Δέκα χρόνια από το «Σοκ και Δέος», το φάντασμα του Ιράκ συνεχίζει να στοιχειώνει την Αμερική. Ο πόλεμος που άφησε πίσω του γύρω στους 4.500 νεκρούς Αμερικανούς στρατιώτες και 30.000 τραυματίες, ο πόλεμος που κόστισε δύο τρισ. δολάρια και εκτόξευσε σε τρομακτικά ύψη το έλλειμμα της υπερδύναμης, έμεινε στην ιστορία ως ένα μεγαλοπρεπές φιάσκο.
του Πέτρου Παπακωνσταντίνου
Οι Αμερικανοί αναγκάστηκαν να αποσύρουν τα στρατεύματά τους ύστερα από οκτώ χρόνια κατοχής, που τους μετέτρεψε σε όνειδος της οικουμένης, με αποκορύφωμα τα βασανιστήρια του Αμπού Γκραΐμπ, για να αφήσουν πίσω τους μια κυβέρνηση που διατηρεί πολύ στενότερες σχέσεις με το… Ιράν, παρά με τις δυτικές αυτοκρατορίες που την ανέδειξαν! Η εικόνα είναι πραγματικά κωμικοτραγική: Η κυβέρνηση του σιίτη πρωθυπουργού Νούρι αλ Μαλίκι, που έστειλε στην κρεμάλα τον Σαντάμ Χουσεϊν στηρίζει ακόμη και ένοπλα το καθεστώς του Άσαντ στη Συρία, βασικό σύμμαχο του επίσης σιιτικού Ιράν, εναντίον της ένοπλης, σουνιτικής αντιπολίτευσης που υποστηρίζουν οι …Αμερικανοί! Γενικότερα, ανατρέποντας τα καθεστώτα του Σαντάμ και των Ταλιμπάν, οι Αμερικανοί το μόνο που κατάφεραν ήταν να αποδυναμώσουν τους δύο βασικούς αντιπάλους της Τεχεράνης, αναδεικνύοντας το Ιράν σε μεγάλη περιφερειακή δύναμη. Είναι αλήθεια ότι η διασπασμένη, στη βάση εθνοτικών και θρησκευτικών διαχωριστικών γραμμών, ιρακινή αντίσταση (μπααθικοί, σουνίτες ισλαμιστές, ριζοσπάστες σιίτες του Μοκτάντα αλ Σαντρ) δεν κατάφερε να συγκροτήσει ενιαίο μέτωπο, που θα μπορούσε να ηγεμονεύσει και να νικήσει. Παρόλ’ αυτά, η Ιστορία θα αναγνωρίσει την τεράστια συνεισφορά της ιρακινής αντίστασης στον αντιιμπεριαλιστικό αγώνα των λαών. Χωρίς αυτήν, οι νεοσυντηρητικοί του Μπους θα βρίσκονταν ακόμη θριαμβευτές στην εξουσία, έχοντας αιματοκυλήσει όχι μόνο το Ιράκ, αλλά και τη Συρία και το Ιράν, θωρακίζοντας τον έλεγχο των υδρογονανθράκων και την παγκόσμια ηγεμονία τους.
Η Αμερική του Ομπάμα, ούτε μπορεί, ούτε προσποιείται ότι μπορεί να επιβάλει μια «Νέα Τάξη», κατά πως τη βολεύει, στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Περισσότερο αντιδρά σπασμωδικά στις βιβλικών διαστάσεων αλλαγές που συγκλονίζουν την περιοχή, παρά δρα με κάποιο συνεκτικό, στρατηγικό σχέδιο. Μετά το Ιράκ, ετοιμάζεται να εγκαταλείψει και το Αφγανιστάν στο έλεος της μοίρας, αναζητώντας στο μεταξύ κάποιους «μετριοπαθείς Ταλιμπάν» αγνώστων λοιπών στοιχείων. Στη Λιβύη, σύρθηκε από τους Ευρωπαίους στον πόλεμο εναντίον του Καντάφι, για να δει τους ισλαμιστές «μαχητές της ελευθερίας» να λιντσάρουν τον …Αμερικανό πρεσβευτή! Παρόμοιες εξελίξεις φαίνεται να δρομολογούνται στη Συρία, όπου ο Ομπάμα σύρεται από τους Γάλλους και τους Βρετανούς στην ένοπλη υποστήριξη μιας αντιπολίτευσης, στους κόλπους της οποίας, σύμφωνα με το ίδιο το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αυξημένο βάρος έχουν οι ομοϊδεάτες της …Αλ Κάιντα, που βαρύνονται με φρικτά εγκλήματα πολέμου.
Όσο για τον αραβικό κόσμο, ο πόλεμος στο Ιράκ απογύμνωσε από τα τελευταία ίχνη νομιμοποίησης τα κοσμικά, απολυταρχικά καθεστώτα τύπου Μουμπάρακ, που δεν τόλμησαν να ορθώσουν την παραμικρή αντίσταση στον ωμό βιασμό και τη διάλυση ενός ιστορικού, ισχυρού και υπερήφανου αραβικού έθνους. Οι αραβικές εξεγέρσεις της τελευταίας διετίας ήταν η τελευταία πράξη σ’ αυτό το χρονικό των προαναγγελθέντων θανάτων, μόνο που η καινούργια ελπίδα μένει ακόμη να γεννηθεί μέσα από τις στάχτες της παλιάς τάξης πραγμάτων.