποίοι θεωρούνται ύποπτοι για την τέλεση αξιόποινων πράξεων και τρομοκρατικών ενεργειών. Στις ΗΠΑ, όπου δοκιμάστηκαν πρώτη φορά σχετικές αποφάσεις, παρατηρείται το φαινόμενο τα νέα μέτρα να αποκτούν διευρυμένη ισχύ και να μην εφαρμόζονται αποκλειστικά σε άτομα σχετικά με ισλαμική τρομοκρατία – όπως αρχικά διατείνονταν οι αρχές.
Μια από τις πρώτες αποφάσεις που λήφθηκαν σε πανευρωπαϊκό επίπεδο είναι ότι οι αεροπορικές εταιρείες θα είναι υποχρεωμένες να διατηρούν αρχεία για τις κινήσεις των επιβατών τους για διάστημα πέντε χρόνων.
Η επίθεση στο Σαρλί Εμπντό ανατρέπει ντε φάκτο πρόσφατες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, που απαγόρευαν ρητά την παρακολούθηση και αποθήκευση προσωπικών πληροφοριών από χρήστες κινητής τηλεφωνίας και ιδιαίτερα δημοσιογράφους.
Η γαλλική πρόβα πραξικοπήματος πέρασε σε λίγα 24ωρα στην άλλη πλευρά της Μάγχης, καθώς η πάντα έτοιμη βρετανική κυβέρνηση έλαβε σειρά μέτρων για την ακόμη πιο ασφυκτική παρακολούθηση των πολιτών της. Η σημαντικότερη απόφαση του βρετανού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον αφορά την απαγόρευση της κρυπτογράφησης των μηνυμάτων στο Ιντερνετ, που θα επιτρέπει στις αρχές ασφαλείας να παρακολουθούν ευκολότερα τους πολίτες. Για μια αναπτυγμένη κοινωνία, όπου το διαδίκτυο αποτελεί κομβικό σημείο της επαγγελματικής και προσωπικής ζωής κάθε ανθρώπου, οι προτάσεις του Κάμερον, οι οποίες απηχούν ανάλογες σκέψεις του προέδρου Ομπάμα, ισοδυναμούν με τη ζωή σε ένα σπίτι με γυάλινους τοίχους ή την παρουσία υπαλλήλου της Ασφάλειας συνεχώς στο σαλόνι. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι προτάσεις του Κάμερον θα καταστήσουν παράνομη τη χρήση ακόμη και εφαρμογών για κινητά τηλέφωνα, όπως το Γουάτς Απ, που χρησιμοποιούν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο.
Καθώς η κρυπτογραφία αναπτύσσεται και σε εφαρμογές που χρησιμοποιούνται καθημερινά από εκατομμύρια χρήστες του Ιντερνετ και των κινητών τηλεφώνων σε όλο τον κόσμο, τα κράτη-Μεγάλος Αδερφός της Δύσης καλούνται να δημιουργήσουν μια κυβερνοασφάλεια δύο ταχυτήτων. Στόχος είναι να προστατεύουν τις επικοινωνίες του κράτους και των μεγάλων επιχειρήσεων, ενώ ταυτόχρονα να καταργήσουν κάθε μορφή προσωπικού απορρήτου των πολιτών. Ακολουθώντας την κλασική γραμμή σκέψης κάθε δικτατορικού καθεστώτος που λέει ότι, αν δεν έχεις κάτι να κρύψεις, δεν έχεις τίποτα να φοβάσαι, τα καθεστώτα της Δύσης χρησιμοποιούν κάθε τρομοκρατική επίθεση σαν πρόσχημα για να επιβάλουν τους νέους όρους του παιχνιδιού.