του Δημήτρη Σταμούλη
Σε μια ιστορική περίοδο που ο κόσμος της εργασίας πλέον αντιμετωπίζει τεράστιες δυσκολίες ακόμα και για να βγάλει το καθημερινό ψωμί του, μια ακόμα βιομηχανία, η Κατσέλης, που μάλιστα παράγει αυτό το βασικό είδος διατροφής του λαού, οδεύει προς πτώχευση. Το αφεντικό της, ο Γ. Δαυίδ, την πετά στις ξέρες της καπιταλιστικής κρίσης, απολύοντας 480 εργάτες, αλλά ο ίδιος… «παρασημοφορείται», αναλαμβάνοντας τα ηνία της προεδρίας μιας από τις «συστημικές» τράπεζες, της Γιούρομπανκ, που πρωτοστάτησε στον οικονομικό στραγγαλισμό της εταιρείας! Αυτό θα πει μέγιστη υποκρισία στο «θαυμαστό κόσμο» του κεφαλαίου και των τραπεζιτών…
Οι εργάτες του Κατσέλη ωστόσο δεν φαίνονται να αποδέχονται τα… ψίχουλα της εξόφλησης των μισθών τους έως το Σεπτέμβριο που θα εκδικαστεί η αίτηση πτώχευσης, «ξεχνώντας» τις μεγάλες αποζημιώσεις που τους οφείλονται, και αναμένοντας τον αργό θάνατό τους. Με μαζικές συνελεύσεις και δυναμικές κινητοποιήσεις, την προηγούμενη εβδομάδα στο υπουργείο Εργασίας, απαίτησαν να μην κλείσει ένα εργοστάσιο που δίνει ψωμί όχι μόνο στις οικογένειές τους, αλλά σε όλο το λαό. Στον αγώνα τους συμπαραστάθηκε και κλιμάκιο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ που επισκέφθηκε το εργοστάσιο.
Η ιστορία της διάλυσης μιας από τις πιο ιστορικές αρτοβιομηχανίες της χώρας είναι ενδεικτική των αρπαχτικών διαθέσεων του κεφαλαίου. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1979 από τον Νίκο Κατσέλη και σύντομα από μια οικογενειακή επιχείρηση εξελίχθηκε σε μεγάλη αρτοβιομηχανία, με έδρα το Μενίδι. Ήταν η πρώτη εταιρεία που «εισήγαγε» το ψωμί του τοστ στην λιανική αγορά. Μετά από μια ξέφρενη πορεία ανάπτυξης τη δεκαετία του ’90, όταν εισήχθη και στο Χρηματιστήριο, προχώρησε σε συνεργασία με στρατηγικό εταίρο τον όμιλο Δαυίδ της ελληνικής πολυεθνικής της Κόκα Κόλα.
Το 2007 κατατέθηκε δημόσια πρόταση εξαγοράς από την εταιρεία Αλλατίνη μέσω της θυγατρικής της ΕΔΒΕ, που ανήκε στον Δαυίδ, και λόγω του υψηλού ποσοστού που κατείχε ο Δαυίδ (34%), από προαιρετική έγινε υποχρεωτική πρόταση. Η πλευρά Δαυίδ μεταβίβασε μετά από αυτό τις μετοχές των δύο εταιρειών στην ΕΔΒΕ, τσεπώνοντας 6-7 εκατ. ευρώ, τα οποία «φορτώθηκαν» στο δανεισμό της Αλλατίνη! Η δημόσια πρόταση του ομίλου Δαυίδ χρηματοδοτήθηκε με δανεισμό 48,3 εκατ. ευρώ της ΕΔΒΕ από την Πρότονμπανκ, και η ήδη υπερχρεωμένη Αλλατίνη βρέθηκε και με ένα τεράστιο δάνειο της θυγατρικής της, με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς να… κωφεύει!
