του Διονύση Ελευθεράτου
Άνεργοι όλης της χώρας…ξεμουδιάστε
Θα τον θυμάστε –κυρίως– ως υφυπουργό Οικονομικών του Μητσοτάκη και του Κωστάκη ή από τις υποθέσεις δομημένων ομολόγων και Βατοπεδίου. Πάνω από όλα, όμως, ο Πέτρος Δούκας είναι άνθρωπος της αγοράς. Προ ημερών απέδειξε ότι τον ενδιαφέρει και η αγορά εργασίας. Της απλήρωτης, όμως εργασίας! Να «αγοράζεις» εργασία, προσφέροντας στον απασχολούμενο αέρα κοπανιστό και …ξεμούδιασμα. Εύκολο, απλό, «σοφό»…
Πρώτο απαύγασμα σοφίας: «Να μαζεύουν (σ.σ. οι άνεργοι) ελιές (χιλιάδες τόνοι παραμένουν αμάζευτες) ή άλλα αγροτικά προϊόντα, να καθαρίσουν τις παραλίες ή δρόμους, να φυτέψουν δένδρα, να κάνουν βοηθητικές εργασίες σε τεχνικά έργα, μαγαζιά, συνεργεία, επιχειρήσεις».
Οι διορατικοί θα αντιληφθούν ότι η πρόταση αυτή ενέχει και την απάντηση στο ποταπό, λαϊκίστικο ερώτημα: «Καλά, πώς θα ζουν αυτοί οι άνθρωποι εφ’ όσον δεν θα πληρώνονται;». Διότι πέραν της αυτονόητης απάντησης πως ούτως ή άλλως άνεργοι είναι, ακόμη κι αν δεχθούμε πως η εργασία επιφέρει κατανάλωση θερμίδων, άρα και αύξηση των διατροφικών αναγκών, ο φιλεύσπλαχνος Δούκας προσφέρει ευκαιρίες στους είλωτες. Ανιχνεύστε τες, επιτέλους, σκουριασμένοι!
Σε έβαλαν να καθαρίζεις παραλίες; Πάρε καλάμι ψαρέματος για τα διαλείμματα ή –αν δεν υπάρχουν τέτοια– για το τέλος του ωραρίου. Ψάξε για καβούρια, βούτα και για κανένα χταπόδι. Μην τα περιμένεις όλα έτοιμα. Θυμήσου την κινέζικη παροιμία που «τίμησε» κάποτε κι ο Σημίτης: «Αν δώσεις σε κάποιον ένα ψάρι θα το φάει σε μία ημέρα, αν τον μάθεις να ψαρεύει θα είναι πάντοτε χορτάτος». Σε έστειλαν σε αγροτικές εργασίες; Κράτα «για πάρτη σου» μερικούς καρπούς – να αναβιώσουν και τα παιδαγωγικά ήθη των αρχαίων Σπαρτιατών: Αν δεν σε πάρουν χαμπάρι χαλάλι σου, ειδάλλως «την έβαψες». Σε τελική ανάλυση, χάνεις τίποτε αν δοκιμάσεις και τις θρεπτικές ιδιότητες των ριζών; Ικανότεροι, δηλαδή, είναι οι ναυαγοί ή οι εκείνοι οι Αμερικανοί πεζοναύτες που μαθαίνουν να επιβιώνουν στη ζούγκλα της Ταϊλάνδης, τρώγοντας ρίζες και φίδια; Ζήσε το μύθο σου στην εργασιακή ζούγκλα του φύλαρχ…, ε, συγγνώμη, του Δούκα, χωρίς μεμψιμοιρίες.
Άσε που, εκτός των άλλων, θα νιώθεις την ικανοποίηση πως συμβάλλεις στην κοινωνική γαλήνη. Αν εσύ δουλεύεις αμισθί π.χ. στα θερμοκήπια της Μανωλάδας, τότε κανένα αφεντικό δεν θα σε ξυλοφορτώνει, όπως ενδεχομένως θα έκανε σε βάρος ενός μετανάστη που θα τολμούσε να ζητήσει την κατώτατη αμοιβή ανειδίκευτου εργάτη. Μέχρι και έπαινο από τον Δένδια, παίρνεις. Θέλεις και μισθό; Κακό πράγμα η πλεονεξία…
Δεύτερο απαύγασμα σοφίας: «Ακόμα και οι τελειόφοιτοι του Γυμνασίου και οι πρωτοετείς και δευτεροετείς των ΑΕΙ κ.λπ. να εργάζονται το καλοκαίρι πέντε βδομάδες σε αντίστοιχες εργασίες για να αποκτήσουν κάποια στοιχειώδη εργασιακή εμπειρία».
