Αυτή την εβδομάδα πέθανε, σε βαθιά γεράματα, ο Μαρσέλ Ράιχ-Ράνιτσκι, ένας κορυφαίος Γερμανός κριτικός της λογοτεχνίας. Η Αυτοβιογραφία του (εκδ. Ίνδικτος, 2001) είναι ένα πολύτιμο βιβλίο όχι μόνο για όσους ενδιαφέρονται για τη λογοτεχνία, αλλά και για το τι σημαίνει φασισμός, τι σημαίνει εκμηδένιση και ταπείνωση του ανθρώπου.
Ο Ρ-Ρ δεν ήταν διανοούμενος της ακαδημαϊκής γυάλας, αλλά έζησε τον ξεριζωμό και τον πόλεμο, τις μεγάλες ιστορικές και πολιτικές αναστατώσεις του 20ού αιώνα.
Συγκλονιστικές είναι οι σελίδες της Αυτοβιογραφίας που αναφέρονται στο γκέτο της Βαρσοβίας, εκεί όπου σε κάθε βήμα συναντούσες το θάνατο: Κάθε πρωί, στις άκρες του δρόμου «κείτονταν, σκεπασμένα ανεπαρκώς μ’ εφημερίδες, τα κουφάρια εκείνων που είχαν πεθάνει από την αδυναμία ή την πείνα ή τον τύφο και που για την ταφή τους κανείς δεν ήθελε ν’ αναλάβει τα έξοδα».
Σε πείσμα της ένδειας, τον πρώτο καιρό στο γκέτο οργανώνονταν συναυλίες (που σύντομα τις απαγόρευσαν οι Γερμανοί). Εκεί συνωστίζονταν οι πεινασμένοι, οι εξαθλιωμένοι: «Εκείνοι που έτρεμαν για τη ζωή τους, εκείνοι που φυτοζωούσαν επί πιστώσει αναζητούσαν καταφύγιο… ασφάλεια, ίσως μάλιστα κι ευτυχία».
Στην Ελλάδα των μνημονίων δεν βλέπουμε ανθρώπινα κουφάρια στους δρόμους, όμως σε κουφάρι μετατρέπει η κυβέρνηση τα Μουσικά Σύνολα της ΕΡΤ, που το καλοκαίρι έδωσαν υπέροχες υπαίθριες (αλλά χωρίς συνωστισμό) συναυλίες στην Αγία Παρασκευή. Νύχτες Μότσαρτ στη Μεσογείων, πλάι στο βουητό των αυτοκινήτων…
Ποιος θυμάται σήμερα εκείνους τους μουσικούς, ποιος νοιάζεται για την τύχη τους; Κάθε νέο χαστούκι μάς κάνει να ξεχνάμε το προηγούμενο, και ας ξέρουμε ότι το ίδιο σιδερένιο χέρι μάς τα δίνει. Μόνο που αυτή την εβδομάδα δεν έπεσε χαστούκι, αλλά μαχαίρι στην καρδιά.
Τα Μουσικά Σύνολα ξεψυχούν, ένας νέος μουσικός δολοφονήθηκε ενώ ηθικός αυτουργός αυτών των εγκλημάτων είναι το Μαύρο Τόξο, τα Μαύρα Σύνολα που τα απαρτίζουν η κυβέρνηση και οι επιχειρηματικοί και μιντιακοί συμπαραστάτες της, όλοι αυτοί που εξευτελίζουν τη ζωή και ναρκώνουν τη σκέψη, που σκοτώνουν την ομορφιά και την ελπίδα της τέχνης.Το πλαστικό αντιφασιστικό λάβαρο που τα Μαύρα Σύνολα τώρα υψώνουν δεν είναι παρά σημαία ευκαιρίας και εκλογικής σωτηρίας.