Όπως είπαν εργαζόμενοι της εταιρείας στο Πριν, μετά την εξαγορά η εταιρεία δεν ορθοπόδησε ποτέ. Το 2008 συγχωνεύτηκαν Αλλατίνη και Κατσέλης στη Νούτριαρτ, ένα θνησιγενές σχήμα, παρά τον κόπο και την εκμετάλλευση των εκατοντάδων εργαζομένων της. Όπως καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι, μετά την εξαγορά, η νέα διοίκηση (ορισμένη από τον Όμιλο Δαυίδ) προχώρησε σε μια άνευ προηγουμένου κακοδιαχείριση. Στελέχη και προσωπικό με χρόνια εμπειρία και γνώσεις εξωθήθηκαν σε αποχωρήσεις. Απαξιώθηκαν τομείς και λειτουργίες της εταιρείας, που παραδόθηκαν σε εξωτερικούς συνεργάτες με διαδικασίες αδιαφανείς. Μεγαλοστελέχη διαρκώς ταξίδευαν, με τεράστια έξοδα κίνησης και διαμονής, ενώ προσλαμβάνονταν νέα με παχυλούς μισθούς, όταν οι εργαζόμενοι λάμβαναν καθηλωμένα μεροκάματα.
Το τελευταίο διάστημα εκδηλώθηκε ενδιαφέρον από τον Κίκηζα (μακαρόνια Μέλισσα) για την αγορά του αλευρόμυλου Αλλατίνη στη Θεσσαλονίκη και ζητήθηκε από τις τράπεζες να άρουν τα βάρη (προσημειώσεις κ.λπ.), ώστε τα χρήματα από την πώληση να πάνε για να δουλέψει η εταιρεία. Ωστόσο, ούτε αυτό προχώρησε. Εργαζόμενοι της Κατσέλης δήλωσαν στο Πριν πως θεωρούν ότι οι δύο πλευρές -τράπεζες και μεγαλομέτοχος -μοιράζονται τις ευθύνες για το σημερινό αδιέξοδο. «Οι εργαζόμενοι δεν θα μπουν στη λογική να γίνουν το μπαλάκι ανάμεσά τους. Ξέρουμε ότι αν θέλουν, τα βρίσκουν μια χαρά! Μη διανοηθούν να παίξουν τα παιχνίδια τους στις πλάτες μας», τόνισαν χαρακτηριστικά.
Πώς να μην απορρίψουν μια τέτοια λογική; Οι εργαζόμενοι, που πολλοί από αυτούς εργάζονται 20 και 30 χρόνια στην Κατσέλης, έβαλαν πλάτη με το παραπάνω τα τελευταία δύο χρόνια. Αντιμετώπισαν μεγάλες και συνεχείς καθυστερήσεις στη μισθοδοσία τους. Έμειναν μέχρι και 5 μήνες απλήρωτοι. Παρείχαν μειωμένη εργασία μίας ημέρας την εβδομάδα για 2,5 μήνες στις αρχές του 2013.
Οι εργαζόμενοι θεωρούν ότι παρά την πτώση των πωλήσεων, τα τελευταία χρόνια, η εταιρεία έχει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης. «Πουλάμε ψωμί, ένα βασικό είδος διατροφής, που ποτέ οι πωλήσεις του δεν υποχωρούν σε εποχές κρίσης», λένε. «Έχουμε πανίσχυρη ετικέτα με μεγάλη αναγνωρισιμότητα στο καταναλωτικό κοινό, ενώ στο χώρο υπάρχουν μόνο τρεις εταιρείες».
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ σε ανακοίνωσή της τονίζει πως «υπάρχει λύση για τις εταιρείες που κλείνουν. Εθνικοποίηση χωρίς αποζημίωση όλων των εταιρειών που τις εγκαταλείπουν οι ιδιοκτήτες τους και επαναλειτουργία τους με κρατική ιδιοκτησία, κάτω από εργατικό και λαϊκό έλεγχο», ένα αίτημα που ήδη συζητιέται ανάμεσα στους εργάτες. Η συντριπτική πλειοψηφία τους πάντως δηλώνει αποφασισμένη να παλέψει για να ξαναλειτουργήσει το εργοστάσιο. «Δε θα δεχτούμε καμία απόλυση, καμία δυσμενή αλλαγή των όρων εργασίας», λένε και καλούν τον Σαμαρά να πάει στο Μενίδι να μιλήσει για… σαξές στόρι.