Καιρός ήταν! Αρκετά χασομερήσαμε με περικοκλάδες του τύπου «να συνδεθεί η εκπαίδευση με την παραγωγή». Εκτός από την παραγωγή, υπάρχει και η απαιτούμενη αγωγή: Τα βρομόπαιδα πρέπει να συνηθίζουν από νωρίς. Καλό θα ήταν, μάλιστα, να επεκταθεί ο «θεσμός» σε όλους τους μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Όσοι κατά τη διάρκεια της χρονιάς ήταν άτακτοι ή αμελείς, να τιμωρούνται με επιβολή υποχρεωτικής θερινής εργασίας περισσότερων εβδομάδων ή (γιατί όχι;) και μηνών. Προς αποφυγήν περίεργων συνειρμών, το σχετικό σλόγκαν ας μην είναι «η δωρεάν εργασία απελευθερώνει» – μολονότι όντως απελευθερώνει από το άγχος του «πότε στην ευχή θα πληρωθώ;». Ας προτιμηθεί το ρήμα «εκπαιδεύει» ή και το «σωφρονίζει» – για τους ατίθασους μαθητές.
Τρίτο απαύγασμα σοφίας: «Ταυτόχρονα, να ζητηθεί από τις επιχειρήσεις αν θα τους ενδιέφεραν κάποιοι εργάτες ή υπάλληλοι για τρεις μήνες χωρίς επιβάρυνση». Παράλληλα, «η παραγωγή κάποιου έργου θα δημιουργήσει ευκαιρίες και ανάγκη και πραγματική ζήτηση για περισσότερο έργο και περισσότερες πραγματικές και κανονικά αμειβόμενες θέσεις εργασίας».
Α, κάπου εδώ η διάθεση του Δούκα να βρει «happy end» αρχίζει να νοθεύει τον θαυμαστό, άτεγκτο «οικονομικό ορθολογισμό». Γιατί «μαλάκωσε» ο πάνσοφος; Γιατί να τάζουμε λαγούς με πετραχήλια, δηλαδή «κανονικά αμειβόμενες θέσεις εργασίας»; Όσο κι αν το «κανονικά» του εγγύς μέλλοντος μπορεί να ισοδυναμεί με ό,τι σήμερα ονομάζουμε «ψίχουλα», καλό είναι να μην ξεθαρρεύουν οι σκλάβοι… Διότι αν εγώ, ο επιχειρηματίας, ανανεώνω κάθε τρίμηνο μια «φουρνιά» ανέργων – απασχολούμενων που θα δουλεύουν για πάρτη μου τσάμπα, πόσες «κανονικές προσλήψεις» έχω λόγους να κάνω; Μήπως μέσα σε αυτή την πλημμυρίδα των μακροχρόνια ανέργων, πολλοί εκ των οποίων είναι 40 – 50 ετών, δεν θα βρω και μερικούς έμπειρους με το «Doukas newdeal»; Κι έπειτα, από πού κι ως πού η ευχέρεια ενός επιχειρηματία να εκμηδενίζει το εργατικό κόστος συνεπάγεται γενική τόνωση της «πραγματικής ζήτησης» προϊόντων και υπηρεσιών; Ποιοί θα τρέξουν να αγοράσουν; Οι …προνομιούχοι μισθωτοί των 476 ευρώ ή όσοι έχουν να συντηρήσουν στο σπίτι τρεις ανέργους;
Δύσκολοι καιροί, ακόμη και για τέως «πρίγκιπες» της μεσαίας τάξης. Όχι όμως για τους «Δούκες» που δεν κατέχουν πλέον πολιτικά αξιώματα και ως εκ τούτου, έχουν όλη την άνεση να σκιαγραφούν το …ευκταίο «αναπτυξιακό» μέλλον μας. Να «δίνουν τον τόνο» των ηθών του καπιταλισμού της εποχής μας, αλλάζοντας απλώς τον …τονισμό. Από δουλειά, δουλεία. Απροσχημάτιστα!